Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 350/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2019 roku

Sąd Rejonowy w Bełchatowie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Robert Sobczak

Protokolant: sekr. Justyna Krawczyk, Magdalena Matusiewicz

w obecności Rej. Prokuratora: Katarzyny Jarząbkowskiej

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 20.11.2018 r., 11.12.2018 r., 31.01.2019 r., 07.03.2019 r.,18.04.2019 r., 28.05.2019 r., 27.06.2019 r., 27.08.2019 r., 17.09.2019 r. i 19.11.2019 r.

sprawy T. K. urodzonego (...) w P., syna A. i T. z domu N.,

oskarżonego o to, że:

w dniu 30 sierpnia 2016 r. w B. woj. (...), dysponując powierzoną mu przez K. B. (1) rzeczą ruchomą w postaci samochodu osobowego marki C. (...) o nr rej. (...), nr (...) (...) wartości 25000 zł, który następnie bez wiedzy i zgody właściciela dokonał jego sprzedaży czym działał na szkodę K. B. (1) ,

tj. o czyn z art. 284 § 2 kk

1)  na podstawie art. 66 § 1 i § 2 kk, art. 67 § 1 kk warunkowo umarza postępowanie karne w stosunku do oskarżonego T. K. odnośnie zarzucanego mu czynu na okres próby 1 (jednego) roku polegającego na tym, że w B. woj. (...) będąc od lipca 2013 roku w posiadaniu użyczonego mu przez K. B. (1) samochodu osobowego marki C. (...) o nr rej. (...), nr (...) (...) wartości 25000 złotych przywłaszczył sobie powierzoną mu rzecz ruchomą w ten sposób, że bez wiedzy i zgody właściciela przekazał przedmiotowy samochód innej ustalonej osobie, w wyniku czego doszło w dniu 05 lipca 2014 roku w G. do sprzedaży przedmiotowego pojazdu A. S. (1), czym działał na szkodę K. B. (1);

2)  na podstawie art. 67 § 3 kk zobowiązuje oskarżonego T. K. do naprawienia wyrządzonej szkody przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego K. B. (2) kwoty (...) (dziesięć tysięcy) złotych w terminie 1 (jednego) miesiąca od uprawomocnienia wyroku;

3)  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 80 (osiemdziesiąt) złotych opłaty i 912,37 (dziewięćset dwanaście 37/100) złotych z tytułu zwrotu wydatków.

Sygn. akt II K 350/18

UZASADNIENIE

T. K. został oskarżony o to, że: w dniu 30 sierpnia 2016 roku w B. woj. (...), dysponując powierzoną mu przez K. B. (1) rzeczą ruchomą w postaci samochodu osobowego marki C. (...) o nr rej. (...), nr (...) (...) wartości 25000 zł, który następnie bez wiedzy i zgody właściciela dokonał jego sprzedaży czym działał na szkodę K. B. (1),

tj. o czyn z art. 284 § 2 kk

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

K. B. (1) prowadził działalność gospodarczą pod nazwą „ P.H.U. (...)” w B.. Od około 2010 roku korzystał z pomocy prawnej (...) T. K.. Oskarżony reprezentował pokrzywdzonego przed sądem w wielu sprawach cywilnych i gospodarczych. Ich wzajemne relacje układały się bardzo dobrze. W lipcu 2013 roku T. K. poprosił K. B. (1), aby użyczył mu samochód, gdyż jego uległ awarii. Pokrzywdzony przekazał oskarżonemu do użytkowania na kilka miesięcy samochód osobowy marki C. (...) o nr rej. (...). Wraz z pojazdem przekazał również T. K. kluczyki do samochodu, dowód rejestracyjny i kartę pojazdu. Nie spisano żadnej umowy użyczenia, a termin zwrotu samochodu nie był określony. Na wiosnę 2014 roku pokrzywdzony upomniał się o zwrot użyczonego samochodu, ale oskarżony poprosił go jeszcze o przedłużenie terminu użytkowania tego pojazdu, na co uzyskał zgodę. Następnie stosunki oskarżonego z pokrzywdzonym uległy pogorszeniu, gdyż chodziło o rozliczenia finansowe miedzy nimi. Po pewnym czasie pokrzywdzony zorientował się, że oskarżony nie korzysta już z jego samochodu, gdyż nie widział, żeby nim jeździł. W tym czasie oskarżony przekazał użyczony mu samochód swojemu szwagrowi D. F. do sprzedaży. Samochód ten został sprzedany na podstawie podrobionej umowy sprzedaży w dniu 05.07.2014 roku w G. kupującej A. S. (1). Jako sprzedający na umowie był wpisany K. B. (1), co nie było zgodne z prawdą. Także pod umową jako sprzedający był podpisany K. B. (1). Treść umowy sprzedaży wypisywała I. B. na prośbę swojego partnera D. S. (1). Na umowie tej był już podpis na nazwisko sprzedającego K. B. (1), a z podpisem kupującej A. S. (1) umowę przywiózł jej mąż A. S. (2).

(dowód: częściowo wyjaśnienia oskarżonego T. K. k- 341 w zw. z k-258 i k-468, zeznania świadków: K. B. (1) k 341v-342 w zw. z k-9 od słów „prowadząc działalność” do słów „35 tysięcy złotych” i z k -70 od słów „z tego co pamiętam” do k -71 do słów „od 2013 roku” i k-196 od słów „konfrontowanego mężczyznę” do słów (...), I. B. k -351v-352 w zw. z k. 55v od słów „mieszkam” do k-56 do słów „pobytu D. S. (2)” i z k- 46 v od słów (...) do słów „mi przyprowadził”, M. K. k-352 w zw. z k-172v od słów „wiem” do k-173 do słów „jedynie ja” A. S. (2) k-419v w zw. z k-407- 408, A. S. (1) k-419v w zw. z k-408 umowa sprzedaży k-17 i 75).

W dniu 24.02.2016 roku A. S. (1) uzyskała decyzję nr KM.5410.0. (...).2016.DA o czasowej rejestracji zakupionego przez nią samochodu i nowe tablice rejestracyjne o numerze (...).

(dowód: kserokopia decyzji Starosty K..-K. k-79).

W dniu 09.03.2016 roku A. S. (1) sprzedała ten samochód M. K., która zarejestrowała go na swoje nazwisko w dniu 22.04.2016 roku.

(dowód: zeznania świadków M. K. k -352 w zw. z k-172v od słów” wiem” do k-173 do słów „jedynie ja” A. S. (2) k-419v w zw. z k-407 - 408, A. S. (1) k-419v w zw. z k-408” umowa sprzedaży-k-85, decyzja nr KM.5410.0.. (...).2016.IK –k-80).

W dniu 13.11.2018 roku zostało przeprowadzone postępowanie mediacyjne z udziałem oskarżonego T. K. i pokrzywdzonego K. B. (1) i strony doszły do porozumienia ustalając, że wartość samochodu C. (...) o nr rej. (...) wynosiła 25000 złotych i tą kwotę oskarżony zobowiązał się zwrócić pokrzywdzonemu wypłacając mu w tym dniu kwotę 15000 złotych, a pozostałe 10.000 złotych w terminie 7 dni od uprawomocnienia się postanowienia sądu o umorzeniu postępowania w tej sprawie.

(dowód: sprawozdanie z przeprowadzonego postępowania mediacyjnego k-321, ugoda k-322).

Oskarżony T. K. ma (...) lat, jest żonaty, ma troje dzieci. Z zawodu jest prawnikiem i pracuje zawodowo jako (...) z miesięcznym uposażeniem około (...) złotych netto, nie był dotychczas karany.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego T. K. k-332, informacja z K. k-461).

Oskarżony T. K. nie przyznał się do dokonania zarzucanego mu czynu i na rozprawie w dniu 11.12.2018 roku odmówił składania wyjaśnień. Na rozprawie w dniu 19.11.2019 roku wyjaśnił, że sporny samochód kupił od Pana B. w 2013 roku. Dostał wówczas wszystkie dokumenty od tego samochodu. Po jakimś czasie sprzedał ten samochód swojemu szwagrowi D. F.. Oskarżony podniósł, że nie ma umowy pisemnej potwierdzającej sprzedaż tego samochodu szwagrowi. Jednocześnie wyjaśnił, że przez cały czas Pan B. wiedział co się z samochodem dzieje i nie zgłaszał żadnych pretensji. Pierwsze jego żądanie dotyczące zwrotu samochodu pojawiło się po 3-4 latach od momentu, gdy nabył ten samochód od pokrzywdzonego.

(dowód: wyjaśnienia oskarżonego T. K. k -341 w zw. z k-258 i k – 468 w ).

Sąd Rejonowy zważył:

Z ustaleń Sądu wynika, że K. B. (1) prowadził działalność gospodarczą pod nazwą „ P.H.U. (...)” w B.. Od około 2010 roku korzystał z pomocy prawnej radcy prawnego T. K.. Oskarżony reprezentował pokrzywdzonego przed sądem w wielu sprawach cywilnych i gospodarczych. Za takimi ustaleniami sądu przemawiają zeznania świadka K. B. (1), które są logiczne spójne i zasługują na wiarę. Korespondują z nimi w tej części kserokopie wyroków wydanych przez Sąd w sprawach z udziałem K. B. (1), w których reprezentował go jako pełnomocnik T. K., o czym świadczą faktury o zapłatę wystawione przez oskarżonego (vide k-104-160). W lipcu 2013 roku T. K. poprosił K. B. (1), aby użyczył mu samochód, gdyż jego uległ awarii. Pokrzywdzony przekazał oskarżonemu do użytkowania na kilka miesięcy samochód osobowy marki C. (...) o nr rej. (...). Wraz z pojazdem przekazał również T. K. kluczyki, dowód rejestracyjny i kartę pojazdu. Nie spisano żadnej umowy użyczenia a termin zwrotu samochodu nie był określony. Na wiosnę 2014 roku pokrzywdzony upomniał się o zwrot użyczonego samochodu, ale oskarżony poprosił go jeszcze o przedłużenie terminu użytkowania tego pojazdu, na co uzyskał zgodę. Za takimi ustaleniami przemawiają zeznania pokrzywdzonego złożone w postępowaniu przygotowawczym, które potwierdził zeznając także w charakterze świadka w postępowaniu sądowym na rozprawie. Z zeznań tych jednoznacznie wynika, że pokrzywdzony nie sprzedał na podstawie ustnej umowy oskarżonemu swojego samochodu. To oskarżony próbował w postępowaniu mediacyjnym w bardzo „sprytny” sposób uwolnić się od odpowiedzialności karnej, gdyż w spisanej ugodzie zawarto stwierdzenie, że pokrzywdzony sprzedał samochód oskarżonemu. Kwestię tą Sąd wyjaśnił, gdyż pokrzywdzony będąc uprzedzonym o treści art. 233 kk konsekwentnie podtrzymał swoje zeznania z postępowania przygotowawczego, z których jednoznacznie wynika, że jedynie użyczył oskarżonemu swój samochód. Ponadto T. K. będąc profesjonalistą w dziedzinie prawa cywilnego (wykonuje czynnie zawód radcy prawnego) nie kupiłby żadnego samochodu na podstawie ustnej umowy ze sprzedającym. Po pewnym czasie pokrzywdzony zorientował się, że oskarżony nie korzysta już z jego samochodu, gdyż go nie widział i zażądał jego zwrotu na wiosnę 2014 roku, ale oskarżony z nim ustalił, że jeszcze przez pewien czas będzie użytkował jego samochód. Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego w tej części, że przekazał ten samochód do sprzedaży swojemu szwagrowi D. F.. Z wyjaśnieniami oskarżonego w tej części korespondują zeznania świadka J. F., która potwierdziła, iż od oskarżonego (byłego jej męża) dowiedziała się, ze sprzedał samochód jej bratu - D. F.. Ponadto świadek wskazała, że były mąż poinformował ją, że samochód ten dostał od K. B. (1) w rozliczeniu za prowadzone mu sprawy. Niewątpliwie zatem oskarżony uważał, że pokrzywdzony nie rozliczył się z nim z zapłaty za prowadzone mu sprawy jako jego pełnomocnik przed sądem, stąd postanowił spieniężyć użyczony mu samochód. Nie zasługują zatem na wiarę wyjaśnienia oskarżonego w tej części, której twierdził, że zakupił sporny samochód od pokrzywdzonego. Tego rodzaju wyjaśnienia są jego linią obrony. Z ustaleń Sądu jednoznacznie wynika, że samochód ten został sprzedany w G. w dniu 05.07.2014 roku w kupującej A. S. (1). Jako sprzedający na umowie był wpisany K. B. (1). Za takimi ustaleniami Sądu przemawia przede wszystkim kserokopia umowy sprzedaży dołączona do akt sprawy (vide k-75), a także zeznania świadków I. B., A. S. (1) i A. S. (2) (słuchanych w drodze pomocy sądowej). Sąd dał wiarę zeznaniom tych świadków, gdyż są spójne wzajemnie się uzupełniają i jednoznacznie z nich wynika, że nie było przy podpisaniu umowy sprzedaży tego samochodu jego właściciela K. B. (1). W pełni zasługują na wiarę zeznania pokrzywdzonego, że nie wiedział nic o sprzedaży jego samochodu i na taką sprzedaż nie wyraził zgody. W przedmiotowej sprawie istotne jest to, że z dniem sprzedaży tego samochodu A. S. (1) oskarżony już go nie posiadał i jego zamiarem było doprowadzenie do sprzedaży tego samochodu bez wiedzy i zgody K. B. (1). W tym miejscu podnieść należ, że dla przyjęcia realizacji znamion przestępstwa przywłaszczenia od strony podmiotowej konieczne jest wykazanie, że oprócz obiektywnego rozporządzenia przez sprawcę cudzą rzeczą ruchomą (cudzym mieniem ruchomym) jego działaniu towarzyszył zamiar tzw. animus rem sibi hatendi, tj. zamiar zatrzymania tej rzeczy dla siebie albo dla innej osoby, bez żadnego ku temu tytułu /por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 1978 roku w sprawie V KR 197/77, opubl. w OSNPG z 1978 roku, z. 6, poz. 64, podobnie – Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 listopada 1998 roku w sprawie III KKN 154/97 - Prok. i Pr. 1999/5/5, w wyroku z dnia 11 marca 2003 roku w sprawie V KK 212/02 - LEX nr 77007, w wyroku z dnia 14 stycznia 2003 roku w sprawie II KKN 273/01 - Prok. i Pr. 2003/7-8/9, postanowieniu z dnia 15 listopada 2002 roku w sprawie IV KKN 380/99 - LEX nr 77427 oraz Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 20 lipca 1999 roku w sprawie II AKa 136/99, opubl. w OSA z 2000 r., z.5, poz. 38/.

Niewiele wniosły do sprawy zeznania świadka M. D., które Sąd ujawnił przez odczytanie (vide k-468). Nie budzi w ocenie Sądu wątpliwości nieosobowy materiał dowodowy w postaci danych o karalności oskarżonego, umów sprzedaży, decyzji administracyjnych, kserokopii wyroków i protokołów z rozpraw cywilnych, któremu to materiałowi Sąd dał wiarę.

Analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy nie ma wątpliwości, że oskarżony jest sprawcą zarzucanego mu czynu z uwzględnieniem zmiany jego opisu dokonanej przez Sąd. Nie ma w tej sprawie okoliczności wyłączających winę oskarżonego, gdyż jest on osobą pełnoletnia i w pełni poczytalną. Działaniem swoim oskarżony wypełnił znamiona przestępstwa art. 284 § 2 kk, gdyż w B. woj. (...) będąc od lipca 2013 roku w posiadaniu użyczonego mu przez K. B. (1) samochodu osobowego marki C. (...) o nr rej. (...), nr (...) (...) wartości 25000 złotych przywłaszczył sobie powierzoną mu rzecz ruchomą w ten sposób, że bez wiedzy i zgody właściciela przekazał przedmiotowy samochód innej ustalonej osobie, w wyniku czego doszło w dniu 05 lipca 2014 roku w G. do sprzedaży przedmiotowego pojazdu

A. S. (1), czym działał na szkodę K. B. (1).

Analizując treść art. 115 § 2 kk Sąd doszedł do przekonania, że stopień społecznej szkodliwości czynu zarzucanego oskarżonemu nie jest znaczny. Motywem działania oskarżonego była chęć wykorzystania nadarzającej się okazji na zdobycie pieniędzy, gdyż uważał, że pokrzywdzony ma wobec niego dług w związku z reprezentowaniem go jako ustanowiony pełnomocnik przed sądem w wielu sprawach.

Oskarżony nie był dotychczas karany i ten czyn należy potraktować jako incydentalny przypadek w jego życiu. Bezsporne jest, że gdy zorientował się, że będzie odpowiadał karnie i może zostać skazany doszedł do porozumienia z pokrzywdzonym w przeprowadzonym postępowaniu mediacyjnym oraz wypłacił już K. B. (1) kwotę 15000 złotych z tytułu częściowego naprawienia wyrządzonej szkody przestępstwem (vide - ugoda k-322). Niestety pokrzywdzony w zamian za odzyskanie pieniędzy, w spisanej ugodzie przez mediatora zgodził się, aby zawarto stwierdzenie, że sprzedał sporny samochód oskarżonemu na podstawie ustnej umowy sprzedaży, co nie jest prawdą i Sąd to ustalił przeprowadzając wnikliwe postępowanie dowodowe na rozprawie. K. B. (1) zeznając po uprzedzeniu go o treści art. 233 § 1 kk, wycofał się z tej wersji i zgodnie z wcześniej złożonymi zeznaniami w postępowaniu przygotowawczym potwierdził, iż nigdy nie sprzedał spornego samochodu T. K.. Oskarżony będąc profesjonalistą (wykonuje zawód radcy prawnego) próbował uzyskać umorzenie postępowania w tej sprawie na podstawie art. 17 § 1 kpk. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że doszło do porozumienia z pokrzywdzonym uznać należy, że stopień społecznej szkodliwości czynu zarzucanego oskarżonemu nie jest znaczny, gdyż po dopłacie K. B. (1) kwoty 10.000 złotych z tytułu naprawienia wyrządzonej szkody przestępstwem już nie będzie konfliktu między nimi i gdyby wcześniej doszli do porozumienia nie byłoby tej sprawy karnej. Z drugiej strony Sąd nie może przyjąć, że czyn oskarżonego charakteryzuje się znikomym stopniem społecznej szkodliwości skoro prawnik – (...) sprzedaje użyczony mu przez swojego klienta samochód bez jego wiedzy i zgody.

Zostały zatem spełnione przesłanki z art. 66 § 1 i § 2 kk do warunkowego umorzenia postępowania karnego w stosunku do oskarżonego odnośnie zarzucanego mu czynu.

Mając powyższe okoliczności na uwadze Sąd na podstawie art. 66 § 1 i § 2 kk w zw. z art. 67 § 1 kk warunkowo umorzył postępowanie karne w stosunku do oskarżonego T. K. na okres próby 1 roku odnośnie zarzucanego mu czynu w wersji zmodyfikowanej przez Sąd. Na podstawie art. 67 § 3 kk Sąd zobowiązał oskarżonego T. K. do naprawienia wyrządzonej szkody przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego K. B. (1) kwoty 10 000 złotych w terminie 1 miesiąca od uprawomocnienia wyroku. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 627 kpk w zw. z art. 629 kpk. Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 80 złotych opłaty zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 23.06.1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tj. Dz. Z 1983 r., poz 223 z późniejszymi zmianami) i kwotę 912,37 złotych z tytułu zwrotu wydatków.