Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lipca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Agnieszka Lubińska

Protokolant sekr. sądowy Agnieszka Meirowska

po ponownym rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 czerwca 2017 r. w G.

sprawy z powództwa A. L.

przeciwko małoletniej D. N. i J. S.

przy udziale Prokuratora Rejonowego w Grudziądzu

o ustalenie ojcostwa

na skutek wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 17 czerwca 2016 r., sygn. akt VIII Ca 373/13

1.  ustala, że A. L., nazwisko rodowe L., urodzony dnia (...) w G., syn K. i M., numer PESEL (...) jest ojcem małoletniej D. N. urodzonej dnia (...) w K., córki J. S., nazwisko rodowe S., której akt urodzenia został sporządzony w Urzędzie Stanu Cywilnego w K., pod numerem (...);

2.  nadaje małoletniej D. N. nazwisko (...);

3.  zasądza od pozwanych małoletniej D. N. i J. S. na rzecz powoda A. L. kwotę 377,00 zł (trzysta siedemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt III RC 399/16

UZASADNIENIE

Powód A. L. w dniu 16 kwietnia 2010 r. wniósł pozew o ustalenie, że jest ojcem małoletniej D. S. urodzonej (...) w K.. Domagał się także nadania małoletniej nazwiska ojca – L.. Sprawa została wpisana pod sygnaturę III RC 293/10.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że poznał pozwaną J. S. w czerwcu 2006 r. i od tego okresu spotykał się z nią i współżył. Podał, że w marcu 2007 r. pozwana oznajmiła, że jest w ciąży, zaś małoletnia D. urodziła się (...) Wskazał, że przez cały czas łożył na utrzymanie córki oraz starał się utrzymywać jak najbliższą więź emocjonalną, ale bardzo rzadko widywał córkę. Na jego prośby o uregulowanie kwestii ojcostwa D. i wpisanie go jako ojca, pozwana odmawiała. Wyjaśnił, że chciałby mieć kontakt z córką i chce łożyć na nią, bo czuje się do tego zobowiązany.

W odpowiedzi na pozew pozwana J. S. wniosła o oddalenie powództwa. W uzasadnieniu wskazała, że poznała powoda we wrześniu 2006 r. za pośrednictwem kolegi. Między stronami doszło do incydentalnego zbliżenia w listopadzie 2006 r. Wskazała, że wcześniej znała matkę powoda. Wyjaśniła, że od około 8 lat pozostaje w nieformalnym związku z partnerem mieszkającym poza G. oraz że dziecko traktuje tę osobę jako swojego ojca. Podała, że z przyczyn osobistych ojcostwo jego nie jest formalnie ustalone, ale pomaga on w utrzymaniu córki. Zaprzeczyła aby powód łożył na utrzymanie jej córki oraz aby informowała powoda o zajściu w ciążę. Zaprzeczyła także, aby powód utrzymywał kontakty z małoletnią, którą mógł widywać przy okazji odwiedzin pozwanej u matki powoda. Pozwana wyjaśniła, że powód w ostatnim czasie zaczepia ją i dziecko, straszy je, podszywa się pod pozwaną w Internecie. Pozwana oświadczyła, że nie obcowała z powodem w okresie koncepcyjnym, natomiast obcowała z innym mężczyzną, którego uważa za ojca swego dziecka.

W piśmie procesowym z dnia 28.06.2010 r. pozwana wskazała, że w toku procesu doszło do uznania małoletniej D. S. przez P. N. przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w K., za zgodą matki. Pozwana wyraziła nadzieję, że powód cofnie pozew.

W dniu 1 września 2010 r. zgłosiła się do sprawy pełnomocnik pozwanej – adwokat J. M..

Postanowieniem z dnia 5 lipca 2011 r. /k. 128/ Sąd Rejonowy w Grudziądzu zawiesił postępowanie w sprawie do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy zawisłej przed Sądem Rejonowym w Grudziądzu sygn. akt III RC 497/11 z powództwa Prokuratora Rejonowego w Grudziądzu przeciwko J. S., P. N. i małoletniej D. S. o ustalenie bezskuteczności uznania ojcostwa.

Postanowieniem z dnia 17 stycznia 2013 r. Sąd podjął zawieszone postępowanie w sprawie. /k. 140/

W dniu 17 lutego 2013 r. zgłosił się do sprawy pełnomocnik powoda – adwokat A. D..

Wyrokiem z dnia 7 maja 2013 r. wydanym w sprawie III RC 293/10 Sąd Rejonowy w Grudziądzu oddalił powództwo A. L. o ustalenie ojcostwa. /k. 214/

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód A. L..

Postanowieniem z dnia 11 grudnia 2013 r. Sąd Okręgowy w Toruniu zawiesił postępowanie w sprawie sygn. akt VIII Ca 373/13 do czasu ukończenia sprawy prowadzonej przed Sądem Okręgowym w Toruniu sygn. akt I C 2138/13 o ustalenie nieważności oświadczenia o uznaniu ojcostwa. /k. 276/. Sąd ten podjął postępowanie postanowieniem z dnia 7 marca 2016 r. /k. 301/

Wyrokiem z dnia 17 czerwca 2016 r. Sąd Okręgowy w Toruniu uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Grudziądzu, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania za instancję odwoławczą. /k. 312/

Postanowieniem z dnia 31 sierpnia 2016 r. Sąd Okręgowy w Toruniu odrzucił zażalenie J. S. na uchylenie wyroku Sadu Rejonowego w Grudziądzu do ponownego rozpoznania. /k. 358/

Prokurator Rejonowy w Grudziądzu zgłosił swój udział w postępowaniu w dniu 22 lutego 2017 r. /k. 493/

Sąd ustalił, co następuje:

A. L. (ur. (...)) poznał J. S. (ur. (...)) w czerwcu 2006 r. Po około miesiącu znajomości podjął z nią współżycie fizyczne. Do współżycia między stronami dochodziło 2-3 razy w tygodniu, najczęściej w mieszkaniu J. S.. A. L. współżył fizycznie z J. S. także w okresie między grudniem 2006 r. a lutym 2007 r.

A. L. zamieszkiwał w G. przy ul. (...) wraz ze swoją matką, zaś J. S. mieszkała w G. przy ul. (...). Powód z zawodu jest mechanikiem samochodowym, zaś wykonywał zawód pracownika ochrony. Dojeżdżał do pracy do T. lub nocował w ciągu tygodnia w T.. Pozwana z zawodu jest położną i pracowała w szpitalu w T., a następnie w G..

A. L. nie zamieszkał z J. S., ale zdarzało się kilka razy w tygodniu, że u niej nocował.

J. S. bywała u powoda, była przedstawiana członkom jego rodziny. W 2006 r. spędzała u powoda Wigilię.

J. S. w marcu 2007 r. poinformowała A. L., że jest w ciąży. Przesłała na jego telefon komórkowy wiadomość mms zawierającą zdjęcie z wykonanego jej badania USG płodu. Napisała w wiadomości, że to synek powoda.

Podczas ciąży J. S. wprost mówiła innym osobom, w tym bratu powoda, że powód jest ojcem jej dziecka.

A. L. pomagał J. S. w trakcie gdy była w ciąży, wożąc ją do lekarzy, a pod koniec ciąży do różnych szpitali. J. S. przebywała w kilku szpitalach kolejno – w Ś., w T. i w K.. Ostatecznie zdecydowała się na poród w K..

Małoletnia D. S. urodziła się dniu (...) w K.. Ojcem małoletniej jest A. L..

Powód nie był obecny przy porodzie. Nie odbierał pozwanej ze szpitala, odebrali ją rodzice.

J. S. jako dane ojca dziecka do szpitalnej dokumentacji medycznej wskazała dane A. L.. Dane te zostały wprowadzone pismem odręcznym do dokumentu „Historia rozwoju noworodka”, gdzie wpisano jako dane ojca małoletniej D. S.: „nazwisko i imię A. L., wiek 1972, zawód ochroniarz, st.zdr. db.” (stan zdrowia dobry).

W nieustalonych okolicznościach i czasie J. S. dopisała pod tym zapisem „(podaję dane ojca nieprawdziwe z przyczyn osobistych) S.”.

Zgłoszenia urodzenia się małoletniej dokonała jej matka J. S. w Urzędzie Stanu Cywilnego w G. w dniu 3 października 2007 r. Na jej wniosek jako imię ojca wpisano imię (...).

(Dowód:

- odpis skrócony aktu urodzenia – k. 7;

- odpis zupełny aktu urodzenia – k. 365;

- karta położnicza J. S. – 15;

- karta informacyjna leczenia szpitalnego i dokumentacja szpitalna dot. porodu – k. 16-28;

- historia rozwoju noworodka – k. 29;

- dokumentacja szpitalna dot. małoletniej D. S. – k. 30-33;

- zeznania świadka M. S. k. 163v;

- zeznania świadka I. L. – k. 164;

- zeznania świadka S. T. – k. 164;

- zeznania świadka K. O. - k. 189v;

- zeznania świadka M. R. – k. 189v-190;

- zeznania świadka T. S. – k. 190;

- zeznania świadka W. M. – k. 207-208;

- zeznania powoda A. L. – k. 10-11; 208-208v; nagranie z rozprawy 23.06.2017 r. minuta 27:31-47:00;

- zeznania pozwanej J. S. - k. 40, 209-209v; nagranie z rozprawy 23.06.2017 r. minuta 47:07-59:30)

Po urodzeniu się małoletniej D. S., A. L. chciał utrzymywać kontakty z córką i odwiedzał ją w miejscu zamieszkania J. S. lub jej matki. Zakupił łóżeczko dla dziecka i wózek typu parasolka. Przekazywał też matce małoletniej co miesiąc pieniądze na utrzymanie dziecka, do 2009 r. Wraz z dzieckiem J. S. spędzała u powoda pierwszą Wielkanoc po narodzinach małoletniej. A. L. wychodził na spacery z małoletnią D. w wózku, czasem samodzielnie prowadził wózek.

J. S. była obecna na pogrzebie matki powoda, która zmarła 17 listopada 2008 r. Na pogrzeb przyszła z powodem, jako jego partnerka, i z małoletnią D..

A. L. i J. S. po urodzenia małoletniej D. spotykali się rzadziej, ale utrzymywali kontakty cielesne do października 2009 r. Ich relacje nie układały się najlepiej. W mieszkaniu pozwanej często przebywała jej matki, która pomagała w opiece nad małoletnią D..

W grudniu 2009 r. J. S. poinformowała powoda o swoim związku z P. N. i swoich planach na przyszłość związanych z tym mężczyzną.

W 2010 r. J. S. ograniczała kontakty powoda z córką. W kwietniu 2010 r. pozwoliła mu zobaczyć się z dzieckiem przez kilka minut i wręczyć prezent z okazji Ś. Wielkanocnych. W późniejszym czasie J. S. całkowicie uniemożliwiła A. L. spotkania z córką.

(Dowód:

- zdjęcia – k. 50;

- nagrania na płycie – k. 50, 188;

- zeznania świadka M. S. k. 163 v;

- zeznania świadka I. L. – k. 164;

- zeznania świadka S. T. – k. 164;

- zeznania świadka K. O. - k. 189v;

- zeznania świadka M. R. – k. 189v-190;

- zeznania świadka T. S.– k. 190;

- zeznania świadka W. M. – k. 207-208;

- zeznania powoda A. L. – k. 10-11; 208-208v; nagranie z rozprawy 23.06.2017 r. minuta 27:31-47:00;

- zeznania pozwanej J. S. - k. 40, 209-209v; nagranie z rozprawy 23.06.2017 r. minuta 47:07-59:30)

W dniu 28 czerwca 2010 r. P. N. złożył oświadczenie przed zastępcą Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w K. o uznaniu ojcostwa małoletniej D. S..

W wyroku z dnia 27 stycznia 2011 r., sygn. akt II K 19/11, Sąd Rejonowy w Kwidzynie ustalił, że J. S. dopuściła się przestępstwa z art. 272 kodeksu karnego, polegającego na tym, że w dniu 28.06.2010 r. w K. wprowadziła podstępem w błąd funkcjonariusza publicznego w osobie Urzędnika S. C. w K. celem wyłudzenia od niego poświadczenia nieprawdy w postaci Odpisu Skróconego Aktu Urodzenia małoletniej D. S., stwierdzającego m.in., iż ojcem w/w dziecka jest P. N., w ten sposób, że w Protokole przyjęcia oświadczenia o uznaniu ojcostwa z dnia 28.06.2010 r., który osobiście podpisała, jako zgodny z prawdą, oświadczyła, że w chwili składania oświadczenia, nie jest wszczęte w sądzie opiekuńczym postępowanie o ustalenie ojcostwa, co nie było zgodne z prawdą, ponieważ od dnia 16.04.2010 r. w Sądzie Rejonowym w Grudziądzu toczy się z powództwa A. L. sprawa o ustalenie ojcostwa małoletniej D. S. (sygn. akt III RC 293/10), o czym podejrzana wiedziała w dniu podpisywania przedmiotowego oświadczenia w USC K.. Sąd warunkowo umorzył postępowanie przeciwko J. S. na 2-letni okres próby.

Prokurator Rejonowy w Grudziądzu w dniu 30 czerwca 2011 r. wniósł pozew do Sądu Rejonowego w Grudziądzu przeciwko J. S., P. N. i małoletniej D. S. o ustalenie bezskuteczności uznania małoletniej D. S. dokonanego przez P. N. (sygn. akt III Nsm 497/11).

Sąd Rejonowy w Grudziądzu wyrokiem z dnia 29 czerwca 2012 r. ustalił bezskuteczność uznania ojcostwa dokonanego przez P. N. wobec D. S.. Na skutek apelacji Sąd Okręgowy w Toruniu zmienił zaskarżony wyrok i oddalił powództwo.

(Dowód:

- odpis zupełny aktu urodzenia D. S. – k. 55, 70

- odpis wyroku Sądu Rejonowego w Kwidzynie z 27.01.2011 r., II K 19/11 – k. 115;

- wyrok Sądu Rejonowego w Grudziądzu z 29.06.2012 r. III RC 497/11 – k. 46 akt III RC 497/11 Sądu Rejonowego w Grudziądzu;

- wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z 12.12.2012 r. – k. 82 akt III RC 497/11 Sądu Rejonowego w Grudziądzu.)

W dniu 21 stycznia 2012 r. J. S. wstąpiła w związek małżeński z P. N. i nosi nazwisko N.-S.. Małoletnia D. J. nosi nazwisko N..

(Dowód:

- kopia odpisu skróconego aktu małżeństwa – k. 161;

- odpis zupełny aktu urodzenia D. S. – k. 55, 70.)

Wyrokiem z dnia 6 lutego 2014 r. Sąd Okręgowy w Toruniu w sprawie z powództwa A. L. przeciwko P. N., J. S. i D. S., sygn. akt I C 2138/13, ustalił, że nieważne jest oświadczenie złożone dnia 28 czerwca 2010 r. przed zastępcą kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w K. przez pozwanego P. N. o uznaniu ojcostwa D. S. urodzonej (...) w K. (nr aktu urodzenia 733/2007). Wyrok ten uprawomocnił się z dniem 24 lipca 2015 r.

(Dowód:

- odpis wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z 6.02.2014 r., sygn. I C 2138/13 – k. 340, k. 100 akt S.O. w T. sygn. I C 2138/13.)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy oraz aktach tutejszego Sądu sygn. III RC 497/11 i Sądu Okręgowego Toruniu sygn. I C 2138/13, zdjęcia i nagrania załączone do akt, zeznania świadków: M. S., I. L., S. T., K. O., M. R., T. S. i W. M., a także przesłuchanie stron.

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty zgromadzone w toku postępowania. Prawdziwość dokumentów nie budziła bowiem wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków: M. S., I. L., S. T., K. O., M. R., T. S. i W. M.. Zeznania te są jasne, logiczne i konsekwentne oraz znajdują oparcie w pozostałym materiale dowodowym. W ocenie Sądu powołani świadkowie, jako w większości osoby obce dla stron, nie miały żadnych powodów, aby zeznawać nieprawdę i narazić się na odpowiedzialność karną za składanie fałszywych zeznań. Ich zeznania są spójne i tworzą całość.

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka L. S. /k. 190v-191/, i P. N., gdyż pozostają one w sprzeczności z wiarygodnymi zeznaniami pozostałych świadków oraz zeznaniami powoda. Należy też zauważyć, że matka J. S. nie chciała zeznawać – nie stawiła się na pierwsze wezwanie na rozprawę, zaś za drugim razem chciała odmówić składania zeznań.

Świadek L. S. zeznała, że nie zna powoda i że nigdy go nie widziała. Tymczasem, nawet z zeznań J. S. wynika, że powód widywał się z nią i z małoletnią D.. Powód przedstawił też zdjęcia i nagrania wykonane w miejscu zamieszkania J. S.. Świadek zeznała, że przebywała często u córki, po urodzeniu się małoletniej, więc nie jest możliwie aby nigdy nie spotkała powoda.

W ocenie Sądu niewiarygodne są zeznania świadka P. N. /k. 551-552/ w zakresie w jakim zeznał, że nie ma wątpliwości co do swojego ojcostwa wobec małoletniej D. N.. Z wiarygodnych zeznań pozostałych świadków wynika, że w okresie koncepcyjnym pozwana pozostawała w związku z powodem, który często nocował w jej miejscu zamieszkania. Obecność innego mężczyzny kilka razy w miesiącu musiałaby zostać zauważona przez niego. Ponadto, J. S. w okresie ciąży i po porodzie podawała wobec innych osób, że to powód jest ojcem jej dziecka. Zmieniła te twierdzenia w 2009 r. Prawdopodobnie w tym okresie poznała obecnego męża i zaplanowała z nim swoją przyszłość.

Sąd nie dał także wiary świadkowi P. N. co do tego, że w chwili gdy uznał dziecko w Urzędzie Stanu Cywilnego, nie wiedział on, że toczy się sprawa o ustalenie ojcostwa z powództwa A. L.. Pozostaje to w sprzeczności z zasadami doświadczenia życiowego. Skoro tworzył związek z J. S., która uczestniczyła w rozprawie w sprawie o ustalenie ojcostwa i z pewnością przeżywała fakt trwania tego procesu, nie jest możliwe, aby nie rozmawiała ze swoim partnerem o wytoczeniu powództwa przez A. L..

Świadkowie L. S. i P. N., jako matka i mąż pozwanej, mieli motyw do zeznawania nieprawdy – silne dążenie J. S. do nie ustalenia ojcostwa mężczyzny, którego nie chce widzieć w życiu swojego dziecka.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda, w zakresie w jakim znalazło to wyraz w ustalonym stanie faktycznym.

Sąd uznał zeznania pozwanej J. S. za niewiarygodne z uwagi na ich wewnętrzną niespójność, sprzeczność z pozostałym materiałem dowodowym oraz z zasadami doświadczenia życiowego.

J. S. na rozprawie w dniu 17.06.2010 r. wyjaśniła, że zna powoda przez kolegę, bardzo krótko utrzymywali ze sobą kontakt, od września 2006 r., przez pół roku. Podała wówczas, że raz mieli ze sobą stosunek w jej mieszkaniu w sierpniu lub wrześniu 2006 r. Twierdziła, że w okresie koncepcyjnym współżyła z innym mężczyzną, że od 8 lat jest w konkubinacie z mężczyzną żonatym. Podała, że zna matkę powoda i bywało, że widziała się z powodem. Może 1-2 razy odwiedziła matkę powoda. Wyjaśniła, że powód nie dawał pieniędzy na dziecko i nic nie kupował dla dziecka. Podała, że przesyłał pieniądze w toku przedmiotowej sprawy, ale ona ich nie odbierała. /k. 40/

W toku przesłuchania na rozprawie w dniu 29 kwietnia 2013 r. J. S. zeznała, że współżyła z powodem w czerwcu lub lipcu 2006 r., nie współżyła z nim w okresie koncepcyjnym. Wyjaśniła, że powód nie był chętny do stosunków fizycznych, bo sam siebie zadowalał. J. S. wyjaśniła, że powód raz przywiózł jej torbę z rzeczami do szpitala w T. podczas jej ciąży. Według pozwanej powód był 2-3 razy u niej w domu, a ona odwiedzała matkę powoda. Przyznała, że była na pogrzebie matki powoda, ale nie jako para z powodem. Twierdziła, że podała dane powoda jako ojca dziecka, gdyż na ulicy powód zaproponował jej, żeby wpisać go w karcie porodowej jako ojca. Zeznała, że poznała P. N. na plaży w K. w 2004 r. i jeździła do niego, a on przyjeżdżał do niej 2-3 razy w miesiącu.

Na rozprawie w dniu 23 czerwca 2017 r. J. S. zeznała, że nie współżyła nigdy z powodem. Wyjaśniła, że powód lubi sam się zaspokajać i niejednokrotnie była świadkiem tego w jej mieszkaniu oraz w mieszkaniu matki powoda. Zeznała, że powoda poznała u jego matki, do której jeździła w odwiedziny. Twierdziła, że był jej znajomym, a on zaczął tą znajomość traktować „jako coś innego”.

W odpowiedzi na pozew pozwana twierdziła, że do jednorazowego współżycia z pozwanym doszło w listopadzie 2006 r.

Zeznania pozwanej są wewnętrznie sprzeczne, a także pozostają w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, w szczególności z zeznaniami świadków, którym Sąd dał wiarę oraz zeznaniami powoda. J. S. kilkukrotnie wyjaśniała, że współżyła z powodem, przy czym twierdziła, że tylko jednokrotnie. Podczas ostatniego przesłuchania całkowicie zaprzeczyła aby kiedykolwiek współżyła z powodem. Przy czym nie potrafiła wiarygodnie wyjaśnić dlaczego wobec tego wielokrotnie widziała jak powód sam się zaspokaja. Pozwana podała sprzeczne wersje tego, w jaki sposób poznała powoda, twierdząc raz, że poznała go przez kolegę, a następnie, że przez odwiedziny u jego matki. Także podana przez pozwaną historia poznania powoda za pośrednictwem jego matki wydaje się niewiarygodna. Pozwana zeznała, że zaczęła odwiedzać matkę powoda w jej mieszkaniu po tym, jak jako sprzątaczka w bibliotece kilkakrotnie przyjęła od niej wypożyczone książki i czekoladę. Nie ma żadnego logicznego uzasadnienia tego, że młoda kobieta w trakcie studiów wyższych zaczyna odwiedzać zapoznaną w bibliotece znacznie starszą od siebie (o prawie 40 lat) sprzątaczkę, po tym jak okazjonalnie przekazała jej książki (co także budzi wątpliwości aby osoba sprzątająca przyjęła książki od czytelnika po godzinach pracy biblioteki, która powinna być zamknięta na klucz).

Z zeznań świadka M. S. wynika, że widział wielokrotnie powoda z J. S., zarówno przed urodzeniem się małoletniej, jak i po jej urodzeniu. Świadek, jako przyjaciel powoda, na bieżąco był przez niego informowany o przebiegu związku powoda z matką małoletniej, o przyczynach nie zawarcia przez nich związku małżeńskiego, o łożeniu przez powoda alimentów na córkę. M. S. zeznał, że widział powoda z małoletnią „dziesiątki razy”. Świadek widział także jak J. S. była obecna na pogrzebie matki powoda, gdzie przyszła z powodem.

Z zeznań brata powoda, I. L., wynika, że J. S. bywała u powoda, była przedstawiana członkom jego rodziny. Świadek zeznał, że w 2006 r. spędzała u powoda Wigilię, a także była przez niego widywana w mieszkaniu powoda i jego matki. Z zeznań świadka wynika także, że podczas ciąży J. S. wprost mówiła innym osobom, w tym bratu powoda, że powód jest ojcem jej dziecka. Wraz z dzieckiem spędzała u powoda pierwszą Wielkanoc po narodzinach małoletniej.

Świadek S. T., kuzyn powoda, poznał J. S. jako dziewczynę powoda. Widział ją m.in. na pogrzebie matki powoda. Także świadek K. O. widywał powoda z J. S..

Świadek M. R. zeznał, że widywał nie raz A. L. i J. S. razem, także gdy się całowali, trzymali za ręce, mówili do siebie czułe słowa. Odwiedzili go dwukrotnie razem na jego działce, gdzie spali razem w jednym pokoju. Świadek w tamtym okresie słyszał od powoda, że powód „sypia” z pozwaną. Świadek widywał też pozwaną w mieszkaniu powoda, w późniejszym czasie również z dzieckiem. Z rozmów świadka z pozwana wynikało, że powód jest ojcem jej dziecka. Świadek M. R. widywał strony razem przez okres około 1,5-2 lat, widywał strony razem z dzieckiem na osiedlu (...), a także na pogrzebie matki powoda.

Z zeznań świadka T. S. wynika, że od 2006 r. widywał razem powoda i pozwaną. Wiedział o ich związku i o ciąży. Od powoda dowiedział się, że zostanie on ojcem, a potem widywał strony razem na spacerach z wózkiem. Świadek zeznał także że pozwana upominała się o pieniądze, ale odbierała tylko pieniądze do ręki, a nie przekazem pocztowym. Świadek zeznał również, że powód poinformował go, że pozwana poznała kogoś i że nie chce już być z powodem. Świadek temu nie dowierzał i sugerował powodowi, że pozwana chce go zmobilizować do zawarcia małżeństwa. Powód w późniejszej rozmowie jednak potwierdził, że faktycznie pozwana poznała innego mężczyznę.

Świadek W. M. zeznał, że powód w 2007 r. często odwoził J. S. do pracy w szpitalu w T., po odebraniu jej z dworca PKP i że strony z tym okresie kochały się, szanowały i mówiły do siebie czułe słowa. Według świadka ta znajomość trwała 3 lata, a pozwana była zadowolona z faktu zajścia w ciążę z powodem. Świadek widział jak strony całowały się i trzymały za ręce. W. M. uczestniczył wspólnie ze stronami w imprezie „na grillu” w R., gdzie strony spały razem w jednym pokoju. Słyszał również z rozmów stron, że często powód nocował u pozwanej będąc w G..

Po uchyleniu sprawy do ponownego rozpoznania Sąd oddalił wniosek pełnomocnika powoda o przeprowadzenie ponowne postępowania dowodowego w całości. Sąd Okręgowy w Toruniu w uzasadnieniu wyroku z dnia 17 czerwca 2016 r. nie wskazał, aby zachodziła taka potrzeba. W ocenie Sądu z uwagi na znaczny upływ czasu, jest mało prawdopodobne, aby świadkowie w obecnej chwili lepiej pamiętali sytuacje sprzed 10 lat, niż w trakcie zeznań, jakie złożyli już w sprawie.

Sąd oddalił wniosek dowodowy zgłoszony przez powoda o grupowe badanie krwi, z uwagi na wyraźny sprzeciw pozwanej do poddania dziecka takiemu badaniu. Z uwagi na uprzednie dopuszczenie przez Sąd dowodu z badania DNA i wyznaczeniu sześciu terminów badania, na których pozwana nie stawiła się, dopuszczenie obecnie dowodu z badania krwi spowodowałoby tylko zwłokę w postępowaniu.

Przechodząc do rozważań prawnych należy w pierwszej kolejności zauważyć, że ojcostwo małoletniej D. S. (obecnie N.) nie było dotąd ustalone. W toku przedmiotowej sprawy P. N. uznał małoletnią jako swoją córkę, jednak Sąd Okręgowy w Toruniu wyrokiem z dnia 6 lutego 2014 r. w sprawie sygn. akt I C 2138/13 ustalił, że oświadczenie to jest nieważne.

Przedmiotowa sprawa jest sprawą o prawa stanu, a więc dotyczy niezwykle ważnego dla każdego człowieka prawa do wiedzy o swoim pochodzeniu. S. to element tożsamości człowieka.

Zgodnie z treścią art. 85 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (dalej k.r.o.) domniemywa się, że ojcem dziecka jest ten, kto obcował z matką dziecka nie dawniej niż w trzechsetnym, a nie później niż w sto osiemdziesiątym pierwszym dniu przed urodzeniem się dziecka. Okoliczność, że matka w tym okresie obcowała także z innym mężczyzną, może być podstawą do obalenia domniemania tylko wtedy, gdy z okoliczności wynika, że ojcostwo innego mężczyzny jest bardziej prawdopodobne.

W ocenie Sądu powód wykazał ziszczenie się przesłanek z tego przepisu. Wykazał bowiem, że współżył z J. S. w okresie koncepcyjnym, tj. między grudniem 2006 r. a lutym 2007 r. Pozwana nie wykazała natomiast, że ojcostwo innego mężczyzny jest bardziej prawdopodobne.

Z wiarygodnych zeznań świadków oraz powoda wynika, że strony tworzyły związek od połowy 2006 r. i współżyły fizycznie w okresie co najmniej 2 lat.

Powód od początku trwania procesu domagał się przeprowadzenia badań DNA, które jego zdaniem potwierdziłby jego ojcostwo.

Pozwana już na rozprawie w dniu 17.06.2010 r. odmówiła zgody na ewentualne badania DNA. Jako przyczynę odmowy wskazała, że dziecko ma ojca.

Postanowieniem z dnia 3 października 2016 r. Sąd dopuścił dowód z badań genetycznych DNA małoletniej D. N. i A. L. na okoliczność ustalenia, czy jest on ojcem małoletniej. Sąd zlecił przeprowadzenie dowodu Instytutowi (...) w B.. Podmiot ten wezwał strony do stawienia się w dniu 17 października 2016 r. w punkcie pobrań materiału genetycznego w G. w (...) Centrum Pomocy (...) przy ul. (...). Na termin ten nie stawiła się J. S. z małoletnią córką. Pozwana została ponownie wezwana do stawienia się w tym samym miejscu, a termin pobrania materiału genetycznego ustalono na 4 listopada 2016 r. Wówczas skierowała ona pismo do Instytutu (...) w B. /k. 427/, w którym twierdziła, że ta przychodnia „nie jest odpowiednim miejscem do wykonania takich badań, z uwagi na fakt, że cała jej rodzina korzysta od lat z opieki lekarskiej w tej przychodni. Wykonanie badań w tym miejscu i mieście stawia całą jej rodzinę w niekomfortowej sytuacji. Jest dla niej upokorzeniem, poniżeniem i tematem do plotek w przychodni jak i na ulicy.” Wskazała w tym piśmie, że dopóki Rzecznik Praw Dziecka nie wypowie się w tej sprawie, nie chce narażać dziecka na ogromny stres, dlatego jej stawiennictwo jest nieaktualne.

Wobec stanowiska pozwanej Sąd zwrócił się do (...) o wyznaczenie terminu pobrania materiału DNA w B.. Termin został wyznaczony na 13 grudnia 2016 r. /k. 432/ Na termin ten nie stawiła się J. S. z małoletnią córką. W dniu 14 grudnia 2016 r. pozwana złożyła w Sądzie pismo z informacja o chorobie dziecka w dniu 13 grudnia 2016 r. Załączyła kopię zaświadczenia lekarskiego. /k. 451/ Na prośbę Sądu został wyznaczony kolejny termin badania w Instytucie (...) w B. na dzień 25 stycznia 2017 r. J. S. ponownie nie stawiła się z dzieckiem na badanie. W dniu 26 stycznia 2017 r. pozwana złożyła w Sądzie pismo z informacją o chorobie dziecka w dniu 24 stycznia 2017 r. Załączyła kopię zaświadczenia lekarskiego. /k. 470/

Instytut (...) w B. poinformował Sąd, że odstępuje od przeprowadzenia badań z uwagi na czterokrotne nie stawienie się pozwanej. Powód stawił się na każdym terminie badania, zarówno w G., jak i w B..

Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2017 r. Sąd zmienił postanowienie o dopuszczeniu dowodu z badań genetycznych DNA małoletniej D. N. i A. L. w ten sposób, że zlecił przeprowadzenie dowodu Uniwersytetowi M. K. w T. – C. M. Zakład Medycyny Sądowej w B.. Sąd jednocześnie poinformował pozwaną, że nie będzie respektował zwolnień lekarskich nie pochodzących od lekarza sądowego.

Termin badania został wyznaczony na dzień 20 lutego 2017 r. Pozwana ponownie, po raz piąty, nie stawiła się na badaniu DNA. W piśmie skierowanym do Sądu w dniu 17 lutego 2017 r. wnioskowała o „przeniesienie sprawy do Sadu Rejonowego w Jeleniej Górze z powodu zmiany miejsca zamieszkania. Nie wskazała jednak żadnego adresu w J..

Ostateczny (szósty) termin badania DNA został wyznaczony na dzień 6 marca 2017 r. J. S. nie stawiła się na badanie z małoletnią córką. Nie usprawiedliwiła swojej nieobecności.

Na rozprawie w dniu 19 maja 2017 r. pozwana wyjaśniła, że nie stawiła się na badania DNA z przyczyn osobistych, gdyż dziecko ma ojca, ojciec dziecka jest w domu. Podała, że nie zamierza stawić się na badania genetyczne. Oświadczyła także, że nie wyrazi zgody na badania krwi dziecka, gdyż jest to naruszenie nietykalności cielesnej i nie chce narażać dziecka na stres /k. 537v/.

W ocenie Sądu jedynym powodem unikania przez pozwaną badań DNA jest jej wiedza, że powód jest biologicznym ojcem dziecka. Gdyby P. N. był ojcem jej dziecka, to z pewnością pozwana już na wczesnym etapie przedmiotowego postępowania przedstawiłaby dowód w postaci badań DNA wykonanych z udziałem P. N., potwierdzających jego ojcostwo. Pozwana jest osobą z wyższym wykształceniem, położną z zawodu, i z pewnością nie obawia się wykonywania badań medycznych. Przedstawiane przez nią przyczyny odmowy poddania się badaniu mają wyłącznie charakter jej osobistych przekonań, że dla dobra dziecka ustalenie ojcostwa powoda nie jest pożądane.

Na podstawie art. 233 § 2 k.p.c. Sąd uznał, że odmowa przeprowadzenia dowodu, wbrew postanowieniu Sądu, po wszechstronnym rozważeniu zebranego materiału dowodowego, daje podstawy do uznania, że małoletnia D. N. jest biologiczną córką A. L..

W ocenie Sądu całokształt zachowania pozwanej J. S. w toku przedmiotowej sprawy świadczy o tym, że za wszelką cenę dąży ona do wyeliminowania A. L. z życia jej córki. Z uwagi na to, że znalazła odpowiedniego - w jej ocenie - kandydata na ojca dla małoletniej D., w osobie jej obecnego męża P. N., podejmuje ona wszelkie działania zmierzające do tego, aby to P. N. został jedynym ojcem jej dziecka.

Pozwana kilkakrotnie nie stawiała się na wyznaczone terminy rozpraw, sześciokrotnie nie stawiała się na badania DNA. Doprowadziła do długotrwałego zawieszania postępowania z powodu konieczności unieważnienia oświadczenia o uznaniu małoletniej złożonego wbrew przepisom prawa przez P. N. w toku sprawy o ustalenie ojcostwa.

W momencie rozpoczęcia procesu małoletnia D. miała 2,5 roku, zaś obecnie ma prawie 10 lat.

Działania J. S. uniemożliwiające, poprzez badanie DNA, ustalenie ponad wszelką wątpliwość kto jest ojcem małoletniej, należy ocenić bardzo krytycznie, jako godzące w podstawowe interesy dziecka – jego prawo do wiedzy o pochodzeniu biologicznym. Argumenty powoływane przez pozwaną, że „dziecko ma już ojca” nie mogą być wykorzystywane w sprawie o ustalenie ojcostwa, która dotyczy ustalenia kto jest biologicznym ojcem dziecka, a nie kto ma faktycznie pełnić wobec dziecka obowiązki ojca. Ta druga kwestia mogłaby stanowić przedmiot postępowania opiekuńczego. Pozwana wybrała błędną metodę chronienia, w jej mniemaniu, interesów dziecka. W ocenie Sądu takie działanie szkodzi dziecku i jego podstawowym interesom. Można wyobrazić sobie wiele sytuacji, w których wiedza o biologicznym pochodzeniu może okazać się niezbędna, jak na przykład ustalenie istnienia chorób genetycznych w rodzinie ojca lub potrzeby medyczne związane w wykorzystaniem materiału biologicznego od ojca. Brak ustalenia ojcostwa godzi także w interesy majątkowe dziecka, które dziedziczyłoby po swoim biologicznym ojcu.

W ocenie Sądu pozwana nie wykazała, że jest bardziej prawdopodobne, aby to P. N. był ojcem małoletniej. Nie przedstawiła żadnego wiarygodnego dowodu na tę okoliczność, w szczególności w postaci badania DNA lub badania krwi.

Należy także dostrzec, że pozwana załączyła do akt zaledwie kilka zdjęć P. N. z małoletnią, w tym żadnego z okresu pierwszego roku życia dziecka. Gdyby P. N. był ojcem małoletniej, to z pewnością pozwana przedstawiłaby zdjęcia z wcześniejszego okresu, lub filmy, na których znajduje się on z dzieckiem. Tymczasem, na kilku załączonych zdjęciach z P. N. małoletnia ma już około 2 lata /k. 69/. Naturalnym jest, że rodzice często fotografują się z dzieckiem. Brak takich zdjęć może świadczyć o tym, że J. S. nie znała P. N. w dwóch początkowych latach dziecka, a on nie jest ojcem małoletniej.

Pozwana załączyła wprawdzie jedno zdjęcie wykonane w którymś ze szpitali, na którym P. N. trzyma owinięte w kocyk dziecko. To zdjęcie nie daje jednak możliwości stwierdzenia, że jest na nim małoletnia. Nie widać twarzy dziecka, a w porównaniu z innymi zdjęciami małoletniej ze szpitala należy stwierdzić, że dziecko jest ułożone w innym beciku i ma czapeczkę, której nie widać na pozostałych zdjęciach. Zdjęcie to mogło być wykonane w późniejszym czasie, z udziałem innego dziecka, na potrzeby tego postępowania. Trzeba zauważyć, że pozwana jako położna mogła z łatwością takie zdjęcie wykonać z udziałem obecnego męża.

A. L. przedstawił zdjęcia, na których jest widoczny on z małoletnią D., także z okresu gdy była ona jeszcze niemowlęciem.

Powód przedstawił wykonane przez siebie nagrania wideo z udziałem małoletniej, gdy była w wieku około kilku miesięcy. Wprawdzie na nagraniu nie widać powoda, tylko małoletnią, ale należy zauważyć, że z faktu wykonania przez powoda tych nagrań, a więc dostępu do dziecka, można wywnioskować, że powód nie był osobą obcą. W jednym momencie nagrania słychać jego głos.

Powód przedstawił zdjęcie wykonane w jego mieszkaniu w 2009 r., na którym znajduje się małoletnia w wieku około 2 lat. J. S. na rozprawie w dniu 19 maja 2017 r. twierdziła, że wówczas przyszła do matki powoda, jednak powód wyjaśnił, że jego matka zmarła w listopadzie 2008 r., gdy małoletnia miała 1 rok, co potwierdza załączony przez niego odpis aktu zgonu.

Z treści rozmów A. L. z J. S. nagranych przez powoda i złożonych do akt wynika, że J. S. nie traktowała powoda jak obcego mężczyzny, który ją nachodzi i niepokoi, co obecnie próbuje ona wykazać. W trakcie rozmowy o przekazywaniu pieniędzy (na alimenty) pozwana nie kwestionowała zasadności przekazywania jej przez powoda pieniędzy, a jedynie wyjaśniła mu, że nie odbiera pieniędzy przekazem. Kiedy podczas innej z rozmów powód prosił o przywiezienie do niego dziecka, J. S. nie kwestionowała jego prawa do kontaktu z dzieckiem, a jedynie wskazywała, że o określonej godzinie spotkanie nie będzie możliwe, że może spotkać się z nim rano, a nie popołudniu. Mówiła też, że ma przywieść jej pieniądze.

W trakcie jednej z nagranych rozmów J. S. wprost powiedziała powodowi: „Ze mną wojna jest naprawdę, wojna na cztery strony świata. Ty wiesz jaka jestem bojowa i co potrafię zrobić i się tobie dziwię, że podejmujesz ze mną jakąkolwiek walkę”.

W ocenie Sądu, na zdjęciach małoletniej załączonych do akt przez powoda /k. 405/ widać znaczne podobieństwo małoletniej D. do A. L..

Mając na uwadze powyższe rozważania Sąd ustalił, że A. L. jest ojcem małoletniej D. N. urodzonej dnia (...) w K., córki J. S..

Zgodnie z treścią art. 89 § 2 k.r.o. w razie sądowego ustalenia ojcostwa, sąd nadaje dziecku nazwisko w wyroku ustalającym ojcostwo, stosując odpowiednio przepisy dotyczące nazwiska dziecka, którego ojcostwo zostało ustalone przez uznanie. Dziecko nosi więc nazwisko wskazane w zgodnych oświadczeniach rodziców, a jeżeli rodzice nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca. Do zmiany nazwiska dziecka, które ukończyło 13 lat potrzebna jest jego zgoda. W myśl art. 90 ¹ k.r.o. nazwisko dziecka utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka nie może składać się z więcej niż dwóch członów. W skład nazwiska dziecka wchodzą pierwsze człony nazwisk podlegających połączeniu.

Z uwagi na fakt, że A. L. i J. S. nie złożyli zgodnych oświadczeń co do nazwiska małoletniej D. N., Sąd na podstawie wymienionych przepisów był zobowiązany nadać dziecku nazwisko składające się z pierwszego członu nazwiska matki – N. i z dołączonego nazwiska ojca – L. i nadał dziecku nazwisko (...). Powód domagał się nadania dziecku jego nazwiska – L., zaś pozwana wnosiła o oddalenie w całości powództwa, tym samym sprzeciwiała się nadaniu dziecku nazwiska powoda.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. Powód wygrał postępowanie w całości, tym samym strona pozwana winna zostać obciążona poniesionymi przez niego kosztami procesu. Zgodnie z § 7 usst. 1 pkt 5) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2001 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (które znajduje zastosowanie jako akt obowiązujący w chwili wniesienia pozwu) stawki minimalne w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego wynoszą 240 zł. Zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 1) stawki minimalne za prowadzenie sprawy w postępowaniu apelacyjnym przed sądem okręgowym wynoszą 50% stawki minimalnej. Sąd zasądził od pozwanych małoletniej D. N. i J. S. na rzecz powoda A. L. kwotę 377,00 zł (trzysta siedemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu za obie instancje, mając na uwadze że powód korzystał z profesjonalnej pomocy prawnej adwokata w obu instancjach oraz poniósł koszt opłaty od pełnomocnictwa 17 zł.