Pełny tekst orzeczenia

Sygn. I C 1139/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2019 r.

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSR Urszula Minga-Głuszcz

Protokolant:

Justyna Przełomiec

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2019 r. w Gdańsku

sprawy z powództwa S. Z. i M. Z.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

o zapłatę

I.  Oddala powództwo;

II.  kosztami procesu obciąża w całości powodów S. Z. i M. Z., pozostawiając szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt I C 1139/18

UZASADNIENIE

Powodowie S. Z. i M. Z. wnieśli o zasądzenie od pozwanego (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. kwoty 5.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 marca 2018r do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazali, że są współwłaścicielami lokalu położonego w G. przy ul. (...), dla której Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku III Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczysta Kw (...)., która znajduje się w strefie B obszaru ograniczonego użytkowania utworzonego wokół pozwanego (...) sp. z o.o. na mocy uchwały Sejmiku Województwa (...) z dnia 29 lutego 2016 r. Powodowie podnieśli, że uchwała wprowadziła na tym obszarze ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu i sposobu korzystania z niego, ograniczając fizycznie możliwości korzystania z nieruchomości zgodnie z przeznaczeniem. Obszar ograniczonego użytkowania w niniejszej sprawie został utworzony ze względu na niemożność dotrzymania norm immisji hałasu, a także jej przekroczenia w najbliższej perspektywie w związku z poszerzeniem działalności portu. Świadomość ograniczenia władztwa właścicieli nieruchomości objętych (...), a także braku komfortu akustycznego na oznaczonym obszarze w sposób oczywisty wpływa negatywnie na postrzeganie atrakcyjności danej lokalizacji, co skutkuje obniżeniem wartości położonych tam nieruchomości. Konsekwencją powyższego jest spadek wartości ich nieruchomości o 5.000 zł.

Pozwany (...) sp. z o.o. z siedzibą w G. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwany zarzucił, w związku z utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania powodowie nie doznali jakichkolwiek ograniczeń w korzystaniu z jego nieruchomości, która pełni funkcję mieszkaniową ani też nie wskazali, w jaki sposób miało zostać ograniczone ich prawo własności. Podniósł też, że poziom hałasu w strefie B obszaru ograniczonego użytkowania, w której znajduje się nieruchomość powodów, jest zgodny z dopuszczalnymi normami i nie ma związku z uchwałą w sprawie utworzenia tego obszaru. Zdaniem pozwanego ustanowienie obszaru ograniczonego użytkowania nie wpływa też wartość nieruchomości powodów.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powodowie są współwłaścicielami nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny nr (...) w budynku nr (...) przy ul. (...) w G., położonego na 1 kondygnacji. Nieruchomość objęta jest księgą wieczystą Kw nr (...) prowadzaną przez Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku III Wydział Ksiąg Wieczystych.

/bezsporne, nadto dowód: wydruk z księgi wieczystej– k. 32-41; uproszczony wypis z rejestru gruntów – k. 55, mapa ewidencji gruntów – k. 56; opinia biegłego sądowego (...) B. – k. 198/

W dniu 29 lutego 2016 r. Sejmik Województwa (...) przyjął uchwałę nr 203/XVIII/16 w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania wokół (...) im. (...) w G., która weszła w życie w dniu 16 marca 2016 r.

Ze względu na rodzaj chronionego terenu w obszarze ograniczonego użytkowania wyróżniono dwie strefy – A (strefa wewnętrzna) i B (strefa zewnętrzna). (...) została ograniczona od zewnątrz granicą obszaru ograniczonego użytkowania (obwiednia izolinii 45 dB w porze nocnej, wymaganej dla terenów o podwyższonych standardach akustycznych) oraz od wewnątrz – obwiednią izolinii 50 dB w porze nocnej (wymaganą dla terenów zabudowy mieszkaniowej) (§ 4 uchwały).

Zgodnie z § 5 uchwały w strefie B obszaru ograniczonego użytkowania wprowadzono następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu i sposobu korzystania z niego:

a)  zakazano przeznaczenia terenu pod budowę szpitali, domów opieki społecznej i budynków związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, takich jako szkoły, przedszkola, internaty, żłobki, domy dziecka itp., jak też tworzenia stref ochronnych A uzdrowiska;

b)  zakazano lokalizowania budynków o funkcji szpitali, domów opieki społecznej i budynków związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, takich jak szkoły, przedszkola, internaty, domu dziecka itp., z wyłączeniem w szczególności rozbudowy, odbudowy lub nadbudowy istniejących obiektów;

c)  zakazano zmiany funkcji budynków istniejących na budynki o funkcji szpitali, domów opieki społecznej i budynków związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży;

d)  brak ograniczeń w zakresie przeznaczenia terenów pod inną zabudowę, w tym mieszkaniową;

e)  dopuszczono lokalizowanie innej zabudowy, w tym zabudowy mieszkaniowej.

/bezsporne, nadto dowód: uchwała nr 203/XVIII/16 Sejmiku Województwa (...) z dnia 29 lutego 2016 r. – k. 151-165/

Nieruchomość powodów położona w G., przy ul. (...) znajduje się w strefie B obszaru ograniczonego użytkowania.

/bezsporne/

Pismem z dnia 6 marca 2018 r., powodowie zgłosili pozwanemu roszczenie w trybie art. 129 ust 4 ustawy Prawo ochrony środowiska wraz z wezwaniem do zapłaty kwoty 300.000 zł.

/ dowód: wezwanie do zapłaty – k. 50-52/

Na dzień 4 marca 2019 r. wartość nieruchomości powodów przy ul. (...) w G. wynosiła 1.013.000 zł.

Gdyby nieruchomość przy ul. (...) w G. nie była położona w strefie obszaru ograniczonego użytkowania jej wartość na dzień 4 marca 2019 r. wynosiłaby 976.000 zł.

Wprowadzenie obszaru ograniczonego użytkowania nie nałożyło na powodów dalej idących ograniczeń w zakresie znoszenia hałasu niż przepisy dotychczas istniejące. Szkoda w tym zakresie nie wystąpiła. W przypadku strefy B ograniczonego użytkowania wokół portu lotniczego im. L. W. w G. właściciele nieruchomości o przeznaczeniu mieszkaniowym, zgodnie z poziomem hałasu określonym w uchwale ustanawiającej obszar ograniczonego użytkowania, nie są narażeni na ponadnormatywne immisje hałasu.

/dowód: opinia biegłego sądowego M. B. – k. 196-230, opinia uzupełniająca – k. 293-299, ustna opinia uzupełniająca – k. 377-380/

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie bezspornym było, że powodowie są współwłaścicielami nieruchomości lokalowej położonej w G. przy ul. (...), która znajduje się w strefie B obszaru ograniczonego użytkowania ustanowionego wokół (...) w G. na podstawie uchwały Sejmiku Województwa (...) z dnia 29 lutego 2016 r. Powyższe okoliczności znalazły też potwierdzenie w dowodach z dokumentów.

Sąd pod uwagę wziął również pozostałe dowody w postaci dokumentów: odpisu z księgi wieczystej, wypisu w rejestru gruntów i. wezwania do zapłaty skierowane przez powodów do pozwanego.

Sąd pominął dowód z przesłuchania powodów, albowiem wniosek ten został złożony jedynie w sytuacji zaistnienia przesłanek określonych w art. 299 kpc, zaś w ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy przyczynił się do dostatecznego wyjaśnienia sprawy, bez potrzeby przeprowadzenia dowodu z zeznań powodów.

Dla rozstrzygnięcia sprawy szczególnie istotne znaczenie miała opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości Mieszka B. sporządzona na okoliczność ustalenia czy w związku z ograniczeniami sposobu korzystania z nieruchomości powodów wynikającymi z ustanowienia (...) ograniczonego (...) Sejmiku Województwa (...) numer 203/XVIII/16 z 29 lutego 2016r zmieniła się wartość nieruchomości powodów, jeżeli tak to o ile, jaka byłaby gdyby uchwała nie weszła w życie, ustalenia, jaka jest wartość nieruchomości z ograniczeniami w korzystaniu wynikającymi z treści uchwały i jaka byłaby gdyby tych ograniczeń nie było. Zdaniem Sądu opinia biegłego (...) B. została sporządzona w sposób prawidłowy, profesjonalny i zgodny z tezą dowodową, przez osobę bezstronną oraz posiadającą odpowiednią wiedzę i doświadczenie. Ponadto, biegły w opinii pisemnej oraz w ustnej opinii uzupełniającej ustosunkował się do zarzutów powodów, które nie doprowadziły do podważenia zawartych w niej wniosków. Biegły wyjaśnił, że przyjęta przez niego metoda dyferencyjna jest odpowiednia i zalecana w środowisku rzeczoznawców majątkowych do określenia wartości szkód na nieruchomościach położonych w obszarze ograniczonego użytkowania. Nie zostały przy tym potwierdzone zarzuty powodów, aby powyższa metoda była celowo promowana przez pozwanego wśród rzeczoznawców majątkowych. Biegły wyjaśnił, że dobór nieruchomości podobnych przyjętych do porównania nastąpił w oparciu o jego wiedzę, rozeznanie i posiadane informacje. Powodowie w żaden sposób nie określili ani tym bardziej nie wykazali przyczyn, dla których nieruchomości przyjęte do porównania przez biegłego Mieszka B. nie powinny stanowić nieruchomości porównawczych, ani nie wskazali żadnej nieruchomości, która miałaby być bardziej zbliżona do jego nieruchomości. Należy również zauważyć, że biegły w tabelach zawartych w opiniach wymienił dane i cechy nieruchomości przyjętych do porównania, co pozwalało powodom na ich weryfikację. Na rozprawie w dniu 19 listopada 2019 r. biegły M. B. wskazał, że przyjął do badania lokale podobne oraz lokalizację, zaś stan techniczny nie jest cechą decydującą. Przyjęte do analizy nieruchomości porównawcze były wystarczające do sporządzenia opinii, zaś rozszerzanie opinii o dalsze nieruchomości może być niewspółmierne, z uwagi na inne ograniczenia. Podał również, że od 2015r rynek ma tendencję wzrostową, zaś moment wejścia w życie (...) może być elementem ewentualnie ograniczającym. Podał również, że granica błędu przy szacowaniu wartości nieruchomości to +/-5%. Biegły podniósł jednoznacznie, że brak jest konkretnych cech (...), a wpływających na wartość nieruchomości, zaś przeciętni kupujący nie kierują się wiedzą o uchwale.

W ocenie Sądu biegły wyjaśnił na rozprawie w dniu 19 listopada 2019r wszelkie zastrzeżenia do opinii, a Sąd te wyjaśnienia w pełni podziela. Biegły wskazał, że posłużył się metodą dyferencyjną, jako najbardziej dokładną. Podkreślić należy, że biegły składał wyjaśnienia w sposób pewny i stanowczy, zaś Sąd nie dopatrzył się w nich błędów logicznego rozumowania lub jakichkolwiek nieścisłości, które nakazywałyby podważyć sporządzoną przez biegłego opinię. W ocenie Sądu przygotowana opinia odpowiada prawu, w szczególności operat jest zgodny z wymogami Rozporządzenia Rady Ministrów z 21 września 2004r w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzenia operatu szacunkowego (Dz.U. z 2004r, nr 207, poz. 2109). W § 4 Rozporządzenia wskazano metody sporządzania operatu szacunkowego. Z treści tego przepisu nie wynika, by któraś z metod była nadrzędna. Do biegłego należy więc wybór jednej z tych metod. Zdaniem Sądu, nie można czynić zarzutu co do nietrafności wyboru metody tak długo, jak metoda ta mieści się w katalogu określonym w Rozporządzeniu. O nieprawidłowości doboru metody sporządzenia opinii nie mogą przekonywać argumenty powodów tylko z powodu niekorzystnych dla powodów wniosków opinii.

Z tych też względów Sąd oddalił wniosek powodów o złożenie do organizacji rzeczoznawców majątkowych wniosku na podstawie art. 157 ust 3 ustawy z 21 sierpnia 1997r o gospodarce nieruchomościami o ocenę prawidłowości sporządzenia opinii w niniejszej sprawie. Sąd stwierdził również brak podstaw do sporządzenia opinii przez innego biegłego sądowego. Zgodnie bowiem z utrwalonym poglądem judykatury, sąd rozpoznający sprawę powinien zażądać dodatkowej opinii innych biegłych, jeżeli występuje rozbieżność, niezupełność lub niejasność opinii, a materiał dowodowy nie daje podstawy do oparcia się wyłącznie na opinii jednego biegłego (por. orzeczenie SN z 18.06.1952, C 1108/51 NP. 1953, nr 10 s 93;, postanowienie SN z 29.06.1973 I CR 271/73, wyrok SN z 15.02.1974r, II CR 817/73, uzasadnienie wyroku SN z 10.02.2000, II CR 399/99 OSNP 2001 nr 15, poz. 497, wyrok SN z 08.02.2002 II UICN 112/01 OSNP 2003, nr 23 poz 580). Uznanie przez sąd opinii jednego biegłego za wiarygodną, poparte uzasadnieniem tego stanowiska, zwalnia sąd od obowiązku wzywania jeszcze jednego biegłego (por. orzeczenie SN z 19.07.1952 I C 207/52; wyrok SN z 24.08.1972, II CR 222/72, OSP 1973, z. 5, poz 93). Równocześnie nie można przyjmować, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym przypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony (por. wyrok SN z 15.11.2001, II UKN 604/00). Potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii, przy czym potrzebą taką nie może być przeświadczenie strony, że dalsze opinie pozwolą na udowodnienie korzystnej dla strony tezy (por. wyrok SN z 05.11.1974 I CR 562/74. W ocenie Sądu, po przeprowadzeniu dowodu z pisemnej oraz ustnej opinii biegłego Sądowego brak było potrzeby przeprowadzenia dowodu z opinii innego biegłego.

Powództwo w niniejszej sprawie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powodowie domagali się odszkodowania z tytułu zmniejszenia wartości ich nieruchomości położonej w G., przy ul. (...) z powodu objęcia jej strefą B obszaru ograniczonego użytkowania ustanowionego wokół (...) w G. na mocy uchwały Sejmiku Województwa (...) z dnia 29 lutego 2016 r. Podstawą prawną tego roszczenia był art. 129 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska, zgodnie z którym w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę; szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. Art. 136 ust. 2 ustawy – Prawo ochrony środowiska stanowi natomiast, że obowiązany do wypłaty odszkodowania jest ten, którego działalność spowodowała wprowadzenie ograniczeń w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania.

W świetle powyższych uwag na początku należy wskazać, iż nieruchomość powodów stanowi mieszkanie w budynku wielorodzinnym, położonym na terenie przeznaczonym na cele mieszkaniowe. Uchwała Sejmiku Województwa (...) ustanawiająca obszar ograniczonego użytkowania nie wprowadza natomiast żadnych ograniczeń w zakresie korzystania z tego typu nieruchomości (§ 5 lit. d i e), co oznacza, że powodowie nie ponieśli żadnej szkody spowodowanej nałożonymi w uchwale ograniczeniami. W przypadku ich nieruchomości nie można mówić o szkodzie w postaci spadku jej wartości spowodowanej samym umieszczeniem jej w strefie B obszaru ograniczonego użytkowania. Zdaniem Sądu, z opinii biegłego (...) B. jasno wynika, że różnica wartość nieruchomości dla hipotetycznego stanu położenia nieruchomości poza obszarem ograniczonego użytkowania (976.000 zł), a wartością nieruchomości dla faktycznego stanu położenia nieruchomości w strefie B obszaru ograniczonego użytkowania (1.013.000 zł) wyniosła -37.000 zł. Zatem wartość szkody wynosi: „0”. Biegły nie stwierdził wpływu wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania na wartość nieruchomości, a także nie stwierdził wpływu samego faktu tzw. (...) w przypadku nieruchomości będącej przedmiotem wyceny

W niniejszej sprawie nie zachodzą przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego w postaci: zdarzenia polegającego na uchwaleniu aktu prawa miejscowego wprowadzającego obszar ograniczonego użytkowania obejmującego nieruchomość poszkodowanego, szkody polegającej na spadku wartości nieruchomości oraz związku przyczynowego między zdarzeniem a szkodą.

Sąd przy tym nie znalazł podstaw do zastosowania art. 322 kpc. Wskazany przepis daje możliwość zasądzenia odpowiedniej sumy odszkodowania, gdy ścisłe udowodnienie wysokości żądania jest niemożliwe, nader utrudnione lub oczywiści niecelowe (…) . Warunkiem zastosowania art. 322 kpc jest przesądzenie istnienia szkody (dochodzonej należności); ta przesłanka odpowiedzialności musi być wykazana na zasadach ogólnych, z zastosowaniem przewidzianej w Kodeksie postępowania cywilnego aparatury dowodowej (por. orzeczenie SN z 23.10.1957 r., 1 CR 881/56, RPEiS 1958/4, s. 325, oraz wyroki SN: z 16.12.1963 r., 1 CR 412/62, OSNCP 1964/10, poz. 212, z omówieniem E. W., Przegląd orzecznictwa, NP (...)–8, s. 869; z 12.10.2007 r., V CSK 261/07, LEX nr 497671 i z 24.06.2015 r., II CSK 554/14, (...), s. 32, z komentarzem P. M., M. Praw. (...), s. 25). W ocenie Sądu, przesłanki określone w powyższym przepisie nie zachodzą. Sąd ustalił, na podstawie zebranego materiału dowodowego, w tym przede wszystkim opinii biegłego, że do powstania szkody nie doszło. Co więcej, z opinii biegłego wynika, że wartość nieruchomości powodów wzrosła o 37.000 zł. Okoliczność, na którą powoływał się biegły, że szacowanie nieruchomości zawiera tolerancję błędów w granicach +/- 5% nie może powodować możliwości zastosowania art. 322 kpc. Podkreślić ponownie należy, że przy tak dużej różnicy wartości nieruchomości na korzyść powodów (37.000 zł), granica błędu niewiele wnosi, a nadto zdaje się powodom umknąć, że wskazana przez biegłego granica dotyczy zarówno błędu na korzyść (+), ale również i na niekorzyść (-). Uznanie przez Sąd przy jasnej i wyczerpującej argumentacji biegłego o braku szkody w związku z utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania, że powodom należy się odszkodowanie, stanowiłoby dowolną, nie zaś swobodną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego, do czego Sąd nie jest uprawniony.

Z tych przyczyn Sąd na podstawie art. 129 ust. 2 ustawy – Prawo ochrony środowiska a contario oddalił powództwo, o czym orzeczono w pkt I wyroku.

O kosztach procesu orzeczono w pkt II wyroku zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 kpc uznając pozwanych za stronę przegrywającą spór. Jednocześnie, na podstawie art. 108 kpc Sąd pozostawił szczegółowe wyliczenie kosztów procesu referendarzowi sądowemu.

.