Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 1372/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 3 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy,

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Dariusz Plewczyński

Protokolant: Agata Trawka

po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2019 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa F. S., P. Ł.

przeciwko (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powodów F. S., P. Ł. kwotę 1600 zł (jeden tysiąc sześćset zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

- 1250 zł od dnia 10 maja 2018 r. do dnia zapłaty,

- 350 zł od dnia 25 maja 2018 r. do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powodów kwotę 997 zł (dziewięćset dziewięćdziesiąt siedem zł) tytułem zwrotu kosztów procesu.

XI GC 1372/19

UZASADNIENIE

Sprawa rozpoznana w postępowaniu „zwykłym”

Pozwem z dnia 24 czerwca 2019 r. powodowie F. S. i P. Ł. wnieśli przeciwko (...) spółce akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 1600 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 13 kwietnia 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu, wskazali, iż dnia 30 marca 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki B. nr rej. (...), należący do Ł. Z.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) spółką akcyjną w W.. W związku z wszczętym postępowaniem likwidacyjnym ubezpieczyciel sprawcy szkody ustalił wysokość szkody na kwotę 922,56 zł. Poszkodowany kwestionując wysokość przyznanego odszkodowania, zwrócił się do niezależnego rzeczoznawcy o ustalenie kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu. W sporządzonej na zlecenie poszkodowanego kalkulacji naprawy ustalono koszt naprawy na kwotę 3255,63 zł. Poszkodowany udzielił pełnomocnictwa F. S., który odwołał się od decyzji ubezpieczyciela wnosząc o przyznanie dalszego odszkodowania w kwocie 2683,07 zł, w tym kwoty 350 zł tytułem kosztu sporządzenia kalkulacji. Pozwany nie spełnił roszczenia. Na mocy umowy cesji wierzytelności zawartej dnia 10 kwietnia 2018 r. z poszkodowanym, powodowie nabyli przysługująca mu wierzytelność tytułem odszkodowania za zdarzenie z dnia 30 marca 2018 r. Niniejszym pozwem powodowie dochodzą jedynie części należnego odszkodowania w kwocie 1250 zł tytułem kosztów naprawy oraz 350 zł tytułem zwrotu kosztów sporządzenia opinii.

Nakazem zapłaty z dnia 19 lipca 2019 r. Referendarz Sądowy w tutejszym Sądzie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie (...) spółka akcyjna w W. wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu, pozwany podniósł, iż poinformował poszkodowanego o możliwości bezgotówkowego przeprowadzenia naprawy w warsztacie współpracującym z pozwanym, z czego poszkodowany nie skorzystał, przy czym pozwany wskazał poszkodowanemu konkretny warsztat (...) N. J. B. w S. podając że realne koszty naprawy w tym warsztacie to 2951,35zł. Pozwany wniósł o pominięcie dowodu z opinii biegłego wskazując, że istotny był realny koszt za który proponował organizację naprawy.

Pozwany zakwestionował również roszczenie powodów w zakresie dochodzonych odsetek.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 30 marca 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki B. nr rej. (...) należący do Ł. Z.. Sprawca zdarzenia objęty był ochroną ubezpieczeniową na podstawie ważnej polisy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartej z (...) spółką akcyjną w W..

Poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy szkody 9 kwietnia 2018r, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne.

Dowód:

- akta szkody (...), płyta CD k. 49;

- fotografia k. 47;

Na podstawie kalkulacji naprawy z dnia 10 kwietnia 2018 r. ustalono wysokość szkody w pojeździe poszkodowanego na kwotę 922,56 zł brutto.

Dowód:

- kalkulacja (...) z dnia 10 kwietnia 2018 r. k. 10-16;

Decyzją z dnia 12 kwietnia 2018 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody przyznał poszkodowanemu odszkodowanie w kwocie 750,05 zł.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 12 kwietnia 2018 r. k. 17, 48;

- lista wypłat odszkodowań k. 46;

Poszkodowany kwestionując wysokość szkody ustalonej przez ubezpieczyciela sprawcy szkody zwrócił się do(...) R. (...) P. O. o ustalenie kosztów naprawy pojazdu marki B. nr rej. (...).

W sporządzonej dnia 12 kwietnia 2018 r. kalkulacji, ustalono koszt naprawy ww. pojazdu na kwotę 3255,63 zł.

Dowód:

- kalkulacja z dnia 12 kwietnia 2018 r. k. 19-21;

Dnia 16 kwietnia 2018 r. P. O. wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 350 zł brutto tytułem kosztorysu naprawy pojazdu marki B. nr rej. (...).

Dowód:

- faktura VAT nr (...) k. 26;

Decyzją z dnia 16 kwietnia 2018 r. ubezpieczyciel sprawcy przyznał poszkodowanemu dopłatę do odszkodowania w kwocie 172,51 zł.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 16 kwietnia 2018 r. k. 18;

- lista wypłat odszkodowań k. 46;

Pismem z dnia 20 kwietnia 2018 r. powodowie działając w imieniu poszkodowanego wezwali pozwany zakład ubezpieczeń do zapłaty kwoty 2683,01 zł w terminie 14 dni, na wskazaną kwotę składały się kwoty: 2333,07 zł tytułem pełnych kosztów naprawy oraz kwota 350 zł tytułem zwrotu kosztów sporządzenia opinii.

Dowód:

- pismo z dnia 20 kwietnia 2018 r. k. 22-24;

- dowód nadania k. 25;

Decyzją z dnia 8 maja 2018 r. pozwany zakład ubezpieczeń poinformował powodów, iż na podstawie kosztorysu naprawy ustalono realny koszt naprawy na kwotę 2951,35 zł, za którą to kwotę poszkodowany może dokonać naprawy w warsztacie współpracującym z pozwanym - (...) N. J. B. w S.. Pozwany pokryje także koszty transportu do tego warsztatu.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 8 maja 2018 r. k. 27;

Dnia 8 marca 2019 r. poszkodowany Ł. Z. zawarł z powodami- F. S. i P. Ł. umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelał na rzecz powodów, wierzytelność przysługująca mu w stosunku do (...) spółki akcyjnej w W., z tytułu zdarzenia z dnia 30 marca 2018 r.

Dowód:

- umowa cesji wierzytelności z dnia 8 marca 2019 r. k. 28-29;

- zawiadomienie o cesji z dnia 11 marca 2019 r. k. 30;

- wiadomość e-mail z dnia 12 marca 2019 r. k. 31;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione w całości.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Odpowiedzialność pozwanego towarzystwa ubezpieczeń wynikała również z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązkiem odszkodowawczym ubezpieczyciela wobec poszkodowanego są objęte wszelkie postaci szkody wyrządzone tej osobie, a więc zarówno szkody na osobie, jak i szkody na mieniu, co wynika z art. 34 ust. 1 powołanej ustawy.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu należącego do poszkodowanego ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej.

Zgodnie z art. 509 §1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Natomiast zgodnie § 1 art. 510 k.c. umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Jeżeli zawarcie umowy przelewu następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, z zapisu zwykłego, z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, ważność umowy przelewu zależy od istnienia tego zobowiązania (§2). Nabycie wierzytelności przez powoda wynika z przedłożonych dokumentów. Pozwana żadnych zastrzeżeń w zakresie tego nabycia nie zgłaszała.

Powodowie w pozwie domagają się zapłaty dalszych kosztów z tytułu odszkodowania uznając, że wypłacona przez pozwaną kwota 922,56zł brutto była niewystarczająca do naprawienia szkody.

Spór dotyczy więc nie zasady odpowiedzialności pozwanej ale wysokości odszkodowania.

W dotychczasowych judykatach podkreślano wielokrotnie, że uznanie wydatków związanych z naprawą pojazdu za element szkody musi być oceniane indywidualnie w realiach każdej konkretnej sprawy. Przy ustaleniu wysokości odszkodowania z tego tytułu stosować należy metodę dyferencyjną, zgodnie z którą za szkodę poczytać należy różnicę między stanem majątku poszkodowanego, który powstał po wystąpieniu zdarzenia sprawczego a hipotetycznym stanem jaki istniałby, gdyby do zdarzenia tego nie doszło. Ustalenie odszkodowania w omawianym zakresie wymaga przede wszystkim udowodnienia przez poszkodowanego wysokości szkody.

Jednocześnie w myśl art. 361 §1 k.c. jedynie w sytuacji gdy koszty poniesione na naprawę pojazdu będą kwalifikowały się jako normalne (zwykłe) następstwa zdarzenia sprawczego, uznać je można będzie za składnik (element) szkody w przedstawionym wyżej rozumieniu.

Podkreśla się, że na wierzycielu (poszkodowanym) spoczywa obowiązek zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów wywodzony z regulacji art. 354 §2 k.c., 362 k.c. i 826 §1 k.c.). Zatem szkody nie będzie stanowił każdy wydatek poniesiony celem naprawy, a jedynie taki, który w realiach konkretnej sprawy zostanie uznany w świetle powołanych przepisów za niezbędny i celowy dla zapobieżenia szkodzie .

Reasumując - o zakwalifikowaniu wydatku związanego z naprawą pojazdu jako szkody decydować muszą realia konkretnej sprawy, w tym zwłaszcza celowość poniesionych kosztów i ich uzasadnienie ekonomiczne.

Szkoda powstaje w chwili uszkodzenia pojazdu, na co wielokrotnie zwracał uwagę Sąd Najwyższy. Obowiązek naprawienia szkody nie jest zależny od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał dokonać takiej naprawy w przyszłości. Stanowisko, że szkoda wyraża się hipotetycznymi kosztami naprawy, mimo sprzedaży pojazdu zostało ostatnio wyrażone w wyrokach Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018r (sygn.. akt II CNP 32/17) oraz z dnia 12 kwietnia 2018r (sygn.. II CNP 41/17), w których stwierdzono niezgodność orzeczenia sądu niższej instancji z prawem. Natomiast, że istotny jest profesjonalny koszt naprawy na prawidłowych częściach, wskazano w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018r (sygn.. II CNP 43/17). Dalej zauważyć należy, że w sprawie III CZP 51/18 (i połączonych sprawach III CZP 72/18, III CZP 74/18, III CZP 64/18 i III CZP 73/18) w dniu 7 grudnia 2018r Sąd Najwyższy odmówił odpowiedzi na pytanie Sądu Okręgowego w Szczecinie „Czy w przypadku wyrządzenia szkody w pojeździe mechanicznym, stanowiącej szkodę częściową, w przypadku, gdy przed ustaleniem wysokości odszkodowania dojdzie do naprawy pojazdu przywracającej ten pojazd do stanu sprzed powstania szkody, odszkodowanie należne poszkodowanemu w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego ograniczone jest do równowartości wydatków faktycznie poniesionych celem naprawy pojazdu, czy też powinno być ustalone jako równowartość hipotetycznie określonych kosztów przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego?”​ W uzasadnieniu wskazano, że wcześniejsze stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w jego orzeczeniach w tym zakresie jest jasne. Kolejny raz Sąd Najwyższy odmówił odpowiedzi na podobne pytanie Sądu Okręgowego w dniu 20 lutego 2019r (III CZP 91/18).

Pozwana w sprzeciwie wskazuje, że proponowała organizację naprawy pojazdu poszkodowanego. Podkreśla przy tym, że podawała konkretny warsztat (...) N. J. B. na ul. (...) w S., który miał tą naprawę wykonać. Dalej pozwana argumentuje (str. 4 sprzeciwu), że z uwagi na przedłożoną w toku postępowania likwidacyjnego propozycję zbędne jest przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego który miałby dokonać hipotetycznych ustaleń, w konsekwencji czego wnosi o jego oddalenie.

W tym miejscu wskazać należy, że Sąd nie prowadzi ustaleń teoretycznych ale ocenia czy konkretne żądanie pozwu jest uzasadnione czy nie. Pozwem objęta jest kwota 1250zł tytułem dopłaty do odszkodowania i kwota 350zł tytułem kosztów kalkulacji.

W ocenie Sądu powództwo jest uzasadnione. Faktem jest, że pozwana proponowała organizację naprawy uszkodzonego pojazdu ale bynajmniej nie za kwotę łączną 922,56zł wypłaconego w dwóch ratach odszkodowania ale za kwotę 2951,35zł wskazaną m.in. w piśmie z dnia 8 maja 2018r. (k.27). W piśmie tym znajduje się wprost zapis, że „otrzymany kosztorys naprawy uszkodzonego pojazdu przeanalizowaliśmy w porównaniu do realnych kosztów naprawy, które wyceniliśmy na 2951,35zł. Za tę kwotę mogą państwo naprawić pojazd w warsztacie naszej sieci (...) N. J. B. na ul. (...) w S.”. Pismo to przywoływane jest też w sprzeciwie, w kontekście oddalenia wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego. Z powyższego wynika, że pozwana w toku postępowania likwidacyjnego i w sprzeciwie uznaje kwotę 2951,35zł za pokrywającą niezbędne koszty naprawy. Uwzględniając stanowisko pozwanej Sąd oddalił wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, gdyż strony są zgodne, że uzasadnione koszty naprawy to co najmniej 2951,35zł., a ustalenie takiego odszkodowania pozwala uznać powództwo za uzasadnione w całości, gdyż różnica między tą kwotą a wypłaconym odszkodowaniem jest wyższa niż kwota z pozwu.

Tak jak wskazano powyżej bazując na orzecznictwie Sądu Najwyższego wypłata odszkodowania nie jest zależna od tego, czy poszkodowany pojazd naprawił. Istotny jest fakt, że pozwana uznawała i dalej uznaje w sprzeciwie, że realne koszty naprawy to 2951,35zł., a ta kwota pozwala rozstrzygnąć o zasadności powództwa.

W ocenie Sądu zasadnym jest też zwrot kosztów kalkulacji naprawy. W celu ustalenia choćby szacunkowej wartości kosztów naprawy, która pozwoliłaby ocenić wysokość odszkodowania, a później ewentualnie zakres żądania w postępowaniu sądowym niezbędne było skorzystanie przez poszkodowanego z fachowej pomocy (por. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 maja 2004 r., sygn. III CZP 24/04). Podkreślić należy, że w niniejszej sprawie opinię zlecił bezpośredni poszkodowany (właściciel pojazdu) tj. Ł. Z. i to jego dane widnieją na fakturze (k.26), a nie nabywcy wierzytelności. Nie miał on wiedzy ani możliwości by samodzielnie oszacować koszty naprawy, a biorąc pod uwagę niską kwotę wypłaconego odszkodowania wątpliwości co do jego wysokości były uzasadnione. Podane koszty kalkulacji naprawy nie są zawyżone. Są one m.in. zdecydowanie niższe niż koszty biegłych sądowych.

Reasumując cała dochodzona pozwem kwota jest uzasadniona.

Skorygowania wymagało żądanie w zakresie odsetek. Podstawę rozstrzygnięcia w tym zakresie stanowi art. 817 k.c. Od kwoty 1250zł Sąd zasądził je od dnia 10 maja 2018r (szkodę zgłoszono 9 kwietnia 2018r + 30 dni), a od kwoty 350zł od dnia 25 maja 2018r , gdyż w tym zakresie żądanie zgłoszono 24 kwietnia 2018r.

Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej fazie uzasadnienia. Dla porządku wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron i dowody z dokumentów. Autentyczność i treść dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski. Sąd pominął dowód z przesłuchania świadka Ł. Z. mając na uwadze wyżej omówione stanowisko stron (w tym pozwanej) oraz złożone dokumenty, nadto nie został wskazany jego aktualny adres. W uzupełnieniu wskazać należy, że Sąd dwukrotnie wyzwał świadka (tak jak wnosił o to pełnomocnik pozwanego w piśmie z 19 listopada 2019r). Wobec stanowiska strony pozwanej zbędny i generujący tylko wysokie koszty okazałby się dowód z opinii biegłego. Dlatego też Sąd przychylił się do wniosku pozwanej zawartego w sprzeciwie i dowodu tego nie przeprowadził.

Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.).

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach stanowi art. 100 zd.2 k.p.c., gdyż powodowie ulegli tylko nieznacznie

Na zasądzone koszty składa się: opłata od pozwu 80zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika 900zł. Wysokość kosztów wynagrodzenia pełnomocnika ustalono w wysokości stawki minimalnej tj. na podstawie §2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804 ze zm.).

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięto jak w punkcie III sentencji.

Zaliczki zostaną zwrócone stronom po uprawomocnieniu się wyroku.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

3. (...)

(...)

4. (...)