Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt II K 701/17

PR 1 Ds 1900.17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2019r.

Sąd Rejonowy Wydział II Karny w Brzegu w składzie:

Przewodniczący: SSR Iwona Twardzik

Protokolant: sekr. sąd. Kamila Kusa

W obecności oskarżyciela publicznego z PR Brzeg – nikt

Po rozpoznaniu w dniu 10.05.2018, 27.02.2019 , 10.04.2019,24.04.2019 , 11.06.2019, 22.07.2019 ,16.09.2019 w Brzegu

Sprawy A. P. c. K. i A. z domu S. ur. (...) w B.

oskarżonej o to, że:

w okresie od 10 października 2014 r do 21 lipca 2017 r w B. przy ul. (...) woj. (...) dokonała kradzieży energii elektrycznej w ten sposób, że nie posiadając zawartej umowy na dostawę energii elektrycznej dokonała jej nielegalnego poboru bez pominięcia układu pomiarowo-rozliczeniowego ,czym działała na szkodę (...) SA z/s w K. ul. (...) , powodując straty w wysokości 5508,66 zł

tj. o przestępstwo z art. 278 § 5 kk w zw. z art. 278 § 1 kk

I.  uniewinnia A. P. od zarzutu popełnienia czynu opisanego w części wstępnej wyroku tj. przestępstwa z art. 278 § 5 kk w zw. z art. 278 § 1 kk

II.  na podstawie art.632 pkt 2 kpk kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa

Sędzia

Sygn. akt II K 701/17

UZASADNIENIE

A. P. została oskarżona o to, że w okresie od dnia 10 października 2014 r. do dnia 21 lipca 2017 r. w B. przy ul. (...) woj. (...), dokonała kradzieży energii elektrycznej w ten sposób, że nie posiadając zawartej umowy na dostawę energii elektrycznej dokonała jej nielegalnego poboru bez pominięcia układu pomiarowo – rozliczeniowego, czym działała na szkodę (...) S.A. z/s w K., ul. (...), powodując straty w wysokości 5.508,66 zł, tj. o czyn z art. 278§5 kk w zw. z art. 278§1 kk.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 31 maja 2013 r. w B. A. P. zawarła na czas nieokreślony umowę kompleksową nr (...) ze sprzedawcą - firmą (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K., której przedmiotem było świadczenie odbiorcy (oskarżonej) usługi kompleksowej dostarczania energii elektrycznej na potrzeby obiektu – gospodarstwa domowego w B. przy ul. (...). Usługa dostawy energii miała być świadczona dla (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. ( sprzedawcy) na rzecz odbiorcy (oskarżonej ) przez Operatora Systemu Dystrybucyjnego( (...)) , którym był (...) S.A. z siedzibą w K. Mieszkanie to było mieszkaniem socjalnym . W lokalu tym oskarżona miała zawarta uprzednio , jeszcze w 2008 roku umowę o dostawę energii elektrycznej z (...) Sp. z o.o. we W. , kiedy to założony miała licznik 1 fazowy 1 taryfowy przedpłatowy . Do zawarcia kolejnej umowy doszło z uwagi na wolę zmiany przez oskarżoną rodzaju licznika na zwykły i zmianę operatora .

Lokal ten oskarżona zajmowała bez umowy najmu z Gminą od 20.07.2000. Zamieszkiwała w nim z dziećmi. Przebywała w lokalu sporadycznie, gdyż zamieszkiwała u konkubina w jego mieszkaniu .Oskarżona nie regulowała na bieżąco należności za energię elektryczną, przez co powstało zadłużenie z tego tytułu na dzień 12.08.2014 w wysokości 106,22 zł .

W związku z zadłużeniem w dniu 12.08.2014 (...) Sp. z o.o. w K. złożył wniosek do (...) ( (...) S.A. z siedzibą w K. ) o wstrzymanie dostarczania energii do lokalu oskarżonej z dniem 12.08.2014 na wskazany licznik znajdujący się z mieszkaniu oskarżonej . W dniu 18.08.2014 monterzy przyszli do mieszkania oskarżonej ,celem realizacji zlecenia, a że nikogo nie zastali ,a licznik i zabezpieczenia znajdowały się w mieszkaniu., to nie zdjęli licznika. Dostawa energii przez (...) nie została przerwana i oskarżona miała nadal możliwość poboru energii elektrycznej, z czego korzystała nadal sporadycznie przebywając w mieszkaniu .

W dniu 01 września 2014 r. (...) Sp. z o.o. w K. wypowiedział oskarżonej umowę w związku z nienależytym wykonaniem umowy - zadłużeniem w płatności należności za energię elektryczną w kwocie 167,43 zł .

Skutkiem wypowiedzenia umowy miało być jej rozwiązanie po upływie jednomiesięcznego okresu wypowiedzenia od daty doręczenia wypowiedzenia. Powyższą korespondencję - wypowiedzenie umowy A. P. odebrała w dniu 08 września 2014 r.

Z dniem 09.10.2014 doszło do rozwiązania umowy. W dniu 01.10.2014 (...) Sp. z o.o. w K. zamykając umowę zlecił (...) dokonanie odczytu z licznika na dzień 10.102.014 dla dokonania rozliczenia końcowego i jego demontaż . W tym celu 13.10.2014 monterzy przyszli do mieszkania oskarżonej ,a że nikogo nie zastali nie zdjęli licznika . Ponownie dniu 22.10.2014 monterzy przyszli do mieszkania oskarżonej , również nikogo nie zastali i tego dnia też nie zdjęli licznika. Mimo rozwiązania umowy licznik nie został zdjęty ,ani nie został zablokowany ,nie odcięto dopływu energii elektrycznej, w związku z czym oskarżona miała nadal możliwość korzystania z energii elektrycznej z czego też korzystała .

Dla oskarżonej (...) Sp. z o.o. w K. wystawił fakturę końcową nr (...) z dnia 24.10.2014 na kwotę 90,65 zł za okres 26.06.2014 do 10.10.2014 przyjmując szacunkowy ( nie sczytany z liczka) odczyt : 636 kWh. Szacunku stanu licznika dokonano w oparciu o zaprognozowane przez system bilingowy na dzień 10.10.2014 zużycie energii .

Dowód

umowa sprzedaży z dn. 07.05.2008 –k. 23-26

Umowa kompleksowa z 31.05.2013 k. 20- 21,78

Pismo oskarżonej –k. 22,79

wypowiedzenie umowy –k. 27

Potwierdzenie odbioru –k. 28

Wniosek o wstrzymanie dostarczania energii elektrycznej k-105

Wyjaśnienia oskarżonej k. 74-75

Faktura k. 108

Pismo z dnia 28.05.2019 –k.102

W dniu 21 lipca 2017 r., na podstawie ustawy Prawo energetyczne oraz na podstawie rozporządzenia Ministra (...) z dnia 15 grudnia 2016 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez przedsiębiorstwa energetyczne, została przeprowadzona kontrola instalacji elektrycznej w lokalu przy ul. (...) w B., zajmowany przez oskarżoną A. P.. Kontrola została przeprowadzona przez upoważnionych przedstawicieli (...) ( (...) S.A. w K.) Oddział w O.S. S. i L. O. (1) pod nieobecność oskarżonej . W wyniku kontroli ustalono, iż dla w/w lokalu oskarżona nadal nie posiadała zawartej umowy na dostawę energii elektrycznej , nie stwierdzono , aby dokonywany był pobór energii elektrycznej z pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub aby układ pomiarowy był niewłaściwie eksploatowany . Kontrolerzy dokonali pomiaru przy pomocy cęgów D. z wynikiem 0,41 Ampera. Następnie w asyście policji licznik wybudowano a przewody oplombowano plombą nr (...). Nie ustalono jakiego rodzaju odbiorniki zużywały energię bowiem mieszkanie było zamknięte. Odczytano licznik ze stanem (...).

Dowód:

-

protokół kontroli nr (...),-k-6

-

upoważnienie nr (...)-.k.5

-

Zeznania świadka L. O. k. 13-14

-

(...) S.A. w K. straty wyliczyła na kwotę 30.571,66 zł w wyniku porównania stanu licznika o nr fabrycznym (...) z dnia 10 października 2014 r. 636 kWh oraz stanu licznika na dzień 21 lipca 2017 r. (...) – zużycie (...).

Następnie pismem z dnia 23 października 2017 r. (...) S.A. zrezygnował z naliczania opłaty za nielegalnie pobraną energię elektryczną dla ilości energii elektrycznej wyliczonej z pomiaru energii i przyjęto do obliczeń ilość energii wyliczonej ryczałtowo. Ostatecznie ryczałtowa kwota powstałej szkody w okresie od dnia 10 października 2014 r. do dnia 21 lipca 2017 r. została ustalona na kwotę 5.508,66 zł.

W dniu 30.01.2018 lokal został przejęty przez Gminę jako porzucony .

Dowód :

pismo (...) w B. k. 94

Pismo z dnia 23.10.2017 k. 16-19

Oskarżona A. P. ma 51 lat, wykształcenie podstawowe, jest rozwiedziona, posiada troje pełnoletnich dzieci w wieku 29, 21 i 18 lat. Obecnie przebywa na rencie zdrowotnej w kwocie 760 zł miesięcznie, nie pracuje. Dotychczas nie była karana. Pozostaje z nieformalnym związku. Zamieszkuje wraz z konkubentem przy ul. (...) w B..

W toku prowadzonego postępowania oskarżona przyznała się do całości zarzucanego czynu. Oskarżona podała, iż w tamtym czasie mieszkała wraz z córkami ww. lokalu przy ul. (...) w B.. Miała wówczas zamontowany licznik, ponosiła koszty energii elektrycznej, lecz z uwagi na niskie dochody zaprzestała płacić rachunki. Nadto często przebywała poza domem u swojego konkubenta przy ul. (...) w B.. Podczas gdy wyłączono licznik oskarżonej nie było w domu. Nadto zdaniem oskarżonej licznik się świecił, z uwagi na to myślała, iż korzystanie z energii jest naliczane przez licznik. Jednocześnie przyznała, iż nie miała podpisanej umowy.

Oskarżona nie była karana

Dowód :

- karta karna z K.A. P. k. 117

- notatka o podejrzanym – A. P. k. 41;

- wyjaśnienia oskarżonego k. 36-39, 74;

Sąd Rejonowy zważył ,co następuje :

W świetle zgromadzonych w sprawie dowodów brak jest podstaw do uznania ,że oskarżona A. P. popełniła zarzucane jej przez oskarżyciela przestępstwo. Jak wynika z treści zarzutów oskarżyciel przestępczego działania oskarżonej dopatrzył się w jej zaniechaniu tj. w braku posiadania umowy na dostawę energii elektrycznej i korzystania z energii elektrycznej dostarczanej oskarżonej dobrowolnie przez dystrybutora (...) S.A. z/s w K. do legalnie zamontowanego w jej mieszkaniu przy zawarciu umowy z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. licznika po rozwiązaniu łączącej ich uprzednio umowy wobec istnienia kilkumiesięcznych ( aczkolwiek niewysokich zaległości) .

Zgodnie z art. 278 § 1 i 5 kk odpowiedzialności karnej podlega ten, kto dokonuje kradzieży (zaboru w celu przywłaszczenia) energii elektrycznej. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 lutego 2004 roku, IV KK 302/04, zinterpretował przywołany przepis wskazując, iż przestępstwo kradzieży energii (elektrycznej, gazowej, cieplnej, wodnej, atomowej) polega na bezprawnym uzyskaniu dostępu do źródła energii i korzystaniu z tej energii z pominięciem przyjmowanego w stosunkach danego rodzaju sposobu uzyskania lub korzystania z danego rodzaju energii. Kradzież energii może przybierać różne formy czynności wykonawczej. Może ona polegać na podłączeniu do systemu dostarczającego dany rodzaj energii z pominięciem urządzenia mierzącego ilość wykorzystanej energii oraz określającego wysokość opłaty za korzystanie. Przejawem kradzieży będzie uszkodzenie urządzenia rejestrującego ilość pobieranej energii, które następuje po legalnym przyłączeniu się sprawcy do systemu dostarczającego dany rodzaj energii, a także dokonywanie zmiany zapisu w urządzeniach rejestrujących ilość pobranej energii w taki sposób, iż nie zawiera informacji o faktycznej ilości wykorzystanej przez sprawcę energii (tzw. cofanie licznika).

Wprawdzie fakt poboru energii elektrycznej po rozwiązaniu umowy nie był kwestionowany przez oskarżoną i ustalone zostało , że dochodziło do niego przez długi czas – pomimo wypowiedzenia umowy na dostawę tej energii przez pokrzywdzoną spółkę, o czym świadczą wskazania licznika za okres od 10.10.2014 do 21.07.2017 , to jednak sam fakt rzeczywistego bezumownego korzystania z energii przez oskarżoną nie wypełnia w przedmiotowym przypadku znamion przestępstwa . Po stronie oskarżonej Sąd nie dopatrzył się bowiem winy i to rozumianej w karnym znaczeniu.

Po stronie oskarżonej nie miała miejsca bowiem sytuacja jej dodatkowej aktywności w kwestii pozyskania dostępu do źródła tej energii po rozwiązaniu umowy. Oskarżona nie przyłączyła instalacji elektrycznej mieszkania do nowego źródła dopływu energii, nie ingerowała w zabezpieczenia elektrycznie, ani też nie oddziaływała w żaden sposób na licznik energii elektrycznej. Faktycznie korzystała wyłącznie z tego, że ani dystrybutor - (...) S.A. z/s w K. ani sprzedawca (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. (z tylko im wiadomych powodów ) ani nie zdemontował licznika energetycznego w jej mieszkaniu, ani też nie odciął dostawy energii do tego mieszkania w odcinku instalacji elektrycznej poza mieszkaniem , mimo składanego przez Sprzedawcę wniosku z dnia 12.08.2014 do (...) S.A. z/s w K. o wstrzymanie dostarczania energii na wskazany licznik. To zaś wskazuje na to, iż oskarżona korzystała z energii elektrycznej w sposób legalny – w rozumieniu przepisów prawa karnego. Dokonywany przez nią pobór energii elektrycznej po dniu rozwiązania umowy ,tj. od 10.10.2014 r. był bowiem niczym innym jak bezumownym korzystaniem ze źródła tej energii. Natomiast samego korzystania z cudzego źródła energii bez podjęcia jakichkolwiek czynności umożliwiających do niego dostęp nie można jeszcze traktować jako kradzieży energii w rozumieniu art. 278 § 5 kk .Taka kwestia może podlegać zaś rozpatrywaniu jedynie na gruncie postępowania cywilnego. Odpowiedzialność karna, przewidziana w art. 278 § 5 k.k., wymaga bowiem wykazania sprawcy czynu winy umyślnej w zamiarze bezpośrednim, ponieważ przestępstwo określone w przytoczonym przepisie należy do kategorii tzw. przestępstw kierunkowych .

Poza tym Sąd zwraca uwagę ,że w piśmie wypowiadającym umowę załączono również rozliczenie końcowe, które potwierdzać miało zakończenie dostarczania energii elektrycznej i rozwiązanie umowy z dniem 10.10.2014 . Mimo składanego przez Sprzedawcę wniosku do (...) S.A. z/s w K. o wstrzymanie dostarczania energii od dnia 12.08.2014 nie dokonano tego , nie zdjęto też od razu licznika ani w inny sposób nie pozbawiono oskarżonej dopływu prądu .Z pism załączonych przez pokrzywdzoną spółkę wynika, że jakoby nie było wówczas dostępu do licznika , który znajdował się w lokalu oskarżonej . Tak pozostawiono licznik przez następne 3 lata ,kiedy to okazało się już być możliwym –mimo nieobecności oskarżonej i domowników - zdjęcie licznika ( który nadal znajdował się przecież w lokalu oskarżonej ) i jego wybudowanie i oplombowanie przewodów.

Skoro więc prawie przez 3 lata - (...) S.A. z/s w K. dobrowolnie mimo rozwiązania umowy dostarczała oskarżonej energię elektryczną umożliwiając jej odbiór i nie sprzeciwiając się temu ,a dopiero na krótko przed upływem terminu przedawnienia ( art.118 kc) ewentualnych roszczeń finansowych dokonano kontroli i zdjęto licznik, który był sprawny, oplombowany, bez stwierdzonych ingerencji w układ pomiarowy tego licznika, jak również nie stwierdzono poboru energii z pominięciem licznika, to nie było podstaw do przyjęcia, iż dochodziło do kradzieży energii przez oskarżoną ,t.j aby wyczerpała swoim zachowaniem znamiona zarzucanego jej przestępstwa.

Ustalając zatem, iż czyn oskarżonej nie wyczerpuje znamion czynu zabronionego Sąd uniewinnił ją od stawianego zarzutu.. Następstwem zaś takiego rozstrzygnięcia było obciążenia Skarbu Państwa kosztami procesu zgodnie z art.632 pkt 2 kpk .

Sędzia