Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 178/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2019 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący : sędzia Przemysław Majkowski

Protokolant : staż. Agnieszka Sobolczyk

po rozpoznaniu w dniu 4 listopada 2019 r. w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W.

przeciwko M. S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej M. S. na rzecz powoda (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. kwotę 170.000,00 ( sto siedemdziesiąt tysięcy ) zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 maja 2017 r. do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem stronie pozwanej prawa powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności pozwanej M. S. do nieruchomości położonej w miejscowości W., dla której Sąd Rejonowy w Łasku V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi KW nr (...),

2.  wobec cofnięcia pozwu umarza postępowanie w części dotyczącej żądania pozwu przekraczającej kwotę 170.000,00 ( sto siedemdziesiąt tysięcy ) zł,

3.  zasądza od powoda (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. na rzecz pozwanej M. S. kwotę 10.547,00 ( dziesięć tysięcy pięćset czterdzieści siedem ) zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  zasądza od pozwanej M. S. na rzecz powoda (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą we W. kwotę 17.007,00 ( siedemnaście tysięcy siedem ) zł tytułem zwrotu obciążającej ją części kosztów procesu.

Sygn. akt I C 178/18

UZASADNIENIE

Stosownie do treści art. 327 1§ 2 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym od dnia 7 listopada 2019 r. uzasadnienie wyroku sporządza się w sposób zwięzły.

Wyrokiem z dnia 26 kwietnia 2018r. Sąd Apelacyjny w Łodzi uchylił wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 8 maja 2017r. w sprawie sygn. akt I C 113/17 i przekazał sprawę do Sądowi Okręgowemu w Sieradzu do ponownego rozpoznania. Uchylając wyrok Sąd Apelacyjny wskazał, że Sąd ad quem nie rozpoznał istoty sprawy bowiem bezzasadnie oddalił wnioski dowodowe strony pozwanej kwestionującej wysokość dochodzonego roszczenia. Zdaniem Sądu Apelacyjnego dokonanie ustalenia podstaw odpowiedzialności rzeczowej pozwanej wymaga także ustaleń dotyczących skuteczności przeniesienia hipoteki związku ze zbyciem wierzytelności bankowej ( art. 95 prawa bankowego).

Żądanie pozwu, treść jego uzasadnienia, stanowisko strony pozwanej, okoliczności stanu faktycznego sprawy są znane obu stronom i były doręczone pełnomocnikom stron. Motywy dotyczące ustalenia stanu faktycznego sprawy jak i rozważań prawnych znane są obu stronom bowiem były wyłożone w pisemnych motywach sądów obu instancji. Zostały one doręczone pełnomocnikom obu stron i stanowią integralny materiał zawarty w aktach sprawy nie ma zatem konieczności ich ponownego powielania.

Po wyroku Sądu Apelacyjnego i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania na rozprawie w dniu 8 października 2018r. pełnomocnik strony powodowej podtrzymał żądanie pozwu natomiast pełnomocnik pozwanej wniósł o jego oddalenie.

Pismem z dnia 25 lutego 2019 r. ( data wpływu) (...) SA udzielił do akt sprawy informacji, że wierzytelność Banku w stosunku do pozwanej wynikająca z umowy (...) ( 203 - (...)) została sprzedana przy umowie cesji z dnia 22 czerwca 2016r. powodowej firmie (...) Fundusz Inwestycyjny zamknięty. Do pisma załączono zestawienie operacji związanych z tym kredytem za okres od 25 lutego 2008r. do 22 czerwca 2016r.

( dowód: pismo i zestawienie k. 236 – 239v. )

Pismem procesowym z dnia 5 sierpnia 2019r. ( data wpływu) pełnomocnik powoda cofnął pozew wobec pozwanej o kwotę 94.391,33 zł wnosząc o zasądzenie od pozwanej na rzecz powodowego Funduszu kwoty 170.000,00 zł z odsetkami szczegółowo pisanymi w piśmie, z zastrzeżeniem stronie pozwanej prawa powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie jej odpowiedzialności do nieruchomości położonej we W., dla której w Sądzie Rejonowym w Łasku prowadzona jest księga wieczysta nr (...). Uzasadniając swoje stanowisko strona powodowa podniosła, że pozwana w sprawie odpowiada jako dłużnik rzeczowy. Żądana kwota 170.000,00 zł stanowi pozostały do spłaty kapitał, który się mieści w hipotece umownej zwykłej stanowiącej zabezpieczenie powództwa. W dalszej części uzasadnienia pisma strona powodowa dokonała szczegółowego, w tym matematycznego, wyliczenia kwoty dochodzonej zmienionym pozwem.

(dowód: pismo k. 251 -255).

Pismem procesowym z dnia 5 września 2019r. ( data wpływu) pełnomocnik pozwanej wyraził zgodę na cofnięcie pozwu w części wskazanej przez stronę powodową. Jednocześnie złożył wniosek o przyznanie kosztów w zakresie cofniętego powództwa

(dowód: pismo k. 258, 259).

W treści umowy kredytu mieszkaniowego własny kąt hipoteczny (...) (...) pozwana wyraziła zgodę na dokonanie przelewu wierzytelności (...) SA, w tym niewymagalnych, z tytułu zawartej umowy na rzecz osób trzecich w tym funduszu sekurytyzacyjnego i oświadczyła, że poddaje się egzekucji na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego.

(dowód: pismo umowa k. 19).

W dniu 17 czerwca 2010r. pozwana zawarła z (...) SA z siedzibą w W., Oddział – Centrum Restrukturyzacji i Windykacji Biuro w Ł. umowę ugody nr (...)mocą, której tytułem zabezpieczenia spłaty należności względem kredytującego Banku ustanowiła hipotekę zwykłą w kwocie 230.178,00 zł i hipotekę kaucyjną do kwoty 62.148,06 zł, na nieruchomości położonej we W., dla której w Sądzie Rejonowym w Łasku prowadzona jest księga wieczysta nr (...).

( dowód: umowa k. 19).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo po jego modyfikacji pismem złożonym do akt sprawy w dniu 5 sierpnia 2019r. zasługiwało na uwzględnienie.

Rozpoznając ponownie powództwo, kierując się wytycznymi Sądu Apelacyjnego i mając na uwadze modyfikację powództwa podnieść należy, że strona powodowa w pozwie wnosiła o zasądzenie od pozwanej opisanej tam kwoty powołując się na jej odpowiedzialność osobistą i rzeczową. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy w piśmie procesowym, które wpłynęło do Sądu w dniu 5 sierpnia 2019r. pełnomocnik powodowego funduszu częściowo cofnął pozew i zażądał od pozwanej na rzecz powoda kwoty 170.000,00 zł, wskazując, że stanowi ona pozostały do spłaty kapitał, który się mieści w hipotece zwykłej umownej ustanowionej dla nieruchomości położonej we W., dla której w Sądzie Rejonowym w Łasku prowadzona jest księga wieczysta nr (...), stanowiąca zabezpieczenie powództwa. W tym piśmie pełnomocnik powoda wniósł o ograniczenie odpowiedzialności pozwanej do nieruchomości objętej wskazaną księgą i jednoznacznie wskazał, że odpowiedzialność pozwanej w niniejszym procesie ma charakter wyłącznie rzeczowy.

Dla rozstrzygnięcia sprawy ustalić zatem należało, czy doszło do skutecznego przelewu wierzytelności kredytującego Banku (...) SA na rzecz powodowego funduszu, a tym samym skutecznego przeniesienia hipoteki. W ocenie Sądu Okręgowego odpowiedź na tak postawione pytanie jest twierdząca, bowiem powód udowodnił przejście wierzytelności bankowej na jego rzecz. Analizując tak postawione zagadnienie podnieść należy, że bezsporne jest w sprawie, że strona powodowa jest ujawniona jako wierzyciel hipoteczny w księdze wieczystej NR (...), zatem chroni ją domniemanie wynikające z treści art. 3 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (u.k.w.h.), natomiast zgodnie z art. 79 u.k.w.h. w razie przelewu wierzytelności hipotecznej na nabywcę przechodzi także hipoteka, chyba że ustawa stanowi inaczej. Do przelewu wierzytelności hipotecznej niezbędny jest wpis w księdze wieczystej. Hipoteka nie może być przeniesiona bez wierzytelności, którą zabezpiecza. W toku procesu strona pozwana nie podnosiła, że wpis ten jest niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym. Dla skuteczności zmiany wpisu wierzyciela hipotecznego w księdze wieczystej w związku ze zbyciem wierzytelności bankowej na rzecz powodowego Funduszu nie była także wymagana zgoda pozwanej. Problem zgody dłużnika rzeczowego lub jego braku w przypadku przelewu wierzytelności bankowej zabezpieczonej hipotecznie na fundusz sekurytyzacyjny wielokrotnie był przedmiotem orzecznictwa Sądu Najwyższego. W postanowieniu z dnia 16 marca 2018 r. w sprawie IV CSK 280/17 Sąd Najwyższy podniósł, że „ niezależnie od tego, że uchylenie art. 92c ustawy Prawo bankowe powinno być dostatecznym argumentem dla przyjęcia, że dokonany po 13 stycznia 2009 r. przelew na fundusz sekurytyzacyjny wierzytelności bankowej zabezpieczonej hipotecznie nie wymaga zgody dłużnika, zauważyć należy, że analiza art. 95 ustawy Prawo bankowe prowadzi do wniosku, iż przepis ten nie zawiera i nie zawierał wymogu uzyskania zgody dłużnika rzeczowego na przelew wierzytelności bankowej zabezpieczonej hipotecznie." Sąd Okręgowy rozpoznając niniejszą sprawę w pełni podziela zaprezentowaną w uzasadnieniu Sądu Najwyższego argumentację, a wobec wyczerpującego jej charakteru należy zrezygnować z jej powtórzenia w ramach niniejszego uzasadnienia przyjmując, że stanowi ona integralną część niniejszego uzasadnienia.

Z załączonych do akt sprawy akt księgi wieczystej nr (...) wynika, że wniosek o dokonanie wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego odpowiadał treści przewidzianej art. 194 i art. 195 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2016 r. poz. 1896). Teść tej księgi dowodzi istnienia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką zwykłą umowna w kwocie 230.178,00 zł i hipoteką kaucyjną do kwoty 62.148,06 zł. W takich okolicznościach należy przyjąć, że pozwana ponosi odpowiedzialność rzeczową do kwoty 230.178,00 zł w oparciu o domniemanie wynikające z art. 71 u.k.w.h. w brzmieniu sprzed zmiany dokonanej ustawą z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie u.k.w.h (art. 10 ust. 2 tejże ustawy). Domniemanie płynące z tego przepisu jest wzruszalne, a ciężar jego obalenia spoczywa na dłużniku hipotecznym. Strona pozwana w toku niniejszego postępowania nie wykazała żadnej inicjatywy i nie przedstawiła jakichkolwiek argumentów przemawiających za przyjęciem bezzasadności żądania zwrotu wierzytelności bankowej zabezpieczonej hipotecznie na nieruchomościach pozwanej. Zatem domniemanie w zakresie wierzytelności w wysokości wskazanej w piśmie modyfikującym powództwo, złożonym do akt sprawy w dniu 5 sierpnia 2019r., zabezpieczonej hipotecznie na nieruchomości objętej przywoływaną powyżej KW, nie zostało przez pozwaną obalone. Powyżej przytoczone okoliczności uzasadniały odpowiedzialność pozwanej jako dłużnika rzeczowego, ograniczającą się do nieruchomości opisanej w punkcie 1 wyroku.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.p.c stanowiących, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Odpis pozwu doręczono pozwanej 24 kwietnia 2017 r. Wraz z jego doręczeniem zakreślono pozwanej termin do złożenia odpowiedzi na pozew. Pozwana takiej odpowiedzi nie złożyła ale w okresie gdy biegł jej ten termin pełnomocnik pozwanej na rozprawie w dniu 8 maja 2017r. nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie, od tej daty pozostaje ona zatem w zwłoce w spełnieniu świadczenia.

Wobec cofnięcia pozwu – za zgodą strony pozwanej - w części dotyczącej zasądzenia na rzecz powodowego funduszu kwoty 94.391,33 zł - Sąd na podstawie art. 355 k.p.c. umorzył postępowanie w tym zakresie. (punkt 2 wyroku).

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c., stosunkowo je rozdzielając. Ostatecznie powództwo zostało uwzględnione w 40% i w takiej proporcji zasądzono od pozwanej zwrot kosztów należnych stronie powodowej. Na kwotę 17.007 zł składały się sumy: 8.260 zł - zwrot opłaty od pozwu (21.552,00 x 40%), 4.050,00 zł - zwrot kosztów zastępstwa procesowego za II instancję w wysokości 50% stawki bo z apelacji powoda wyrok został uchylony i 4.320,00 zł - zwrot kosztów zastępstwa procesowego za I instancję w wysokości 40% stawki. Według tej samej zasady strona powodowa winna jest oddać stronie pozwanej 60 % poniesionych przez nią kosztów, na które składają się kwota 6.480,00 zł ( 10.800,00 x 60% ), 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa i 50% stawki za II instancję w kwocie 4.050,00 zł.