Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 20 grudnia 2019 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w VIII Wydziale Cywilnym

w składzie: przewodniczący: Sędzia Bartek Męcina

protokolant: st. sekr. sąd. Izabella Bors

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 grudnia 2019 roku w Ł.

sprawy z powództwa (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w K.

przeciwko H. P. (1)

o zapłatę

1. zasądza od pozwanej H. P. (2) na rzecz powoda (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w K. kwotę 1.121,56 zł (jeden tysiąc sto dwadzieścia jeden złotych pięćdziesiąt sześć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 listopada 2018 r. do dnia zapłaty,

2. nie obciąża pozwanej kosztami procesu,

3. przyznaje ze Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego dla Łodzi- Widzewa w Łodzi na rzecz adw. A. P. kwotę 221,40 zł (dwieście dwadzieścia jeden złotych czterdzieści groszy) tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej pozwanej z urzędu.

Sygn. akt VIII C 854/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 8 listopada 2018 roku skierowanym przeciwko H. P. (2) powód – (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty
z siedzibą w K., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radca prawnym, wniósł o zasądzenie od pozwanej kwoty 1.121,56 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu podniósł, że pozwana zawarła z pierwotnym wierzycielem umowę pożyczki gotówkowej nr (...) z dnia 21 listopada 2017 r. Wobec nie wywiązania się pozwanej ze zobowiązań wynikających z powyższej umowy i niespłacania rat pożyczki w umówionym terminie pierwotny wierzyciel wezwał pozwaną do zapłaty niespłaconych rat kapitału. Następnie, wobec bezskuteczności wystosowanego wezwania, zgodnie z warunkami zawartej umowy po raz kolejny wezwał pozwaną do zapłaty i jednocześnie wypowiedział umowę pożyczki z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia, ze skutkiem na dzień 21 maja 2018 roku. Pozwana do dnia wytoczenia powództwa nie uregulowała zadłużenia. Powód na podstawie umowy cesji z dnia 4 kwietnia 2018 roku nabył od pierwotnego wierzyciela wierzytelność przysługującą mu wobec pozwanej. Powód wskazał, iż dochodzona pozwem kwota obejmuje 1.027,08 zł tytułem należności głównej wynikającej z wartości niespłaconego kapitału, 57,12 zł tytułem odsetek umownych liczonych od kwoty należności głównej od dnia 4 kwietnia 2018 roku do dnia 7 listopada 2018 roku zgodnie z zawartą umową pomiędzy pozwaną a pierwotnym wierzycielem oraz 37,36 zł tytułem odsetek umownych i karnych naliczonych przez pierwotnego wierzyciela do dnia 5 marca 2018 roku zgodnie z zawartą umową.

(pozew k.8-10)

W dniu 23 listopada 2018 roku referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Łodzi- Widzewa w Łodzi wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym zasądził od pozwanej na rzecz powoda dochodzoną pozwem kwotę wraz z kosztami procesu.

(nakaz zapłaty k. 45)

Nakaz ten pozwana zaskarżyła sprzeciwem w całości, wnosząc o oddalenie powództwa i o ustanowienie dla niej pełnomocnika z urzędu. W uzasadnieniu pozwana wskazała, iż znajduje się w ciężkiej sytuacji życiowej i materialnej.

(sprzeciw k. 64- 67)

Postanowieniem z dnia 22 stycznia 2019 Sąd Rejonowy dla Łodzi- Widzewa w Łodzi zwolnił pozwaną od kosztów sądowych w całości i ustanowił dla pozwanej pełnomocnika z urzędu w osobie adwokata.

(nakaz zapłaty k. 45)

W piśmie procesowym z dnia 12 marca 2019 roku (data wpływu) pełnomocnik z urzędu będący adwokatem, zakwestionował powództwo co do wysokości roszczenia i wniósł o oddalenie powództwa w całości, a także przyznanie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, powiększonych o należny podatek VAT. W razie zaś uwzględnienia powództwa, pełnomocnik pozwanej wniósł o rozłożenia należności na raty i nie obciążanie pozwanej kosztami postępowania. W uzasadnieniu pełnomocnik pozwanej wskazał, że znaczna część należności została już uregulowana na rzecz wierzyciela pierwotnego, jednakże pozwana nie posiada dokumentacji związanej z dokonanymi spłatami, bowiem z uwagi na wieloletnie kłopoty finansowe, jej zaawansowany wiek oraz załamanie nerwowe zostały one przez pozwaną wyrzucone bądź zagubione.

(pismo procesowe- k. 60-61)

W toku dalszego postępowania stanowiska procesowe stron nie uległy zmianie.

(protokół rozprawy k. 85)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 listopada 2017 roku pozwana H. P. (2) zawarła z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...), na mocy której pierwotny wierzyciel udzielił pozwanej pożyczki w kwocie 800 zł. Kwotę pożyczki wraz z prowizją- 319,98 zł i odsetkami- 23,46 zł, pozwana zobowiązała się spłacić w sześciu miesięcznych ratach w wysokości 190,57 zł, zaś ostatnia rata w wysokości 190,59 zł- do dnia 21 maja 2018 roku. Na gruncie przedmiotowej umowy powód był uprawniony do naliczania odsetek karnych od zadłużenia przeterminowanego w wysokości maksymalnych odsetek za opóźnienie. Umowa, o której mowa wyżej, została zawarta w formie elektronicznej. Przed zawarciem umowy pozwana zobowiązana była do utworzenia konta na stronie internetowej. Dokonując rejestracji pożyczkobiorca składał jednocześnie wniosek o udzielenie pożyczki – brak złożenia wszystkich wymaganych oświadczeń skutkował odrzuceniem wniosku. Potwierdzeniem zawarcia umowy było przelanie na konto pierwotnego wierzyciela opłaty rejestracyjnej oraz przesyłanie pożyczkobiorcy przez pożyczkodawcę dokumentu potwierdzającego zawarcie każdej poszczególnej umowy pożyczki. Po zaakceptowaniu poprawnego wniosku o pierwszą pożyczkę pożyczkodawca udostępniał pożyczkobiorcy na trwałym nośniku ramową umowę pożyczki, formularz informacyjny, potwierdzenie zawarcia umowy pożyczki oraz formularz odstąpienia od umowy. Pożyczkobiorca obowiązany był wydrukować powyższe dokumenty, podpisać każdy z nich i odesłać na adres pożyczkodawcy. Na każdym z wyżej wskazanych dokumentów widnieje podpis pozwanej.

(umowa pożyczki k. 40, umowa ramowa pożyczki wraz z załącznikami k. 33-37, harmonogram pożyczki k. 39, formularz k. 40 a- 42, potwierdzenie przelewu wychodzącego k. 78)

W dniu 4 kwietnia 2018 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zawarł z powodem porozumienie nr 3 do umowy ramowej przelewu wierzytelności z dnia 13 lutego 2018 r., na podstawie której nabył wierzytelność przysługującą względem pozwanej wynikającą z przedmiotowej umowy pożyczki.

( porozumienie do umowy ramowej przelewu wierzytelności k.14, wyciąg z listy dłużników k. 21, potwierdzenie wykonania operacji k. 77, wykaz wierzytelności k. 78- 79 )

Pismem z dnia 12 czerwca 2018 roku powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty w łącznej wysokości 1.083,86 zł, która to kwota obejmowała 1.027,08 zł tytułem należności głównej oraz 56,78 zł tytułem odsetek naliczonych na dzień 12 czerwca 2018 roku.

(wezwanie do zapłaty k. 11)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie znajdujących się w aktach sprawy dowodów z dokumentów, których prawdziwość i rzetelność sporządzenia nie budziła wątpliwości, nie była również kwestionowana przez strony postępowania.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie w całości.

Odpowiedzialność pozwanej za dług wobec powoda wynika z zawarcia przez pozwaną z pierwotnym wierzycielem umowy pożyczki. Źródłem roszczenia jest umowa w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (t.j. Dz. U. z 2014 r., poz. 1497 ze zm.), zgodnie z którym przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1).

Na gruncie niniejszej sprawy okolicznością bezsporną było zawarcie przez pozwaną i pierwotnego wierzyciela umowy pożyczki nr (...), przez co po stronie pożyczkobiorczyni powstał obowiązek zwrotu kwoty udzielonej pożyczki, wraz z odsetkami i należnościami ubocznymi. Umowa, o której mowa, została zawarta w formie elektronicznej, a więc dopuszczalnej przez obowiązujące przepisy prawa. Pozwana zaakceptowała przedstawione przez pożyczkodawcę warunki spłaty, podpisując umowę na określonych w nich warunkach. Bezspornym było także nabycie przez powoda wierzytelności przysługującej pierwotnemu wierzycielowi wobec pozwanej na mocy porozumienia z dnia 4 kwietnia 2018 r. do umowy ramowej przelewu wierzytelności.

Pozwana była zobowiązana do zapłaty należności w terminie. Nie zwróciła jednak w pełnej wysokości wykorzystanej kwoty pożyczki ani ubocznych należności, czego skutkiem było wszczęcie przez powoda postępowania sądowego. Sąd uznał za wiarygodny zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci dowodów z dokumentów i oparł się na nim dokonując ustaleń faktycznych. Znajdujące się w aktach sprawy dowody z dokumentów nie były kwestionowane przez pozwaną, potwierdzają przedstawiane przez powoda fakty i nie budzą wątpliwości, co do wiarygodności. W tym miejscu warto zauważyć, iż pełnomocnik strony pozwanej zakwestionował powództwo co do wysokości, jednakże strona pozwana zaniechała podjęcia jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej. W szczególności nie przedstawiła dowodów wskazujących, iż dokonała spłaty zadłużenia wynikającego z przedmiotowej umowy chociażby w części ani nie podważyła mocy dowodowej załączonych do sprawy dokumentów, których wymowa nie budzi wątpliwości. Nadto strona powodowa w piśmie procesowym z dnia 12 marca 2019 roku sama przyznała, iż dowody spłaty zagubiły się lub zostały przez nią wyrzucone. Pozwana powoływała się na swoją trudną sytuację materialną i zły stan zdrowia. Okoliczności te nie mają jednak znaczenia dla oceny zasadności powództwa i zasądzenia kwoty dochodzonej przez powoda. Mogły one mieć jedynie znaczenie na płaszczyźnie rozstrzygnięcia o obowiązku ponoszenia kosztów przedmiotowego procesu. Tym samym Sąd nie dał wiary twierdzeniom pozwanej, w których podnosiła, iż kwota pożyczki, o której mowa wyżej, została przez nią w części uregulowana. Pozwana nie przedłożyła żadnych dowodów na potwierdzenie swoich słów, a niewątpliwie to na niej, jako pożyczkobiorcy, ciążyła powinność wykazania, że spłaciła zadłużenie w szerszym zakresie, aniżeli wskazywanym przez powoda, jeśli z twierdzeń tych chciała wywodzić dla siebie korzystne skutki prawne (art. 6 k.c., art. 232 k.p.c.).

Strona powodowa w pozwie domagała się zasądzenia od pozwanej kwoty 1.121,56 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Ocena powyższych okoliczności, opartych na dostarczonym materiale dowodowym, przemawiała za uwzględnieniem powództwa, dlatego Sąd zasądził na rzecz powoda całą dochodzoną należność główną w kwocie 1.121,56 zł jako sumę należności z tytułu umowy nr (...) z odsetkami ustawowymi od dnia 8 listopada 2018 roku do dnia zapłaty. M.-prawną podstawę roszczenia odsetkowego powoda stanowi przepis art. 481 § 1 k.c., zgodnie z treścią którego jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Wskazany przepis art. 481 k.c. obciąża dłużnika obowiązkiem zapłaty odsetek bez względu na przyczyny uchybienia terminu płatności sumy głównej. Sam fakt opóźnienia przesądza, że wierzycielowi należą się odsetki. Dłużnik jest zobowiązany uiścić je, choćby nie dopuścił się zwłoki w rozumieniu art. 476 k.c., a zatem nawet w przypadku gdy opóźnienie jest następstwem okoliczności, za które nie ponosi odpowiedzialności i choćby wierzyciel nie doznał szkody. Odpowiedzialność dłużnika za ustawowe odsetki w terminie płatności ma zatem charakter obiektywny. Do jej powstania jedynym warunkiem niezbędnym jest powstanie opóźnienia w terminie płatności. Zgodnie z treścią § 2 art. 481 k.c. jeżeli strony nie umówiły się co do wysokości odsetek z tytułu opóźnienia lub też wysokość ta nie wynika ze szczególnego przepisu, to wówczas wierzycielowi należą się odsetki ustawowe za opóźnienie.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c., mając na uwadze szczególnie trudną sytuację życiową i majątkową pozwanej, która, zdaniem Sądu, oceniana przez pryzmat zasad współżycia społecznego, uzasadnia odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu.

Zgodnie z treścią wskazanego przepisu, w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. W ocenie Sądu taki właśnie szczególny wypadek zachodzi w stosunku do pozwanej. Pozwana nie pracuje, jest w podeszłym wieku, żyje w ciężkich warunkach mieszkaniowych, utrzymuje się jedynie z emerytury w wysokości 1.400 zł, ponosi miesięcznie wydatki w łącznej kwocie 950 zł (400 zł- opłaty mieszkaniowe, 150 zł jedzenie, 400 zł leki), posiada nadto zobowiązania kredytowe w łącznej kwocie około 5.000 zł.

Biorąc powyższe pod uwagę uznać należy, iż pozwana nie posiada wystarczających środków na pokrycie kosztów procesu, które zgodnie z ogólną zasadą odpowiedzialności stron za wynik sprawy winna ponieść, jako przegrywająca proces w całości.

Przyznanie wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną w urzędu nastąpiło przy uwzględnieniu poświęconego czasu i nakładu pracy pełnomocnika z urzędu, na podstawie § 4 ust. 1, 3 w zw. z § 8 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t. j. (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714 ze zm.)