Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 listopada 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia Sądu Okręgowego Leszek Dąbek

Sędziowie Sądu Okręgowego: Magdalena Balion - Hajduk

Marcin Rak

Protokolant Monika Piasecka

po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2019 r. na rozprawie sprawy

z wniosku (...) Spółki Akcyjnej w K.

z udziałem M. K.

o stwierdzenie nabycia w drodze zasiedzenia służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu

na skutek apelacji wnioskodawczyni i uczestniczki postępowania

od postanowienia Sądu Rejonowego w R.

z dnia 26 czerwca 2018 r., sygn. akt II Ns 838/16

postanawia:

z apelacji wnioskodawczyni i uczestniczki postępowania uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Rejonowemu w R. do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

SSO Marcin Rak SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion – Hajduk

Sygn. akt III Ca 78/19 (III Ca 79/19)

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w R. w postanowieniu z dnia 26 06 2018r. uwzględnił wniosek wnioskodawczyni (...) Spółki Akcyjnej w G. i stwier-dził, że Skarb Państwa jako właściciel nieruchomości władnącej o urządzonej księdze wieczystej prowadzonej przez ten Sąd pod numerem (...) nabył na rzecz każdoczesnego właściciela tej nieruchomości przez zasiedzenie z dniem 19 03 1984r. opisaną w sentencji służebność gruntową o treści odpowiadającej służebności przesyłu na nieruchomości będącej własnością M. K., składającej się z działki gruntu o numerze 778/5 o urządzonej księdze wieczystej prowadzonej przez ten Sąd pod numerem (...) oraz orzekł o kosztach postępowania i o nie-uiszczonych kosztach sądowych.

W ustalonym stanie faktycznym, w motywach orzeczenia przywołał regulacje: art. 305 ¹ k.c., a następnie przy zastosowaniu regulacji art. art. 352 k.c., art. 172 k.c., art. 176 § 1 k.c. i art. 7 k.c., dokonał oceny poczynionych ustaleń faktycznych i jej konkluzji uznał wniosek za uzasadniony

O kosztach postępowania orzekał na mocy regulacji art. 520 § 1 i 2 k.p.c.

Orzeczenie zaskarżyli wnioskodawczyni oraz uczestniczka postępowania.

(...) Spółka Akcyjna w G. wnosiła o uchylenie zaskarżonego postanowienia i prze-kazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania, bądź jego zmianę poprzez „wskazanie w punkcie 1 sentencji postanowienia, że zasiedzenie służebności gruntowej o treści służebności przesyłu nastąpiło na rzecz każdoczesnego użytkownika wieczystego nieruchomości władnącej, dla której Sąd Rejonowy w Ryb-niku prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), a nie jak wskazano w zaskarżonym postanowieniu – na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w R. prowadzi księgę wieczystą o numerze (...)” oraz zasądzenia na jej rzecz od uczestniczki postępowania zwrotu kosztów postępowania odwoławczego, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zarzucała wystąpienie w sprawie nieważności postępowania polegającej na pozbawie-niu „strony” możności obrony swych praw, poprzez niewezwanie Skarbu Państwa

do udziału w postępowaniu „w charakterze strony”, podczas gdy postanowienie przyznaje na rzecz Skarbu Państwa ograniczone prawo rzeczowe – służebność gruntową o treści odpowiadającej służebności przesyłu, co czyni Skarb Państwa zainteresowanym w rozumieniu art. 510 § 1 k.p.c.

Ponadto zarzucała, że naruszono prawo procesowe, regulację art. 510 § 2 k.p.c. przez niewezwanie do udziału w sprawie Skarbu Państwa, pomimo ustalenia, że zasiedział on służebność gruntową o treści odpowiadającej służebności przesyłu, co czyni go zainteresowanym oraz naruszono prawo materialne, regulacje art. 285 k.c. w związku

z art. 305 ⁴ w sposób wskazany w apelacji.

Uczestniczka postępowania M. K. wnosiła o zmianę postanowienia przez oddalenie wniosku i zasądzenie na jej rzecz od wnioskodawczyni zwrotu kosztów postępowania i kosztów postępowania odwoławczego, ewentualnie

o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Zarzucała, że istnieją wskazane w apelacji sprzeczności pomiędzy ustaleniami faktycznymi Sądu a zebranym w sprawie materiałem oraz że przy ferowaniu postanowienia naruszono podane w apelacji regulacje prawa materialnego w sposób

w niej wskazany.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W toku rozpoznania sprawy umknęło uwadze Sadu pierwszej instancji,

iż zgodnie z wnioskiem żądane stwierdzenie zasiedzenia służebności gruntowej odpowiadającej treści służebności przesyłu miało nastąpić na rzecz Skarbu Państwa.

i tym samym jest on zainteresowana w sprawie w rozumieniu regulacji art. 510 § 1 k.p.c.

Obligowało to Sąd Rejonowy do wezwania Skarbu Państwa do udziału

w sprawie (art. 510 § 2 zd. 1 k.p.c.), czego nie uczyniono, przez co przy rozpoznaniu sprawy naruszono prawo procesowe (wskazane regulacje prawne).

Jakkolwiek – wbrew temu co zarzuca wnioskodawczyni – nie prowadzi to nieważności postępowania (wobec tego, iż Skarb Państwa nie był uczestnikiem postępowania nie mogło dojść do naruszenia jego prawa do obrony w rozumieniu art. 379 pkt 5 k.p.c. w związku z art.13 § 2 k.p.c.), lecz naruszenie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a sanowanie tej wadliwości w toku postępowania ograniczyłoby konstytucyjne prawo do rozpoznania sprawy w dwu instancjach (oceny tej nie zmienia fakt,

że w przypadku wezwania go do udziału w sprawie w instancji odwoławczej przysługiwałby mu środek zaskarżenia w postaci skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego, „gdyż nie jest to środek gwarantujący możliwość kontroli sądowej orzeczenia w zwykłym trybie i instancyjnym” por. w uzasadnieniu postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 21 05 2002r. III CKN 948/00).

Dlatego już tylko z tej przyczyny zaskarżone orzeczenie należało uchylić

i sprawę przekazać Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania w oparciu

o regulację art. 386 § 4 k.p.c. w związku z art. 13 § 2 k.p.c. (ocena pozostałych zarzutów apelacji stała się przez to bezprzedmiotowa)

Reasumując z podanych względów zaskarżone postanowienie jest wadliwe i dlatego apelacje wnioskodawczyni i uczestniczki postępowania jako uzasadnione uwzględniono orzekając jak w sentencji w oparciu o regulację art. 386 § 4 k.p.c.

w związku z art. 13 § 2 k.p.c.

Sąd Rejonowy rozpoznając ponownie sprawę weźmie pod uwagę zawartą powyżej ocenę prawną oraz sanuje wskazane wadliwości postępowania.

W tym celu wezwie do udziału w sprawie w charakterze uczestnika postępowania Skarb Państwa (jego właściwą jednostkę organizacyjną), doręczy mu odpisy pism uczestników postępowania i wydanych w sprawie orzeczeń wraz z uzasad-nieniami oraz zakreśli mu stosowny termin do zajęcia stanowiska w sprawie i zgło-szenia ewentualnych wniosków dowodowych.

Następnie rozpozna zaoferowane mu wnioski dowodowe, a dopuszczone dowody przeprowadzi.

Orzekając ponownie w sprawie poczyni ustalenia dotyczące wszystkich istotnych okoliczności faktycznych sprawy, po czym dokona ich oceny prawnej.

SSO Marcin Rak SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion – Hajduk