Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 2160/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2019 r.

Sąd Okręgowy w Płocku, Wydział I Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : sędzia Radosław Jeznach

Protokolant : prot. Sebastian Różalski

po rozpoznaniu w dniu 02 października 2019 r. w Płocku

na rozprawie

sprawy z powództwa B. D.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna w W.

o zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę

1.  zasądza na rzecz powódki B. D. (1) od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. tytułem zadośćuczynienia kwotę 100 000,00 zł (sto tysięcy złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 października 2015 r. do dnia zapłaty;

2.  oddala w pozostałym zakresie powództwo o zadośćuczynienie;

3.  zasądza na rzecz powódki B. D. (1) od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. tytułem odszkodowania kwotę 6 744,00 zł (sześć tysięcy siedemset czterdzieści cztery złote) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 27 września 2019 r. do dnia zapłaty;

4.  zasądza na rzecz powódki B. D. (1) od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. rentę z tytułu zwiększonych potrzeb w kwocie 240,00 zł (dwieście czterdzieści złotych) miesięcznie, płatną z góry do 10-ego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności któregokolwiek ze świadczeń, poczynając od dnia 01 października 2016 r.;

5.  oddala w pozostałym zakresie powództwo o rentę;

6.  zasądza na rzecz powódki B. D. (1) od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. kwotę 11 661,82 zł (jedenaście tysięcy sześćset sześćdziesiąt jeden złotych osiemdziesiąt dwa grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu;

7.  nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Płocku kwotę 4 105,65 zł (cztery tysiące sto pięć złotych sześćdziesiąt pięć groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

sędzia Radosław Jeznach

Sygn. akt I C 2160/16

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 06 października 2016 r. powódka B. D. (1) wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. kwoty 80 000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 października 2015 r. do dnia zapłaty, kwoty po 500 zł miesięcznie począwszy od dnia 01 października 2016 r. na przyszłość, płatnej z góry do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności tytułem renty za zwiększone potrzeby, a także zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że na skutek wypadku komunikacyjnego z dnia 19 lipca 2015 r. w miejscowości N. doznała poważnych obrażeń ciała i rozstroju zdrowia w postaci : pęknięcia tylnej części aorty w okolicy cieśni z wytworzeniem tętniaka rzekomego, wieloodłamowego złamania rękojeści mostka z przemieszczeniem elementów kostnych w kierunku klatki piersiowej, złamania żeber 2-8 po stronie prawej oraz 1,6 po stronie lewej ze śladową odmą opłucnową prawostronną, płyn w prawej jamie opłucnowej do 20mm z obszarem zagęszczeń miąższowych, stłuczenia wątroby, złamania górnej płytki Th10, złamania wieloodłamowego trzonów kości promieniowej i łokciowej przedramienia lewego, złamania miednicy obejmującego obustronne złamania bocznych gałęzi górnych kości łonowych przechodzących na panewki stawów biodrowych, złamania trzonu i przyśrodkowej części gałęzi górnych kości łonowych przechodzących na panewki stawów biodrowych, złamania trzonu i przyśrodkowej części gałęzi dolnej lewej kości łonowej oraz bocznej części gałęzi dolnej lewej kości łonowej, złamania prawej kości biodrowej na poziomie stawu krzyżowo – biodrowego, złamania masywu bocznego prawej kości krzyżowej na poziomie I i II segmentu kości krzyżowej, złamania krętarza większego po stronie prawej. Powódka podniosła, że po wyjściu ze szpitala zalecono jej przystosowanie do fotelowego trybu życia, po około 6 tygodniach od urazu stopniową pionizację i naukę chodzenia przy pomocy balkonika lub kul z odciążeniem głównie prawej kończyny dolnej, zmiany opatrunków na przedramieniu lewym co 2-3 dni, zdjęcie szwów ok 12 dni po operacji, pozostawienie pod opieką wielospecjalistyczną i przyjmowanie leków zgodnie z zaleceniami oraz spożywanie diety zgodnie z zaleceniami internisty i dietetyka. B. D. (1) wyjaśniła, że pozwany po zgłoszeniu szkody wypłacił jej kwotę 160 000 zł tytułem zadośćuczynienia i kwotę 3 336 zł tytułem odszkodowania za koszty opieki; w dalszym toku postępowania likwidacyjnego powódka domagała się przyznania na jej rzecz dalszej kwoty 340 000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwoty 1 664 zł tytułem odszkodowania za koszty opieki i leczenia oraz kwoty po 5 000 zł tytułem renty na zwiększone potrzeby. Decyzją z dnia 12 maja 2016 r. przyznano dodatkową kwotę 40 000 zł tytułem zadośćuczynienia i kwotę 49,78 zł tytułem refundacji kosztów leczenia, korygując ustalenia co do zakresu doznanego uszczerbku na zdrowiu przez powódkę do poziomu 100%. Po kolejnym odwołaniu decyzją z dnia 29 czerwca 2016 r. ubezpieczyciel ostatecznie odmówił przyznania dalszych świadczeń stwierdzając, że dotychczas wypłacone świadczenia są wystarczające i kwestionując konieczność dalszej opieki nad powódką ze strony osób trzecich. Zdaniem powódki ww. decyzja jest niesprawiedliwa, nie uwzględnia ona bowiem złożonych przez nią w toku postepowania likwidacyjnego zastrzeżeń, w szczególności co do wysokości trwałego uszczerbku, rozmiaru krzywdy i konieczności pomocy osób trzecich przy codziennych czynnościach, kosztach leczenia. B. D. (1) podniosła, że wypadek spowodował trwałe zmiany w jej życiu, odebrał jej chęć do dawnych aktywności i ze sprawnej i aktywnej kobiety zmienił w inwalidkę. Wskazała nadto, że przed wypadkiem była człowiekiem o bardzo dobrym zdrowie, nie uskarżała się na żadne nietypowe, czy poważne schorzenia wyłączające ją w jakikolwiek sposób z aktywności w tym wieku. Z wielkim zapałałem prowadziła przydomowy ogródek, pomagała w gospodarstwie domowym oraz uwielbiała wycieczki rowerowe. Doznane obrażenia ostatecznie uniemożliwiły jej prowadzenie dawnego stylu życia; po wypadku stała się inwalidką zdaną na pomoc jej bliskich nawet w najbardziej elementarnych czynnościach życia codziennego jak odżywianie, dbanie o higienę, poruszanie się. Czynności te wykonują dla niej jej najbliżsi, co wiąże się z poczuciem ogromnego wstydu, bycia ciężarem dla rodziny oraz zwątpieniem w sens swojej egzystencji. Powódka dodała, że w wyniku wypadku doznała również silnego urazu psychicznego. Jej osobowość jest odmienna, niż ta przed wypadkiem; zamknęła się w sobie, nie jest otwarta na kontakty towarzyskie, ma notorycznie zły nastrój i bardzo obawia się podróżowania przy pomocy mechanicznych środków transportu. B. D. (1) wyjaśniła również, że doznane przez nią obrażenia i przebyte zabiegi pozostawiły ślady na jej ciele; wiąże się to dla niej z uczuciem wstydu i przeświadczenia o znacznym oszpeceniu. Od dnia wypadku po chwilę obecną cierpi z powodu dolegliwości bólowych. Ich długi okres trwania i stopień natężenia odbierają jej wiarę w sens życia i pozbawiają ochoty do jakiejkolwiek aktywności.

W odpowiedzi na pozew z dnia 20 marca 2017 r. pozwany (...) SA w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany nie kwestionując swojej legitymacji biernej w sprawie wskazał na rażąco wygórowanie sformowanego w pozwie roszczenia, stwierdzając, że kwota wypłaconego zadośćuczynienie jest w pełni stosowna do doznanej przez powódkę krzywdy i wyczerpuje jej roszczenia. Pozwany wskazał również, że na etapie postępowania likwidacyjnego, po analizie dostarczonej dokumentacji, w oparciu o opinię lekarza orzecznika, nie znalazł podstaw do przyznania powódce renty z tytułu zwiększonych potrzeb. Z ostrożności procesowej, pozwany podniósł także, iż żądanie pozwu co do odsetek od zadośćuczynienia jest sprzeczne z treścią art. 316 § 1 kpc oraz art. 476 kc i art. 481 kc. Zdaniem pozwanego ewentualne odsetki winny zostać zasądzone od dnia uprawomocnienia się wyroku zasądzającego zadośćuczynienie.

W piśmie z dnia 10 września 2019 r. powódka zmodyfikowała powództwo w ten sposób, że wniosła ostatecznie o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz następujących kwot :

- 120 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 15 października 2015 r. do dnia zapłaty,

- 6 744 zł tytułem odszkodowania za opiekę osób trzecich na skutek niesamodzielności w wyniku uszkodzenia ciała i rozstroju zdrowia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonym od dnia doręczenia odpisu ww. pisma do dnia zapłaty,

- po 500 zł miesięcznie począwszy od października 2016 r. na przyszłość, płatne z góry do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie na wypadek uchybienia terminowi płatności któregokolwiek ze świadczeń.

W odpowiedzi na pismo rozszerzające powództwo z dnia 26 września 2019 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa także w rozszerzonej części.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 19 lipca 2015 r. w miejscowości N. P. D. kierując samochodem marki F. (...) nr rej. (...) będąc na skrzyżowaniu dróg nie ustąpił pierwszeństwa przejazdu poruszającemu się drogą z pierwszeństwem przejazdu samochodowi marki P. o nr rej. (...), skutkiem czego doszło do zderzenia się pojazdów; pasażerami samochodu F. (...) była B. D. (1) i A. M., który zginął w wyniku doznanych obrażeń (notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym – k. 22).

Bezpośrednio po wypadku B. D. (1) została przewieziona na Oddział Chirurgiczny Szpitala w P., gdzie stwierdzono u niej pęknięcie aorty piersiowej w okolicy cieśni z wytworzeniem tętniaka rzekomego, krwiak wokół łuku aorty zastępującej, złamanie obu kości lewego przedramienia wieloodłamowe złamanie rękojeści mostka, złamanie żeber 2-8 po stronie prawej oraz 1,6 po stronie lewej ze śladową odmą opłucnową prawostronną, rozedmą podskórną prawej połowy klatki piersiowej, złamanie górnej płytki Th10 z ogniskami stłuczenia w 6/7 segmencie wątroby, złamanie kości łonowych w okolicach panewek stawów biodrowych, złamanie gałęzi górnej i dolnej kości łonowej lewej, złamanie krętarza prawej kości udowej, złamanie kości biodrowej i masywu bocznego kości krzyżowej. W dniu 20 lipca 2015 r. B. D. (1) została przetransportowana lotniczym pogotowiem ratunkowym do Kliniki (...) w W. celem pilnego zaopatrzenia pęknięcia aorty. Tego samego dnia u B. D. (1) przeprowadzono zabieg polegający na zaopatrzeniu pęknięcia aorty, po odsłonięciu lewej tętnicy udowej i przezskórnym nakłuciu prawej tętnicy implantowano stengraft Zenith Alpha ZTA-P-34-209. Ze względu na obserwowany płyn w prawej jamie opłucnej 23 lipca 2015 r. założono drenaż, który w dniu 27 lipca 2015 r. zdjęto w związku z ustąpieniem krwawienia. W dniu 31 lipca 2015 r. w Klinice (...) u B. D. (1) przeprowadzono repozycję i osteosyntezę złamanych trzonów kości łokciowej i promieniowej przedramienia lewego płytkami systemu LCP. W dniu 06 sierpnia 2015 r. B. D. (1) została wypisana do domu w dobrym stanie ogólnym i miejscowym, z zaleceniem przystosowania do fotelowego trybu życia, stopniowej pionizacji po około 6 tygodniach od urazu i nauki chodzenia przy pomocy balkonika lub kul z odciążeniem głównie prawej kończyny dolnej, co 2-3 dni zmiany opatrunków na przedramieniu lewym, zdjęcie szwów po ok 12 dni po operacji, pozostawania pod opieką wielospecjalistyczną i przyjmowania leków zgodnie z zaleceniami oraz stosowania diety zgodnie z zaleceniami internisty i dietetyka (dokumentacja medyczna – k. 23 – 29, 33, 34 – 35).

W okresie od 01 do 23 lutego 2016 r. B. D. (1) przebywała na Oddziale Rehabilitacyjnym (...) Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w S., gdzie została poddana zabiegom usprawniającym (karta informacyjna leczenia szpitalnego – k. 46 – 47).

Samochód osobowy marki S. nr rej. (...) kierowany przez P. D. był objęty ubezpieczeniem z tytułu odpowiedzialności cywilnej wykupionym w (...) S.A. w W. (bezsporne) .

W dniu 14 września 2015 r. do (...) SA w W. wpłynęło zgłoszenie szkody komunikacyjnej w związku z wypadkiem i uszkodzeniem ciała B. D. (1) (zgłoszenie szkody wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 49 – 56).

W toku postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel skierował poszkodowaną na badania lekarskie. W dniu 07 października 2015 r. na zlecenie (...) SA lekarz ortopeda – traumatolog przeprowadził u B. D. (1) badania lekarskie, po których stwierdził u niej pęknięcie aorty piersiowej z wytworzeniem tętniaka rzekomego, złamanie żeber po obu stronach z niewielką odmą prawostronną i niewielkim wysiękiem, asymetrię klatki piersiowej z bolesnością uciskową ściany prawej, złamanie blaszki granicznej górnej kręgu Th10, stłuczenie wątroby, złamanie obu trzonów przedramienia lewego, złamanie wielomiejscowe miednicy i złamanie masywu krętarza większego kości udowej prawej (protokół badania lekarskiego – k. 71 -74). Następnie w dniu 08 października 2015 r., na zlecenie (...) SA chirurg ogólny wydał kompleksową opinię, w której wskazał doznane przez poszkodowaną obrażenia oraz trwały uszczerbek na zdrowiu, tj. :

- pęknięcie aorty piersiowej z wytworzeniem tętniaka rzekomego - 15% trwałego uszczerbku,

- złamanie wieloodłamowe rękojeści mostka z przemieszczeniem – 4% trwałego uszczerbku,

- złamanie żeber od II do VIII po stronie prawej oraz I i VI po stronie lewej- 10% trwałego uszczerbku,

- odma opłucnowa prawostronna – 2% trwałego uszczerbku,

- złamanie blaszki granicznej Th10 3 % trwałego uszczerbku,

- złamanie wielomiejscowe miednicy z przerwaniem obręczy obu kończyn dolnych – 40% trwałego uszczerbku,

- złamanie krętarza kości udowej prawej – 10% trwałego uszczerbku,

- złamanie trzonów obu kości przedramienia lewego – 6% trwałego uszczerbku,

- stłuczenie wątroby – 0%. Ponadto stwierdził niezdolność do pracy w okresie od 19 lipca 2015 r. do 31 marca 2016 r. W opinii kompleksowej zasygnalizowano także konieczność rehabilitacji przez okres minimum 6 miesięcy. Lekarz opiniujący wskazał również, że B. D. (1) wymaga pielęgnacji podstawowej przez około 8 tygodni oraz stwierdził, że nadal wymaga pomocy osób trzecich. (opinia kompleksowa – k.58 – 69).

W dniu 14 października 2015 r. (...) SA w W. w związku ze zgłoszoną szkodą komunikacyjną wypłacił na rzecz B. D. (1) kwotę 160 000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 3 336 zł tytułem odszkodowania w związku z poniesionymi kosztami opieki (decyzja k. 92 – 93).

W toku postępowania likwidacyjnego w dniu 21 października 2015 r. zebrano informacje dotyczące sytuacji życiowej B. D. (1) (sprawozdanie k. 94 – 95).

W dniu 10 marca 2016 r. B. D. (1) złożyła w (...) SA w W. wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, w którym zażądała wypłaty dalszej kwoty 340 000 zł tytułem zadośćuczynienia, 1 664 zł tytułem odszkodowania za koszty leczenia i opieki oraz kwot po 5 000 zł miesięcznie tytułem renty w związku ze zwiększonymi potrzebami (wniosek wraz z potwierdzeniem odbioru i nadania – k. 102-109). Z uwagi na ponowny wniosek poszkodowanej zakład ubezpieczeń po raz kolejny zlecił przeprowadzenie badań lekarskich. W dniu 13 kwietnia 2016 r. ortopeda - traumatolog przeprowadził u B. D. (1) ponowne badanie, w którym stwierdził m.in., iż leczenie o charakterze obserwacyjnym trwa nadal, jednakże poszkodowana nie wymaga już stałej rehabilitacji; nadto wskazał, iż poszkodowana wymaga doraźnego przyjmowania leków przeciwbólowych i uspakajających. Podniósł, że w okresie pierwszych 3 miesięcy B. D. wymagała stałej opieki, przez kolejne 3 miesiące opieki czasowej, zaś obecnie tej opieki nie wymaga. Opiniujący stwierdził, że badana porusza się samodzielnie bez ortopedycznych przyrządów i jest w pełni zdolna do samoobsługi (protokół badania lekarskiego – k. 88 - 91). Tego samego dnia lekarz z zakresu chirurgii ogólnej na zlecenie (...) SA sporządził opinię kompleksową, w której zwiększył orzeczony we wcześniejszej opinii kompleksowej trwały uszczerbek w zakresie uszkodzenia klatki piersiowej i ich następstw (tj. pęknięcie aorty piersiowej z wytworzeniem tętniaka rzekomego) o 15%. Ponadto stwierdził, że poszkodowana wymaga nadal obserwacji i kontroli ortopedy i chirurga naczyniowego oraz przyjmowania leków przeciwbólowych i przeciwzakrzepowych; potwierdził również, że opieka nie jest konieczna, zaś poszkodowana porusza się samodzielnie (opinia kompleksowa z 13.04.2016 r. – k. 75 – 86).

Decyzją z dnia 12 maja 2016 r. (...) SA w W. przyznał na rzecz B. D. (1) dalszą kwotę 40 000 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 49,78 zł tytułem refundacji kosztów leczenia (decyzja k. 111 – 112).

W dniu 02 czerwca 2016 r. B. D. (1) złożyła do (...) S.A. w W. wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy i wypłatę : kwoty 300 000 zł tytułem zaliczki na poczet zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę ponad wypłaconą już kwotę 200 000 zł, kwotę 1 664 zł tytułem odszkodowania za koszty leczenia i opieki poniesione we wrześniu 2015 r. ponad kwotę 3 336 zł przyznaną dotychczas przez ubezpieczyciela oraz kwotę 5 000 zł, płatną miesięcznie do 10-go dnia każdego miesiąca, począwszy od października 2015 r. i na przyszłość tytułem renty na zwiększone potrzeby (pismo – k. 115 – 119). W odpowiedzi na wniosek (...) SA poinformował występujące w imieniu poszkodowanej (...) Centrum Pomocy (...) w Wypadkach Komunikacyjnych w K., iż odmawia wypłaty dalszych świadczeń; w uzasadnieniu wskazano, że dotychczas wypłacone przez zakład ubezpieczeń świadczenia są wystarczające, zaś opieka osób trzecich nad poszkodowaną nie jest obecnie konieczna (pismo k. 120 – 122).

B. D. (1) w 2015 r. miała 56 lat i była na emeryturze. Zarówno przed wypadkiem, jak i w chwili obecnej mieszka wraz z mężem w miejscowości K.. Przed wypadkiem była osobą zdrową, nie skarżyła się na poważne dolegliwości i na nic się nie leczyła. Obecnie korzysta z pomocy męża, dorosłych dzieci oraz innych bliskich osób; nie jest w stanie wieszać firanek w domu, nie może stać ani chodzić przez długi czas, a także podnosić ciężkich rzeczy. Leżenie na lewym boku sprawia jej ból; jest pod stałą opieką ortopedy, chirurga naczyniowego, korzysta z pomocy psychologa; leczy się prywatnie. Po wypadku dwukrotnie korzystała z cyklu rehabilitacyjnego w placówce w S.; w najbliższym czasie uczestniczyć będzie w trzecim cyklu rehabilitacyjnym. B. D. (1) utrzymuje się z renty w wysokości 730 zł miesięcznie.

Po wypadku z dnia 19 lipca 2015 r. i w związku z tym zdarzeniem B. D. (3) zaczęła odczuwać objawy lękowe, ograniczone do sytuacji związanych z poruszaniem się samochodem. B. D. (1) od kilku lat leczy się psychiatrycznie z rozpoznaniem organicznych zaburzeń nastroju; jej stan psychiczny mógł wpływać na sposób przechodzenia przez nią przez sytuację trudną, jaką była rekonwalescencja po wypadku. B. D. (1) ujawniała w tym czasie objawy zespołu adaptacyjnego, które były szczególnie nasilone przez pierwsze pół roku po wypadku. Wypadek wpłynął w istotnym zakresie na ograniczenie funkcjonowania B. D. (1) przez pierwsze pół roku, następnie w miarę upływu czasu funkcjonowanie jej ulegało poprawie, aktualnie ograniczone jest w nieznacznym zakresie. Cierpienia fizyczne B. D. (1) wynikały z nasilonych dolegliwości bólowych, które utrzymywały się na dużym poziomie przez pierwsze półrocze po wypadku. Obecnie występują u niej nadal przewlekłe zaburzenia nastroju, których skutkiem jest mniejsze emocjonalne zrównoważenie; rokowania co do stanu psychicznego B. D. (1) są pomyślne.

Z punktu widzenia chirurgii ogólnej naczyniowej inplantacja stentgraftu nie powoduje aktualnie u B. D. (1) znacznych cierpień, dolegliwości odczuwane są w niewielkim stopniu. Ze względu na stosowane leki przeciwbólowe, dolegliwości bólowe w pierwszym okresie były mierne, zaś w dalszym okresie stopniowo ustępowały w wyniku gojenia i leków przeciwbólowych. B. D. (1) wymaga stosowania leków przeciwbólowych i stałego stosowania leku zmniejszającego lepkość krwi po implantacji stentgraftu.

Uraz klatki piersiowej spowodował u B. D. (1) cierpienia fizyczne i psychiczne o znacznym natężeniu, które utrzymywały się przez okres gojenia złamanych kości klatki piersiowej, co trwało do 6 tygodni. W okresie po opuszczeniu szpitala nie wymagała ona jednak rehabilitacji oddechowej oraz pomocy osób trzecich ze względu na następstwa urazu klatki piersiowej. Poza lekami o działaniu przeciwbólowym nie wymagała przyjmowania leków stosowanych w leczeniu chorób układu oddechowego; przebyty przez nią uraz klatki piersiowej nie wpłynął na jej zdolność do pracy zarobkowej. Rokowania na przyszłość z punktu widzenia lekarza pulmonologa są dobre.

B. D. (1) nie wymaga stosowania specjalnej diety ani stałego przyjmowania leków, z wyjątkiem leków przeciwbólowych w okresach nasilenia dolegliwości. Aktualnie wskazane jest dalsze korzystanie z zabiegów rehabilitacyjnych w celu utrzymania istniejącej sprawności. B. D. (1) posiada ograniczone możliwości wykazywania pełnej aktywności życiowej związane ze zmniejszoną wydolnością chodu i ograniczeniem możliwości wykonywania wysiłków fizycznych. Przez pierwsze trzy miesiące wymagała pomocy osób trzecich w podstawowych czynnościach życiowych, tj. ubieranie i rozbieranie się, w czynnościach związanych z utrzymaniem higieny osobistej oraz czynnościach związanych z załatwianiem potrzeb fizjologicznych. B. D. (1) była zależna całkowicie od otoczenia przez okres 9 tygodni po wypadku – wymagając praktycznie całodobowej opieki; przez kolejne trzy tygodnie utrzymywała się znaczna zależność od otoczenia, wyrażająca się w konieczności świadczenia pomocy przez 8 godzin dziennie, zaś przez 14 tygodni (tj. do upłynięcia okresu półrocznego po wypadku) zależność B. D. (1) wymagała 4 godzin dziennie pomocy tygodniowo - po tym okresie odzyskała zdolność do samoobsługi; nadal wymaga jednak pomocy w czynnościach związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego, takich jak pranie, sprzątanie, robienie zakupów, załatwianie spraw w urzędach, itp. Obecnie również nie może wykonywać cięższych prac domowych i w związku z tym wymaga pomocy ze strony osób trzecich około godziny przez trzy dni w tygodniu. W kwestii narządu ruchu skrócenie kończyny ma podstawy anatomiczne i jest trwałe, stąd pojawiają się dysfunkcje chodu i wtórne skrzywienie kręgosłupa. Zmiany w narządzie ruchu będą się nasilać, szczególnie, jeżeli nie będzie podjęta celowa rehabilitacja (rehabilitacja narządu ruchu mająca na celu zwiększenie masy mięśniowej kończyn lewych i ich siły, ćwiczenia czucia powierzchownego, fizykalne zabiegi przeciwbólowe, reedukacja chodu po egalizacji długości kończyn dolnych) – rokowania w tym zakresie nie są pomyślne.

Z punktu widzenia chirurgii ogólnej i naczyniowej B. D. (1) doznała 60% -owego uszczerbku na zdrowiu, z pulmonologicznego – 20%, oraz ortopedycznego 40 %.

Stawki za 1 godzinę usług opiekuńczych świadczonych przez instytucje pomocowe dla mieszkańców S. w latach 2015 – 2016 przedstawiały się następująco :

- od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. – 14 zł za godzinę;

- od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2016 r. – 14 zł za godzinę (pismo MOPS w S. – k. 319).

Średnio miesięcznie B. D. (1) na zakup leków przeznacza kwotę około 50 zł (Faktura Vat – k. 98).

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie wyżej wskazanych dokumentów, opinii biegłych: chirurga naczyniowego (opinia pisemna k. 194-198, pisemna opinia uzupełniająca k. 211 - 212), pulmonologa (opinia pisemna k. 204-207), psychologa (opinia pisemna k. 225 – 233, pisemna opinia uzupełniająca – k. 283), chirurga ortopedy (opinia pisemna – k. 244 – 248) i biegłego z zakresu rehabilitacji medycznej (opinia pisemna k. 265-272, pisemna opinia uzupełniająca – k. 298 - 300), zeznań świadków: K. G. ( 00:21:56-00:32 rozprawy z 21.03.2017 r.) i A. D. ( 00:33:03 – 00:37 rozprawy z 21.03.2017 r.) oraz zeznań powódki ( 00:04:32 – 00:18 rozprawy z 21.03.2017 r., 00:03-00:11 rozprawy z 2.10.2019 r.)

Dokumenty przywołane w części uzasadnienia obejmującej ustalenie stanu faktycznego nie były kwestionowane przez strony, stanowią wiarygodny materiał dowodowy. Nie budzą zastrzeżeń co do wiarygodności zeznania powódki.

Opinie pisemne biegłych są co do zasady rzetelne, wyczerpujące i stanowią pełnoprawny materiał dowodowy; zdaniem Sądu na zgłoszone przez pozwanego zastrzeżenia w sposób wyczerpujący biegli z zakresu chirurgii ogólnej i naczyniowej, rehabilitacji medycznej oraz psychologii w sposób rzetelny odpowiedzieli w swojej opinii uzupełniającej. Strony nie kwestionowały przedstawionych opinii (poza koniecznością uzupełnienia opinii ww. biegłych). Sąd nie uwzględnił twierdzeń biegłego z zakresu rehabilitacji co do wskazanych przez tego biegłego zakresów procentowego uszczerbku na zdrowiu – zakres ten ustalono w oparciu o opinie biegłych specjalistów w danej dziedzinie.

Zeznania świadków nie budzą wątpliwości co do wiarygodności – aczkolwiek mają ogólnikowy charakter i nie mają decydującego znaczenia w kontekście ustaleń związanych z zakresem doznanego uszczerbku na zdrowiu.

Sąd zważył, co następuje :

Powództwo o zadośćuczynienie należało uwzględnić w części, to jest do kwoty 100 000 zł.

Zgodnie z art. 444 § 1 zd. 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty; w takim wypadku sąd może również przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę (art. 445 § 1 kc). Zgodnie z art. 436 § 2 kc w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych -również tylko na zasadach ogólnych osoby te są odpowiedzialne za szkody wyrządzone tym, których przewożą z grzeczności. Możliwość przypisania odpowiedzialności odszkodowawczej osobie kierującej pojazdem mechanicznym (a także podmiotowi odpowiadającemu równolegle na podstawie umowy ubezpieczenia lub szczególnych przepisów prawnych statuujących jego przymusową odpowiedzialność na zasadach tożsamych jak w przypadku umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej) w sytuacji przewożenia z grzeczności warunkowana jest nie tylko samym faktem wystąpienia zdarzenia wywołującego szkodę, ale też i winą sprawcy szkody. Kwestia odpowiedzialności sprawcy szkody oraz związanej z tym odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń co do zasady nie była sporna między stronami – w szczególności pozwany nie kwestionował zasady swojej odpowiedzialności za skutki wypadku.

Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony, przy czym uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela (art. 822 §§ 1 i 4 kc).

Oceniając, jaka suma jest odpowiednia tytułem zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną doznaniem przez powódkę uszkodzeń ciała i rozstroju zdrowia należy mieć na uwadze, iż kompensata majątkowa ma na celu przezwyciężenie przykrych doznań - służyć temu ma nie tylko udzielenie pokrzywdzonemu należnej satysfakcji moralnej w postaci uznania jego krzywdy na przykład wyrokiem sądu, ale także zobowiązanie do świadczenia pieniężnego, które umożliwi pełniejsze zaspokojenie potrzeb i pragnień pokrzywdzonego. Zadośćuczynienie ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać pewną ekonomicznie odczuwalną wartość – wysokość ta jednak nie może być jednak nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach. Jednocześnie jednak powołanie się na potrzebę utrzymania wysokości zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, odpowiadających aktualnym warunkom i przeciętnej stopie życiowej społeczeństwa, nie może prowadzić do podważenia kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia (por. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 22 lutego 2012 r., I ACa 65/12); kryterium „przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa” ma charakter pomocniczy w aspekcie realizacji zasady sprawiedliwości społecznej (tak wyrok SN z 14 stycznia 2011 r., I PK 145/10, OSNP 2012/5-6/66). W żadnym razie ustalony stopień utraty zdrowia nie jest równoznaczny z rozmiarem krzywdy i wielkością należnego zadośćuczynienia (por. wyrok SN z 5 października 2005 r., I PK 47/05, Mon. Pr. Pr. 2006, nr 4, s. 208); przy oznaczeniu zakresu wyrządzonej krzywdy za konieczne uważa się uwzględnienie : rodzaju naruszonego dobra, zakresu (natężenie i czas trwania) naruszenia, trwałości skutków naruszenia i stopnia ich uciążliwości (por. np. wyrok SN z 20 kwietnia 2006 r., IV CSK 99/05, LEX nr 198509). Również okoliczności indywidualne, związane z pokrzywdzonym, powinny zostać uwzględnione przy zastosowaniu zobiektywizowanych kryteriów oceny (np. sytuacja rodzinna, wiek pokrzywdzonego - por. np. wyrok SN z 22 czerwca 2005 r., III CK 392/04, LEX nr 177203; wyrok SN z 22 sierpnia 1977 r., II CR 266/77, LEX nr 7980). Wpływ na odczuwanie dyskomfortu, zwłaszcza związanego z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, może mieć sytuacja majątkowa pokrzywdzonego, wyznaczając poziom wydatków konsumpcyjnych, mogących zrównoważyć mu doznane cierpienia (por. wyrok SN z 22 czerwca 2005 r., III CK 392/04, LEX nr 177203). Stwierdzenie krzywdy w konkretnym przypadku powinno uwzględniać obiektywne kryteria oceny fizycznych i psychicznych następstw danego zdarzenia (por. wyrok SN z 14 kwietnia 1990 r., II CR 42/80, LEX nr 8225).

Uwzględniając wyżej przytoczone kryteria przy poszanowaniu kompensacyjnego charakteru roszczenia opartego o art. 445 § 1 kc i dyrektywy utrzymania zadośćuczynienia w rozsądnych granicach, Sąd w sprawie niniejszej ocenił, iż żądana łącznie tytułem dalszego zadośćuczynienia kwota 320 000 zł (roszczenie dochodzone w postępowaniu sądowym 120 000 zł, wypłacone zadośćuczynienie 200 000 zł) jest nadmiernie wygórowana w stosunku do rozmiaru doznanej przez powódkę krzywdy. Zadośćuczynienie ustalić należało w ostatecznej kwocie 300 000 zł, przy czym postępowanie likwidacyjne przebiegało w dwóch etapach – w październiku 2015 r. wypłacono powódce kwotę 160 000 zł, zaś w maju 20116 r. kwotę 40 000 zł – tym samym zasądzeniu podlegała dalsza kwota 100 000 zł; tak ustalona kwota przedstawia dla powódki ekonomicznie odczuwalną wartość, nie jest również rażąco wygórowana i nie prowadzi do nieuzasadnionego przysporzenia w jej majątku – jak się zdaje uwzględnia również przesłankę przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa w konkretnych uwarunkowaniach dotyczących B. D. (1); jak wskazano wyżej, zindywidualizowana sytuacja życiowa i majątkowa osoby dochodzącej roszczeń z tytułu zadośćuczynienia powinna być brana pod uwagę przez sąd jako prawnie relewantna dla ustalenia wysokości pieniężnej kompensaty doznanych krzywd. Bezspornym pozostaje, iż powódka przeżywała cierpienia fizyczne, odczuwając ból oraz dyskomfort związany z przebywaniem w placówkach medycznych (konsultacje medyczne, badania, zabieg operacyjny, leczenie rehabilitacyjne), całkowitym a następnie częściowym uzależnieniem od opieki osób trzecich w okresach po hospitalizacji. Powódka doświadczyła cierpienia fizycznego w postaci bólu po wypadku. Sąd ustalając zakres zadośćuczynienia miał na uwadze fakt, iż co prawda niektóre skutki urazów, jakich doznała powódka w wyniku wypadku z 19 lipca 2015 r. dobrze rokują i większość objawów uległa wycofaniu, jednakże nadal wykonywanie wszystkich obowiązków domowych czy codzienna aktywność jest w przypadku niej ograniczona; nie może ona wykonywać cięższych prac domowych; ograniczenia wynikają także z obniżonego nastroju – braku napędu i możliwości koncentracji. Bardzo istotnym jest również, iż u powódki utrzymują się problemy ze swobodnym poruszaniem się – dysfunkcja ta ma charakter nieodwracalny, w sposób oczywisty rzutujący na jakość codziennego funkcjonowania. B. D. (1) przed wypadkiem była sprawną kobietą, przed pójściem na emeryturę prowadziła gospodarstwo rolne, jeździła rowerem – obecnie taka aktywność jest niemożliwa; u powódki nadal występują dysfunkcje w zakresie poruszania się i wtórnego skrzywienia kręgosłupa. Zmiany w narządzie ruchu będą nasilać się, szczególnie jeśli nie będzie podjęta celowa rehabilitacja. Ponadto powódka zmuszona jest zażywać szereg leków kontrolujących pracę serca i stan naczyń. W dalszym ciągu wymaga pomocy osób trzecich przy wykonywaniu cięższych prac domowych, konieczna jest dalsza stała rehabilitacja.

Ustalając wysokości należnego powódce zadośćuczynienia Sąd uwzględnił przede wszystkim długotrwałość i charakter jej leczenia, odczuwany ból, zakres skutków dla życia i funkcjonowania powódki oraz jego obecny stan psychiczny. Przy określeniu wysokości zadośćuczynienia Sąd wziął też pod uwagę zakres trwałego uszczerbku na zdrowiu; zaznaczenia w tym miejscu wymaga, iż ustalenie procentowego uszczerbku na zdrowiu u osoby pokrzywdzonej stanowi jedynie pomocnicze kryterium przy ustalaniu wymiaru należnego zadośćuczynienia – w szczególności nieuprawnionym jest ścisłe i automatyczne korelowanie wymiaru zadośćuczynienia z zakresem procentowego uszczerbku na zdrowia, aczkolwiek nie można ukrywać, iż zakres uszczerbku na zdrowiu jest pewnym obiektywnym i mierzalnym kryterium pomocnym przy ustalaniu niewymiernej faktycznie szkody niemajątkowej; w stanie faktycznym ustalonym w sprawie niniejszej zakres uszczerbku na zdrowiu powódki wyraźnie przekracza 100%. Skutki uszczerbku na zdrowiu fizycznym pociągnęły za sobą dostrzegalne konsekwencje dla życia osobistego powódki i jej funkcjonowania; powstanie określonych dysfunkcji w powszechnym odbiorze jest relatywnie bardziej dolegliwe u osoby młodej, cieszącej się zdrowiem i pełną sprawnością, co wprost powinno przekładać się na zwiększenie zakresu zadośćuczynienia (por. np. wyrok SN z 28.08.1972, II CR 259/72, LEX 7127) – zdaniem Sądu tego rodzaju poglądy judykatury nie mogą jednoznacznie i każdorazowo prowadzić do swoistej dyskryminacji osób starszych, częstokroć obiektywnie uszkodzenie ciała i ograniczenie sprawności fizycznej jest bardziej dotkliwe dla osób w zaawansowanym wieku. Jednocześnie żądaną przez powódkę kwotę zadośćuczynienia ocenić należało jednak jako nadmiernie wygórowaną; wskazać należy, że obecnie nie musi już ona korzystać z pomocy osób trzecich podczas elementarnych czynności życia codziennego. Jej stan zdrowia polepszył się na tyle, iż jest w stanie poruszać się samodzielnie bez pomocy sprzętu medycznego. Łącznie przyznane powódce kwoty niewątpliwie pozwolą jej na istotną poprawę jakości życia, kompensującą zarówno szkody o charakterze ściśle majątkowym, jak i krzywdę moralną.

Po uwzględnieniu kwot wypłaconych w toku postępowania likwidacyjnego, na rzecz powódki ostatecznie zasądzić należało tytułem zadośćuczynienia kwotę 100 000 zł.

Sąd podziela pogląd, zgodnie z którym także zadośćuczynienie przysługuje z odsetkami od dnia opóźnienia, czyli wezwania do zapłaty, a nie od dnia jego zasądzenia (np. teza 2 wyroku SN z 14 stycznia 2011 r., I PK 145/10, OSNP 2012/5-6/66) – stąd jako datę początkową należności odsetkowej od kwoty 100 000 zł przyjąć należało wskazany przez powódkę dzień 15 października 2015 r., tj. dzień wymagalności roszczenia zgłoszonego ubezpieczycielowi w dniu 14 września 2015 r. w związku z upłynięciem 30 dniowego ustawowego terminu likwidacji szkody (powódka w toku postępowania likwidacyjnego konsekwentnie wnosiła o przyznanie zadośćuczynienia w łącznej kwocie 300 000 zł).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 436 § 2 kc w zw. z art. 415 kc w zw. z art. 822 kc w zw. z art. 445 § 1 kc należało orzec jak w punktach 1. i 2. wyroku.

Dalsze roszczenia powódki znajdują podstawę w art. 444 § 1 kc, z którego wynika, że w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Naprawienie szkody obejmuje więc w szczególności zwrot wszelkich wydatków poniesionych przez poszkodowanego zarówno w związku z samym leczeniem i rehabilitacją (lekarstwa, konsultacje medyczne), jak i koszty opieki niezbędnej w czasie procesu leczenia oraz inne dodatkowe koszty związane z doznanym uszczerbkiem (koszty przejazdów, wyżywienia itp.). Koszty objęte kompensacją muszą być uzasadnione ze względu na rodzaj i rozmiary poniesionego uszczerbku i pozostawać w adekwatnym związku przyczynowym. W zakresie odszkodowania powódka dochodziła kwoty 6 744 tytułem zwrotu kosztów opieki – koszty te zdaniem Sądu w świetle treści opinii biegłej z zakresu rehabilitacji (k. 299) uznać należało za usprawiedliwione i podlegające w całości uwzględnieniu w ramach żądanego odszkodowania. Zastrzec należy, iż zgodnie z ugruntowanymi poglądami judykatury, fakt ponoszenia całego ciężaru opieki nad poszkodowanym w trakcie leczenia i rehabilitacji nieodpłatnie przez członków najbliższej rodziny nie zwalnia ubezpieczyciela od obowiązku zwrotu kwoty obejmującej wartość tych świadczeń (por. wyrok SN z dnia 4 marca 1969 r., sygn. akt I PR 28/69, Lex nr 12179). Jak wynika z opinii biegłej z zakresu rehabilitacji medycznej, B. D. (1) po wypadku wymagała i nadal wymaga pomocy osoby trzeciej – przez 9 tygodni po wypadku opieka według biegłej powinna mieć wymiar całodobowy, do 12-ego tygodnia po wypadku w wymiarze 8 godzin dziennie, zaś w okresie od 13-ego tygodnia po wypadku do upłynięcia 6 miesięcy od wypadku w wymiarze 4 godzin dziennie, zaś obecnie - 3 godziny w tygodniu.

Opieka nad osoba chorą, co do zasady, nie ogranicza się do zwykłej obecności opiekuna, ale wymaga określonych kwalifikacji i umiejętności. W przedmiotowej sprawie obowiązki opiekuna sprowadzały się do pomocy w wykonywaniu zwykłych czynności dnia codziennego takich jak toaleta, ubieranie się, jedzenie a zatem nie wymagały szczególnych kwalifikacji, tak jak nie wymaga się ich od osoby wykonującej pracę za wynagrodzeniem w stawce minimalnej. Powódka wykazała, iż stawka za godzinę usług opiekuńczych w właściwym dla jej miejsca zamieszkania Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w S. w latach 2015 – 2016 wynosiła 14 zł za godzinę pracy – Sąd przyjął, iż taka stawka jest właściwa dla ustalenia zakresu odszkodowania.

Mając na uwadze powyższe, przyjmując ww. stawkę godzinową za usługi opiekuńcze opiekunek w MOPS w S., za uzasadnione należało uznać roszczenie zwrotu kosztów opieki osób trzecich w kwotach :

- za 2015 r.:

od dnia wypisu powódki ze szpitala, tj. 06 sierpnia 2015 r. przez 7 tygodni, tj. do 21 września 2015 - 7 tygodni x 7 dni x 12 h x 14zł/h = 8 232 zł,

od 22 września 2015 r. przez 3 tygodnie, tj. do 12 października 2015 r. - 3 tygodnie x 7 dni x 8 godzin x 14 zł/h = 2 352 zł,

od 13 października 2015 r. do 17 stycznia 2016 r. (tj. upłynięcia 6 miesięcy od wypadku) : 14 tygodni x 7 dni x 4 godziny x 14 zł/h = 5 488 zł,

- od stycznia do końca września 2016 r. (data wniesienia pozwu) :

35 tygodni x 3 godziny x 14 zł/h) = 1 470 zł.

Wyjaśnić należy, iż odszkodowanie nie przysługuje za okres pobytu powódki w szpitalu (dwa tygodnie), kiedy miała zapewnioną bezpłatną opiekę ze strony służb medycznych – stąd okres 9 tygodni wskazany przez biegłą ograniczono do 7 tygodni opieki sprawowanej przez najbliższych, kiedy powódka przebywała już w domu; zdaniem Sądu stwierdzenie przez biegłą, iż poszkodowana wymagała opieki całodobowej w tym okresie uzasadnia przyjęcie, iż faktyczny wymiar godzinowy opieki wynosi 12 godzin na dobę. Łączna wysokość należnego odszkodowanie z tytułu kosztów opieki to 17 542 zł; w toku likwidacji szkody przed wszczęciem przedmiotowego postępowania pozwany wypłacił powódce jako zwrot kosztów opieki kwotę 3 336 zł – różnica między tymi kwotami przekracza zakres żądania powódki w tej części, stąd też należało zasądzić od pozwanego na rzecz powódki jako zwrot kosztów opieki kwotę 6 744 zł, uwzględniając powództwo w tym zakresie w całości.

Odsetki od należności objętych rozszerzeniem pozwu zasądzono od dnia 27 września 2019 r., tj. od dnia wniesienia przez pozwanego odpowiedzi na pismo rozszerzające powództwo. Co prawda, powód oświadczył, iż pismo zawierające rozszerzenie powództwa zostało nadane przesyłką poleconą pełnomocnikowi strony przeciwnej, jednakże w aktach sprawy brak jest dowodu doręczenia przedmiotowego pisma; we wskazanej dacie bez wątpienia pozwany posiadał już wiedzę o zakresie sformułowanego roszczenia.

Nadto powódka domagał się zasądzenia miesięcznej renty z tytułu zwiększonych potrzeb za okres od dnia 01 października 2016 r. i na przyszłość w kwotach po 500 zł.

Podstawę przyznania powódce świadczenia z tego tytułu, stanowi przepis art. 444 § 2 kc, zgodnie z którym, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty. Renta z tytułu zwiększonych potrzeb dotyczy sytuacji, gdy w wyniku doznanej szkody istnieje konieczność ponoszenia wyższych kosztów utrzymania w zakresie usprawiedliwionych potrzeb w porównaniu do stanu sprzed wyrządzenia szkody. Chodzi o koszty stałej opieki ze strony innych osób, odpowiedniego wyżywienia, koszty konsultacji medycznych, leków, zabiegów rehabilitacyjnych oraz ewentualnie przygotowania do innego zawodu. Zwiększenie się potrzeb poszkodowanego stanowi szkodę przyszłą, wyrażającą się w stale powtarzających się wydatkach na ich zaspokojenie, przy czym przyznanie renty z tytułu zwiększonych potrzeb nie jest uzależnione od wykazania, że poszkodowany te potrzeby faktycznie zaspokaja i ponosi związane z tym wydatki - wystarcza samo istnienie zwiększonych potrzeb, jako następstwa czynu niedozwolonego (por: wyrok SN z 11.03.1976 r., sygn. akt IV CR 50/76Lex nr 12179). W świetle poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych oczywistym jest, że zwiększone potrzeby powódki, za okres objęty żądaniem pozwu, tj. 01 października 2016 r. (od wytoczenia powództwa) i na przyszłość, rzeczywiście zaistniały i istnieją do dziś. W rozpoznawanej sprawie, wydatki obciążające powódkę w rzeczonym okresie i dowiedzione, jako pozostające w związku przyczynowym ze skutkami przedmiotowego zdarzenia szkodowego, objęły: zakup leków, stosowanych doraźnie, których koszt wg załączonej do pozwu faktury vat – a także przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy i bezspornej konieczności dokonywania zakupów środków przeciwbólowych (art. 322 kpc) wynosi średnio 50 zł miesięcznie, koszt opieki osób trzecich, w wymiarze po 3 godziny tygodniowo, gdyż taki zakres pomocy był i jest nadal uzasadniony potrzebami powódki w kwocie średnio 170 zł (4 tygodnie x 3 dni x 1 godzina x 14 zł/h) oraz dojazdy powódki na rehabilitację do S. w kwocie wynoszącej średnio 15 zł miesięcznie. Kwota 15 zł została wyliczona przez Sąd w następujący sposób - cykl rehabilitacji jakiemu powódka jest poddawana odbywa się w ciągu 3 tygodni, tj. 15 dni roboczych, odległość z miejsca zamieszkania powódki do S. to około 10 km; przyjęta stawka kilometrowa to 0,60 zł – w sposób pomocniczy zasadne było w tej mierze odwołanie się do §2 pkt. 1b Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów nie będących własnością pracodawcy (Dz. U. Nr 27, poz. 271 z późn. zm.), maksymalna wysokość stawki za 1 km przebiegu pojazdu samochodu osobowego o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm 3 wynosi 0,8358 zł. Sąd uznał jednak za słuszne w kontekście faktycznie poniesionych kosztów podróży w zakresie zużycia paliwa z uwzględnieniem kosztów eksploatacji samochodu oraz pojemności silnika przyjęcie stawki kilometrowej na poziomie 0,60 zł. W świetle opinii biegłej z zakresu rehabilitacji rehabilitacja taka jest konieczna na stałe – powódka uczestniczyła dotychczas w dwóch turnusach, oczekuje na kolejny : przyjąć zatem należało, iż cykliczność rehabilitacji ma wymiar roczny (turnusy powinny odbywać się corocznie, w ramach dostępności tego rodzaju usług gwarantowanych przez NFZ). W związku z powyższym uznać należy, iż koszty dojazdu powódki na 3-tygodniowy cykl rehabilitacyjny wynoszą łącznie 180 zł rocznie, co miesięcznie daje kwotę 15 zł. Powódka ponosi również koszty dojazdów do lekarzy specjalistów, pod opieką których pozostaje na stałe – w oparciu o dyspozycję art. 322 kpc koszty te oszacowano na kwotę 5 zł średnio w miesiącu.

Łącznie, sumując miesięczny koszt opieki osób trzecich, średniomiesięczny koszt zakupu leków oraz średni miesięczny koszt dojazdu na rehabilitację należało zasądzić na rzecz powódki rentę w wysokości po 240 złotych miesięcznie, płatną zgodnie z żądaniem pozwu – z góry, do 10-go dnia każdego miesiąca, poczynając od dnia 01 października 2016 roku.

W pozostałej części Sąd oddalił powództwo w zakresie renty na zwiększone potrzeby, jako nieudowodnione co do wysokości.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc, zgodnie z zasadą stosunkowego ich rozdzielenia. Koszty procesu wyniosły łącznie 27 805, 65 zł, na co składa się: opłata sądowa od pozwu uiszczona przez powódkę w kwocie 4 300 zł, wynagrodzenie pełnomocników stron 14 400 zł (2x 7 200 zł), opłata sądowa od nieuiszczonej części powództwa w wysokości 2 338 zł oraz wydatki na wynagrodzenie biegłych w kwocie 6 767 zł. Koszty procesu poniesione przez powódkę to kwota 16 500 zł, w tym: opłata od pozwu – 4 300 zł, zaliczka na wynagrodzenie biegłych – 5 000 zł i wynagrodzenie pełnomocnika – 7 200 zł. Ponieważ powódka wygrała sprawę w 82,6 % (bowiem przyznane świadczenia wyniosły łącznie 109 624 zł, zaś suma roszczeń, liczonych analogicznie, jak świadczeń zasądzonych, wyniosła 132 744 zł), powinna ponieść koszty procesu jedynie w takiej części, jaka odpowiada stopniowi, w jakim przegrała sprawę, tj. 17,4% - 4 838,18 zł. Skoro zaś poniosła koszty procesu w kwocie 16 500 zł Sąd zasądził zatem na jej rzecz od pozwanego kwotę 11 661,82 zł stanowiącą różnicę pomiędzy poniesionymi przez B. D. (1) kosztami procesu, a kosztami które winna ona faktycznie ponieść. O nieuiszczonych kosztach sądowych w łącznej wysokości 4 105, 65 zł, na które złożyły się wydatki na poczet wynagrodzenia biegłych w wysokości 1 767,65 zł. oraz opłata sądowa od rozszerzonej części powództwa 2 338 zł, Sąd orzekł na podstawie art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

sędzia Radosław Jeznach

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem przesłać pełnomocnikom stron.