Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 września 2019 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie wXII Wydziale Karnym w składzie:

Przewodnicząca: SSO Katarzyna Stasiów

Protokolant: Jacek Fryszkowski

w obecności prokurator Katarzyny Giecko

przy udziale oskarżyciela posiłkowego (...) Instytutu Sztuki Filmowej

po rozpoznaniu w dniu 4 września 2019 roku

sprawy:

M. O. (1) córki J. i K. z domu S. urodzonej (...) w B.

oskarżonej o to, że

w okresie od 22 marca 2011 r. do 31 maja 2013 r. w O. i m. K. oraz B., działając w krótkich odstępach czasu, z góry powziętym zamiarem, wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i uzyskania na rzecz prowadzonej przez S. M. (1) (...) Spółka Jawna z siedzibą w B. oraz (...) spółka cywilna z siedzibą w B., od Zarządu Województwa (...) jako Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym (...) dotacji – dofinansowania do projektu pod nazwą „(...)”, poprzez przedłożenie nierzetelnych, podrobionych i poświadczających nieprawdę dokumentów jak również poprzez wprowadzenie w błąd co do autorstwa w przedłożonych oprogramowaniach oraz dokumentacji i wykorzystania prac: pracy dyplomowej inżynierskiej K. T. pt. „(...)”, pracy G. B. pt. „(...)”, pracy magisterskiej W. Z. pt. „(...)”, artykułu pt. „(...)”, do którego prawa autorskie posiadała firma (...) – sp. z o.o. z siedzibą we W., wprowadziła w błąd pracowników wymienionej wyżej instytucji odpowiedzialnych za weryfikowanie wniosków o przyznanie płatności co do zgodności przedkładanych dokumentów z rzeczywistym stanem rzeczy i doprowadziła Zarząd Województwa (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wielkiej wartości w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 1 716 455 zł oraz usiłowała wyłudzić od wymienionej instytucji pieniądze w łącznej kwocie 927 750 zł,

a mianowicie:

w okresie od 22 marca 2011 r. do 31 maja 2013 r. w O. i m. K. oraz B., działając z góry powziętym zamiarem, w krótkich odstępach czasu, wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i uzyskania na rzecz (...) Spółka Jawna z siedzibą w B. oraz (...) spółka cywilna z siedzibą w B. od Zarządu Województwa (...) jako Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym (...) dotacji – dofinansowania do projektu pod nazwą „(...)” o numerze (...), realizowanego w ramach umowy numer (...), zawartej w dniu 22 marca 2011 r. z Zarządem Województwa (...)– (...), będąc uprawnioną do wystawienia rachunków z tytułu prowadzonej w ramach (...) – Sp. z o.o. z siedzibą w m. K. działalności gospodarczej oraz z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej – jako M. O. (1), poświadczyła nieprawdę w wystawionych rachunkach oraz poprzez przedłożenie nierzetelnych dokumentów w postaci opracowań dokumentacji i oprogramowania pt. „(...)” , „(...)” , „(...)” ekspertyzy- „(...)”, jak również poprzez przedłożenie podrobionych ofert, dokumentów mających istotne znaczenie dla uzyskania dofinansowania – dotacji do w/w projektu, jak również poprzez wprowadzenie w błąd co do autorstwa w przedłożonych oprogramowaniach oraz dokumentacji i wykorzystania prac: (...)”, do którego prawa autorskie posiadała firma „(...) – sp. z o.o. z siedzibą we W., działając w ten sposób, doprowadziła Zarząd Województwa (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 734 205 zł oraz usiłowała wyłudzić od wymienionej Instytucji pieniądze w łącznej kwocie 432 000 zł, na szkodę Zarządu Województwa (...) jako Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym (...),

w okresie od 28 października 2011 r. do 31 maja 2013 r. w O. i m. K. oraz B., działając z góry powziętym zamiarem, w krótkich odstępach czasu, wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i uzyskania na rzecz (...) Spółka Jawna z siedzibą w B. oraz (...) spółka cywilna z siedzibą w B. od Zarządu Województwa (...) jako Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym (...) dotacji – dofinansowania do projektu pod nazwą „(...)”, o numerze (...) realizowanego w ramach umowy numer (...), zawartej w dniu 28 października 2011 r. z Zarządem Województwa (...), będąc uprawnioną do wystawienia rachunków z tytułu prowadzonej w ramach (...) sp. z o.o. działalności gospodarczej, poświadczyła nieprawdę w wystawionych rachunkach oraz poprzez przedłożenie nierzetelnych dokumentów w postaci opracowań dokumentacji i oprogramowania pt. „(...)” , „(...)”, „(...)”, jak również poprzez przedłożenie podrobionych ofert, dokumentów mających istotne znaczenie dla uzyskania dofinansowania – dotacji do w/w projektu, i wprowadzając w ten sposób w błąd pracowników wymienionej wyżej instytucji odpowiedzialnej za weryfikowanie wniosków o przyznanie płatności co do zgodności przedkładanych dokumentów z rzeczywistym stanem rzeczy, oraz poprzez wprowadzenie w błąd co do autorstwa w przedłożonych oprogramowaniach i dokumentacji poprzez wykorzystanie: pracy dyplomowej inżynierskiej K. T. pt. „(...)„ jak również pracy magisterskiej W. Z. pt. „(...)”, doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 622 500 zł, na szkodę Zarządu Województwa (...) jako Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym (...) oraz usiłowała wyłudzić od wymienionej Instytucji pieniądze w kwocie 370 500 zł, lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na wstrzymanie płatności przez Zarząd Województwa (...), działając na szkodę Zarządu Województwa (...) jako Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym (...),

w okresie od 06 września 2011 r. do 31 maja 2013 r. w O. i m. K. oraz B., działając z góry powziętym zamiarem, w krótkich odstępach czasu, wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i uzyskania na rzecz (...) Spółka Jawna z siedzibą w B. oraz (...) spółka cywilna z siedzibą w B. od Zarządu Województwa (...) jako Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym (...) dotacji – dofinansowania do projektu pod nazwą „(...)” o numerze (...), realizowanego w ramach umowy numer (...) zawartej w dniu 6 września 2011 r. z Zarządem Województwa (...)– (...) jako Instytucją Zarządzającą Regionalnym Programem Operacyjnym (...) na lata 2007-2013, będąc uprawnioną do wystawienia rachunków z tytułu prowadzonej w ramach (...) – sp. z o.o. z siedzibą w m. K. działalności gospodarczej, poświadczyła nieprawdę w wystawionych rachunkach oraz poprzez przedłożenie nierzetelnych dokumentów w postaci opracowań dokumentacji i oprogramowania pt. „(...)”, „(...)”, „(...)”, „ (...)” mających istotne znaczenie dla uzyskania dofinansowania – dotacji do w/w projektu, oraz poprzez przedłożenie podrobionych dokumentów w postaci ofert realizacji ekspertyz i oprogramowań oraz poprzez wprowadzenie w błąd co do autorstwa w przedłożonych oprogramowaniach i dokumentacji i wykorzystania pracy dyplomowej inżynierskiej K. T. pt. „ Audyt (...)” jak również pracy G. B. pt. „(...)” oraz artykułu pt. „(...)” P. S. i wprowadzając w ten sposób w błąd pracowników wymienionej wyżej instytucji odpowiedzialnej za weryfikowanie wniosków o przyznanie płatności co do zgodności przedkładanych dokumentów z rzeczywistym stanem rzeczy, doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 359 750 zł, na szkodę Zarządu Województwa (...) jako Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym (...) oraz usiłowała wyłudzić od wymienionej Instytucji pieniądze w kwocie 125 250 zł, lecz zamierzonego celu nie osiągnęła z uwagi na wstrzymanie płatności przez Zarząd Województwa (...), działając na szkodę Zarządu Województwa (...) jako Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym (...),

tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 271§1 kk i w zw. z art. 270 §1kk i w zw. z art. 115 ust 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz z art. 13 §1kk w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 271§1kk i w zw. z art. 270 §1kk i w zw. z art. 115 ust 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 12 k.k.

I.  M. O. (1) uznaje za winną zarzucanego jej czynu i za to na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 271§1 kk i w zw. z art. 270 §1kk i w zw. z art. 115 ust 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz z art. 13 §1kk w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 271§1kk i w zw. z art. 270 §1kk i w zw. z art. 115 ust 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 12 k.k. skazuje ją, a na podstawie art. 294 § 1 k.k. w w zw. z art. 11 § 3 k.k. wymierza jej karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 lipca 2015 r. warunkowo zawiesza wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres 3 (trzech) lat próby;

III.  na podstawie art. 33 § 2 k.k. wymierza M. O. (1) 100 (sto) stawek dziennych grzywny, określając wysokość jednej stawki na kwotę 20 (dwudziestu) złotych;

IV.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. N. C. kwotę 720 (siedmiuset dwudziestu) złotych powiększoną o stawkę obowiązującego podatku VAT tytułem obrony oskarżonej z urzędu;

V.  zwalnia oskarżoną od kosztów sadowych, obciążając wydatkami Skarb Państwa.

Sygn. akt. XII K 140/18

UZASADNIENIE

Na podstawie ujawnionego w toku rozprawy materiału dowodowego sąd ustalił następujący stan faktyczny.

S. M. (1) prowadził działalność gospodarczą pod postacią (...) Spółka Jawna z siedzibą w B. oraz (...) spółka cywilna z siedzibą w B..

Postanowił on uzyskać od Zarządu Województwa (...) jako Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym (...) dotację – dofinansowanie do trzech projektów: „Dywersyfikacja innowacyjnej działalności przedsiębiorstwa informatycznego poprzez rozwój i wdrożenie e-usługi opartej o uniwersalną dwukierunkową platformę komunikacyjną w P., województwo (...)” , „(...)” i „(...)”.

W wyniku procedur konkursowych na realizację opisanych wyżej trzech projektów wyłoniono jako ich beneficjenta m.in. (...) spółka jawna. Z tym podmiotem Zarząd Województwa (...) jako Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym (...) na lata 2007-2013 podpisał następujące umowy:

1) numer (...) z dnia 22 marca 2011r. na dofinansowanie do projektu pod nazwą „(...)” o numerze (...);

2) numer (...) z dnia 28 października 2011r. na dofinansowanie do projektu pod nazwą „(...)” o numerze (...), która była czterokrotnie aneksowana;

3) numer (...) z dnia 6 września 2011r. na dofinansowanie do projektu pod nazwą „(...)” o numerze (...).

Ad 1 - w ramach projektu (...) „(...)”, S. M. (1) z ramienia (...) złożył cztery wnioski o płatność:

- (...) - wniosek sprawozdawczy;

- (...) - wniosek o płatność zaliczkową a wnioskowana kwota to 734 205 zł, wypłata nastąpiła w dniu 19.06.2012 r.;

- (...) - wniosek rozliczający zaliczkę; nierozliczona kwota zaliczki w wysokości 120 000 zł została zwrócona w dniu 10.12.2012 r.;

- (...) - wniosek o płatność końcową; wnioskowana kwota – 432 000 zł, płatność została wstrzymana.

Ad 2 - w ramach projektu (...) „(...)” beneficjent złożył trzy wnioski o płatność:

- (...)- wniosek o płatność zaliczkową, wnioskowana kwota 622 500 zł. została wypłacona w dniu 25.04.2012 r.;

- (...)- wniosek rozliczający zaliczkę, wypłacona zaliczka została rozliczona w całości;

- (...)- wniosek o płatność końcową, wnioskowana kwota – 370 500 zł, płatność została wstrzymana;

Ad 3 - w ramach projektu (...) „(...)”, złożona dwa wnioski o płatność:

- (...)- wniosek o płatność pośrednią, wnioskowana kwota 359 750 zł została wypłacona w dniu 11.03.2013 r.;

- (...)- wniosek o płatność końcową, wnioskowana kwota 125 250 zł, płatność została wstrzymana.

Całe działanie S. M. (1) było nastawione wyłącznie na uzyskanie dotacji bez zamiaru faktycznej realizacji trzech wyżej opisanych projektów. Świadczą o tym przykładowo poniższe okoliczności.

Towary i usługi, które były przedmiotem dofinansowania, w istocie nie zostały nabyte, pomimo że fakt ich zakupu został potwierdzony stosownymi protokołami i dokumentami finansowymi. Nawet nie wszystkie przygotowane oferty zostały faktycznie złożone.

Treść dokumentów mających potwierdzać wykonanie zamówień w zakresie wykonania ekspertyz powielała teksty ogólnie dostępne w Internecie. Niektóre oprogramowania wykazane jako zakupione w ramach projektów można pobrać ze stron internetowych bezpłatnie albo za niewielkie opłaty.

W ramach projektu o numerze (...) w zakresie wydatków na oprogramowania: wirtualizacja z możliwością migracji podczas pracy, baz danych do zarządzania danymi bilingowymi i rozliczeniowymi oraz chmury dla nieograniczonej ilości węzłów serwerowych i sterowania zasobami, autorem zapytań ofertowych była M. O. (1), która jednocześnie reprezentowała firmę (...) sp. z o.o., której udzielono zamówienia w powyższym zakresie.

Realizując projekty posiadał inne towary niż wynikałoby to z dokumentów zakupowych, nie posiadał natomiast sprzętu i usług, na które realizujący projekty przedłożył dokumentację.

Dokumentacja techniczna została przygotowana pod kątem wniosków o dofinansowanie projektów a nie pod kątem wykonanych systemów, projekty nie były nastawione na jakikolwiek wynik.

Cele projektów były zdefiniowane niejasno, w sposób uniemożliwiający stwierdzenie, co miało być zrobione, a założenia projektów nie miały sensu informatycznego ani biznesowego.

Nie zostało wykonane oprogramowanie mogące mieć związek z projektami. Wykonanie oprogramowania było niemożliwe, gdyż we wnioskach o dofinansowanie nie przedstawiono żadnej koncepcji działania systemów.

Na analizowanych serwerach nie zlokalizowano żadnych artefaktów (oprogramowania, danych, kont użytkowników, kont klientów, danych klientów) mogących mieć związek z przedmiotowymi projektami.

M. O. (1) współdziałała z S. M. (1) przy popełnieniu przedmiotowego przestępstwa. W zamian za comiesięczne wynagrodzenie w kwocie 1500 złotych przygotowywała dokumenty niezbędne do przeprowadzenia procedury uzyskania dofinansowania. Zarejestrowała na siebie spółkę (...) wiedząc, że będzie to „spółka-słup” do przeprowadzania pozornych transakcji.

Podpisała się jako wykonawca raportu pod nazwą „(...)” jako twórca dzieła przenoszący prawa autorskie w umowie zawartej w dniu 21.11.2011r. pomiędzy (...) Sp. j. M. S. M. (2) a M. O. (1) oraz jako zleceniobiorca na rachunku dotyczącym umowy o dzieło z dnia 21.11.2011 r.

Spółka (...) w rzeczywistości nigdy nie miała siedziby pod adresem, pod którym została zarejestrowana - K. ulica (...).

Natomiast w miejscu zameldowania M. O. (1) – w B. znajdował się rachunek dotyczący umowy o dzieło z dnia 21.11.2011r., którego przedmiotem – jak wynika z treści umowy - był raport pod nazwą „(...) rynku mobilnego”. Zleceniobiorcą tej umowy była: M. O. (1), zaś zleceniodawcą - (...) K. Sp. J M. S. M. (2) z siedzibą w B., a przedmiot umowy został zrealizowany za kwotę 28 000 zł. Oskarżona przekazała organom ścigania również kopie dokumentów w postaci:

- opatrzonego logo Programu (...) Narodowa Strategia Spójności „(...)” – Projektu dofinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w Ramach Regionalnego Programu Operacyjnego (...) na lata 2007- 2013 wydruku ze strony (...) S.C. (...) ul. (...), (...)-(...) B. umowy o stworzenie dzieła w ramach Projektu współfinansowanego ze środków unijnych w ramach (...) 7.2.2., tytuł projektu „(...)”: „(...)”,

- opatrzonego logo Programu (...) Narodowa Strategia Spójności (...) Regionem (...) dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w Ramach Regionalnego Programu Operacyjnego (...) na lata 2007- 2013 wydruku ze strony (...) S.C. (...) ul (...) (...)-(...) B. – „(...)” zawartej pomiędzy (...) S.C. (...) ul (...) (...)-(...) B. a M. O. (1), przedmiot umowy: - wykonanie twórczego dzieła wraz z przeniesieniem praw autorskich – wykonanie raportu pod nazwą „(...). Za realizację przedmiotowego dzieła- jak wynika z treści umowy- jej wykonawca – M. O. miała otrzymać 28 0000 zł brutto.

Kwotę tę oskarżona otrzymała przelewem w dniu 19.07.2012 r., z rachunku (...) Spółka Jawna (k. 366).

Na potrzeby uzyskania dotacji w drodze oszustwa powstało wiele dokumentów potwierdzających rzekome sprzedaże dokonane w okresie od kwietnia 2012 r. do lipca 2012 r. przez spółkę (...) na rzecz (...)– Sp. j M. S. M. (2) z siedzibą w B. na kwoty 848 700 zł, 690 000 zł, 40 590 zł, 33 000 zł., 380 000 zł, 467 400 zł, 430 500 zł, 350 000 zł, 424 350 zł., 76 260 zł, 38 130 zł, 62 000 zł, 198 000 zł, 150 000 zł, 260 000 zł, 42 000 zł. Na dokumentach tych w miejscu, gdzie powinien znajdować się podpis oskarżonej jako przedstawicielki spółki (...), podpisywał się S. M. (1).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie: częściowo wyjaśnień oskarżonej M. O. (1), częściowo zeznań S. M. (1) (tom XXIV k. 4153-4154) oraz wszystkich dowodów uznanych za ujawnione bez odczytywania wymienionych w protokole rozprawy głównej w tomie XXIV na kartach 4154 odwrót-4164.

Oskarżona M. O. (1) w toku śledztwa nie przyznała się do dokonania zarzucanego jej czynu, odmówiła składania wyjaśnień i odpowiadania na pytania, odmówiła ustosunkowania się do okazywanych jej dokumentów (tom VII k. 1273-1299).

Na dalszym etapie postępowania M. O. złożyła wniosek o przesłuchanie jej i wyjaśniła, że S. M. (1), z którym łączyła ją znajomość towarzyska, w 2011 r., kiedy znajdowała się w trudnej sytuacji materialnej, zaproponował jej współpracę w realizacji projektów. W ramach tej współpracy tworzyła druki dokumentacji i wzory dokumentów, wnioski umieszczając w ich treści logo „(...)pod wskazówki wymienionego kompletowała dokumentację. Podpisała też z M. umowę dotyczącą wykonania raportu, którego nazwy obecnie nie pamięta. Nie mając do tego kwalifikacji, zgodziła się na tę propozycję. S. M. przekazał jej, że znajomy opracował ten raport i jest on już gotowy, ale ma „…jakiś zakaz konkurencji…” i nie może tego zrobić. Za tę umowę otrzymała 28.000 zł, które wpłynęły na jej konto. Potem wymieniony żądał od niej zwrotu tych pieniędzy, ale nie mogła tego uczynić, ponieważ je wydała.

W zakresie Spółki (...) wyjaśniła, że to M. poprosił ją, aby ta nabyła od jego znajomej spółkę, ponieważ jemu przyda się spółka „z historią”. Wymieniona się na to zgodziła. Nie wiedziała, w jakich celach miała być ta spółka wykorzystana. Założyli konto dla tej spółki w banku (...), ale dostęp do niego posiadał tylko S. M.. Otrzymywała od wymienionego pieniądze na prywatne konto, które przeznaczała na opłaty związane z funkcjonowaniem spółki.

Podniosła, że w trakcie funkcjonowania tej spółki nie podpisywała żadnych dokumentów jej dotyczących – poza tymi związanymi z jej założeniem oraz sprzedażą.

Po okazaniu dokumentów uzyskanych od Zarządu Województwa (...) do niniejszej sprawy, a przedłożonych Zarządowi przez S. M. – zakwestionowała autentyczność swoich podpisów na szeregu ofertach, protokołach odbioru i umów wystawionych przez Spółkę (...). Odnośnie wielu dokumentów przyznawała, że tworzyła ich projekty, natomiast nie wstawiała osobiście danych firmy (...) jako sprzedawcy czy też wykonawcy (tom XXIII k. 3958-3980).

W postępowaniu sądowym M. O. (1) podkreśliła, że była po prostu nieformalnym pracownikiem S. M. (1). Nie do końca wiedziała, jakie on ma zamiary. Wiedziała, że realizuje 3 projekty, na które stara się otrzymać dotację unijną i w tych projektach pomagała mu od strony formalnej. Przygotowywała dokumentację. Wszystkie decyzje co do projektów podejmował S.. W sprawie praw autorskich i umowy o dzieło to S. przyniósł oskarżonej analizę, twierdząc że jest to napisane przez jego kolegę. Powiedział, że temu koledze przysługują prawa autorskie, ale nie może sam wystąpić w tej umowie o dzieło, bo wiąże go zakaz konkurencji w firmie, w której wcześniej pracował.

M. O. (1) wyjaśniła, że S. M. (1) wielokrotnie miał zastrzeżenia do jej pracy, wypominał np. że są błędy w dokumentach kierowanych do KRS, że oskarżona nie jest stale dyspozycyjna. S. traktował ją jak pracownika. Mówił, że powinna między godziną 8 a 16 być do jego dyspozycji w pracy, to znaczy u siebie w domu przy komputerze. Oskarżona ma wykształcenie administracyjne, więc miała do czynienia z prawem cywilnym, z prawem spółek, wcześniej była prezesem zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.

W zamian za wykonywaną pracę otrzymywała od oskarżonego 1500 zł miesięcznie przez około pół roku. On to wpłacał na jej konto, nazywając „zasileniem”. Ponadto dostała jeszcze pieniądze za podpisanie raportu. Zgodnie z umową miała je potem zwrócić S. M. (1), ale tego nie zrobiła.

Na prośbę S. M. (1) oskarżona zarejestrowała na siebie spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (...). Wypełniła sprawozdanie z pracy zarządu, które zostało wysłane do KRS. Tę spółkę nadzorował S. M. (1). On miał np. hasła do konta tej spółki, a oskarżona nie miała do niczego dostępu. Została uprzedzona, że ta jej firma kupi oprogramowanie komputerowe od jakiejś spółki, a następnie jej spółka sprzeda to oprogramowanie S. M. (1) (tom XXIV k. 4152-4153).

Sąd zważył, co następuje.

Wyżej opisane okoliczności faktyczne w niniejszej sprawie nie są sporne.

Jako w pełni wiarygodne sąd uznał wszystkie dowody uznane za ujawnione bez odczytywania wymienione w protokole rozprawy głównej w tomie XXIV na kartach 4154 odwrót-4164. Nie były one kwestionowane przez żadną ze stron. Nie wzbudziły również żadnych wątpliwości sądu.

Wina S. M. (1) została stwierdzona prawomocnym wyrokiem skazującym zapadłym w trybie art. 387 k.p.k.

Kwestią sporną jest, czy działania M. O. (1) wyczerpały znamiona czynu, o którego popełnienie została oskarżona.

W tym zakresie – jeśli chodzi o materiał dowodowy - najistotniejsze są wyjaśnienia M. O. (1) i zeznania S. M. (1).

Procesowe wypowiedzi obu tych osób nie są całkiem nieprawdziwe. Nie są również do końca szczere. Dlatego sąd dał im wiarę częściowo. M. O. (1) ma interes w przedstawianiu swojego zamiaru i stanu świadomości w sposób jak najbardziej dla siebie korzystny. Z kolei S. M. (1) po pierwsze w toku całego procesu unikał szczerej i pełnej wypowiedzi z uwagi na własna odpowiedzialność karną, a po prawomocnym skazaniu – własny wizerunek. Po drugie – mimo że zeznając w sprawie M. O. (1) nie zdecydował się zeznać w sposób jak najbardziej dla niej korzystny, to jednak starał się swoimi zeznaniami nie obciążać jej i nie zaszkodzić w sytuacji procesowej.

To wszystko powoduje, że wyjaśnienia oskarżonej i zeznania świadka są lakoniczne, ogólne i wymijające.

Sąd nie podzielił oceny sytuacji przedstawionej przez M. O. (1) w wyjaśnieniach.

Oskarżona w chwili współpracy z S. M. (1) była osoba w pełni poczytalną, wykształconą. Ma ona wykształcenie wyższe administracyjne. Jej wcześniejsza działalność zawodowa miała związek z prawem cywilnym, z prawem spółek. Przed podjęciem współpracy z S. M. była prezesem zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. M. O. (1) doskonale znała przedmiot przedsięwzięcia, bowiem brała udział w tworzeniu wielu dokumentów niezbędnych do uzyskania dotacji. Wiedziała również, że wprowadzanie w błąd Zarządu Województwa (...) przy staraniu się o dotacje jest przestępstwem. Wiedziała, że złożenie „(...)” jako rzekomo jej dzieła i umowy zawartej w dniu 21.11.2011r. pomiędzy (...) Sp. j. M. S. M. (2) a M. O. (1) będzie wprowadzeniem w błąd.

Odnośnie spółki (...) – fakt dokonywania przez S. M. (1) transakcji na koncie spółki i podpisywanie przez niego dokumentów nazwiskiem (...) nie czyni z oskarżonej osoby nieodpowiedzialnej za to. Z pełną świadomością nabyła ona spółkę mającą zostać tzw. słupem do dokonywania pozornych transakcji na potrzeby uzyskania dotacji. Rzekome nabywanie towarów i usług od spółki (...) tworzyło fałszywy obraz poniesionych kosztów i miało wpływ na wysokość przyznanych dotacji. Bez współpracy z oskarżoną nie byłoby to możliwe. To że jej współpraca przyjęła postać w dużym zakresie bierną, nie zmienia oceny sytuacji. Brak chęci składania podpisów pod dokumentami obrazującymi rzekome transakcje – o czym zeznał S. M. – świadczy o ostrożności oskarżonej obawiającej się o ewentualne późniejsze konsekwencje swojej współpracy z S. M.. Oskarżona jednakże w pełni godziła się z tym, że S. M. (1) swobodnie będzie wykorzystywał jej spółkę do wykazywania nieistniejących transakcji.

Z tych względów sąd nie podzielił obrazu M. O. (1) przedstawionego w jej wyjaśnieniach jako osoby nie zdającej sobie z niczego sprawy, wykorzystanej przez S. M. (1).

Powyższa ocena sądu koresponduje z treścią zeznań S. M. (1) porównującego ich działanie do szybkiej jazdy samochodem. Oboje mieli pełną świadomość przestępczego charakteru przedsięwzięcia polegającego na ubieganiu się o dotacje, ale liczyli, że sprawa jest na tyle zagmatwana, że nikt się nie zorientuje i zostanie uzyskana korzyść majątkowa, a oni nie poniosą odpowiedzialności.

O świadomości oskarżonej i jej obawach o własną odpowiedzialność świadczą też jej częste pytania kierowane do S. M. (1), czy wszystko będzie w porządku i jego zapewnienia, że tak. O takich sytuacjach wspomniała zarówno oskarżona w wyjaśnieniach jak i świadek w zeznaniach.

Powoływanie się przez oskarżoną na stosunek podobny do relacji pracodawca – pracownik nie może ekskulpować jej od czynu. Powszechnie wiadome jest, że pracownik może popełnić przestępstwo, wykonując swoje obowiązki zawodowe. Obowiązkiem pracownika jest wykonywanie poleceń przełożonego, o ile nie są one sprzeczne z przepisami prawa. Ani pracownik mający podpisaną umowę o pracę, ani pracownik nieformalny nie jest bezwolnym narzędziem.

Zdaniem sądu M. O. (1) wyczerpała znamiona czynu, o którego popełnienie została oskarżona.

Czyn stanowi oszustwo z art. 286 § 1 k.k. odnośnie części dotacji i usiłowanie oszustwa odnośnie pozostałej części. Oskarżona działała w celu osiągnięcia przez prowadzone przez S. M. (1) - spółkę jawną o nazwie (...) z siedzibą w B. oraz spółkę cywilną (...) S. M. (1) M. M. (3) z siedzibą w B. korzyści majątkowej za pomocą wprowadzenia w błąd Zarządu Województwa (...). Częściowe rozporządzenie mieniem nastąpiło. Zarówno to mienie jak i kwota niewypłacona stanowiło mienie znacznej wartości, o którym mowa w art. 294 § 1 k.k.

Znamiona art. 297 § 1 k.k. i 271 § 1 k.k. zostały wyczerpane, gdyż S. M. (1) ubiegając się o dotację dla jednostek organizacyjnych prowadzących działalność gospodarczą, przedkładał podrobione i poświadczające nieprawdę dokumenty – między innymi podpisane przez M. O. (1) poświadczającą świadomie nieprawdę. Tym samym oskarżona wyczerpała też znamiona art. 270 § 1 k.k. w chwili podpisywania dokumentów.

Zgodnie z treścią ustępu 1 art. 115 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych - kto wprowadza w błąd co do autorstwa całości lub części cudzego utworu albo artystycznego wykonania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat trzech. M. O. (1) współdziałała z S. M. (1), który wprowadził w błąd co do kilku utworów, a ponadto oskarżona podpisała się jako wykonawca raportu pod nazwą „(...)”, nie będąc wykonawcą i nie mając nawet ku temu żadnych kwalifikacji.

Działanie M. O. jest zawinione. Oskarżona jest osobą dorosłą i w pełni poczytalną.

Zaistniałe w toku postepowania wątpliwości co do rozpoznania przez nią znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem okazały się całkowicie niezasadne. Zgodnie z opinią sądowo-psychiatryczną (tom XXIV k. 4186-4188) poczytalność M. O. (1) nie budzi wątpliwości. Fakt przyjmowania przez nią przez krótki czas leków o działaniu przeciwdepresyjnym i uspokajającym pozostaje bez znaczenia dla oceny poczytalności wobec postawionego zarzutu.

Przy wymiarze kary sąd na niekorzyść uwzględnił wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu z uwagi na wysokość wyrządzonej i zaplanowanej szkody.

Przede wszystkim jednak miał na względzie fakt, że pomysłodawcą i organizatorem całego przedsięwzięcia był S. M. (1), a M. O. (1) w ramach podziału ról miała dużo mniejszy zakres działań. Z tego względu sąd orzekł łagodną karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 lipca 2015 r. możliwe było warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary wobec dotychczasowej niekaralności oskarżonej.

Oskarżona osiągnęła korzyść majątkową z popełnionego przestępstwa – otrzymywała comiesięcznie kwotę 1500 złotych nie tylko za pomoc przy tworzeniu dokumentów, ale też z uwagi na zarejestrowanie na siebie spółki będącej rzekomym kontrahentem spółek S. M.. Ponadto za podpisanie się jako wykonawca pod raportem otrzymała kwotę 28 000 złotych, którą następie w pełni wykorzystała. Z tego powodu oraz w celu zaistnienia bezpośredniej dolegliwości za popełnione przestępstwo - wobec orzeczenia kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania - sąd na podstawie art. 33 § 2 k.k. wymierzył M. O. (1) 100 stawek dziennych grzywny.

Przy podejmowaniu decyzji odnośnie wysokości stawki dziennej sąd uwzględnił sytuację majątkową i rodzinną oskarżonej. Osiąga ona bardzo niskie wynagrodzenie, a ma na utrzymaniu troje dzieci.

Tak wymierzona kara z całą pewnością nie przekracza winy oskarżonej. Sąd ma nadzieję, że spełni swoje cele w zakresie prewencji indywidualnej i ogólnej.

Zasądzono wynagrodzenie od Skarbu Państwa na rzecz obrońcy z urzędu.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. sąd zwolnił oskarżoną od kosztów sądowych, obciążając wydatkami Skarb Państwa.