Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2575/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 września 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., po rozpatrzeniu wniosku D. T. z dnia 26 czerwca 2018 r. odmówił wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 11 września 2018 r. ubezpieczona nie została uznana za niezdolną do pracy.

/decyzja – k. 26 plik III akt ZUS/

Wnioskodawczyni D. T. uznała decyzję za krzywdzącą i w dniu 5 grudnia 2018 r. złożyła odwołanie od w/w decyzji.

/odwołanie – k. 3/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując argumenty tożsame, co w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 4/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni D. T. urodziła się (...)

/okoliczności bezsporne/

Ubezpieczona posiada wykształcenie średnie techniczne. Ukończyła liceum zawodowe, bez matury. Pracowała jako sprzedawca – magazynier, sprzątaczka, prowadziła wspólnie z mężem gospodarstwo rolne do 2012 r. Ostatnio pracowała jako kucharz do stycznia 2017 r.

/okoliczności bezsporne/

Ubezpieczona posiada wymagane okresy składkowe i nieskładkowe.

/okoliczności bezsporne/

Wnioskodawczyni w okresie od 8 września 2015 r. do 1 września 2016 r., od 2 sierpnia 2017 r. do 27 lipca 2018 r. pobierała świadczenie rehabilitacyjne.

/okoliczność bezsporna/

W dniu 26 czerwca 2018 r. ubezpieczona złożyła wniosek o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/wniosek – k. 1 – 4 akt ZUS/

Lekarz orzecznik rozpoznał u ubezpieczonej okresowe zespoły bólowe kręgosłupa C, Th i L na podłożu zmian dyskopatyczno – zwyrodnieniowych, nadczynność tarczycy w leczeniu, bolesny lewy bark, niestałe objawy czuciowe z nerwu pośrodkowego lewej kończyny górnej, przewlekłe zapalenie błony śluzowej jamy nosowej i gardła i okresowe objawy gastryczne, nadciśnienie tętnicze. U ubezpieczonej stwierdzono przewlekające się obniżenie wydolności dynamicznej kręgosłupa z dolegliwościami somatycznymi na podłożu zmian wskazanych w (...) kręgosłupa. Maksymalnie możliwa sprawność fizyczna ubezpieczonej jest obniżona stąd istnieją okresowe profilaktyczne przeciwskazania do zatrudnienia ubezpieczonej w pracach określonych w Klasyfikacji Ciężkości Pracy – jako „ciężkie” dla kobiet. Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 8 sierpnia 2018 r. uznał wnioskodawczynię za zdolną do pracy.

/orzeczenie Lekarza Orzecznika – k. 19 plik III akt ZUS, k. 142 - 143 dokumentacji medycznej/

Ubezpieczona w dniu 20 sierpnia 2018 r. złożyła sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS.

/sprzeciw – k. 144 dokumentacji medycznej/

Komisja lekarska rozpoznała u ubezpieczonej okresowe zespoły bólowe kręgosłupa, C Th i L na podłożu zmian dyskopatyczno – zwyrodnieniowych, nadczynność tarczycy w leczeniu, bolesny lewy bark, niestałe objawy czuciowe z nerwu pośrodkowego lewej kończyny górnej, przewlekłe zapalenie błony śluzowej jamy nosowej i gardła i okresowe objawy gastryczne, nadciśnienie tętnicze. Aktualnie badana zgłasza bole głowy, bóle kręgosłupa w odcinku C, Th i L, bóle barku lewego, mrowienie lewej ręki, wypadanie przedmiotów z lewej ręki, kołatania serca i łatwe męczenie się, bóle w piętach i kłucie u podstawy palców obu nóg. Ubezpieczona podaje ponadto bóle żołądka, zgagę i objawy refluxu żołądkowo – przełykowego. W przeszłości przebyła operację naczyniaka skóry – czoła – 1986 r. Rozpoznano u badanej zespół cieśni nadgarstka lewej ręki. W badaniu internistycznym ubezpieczona jest wydolna krążeniowo i oddechowo. Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 11 września 2018 r. uznała wnioskodawczynię za zdolną do pracy.

/orzeczenie Komisji Lekarskiej – k. 22 plik III akt ZUS, opinia lekarska – k. 169 – 171 dokumentacji medycznej/

Zaskarżoną decyzją z dnia 25 września 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., po rozpatrzeniu wniosku D. T. z dnia 26 czerwca 2018 r. odmówił wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 11 września 2018 r. ubezpieczona nie została uznana za niezdolną do pracy.

/decyzja – k. 26 plik III akt ZUS/

W sądowym badaniu neurologicznym u ubezpieczonej rozpoznano zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne całego kręgosłupa z zespołem bólowym bez istotnych deficytów neurologicznych, zespół bolesnego barku. Wnioskodawczyni od wielu lat odczuwa bóle całego kręgosłupa, mrowienie lewej ręki, bóle barku lewego, bóle głowy. Z tego powodu była leczona w Poradni Neurologicznej i rehabilitowana. Pobierała przez 12 miesięcy świadczenie rehabilitacyjne. Badanie EEG nie wykazało zmian patologicznych mózgowia. (...) mózgu i CT mózgu także nie wykazało zmian patologicznych mózgowia, natomiast wykazało wariant anatomiczny w zakresie móżdżku, tzn. badana urodziła się z taką wadą. Badanie przewodnictwa w lewym nerwie pośrodkowym wykazało uszkodzenie włókien czuciowych w nerwie pośrodkowym lewym, natomiast USG nadgarstka lewego wykazało na rozpoczynający się zespół cieśni nadgarstka do kontroli (...), ale nie do operacji. Naruszenie sprawności organizmu u badanej z przyczyn neurologicznych nie powoduje długotrwałej niezdolności do wykonywania pracy zarobkowej w myśl ustawy o rentach i emeryturach. Z neurologicznego punku widzenia wnioskodawczyni jest zdolna do pracy.

/opinia lekarza biegłego specjalisty neurologa J. B. – k. 10 – 13/

W sądowym badaniu ortopedycznym u wnioskodawczyni rozpoznano zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne kręgosłupa, bez upośledzenia funkcji z subiektywnym zespołem bólowym, zespół bolesnego barku lewego, obustronne ostrogi kości piętowych. W badaniu ortopedycznym stwierdzono chód sprawny, prawidłową budowę ciała z otyłością, kręgosłup o zachowanych krzywiznach fizjologicznych i prawidłowej ruchomości we wszystkich odcinkach, ruchy we wszystkich odcinkach kręgosłupa bolesne, nie stwierdzono wzmożonego napięcia mięśni przykręgosłupowych. Nie stwierdzono u badanej upośledzenia funkcji narządu ruchu w stopniu uzasadniającym uznanie wnioskodawczyni za częściowo lub całkowicie niezdolnej do pracy. Wnioskodawczyni z ortopedycznego punktu widzenia nie utraciła w stopniu znacznym zdolności do pracy, zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji.

/opinia lekarza biegłego ortopedy M. S. – k. 24 – 27/

Wnioskodawczyni w toku postępowania sądowego została poddana badaniu psychologicznemu, podczas którego wykorzystano metody kliniczne, kwestionariusz (...), Test Łączenia Punktów, test B. oraz metody eksperymentalne. W trakcie badania u badanej zachowana pełna orientacja, nastrój wyrównany, wydaje się chętna do współpracy przy wykonywaniu zadań testowych, bez widocznych tendencji do nasilania wyników patologicznych. W wyniku przeprowadzonego badania psychologicznego u badanej stwierdzono zaznaczone cechy osobowości introwertycznej z tendencjami do reakcji lękowo – depresyjnych, powstałych głównie na skutek problemów zdrowotnych, zmienionej przez chorobę sytuacji życiowej i przebytych zdarzeń traumatycznych, niewielkie osłabienie sprawności procesów poznawczych, nasilone stanem emocjonalnym, stwierdzone zmiany w funkcjonowaniu psychicznym zakłócają w umiarkowanym stopniu codzienne funkcjonowanie.

/opinia biegłego neuropsychologa dr L. S. z – k. 32 – 33/

W sądowym badaniu psychiatrycznym u ubezpieczonej rozpoznano zaburzenia depresyjno – lękowe mieszane. Z dokumentacji lekarskiej wynika, że ubezpieczona leczyła się psychiatrycznie od 2015 r. początkowo z rozpoznaniem zaburzenia adaptacyjne, a potem od 2016 r. zaburzenia depresyjno – lękowe. Przebywała na świadczeniu rehabilitacyjnym przez 12 miesięcy. Następnie wróciła do pracy i ponownie przebywała na świadczeniu rehabilitacyjnym przez 12 miesięcy do 27 lipca 2018 r. z powodu schorzeń somatycznych. Analiza dokumentacji medycznej wskazuje na występowanie objawów nerwicowych, leczona farmakologicznie. Nie była leczona szpitalnie. Badanie psychologiczne wykazało zaznaczone cechy osobowości introwertycznej z tendencjami do reakcji lękowo – depresyjnych, powstałych głównie na skutek problemów zdrowotnych, zmienionej przez chorobę sytuacji życiowej i przebytych zdarzeń traumatycznych. Stwierdzono również niewielkie osłabienie sprawności procesów poznawczych, nasilone stanem emocjonalnym. Stwierdzone zmiany w funkcjonowaniu psychicznym w umiarkowanym stopniu zakłócają codzienne funkcjonowanie. W czasie sądowego badania psychiatrycznego nie stwierdzono u badanej głębszych objawów depresyjnych, objawów psychotycznych, otępiennych przede wszystkim obserwuje się zaburzenia o obrazie nerwicowym w postaci zaburzeń depresyjno-lękowych. W czasie badania ubezpieczona wykazywała tendencje do nasilania objawów chorobowych. W badaniu psychologicznym badana wykazywała tendencje do nasilania objawów patologicznych. Wnioskodawczyni wymaga dalszego leczenia psychiatrycznego oraz psychoterapii. Z psychiatrycznego punktu widzenia ubezpieczona jest zdolna do pracy. Pogorszenia stanu zdrowia psychicznego mogą być leczone w ramach czasowej niezdolności do pracy.

/opinia lekarza biegłego psychiatry H. K. – k. 52 – 57/

Sąd Okręgowy dokonał powyższych ustaleń w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumenty oraz opinie biegłych ortopedy, neurologa, psychologa i psychiatry.

W ocenie Sądu opinie biegłych są w pełni wiarygodne. Zostały bowiem sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń wnioskodawczyni w oparciu o analizę przedłożonej dokumentacji lekarskiej oraz wyniki przeprowadzonych badań własnych wnioskodawczyni. Biegli rozpoznali u ubezpieczonej zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne całego kręgosłupa z zespołem bólowym bez istotnych deficytów neurologicznych, zespół bolesnego barku, obustronne ostrogi kości piętowych, cechy osobowości introwertycznej z tendencjami do reakcji lękowo – depresyjnych, niewielkie osłabienie sprawności procesów poznawczych, zaburzenia depresyjno – lękowe mieszane.

Biegli uznali, że z powodu naruszenia sprawności organizmu wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy zgodnej z poziomem wykształcenia i kwalifikacji zawodowych.

W ocenie Sądu brak jest podstaw by kwestionować opinie biegłych, gdyż są one rzetelne, a wynikające z nich wnioski logiczne i prawidłowo uzasadnione. Opinie nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

W ocenie Sądu Okręgowego, opinie biegłych w sposób wystarczający obrazują stan zdrowia wnioskodawczyni. Opinie są jasne, a wnioski końcowe wynikają w sposób logiczny z ich treści. W ocenie Sądu brak jest podstaw do powoływania kolejnych biegłych sądowych.

Należy zauważyć, iż dowód z opinii biegłego ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów, a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lub z opinii instytutu, jedynie wtedy gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 II CR 817/73 nie publ).

W ocenie Sądu opinie wydane przez biegłych w niniejszej sprawie nie budzą wątpliwości bowiem biegli oceniali zdolność do pracy zgodnie z poziomem posiadanych przez wnioskodawczynię kwalifikacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. z 2018 r., poz. 1270) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku, o którym mowa w przepisie ust. 1 pkt 3 art. 57, nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne /art. 13 ust. 1/.

Warunki wskazane w art. 57 w/w ustawy muszą być spełnione łącznie by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odniesieniu do odwołującej się nie został spełniony warunek niezdolności do pracy. Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności opinii biegłych Sąd ustalił, iż występujące u wnioskodawczyni schorzenia powodują, że nie jest ona niezdolna do pracy.

U skarżącej stwierdzono zmiany zwyrodnieniowo – dyskopatyczne całego kręgosłupa z zespołem bólowym bez istotnych deficytów neurologicznych, zespół bolesnego barku, obustronne ostrogi kości piętowych, cechy osobowości introwertycznej z tendencjami do reakcji lękowo – depresyjnych, niewielkie osłabienie sprawności procesów poznawczych, zaburzenia depresyjno – lękowe mieszane.

Wnioskodawczyni nie wnosiła zastrzeżeń do opinii biegłych.

Biegli wydali opinie i Sąd Okręgowy podzielił te opinie biegłych specjalistów, uznając, że są one pełne, jasne i nie prowadzą do sprzecznych wniosków. Wskazać należy, że biegli sądowi w sposób niebudzący wątpliwości wyjaśnili wszelkie okoliczności dotyczące stanu zdrowia ubezpieczonej. Wnioski z powyższych opinii sprowadzały się do stwierdzenia, że wnioskodawczyni jest zdolna do pracy zarobkowej w myśl przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Opinia biegłego może być oceniona przez sąd i podważona dowodem z innej opinii. Ubezpieczona, jak każda strona w procesie, w myśl art. 6 k.c. winna dowodzić swoich racji, a nie tylko przedstawiać swoje poglądy. W konsekwencji w sprawie nie pojawiły się argumenty, które mogłyby budzić wątpliwość Sądu, co do jednoznaczności wskazanych opinii.

Wskazać w tym miejscu należy, że o nabyciu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy nie mogą przesądzać subiektywne odczucia osoby ubezpieczonej. Również sam fakt stwierdzenia choroby nie jest równoznaczny z nabyciem prawa do renty. Istnienie schorzeń powodujących konieczność pozostawania w stałym leczeniu nie stanowi bowiem samodzielnej przyczyny uznania częściowej niezdolności do pracy, choć może wymagać czasowych zwolnień lekarskich. O niezdolności do pracy nie decyduje sam fakt występowania schorzeń, lecz ocena, czy i w jakim zakresie wpływają one na utratę zdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Jeżeli zatem stan zdrowia nie powoduje naruszenia sprawności organizmu w stopniu mającym wpływ na zdolność do pracy dotychczas wykonywanej lub innej mieszczącej się w ramach posiadanych lub możliwych do uzyskania kwalifikacji, brak jest prawa do tego świadczenia ( por. wyrok SN z dnia 12 lipca 2005, sygn. akt II UK 288/04, publ. OSNP 2006/5-6/99; wyrok SN z dnia 1 grudnia 2000 roku, sygn. akt II UKN 113/00, publ. OSNP 2002/14/343; wyrok SA w Szczecinie z dnia 17 marca 2016 roku, sygn. akt III AUa 546/15, LEX nr 2090464).

Reasumując w ocenie Sądu Okręgowego, dopuszczone w postępowaniu rozpoznawczym dowody w postaci opinii biegłych – pozwalają na niebudzące wątpliwości ustalenie, iż stan zdrowia ubezpieczonej, nie pozwalał na przyjęcie całkowitej ani nawet częściowej niezdolności do pracy. Z ustaleń Sądu wynika, że wnioskodawczyni mimo stwierdzonych u niej schorzeń jest zdolna do wykonywania pracy zarobkowej, zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., oddalił odwołanie wnioskodawczyni.

K.K.-W.