Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 934/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 lipca 2019 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu, I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSR Agnieszka Adamczewska

Protokolant: Kamila Gawrysiak

po rozpoznaniu w dniu 3 lipca 2019 roku w Zgierzu na rozprawie

sprawy z powództwa W. M.

przeciwko K. W., P. W. i J. W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od W. M. na rzecz J. W. i P. W. solidarnie kwotę 900,00 zł (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3.  ustala, że w stosunku do pozwanego K. W. wyrok ma charakter zaoczny.

Sygn. akt I C 934/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 8 lutego 2019 roku powód W. M. wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych K. W., P. W. i J. W. kwoty 2.500,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 grudnia 2017 roku do dnia zapłaty i kosztów procesu. W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, iż dochodzona wierzytelność wynika z weksla wystawionego przez Z. W. na zlecenie powoda, zaś pozwani są następcami prawnymi M. W. – brata Z. W., który zmarł.

(pozew – k. 3-4v)

Pozwani J. W. i P. W. wnieśli o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania.

(protokół rozprawy – k. 28)

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12 grudnia 1997 roku Z. W. wystawił weksel na zlecenie W. M., w którym zobowiązał się zapłacić 2.500,00 zł dnia 12 grudnia 2017 roku.

(weksel – k. 5)

Z. W. zmarł 28 lutego 2003 roku.

(bezsporne, nadto odpis skrócony aktu zgonu – k. 7)

Z. W. miał brata M. W..

(bezsporne, nadto kopia informacji z MSW – k. 9)

Miał również syna T. W., który urodził się w dniu (...)

(odpis skrócony aktu urodzenia – k. 33, informacja z systemu (...)-SAD – k. 30-31)

Postanowieniem z dnia 16 listopada 2017 roku w sprawie o sygn. akt I Ns 392/17 Sąd Rejonowy w Zgierzu stwierdził, iż spadek po M. W. zmarłym dnia 10 czerwca 2014 roku na podstawie ustawy nabyli żona J. W. i synowie K. W.
oraz P. W. po 1/3 części każde z nich.

(odpis postanowienia – k. 6)

Pismami z dnia 25 lipca 2018 roku powód wezwał pozwanych do wykupienia weksla.

(bezsporne, nadto kopia wezwań – k. 10-10v, książki nadawczej – k. 10v)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych dokumentów uznanych za wiarygodne, w szczególności aktów stanu cywilnego, które zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2014 roku Prawo o aktach stanu cywilnego stanowią wyłączny dowód zdarzeń w nich stwierdzonych.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu.

Powód dochodzi w niniejszej sprawie roszczenia z weksla.

Zgodnie z art. 101 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 roku prawo wekslowe (t. j. Dz. U.
z 2016 roku, poz. 160) weksel własny zawiera: nazwę "weksel" w samym tekście dokumentu,
w języku, w jakim go wystawiono, przyrzeczenie bezwarunkowe zapłacenia oznaczonej sumy pieniężnej, oznaczenie terminu płatności, oznaczenie miejsca płatności, oznaczenie osoby,
na której rzecz lub na której zlecenie zapłata ma być dokonana, oznaczenie daty i miejsca wystawienia wekslu i podpis wystawcy wekslu.

Zobowiązanie wekslowe jest w istocie zobowiązaniem abstrakcyjnym. Abstrakcyjność zobowiązania wekslowego przejawia się przede wszystkim w samym podpisaniu weksla jako jego wystawca lub poręczyciel, a także w tym, że już samo umieszczenie podpisu stanowi wyłączną przyczynę i podstawę zobowiązania bez podstawy prawnej (causa) świadczenia. Tak rozumiana abstrakcyjność zobowiązania wekslowego świadczy o postrzeganiu weksla jako istniejącego zobowiązania, nie da się bowiem pominąć, że w istocie sam dokument wystarcza do ustalenia istnienia zobowiązania i odpowiedzialności wekslowej osób na nim podpisanych. Oznacza to, że sam prawidłowo wypełniony weksel wystarcza do potwierdzenia istnienia zobowiązania, zaś powód nie ma obowiązku przedkładania innych dowodów, które potwierdzałyby istnienie żądania pochodzącego z weksla tak co do zasady jak i wysokości.

W niniejszej sprawie wystawcą weksla był Z. W., który zmarł 28 lutego 2003 roku. W dacie śmierci miał on syna T. W.. Zgodnie zaś z art. 931 § 1 k.c.,
w pierwszej kolejności spadek po zmarłym dziedziczą dzieci i małżonek spadkodawcy. Skoro Z. W. w dacie śmierci miał syna, w pierwszej kolejności to on byłby powołany do dziedziczenia, a nie pozwani.

Wskazać w tym miejscu także należy, że w orzecznictwie utrwalił się pogląd, że brak postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku nie uniemożliwia wystąpienia przez osobę trzecią przeciwko spadkobiercy na drogę sądową, bo w takim przypadku następstwo prawne po zmarłym osoba trzecia, która nie rości sobie praw do spadku, może wykazywać wszelkimi środkami dowodowymi i w tym zakresie nie ma zastosowania reguła z art. 1027 k.c. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 14 lutego 2013 roku, sygn. akt I ACa 757/12, LEX nr 1289363, wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 8 lipca 2011 roku, sygn. akt III Ca 360/11, LEX nr 1714472). To jednak powód - stosownie do treści art. 6 k.c. winien wykazać, iż to pozwani są spadkobiercami Z. W..

Powyższe prowadzi do wniosku, że niezłożenie przez W. M. do akt niniejszej sprawy postanowienia o stwierdzeniu spadku po Z. W. wprawdzie nie przekreślało możliwości wystąpienia przez niego z żądaniem zapłaty, jednak w dalszym ciągu to właśnie na powodzie spoczywał ciężar wykazania, iż pozwani ponoszą odpowiedzialność za dług wynikający z weksla. Dysponowanie postanowieniem stwierdzającym nabycie spadku po zmarłym dłużniku (w związku z domniemaniem wynikającym z przepisu art.1025 § 2 k.c.) niewątpliwie ułatwiłoby powodowi dochodzenie roszczeń i właściwe określenie spadkobiercy w stosunku do którego mógłby wysuwać swoje żądania. Skoro jednak powód nie zdecydował się na zainicjowanie takiego postępowania (mimo, iż miałby w tym interes prawny) to w tym procesie winien udowodnić następstwo prawne po zmarłym dłużniku, czego nie uczynił. Brak jest bowiem jakiegokolwiek dowodu na to, że syn Z. W. odrzucił spadek po ojcu, co mogłoby ewentualnie skutkować dojściem do dziedziczenia jego brata.

Z tych wszystkich względów powództwo należało oddalić.

Na podstawie art. 98 k.p.c. Sąd zasądził od powoda W. M. na rzecz pozwanych J. W. i P. W. solidarnie kwotę 900,00 zł tytułem wynagrodzenia ich pełnomocnika (w myśl § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie - Dz. U. z 2015 roku, poz. 1800).

Jednocześnie Sąd ustalił, że wyrok w stosunku do pozwanego K. W. ma charakter zaoczny stosownie do przepisu art. 339 § 1 k.p.c. i art. 340 k.p.c., gdyż pozwany nie stawił się na rozprawie i nie zajął stanowiska w sprawie.

W tym stanie faktycznym należało orzec jak w sentencji.