Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Toruń, 17 grudnia 2019r.

Sąd Okręgowy w Toruniu, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Elżbieta Stępniewicz

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Katarzyna Domanowska

po rozpoznaniu na rozprawie 10 grudnia 2019r.

sprawy z powództwa: M. K.

przeciwko: Skarbowi Państwa- Komisariatowi Policji w L., Prokuraturze Rejonowej w G., prokuraturze Rejonowej T.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda M. K. na rzecz Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej kwotę 10.800,00(dziesięć tysięcy osiemset) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

3.  zasądza od Skarbu Państwa(Sądu Okręgowego w Toruniu) na rzecz adwokata K. M. kwotę 7.200,00(siedem tysięcy dwieście) zł; powiększoną o należny podatek od towarów i usług; tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ustanowionego dla powoda z urzędu.

Elżbieta Stępniewicz

Sygn. akt I C 2009/18

UZASADNIENIE

Powód M. K. pozwem z 10 października 2018r. domagał się zasądzenia na swoją rzecz od Skarbu Państwa- Prokuratury Rejonowej w G., Prokuratury Rejonowej T. w T. i Komisariatu Policji w L. solidarnie kwoty 2.000.000,00 zł (k. 20-21) oraz zasądzenia kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że mieszka w M. przy ul.(...). Wskazał, że dba o obejście i posadził kwiaty w przydomowym ogródku. W którymś momencie zaobserwował, że ktoś regularnie niszczy nasadzenia, dlatego zgłosił to do Urzędu Gminy L. oraz do (...). M. K. wskazał, że policja- KP w L. odmawiała interwencji w sprawie. Także Minister Sprawiedliwości nie zainteresował się sprawą, a policja tylko raz przeprowadziła czynności, ale odmówiła wszczęcia śledztwa. Powód domagał się zasądzenia na jego rzecz pieniędzy, dlatego że organa ścigania nie udzieliły mu ochrony, a on w związku z tym doznał rozstroju zdrowia i cierpienia.

Pozwany Skarb Państwa – Prokuratura Rejonowa w G., Prokuratura Rejonowa T. w T. i Komisariat Policji w L., zastępowany przez Prokuratorię Generalną Skarbu Rzeczypospolitej Polskiej w W., wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.

Motywując powyższe wskazał między innymi, że powód dochodząc zapłaty zadośćuczynienia w oparciu o art. 23 i 24 kc w zw. z art. 445 kc powinien udowodnić istnienie działania lub zaniechania sprawcy, istnienie krzywdy wobec naruszenia dobra osobistego oraz związek przyczynowy pomiędzy działaniem sprawcy, a krzywdą, a także winę sprawcy. Pozwany wskazał, że powód nie udowodnił, że funkcjonariusze prokuratury i policji działali wobec powoda w sprzeczności ze swoimi uprawnieniami i niezgodnie z prawem.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód M. K. mieszka w miejscowości M. przy ul. (...).

W Prokuraturze Rejonowej w T. oraz w Prokuraturze Rejonowej w G. nie zostało zarejestrowane zawiadomienie powoda o zniszczeniu kwiatów przed posesją.

Pisma powoda, które wpłynęło do Prokuratury Rejonowej w T. 3 lipca oraz 5 lipca 2017r. zostały przekazane do Komendy Policji w L. 20 lipca 2017r. Prokurator polecił KP w L. przeprowadzenie postępowania - o wykroczenie w zakresie zniszczenia kwiatów stanowiących własność M. K..

( okoliczności bezsporne, a ponadto patrz kserokopia pisma k. 34 i 35, 48 i 47)

Powód zawiadamiał Prokuraturę, że 8 czerwca 2017r. doszło do popełnienia wykroczenia polegającego na ścięciu kwiatów w miejscowości M. przy ul. (...). Ponieważ w tym czasie powód był tymczasowo aresztowany, Komisariat Policji w L. (obecnie w D.), zwrócił się pismem z 28 lipca 2017r. do Sądu Rejonowego w Toruniu Wydziału VIII Karnego z prośbą o umożliwienie przyjęcia pisemnego zawiadomienia oraz o przesłuchanie powoda w charakterze świadka. W Areszcie Śledczym w T. 22 sierpnia 2017r. sierżant A. W. z Komendy Policji w L., przyjął od powoda zawiadomienie o wykroczeniu. Powód oświadczył, że 8 czerwca 2017r. pomiędzy godziną 9.30, a 11.30 dokonano skoszenia kwiatów różnych gatunków, co spowodowało straty o wartości około 1000zł. Powód wskazał, że wszystkie ścięte kwiaty rosły przy jego ogrodzeniu na odcinku 100 metrów. M. K. podał, że zasadził je 6 lat temu, ale w kolejnych latach same się rozmnażały. On je podlewał i pielił. M. K. oświadczył, że żąda ścigania i ukarania sprawców. Powód został pouczony 22 sierpnia 2017r. przez funkcjonariusza policji, że o ile czynności wyjaśniające nie dostarczą podstaw do wniesienia wniosku o ukaranie, zawiadamia się o tym ujawnionych pokrzywdzonych, wskazując przyczynę nie wniesienia wniosku o ukaranie. Powód został poinformowany także, że jako pokrzywdzony ma prawo do zaznajomienia się z materiałem dowodowym uzyskanym w toku czynności wyjaśniających oraz sporządzania odpisów i kopii. Kierownik Referatu Prewencji KP w L. 25 sierpnia 2017r. w karcie nadzoru nad czynnościami wyjaśniającymi w sprawie o wykroczenie z art. 150§1 kw (sprawa została zarejestrowana pod numerem RSoW 236-17) wydał polecenie, aby między innymi:

-ustalić dokładnie miejsce zdarzenia i czy jest to pas drogowy,

-przesłuchać przedstawiciela (...) w L. na okoliczność zdarzenia.

W efekcie przeprowadzenia postępowania sprawdzającego, na podstawie art. 54§ 2 kodeksu w sprawach o wykroczenia, pismem z 29 września 2017r. powiadomiono powoda, iż czynności wyjaśniające nie dostarczyły podstaw do skierowania wniosku o ukaranie. Uznano, powołując się na art. 5§2 pkt 2 kpw, że czyn nie zawiera znamion wykroczenia. W toku czynności przesłuchano pracownika gminy L. - T. R.- referenta do spraw transportu i dróg. Wynikało z nich, że działka o nr geodezyjnym (...), z której ścięto kwiaty – w całości stanowi pas drogowy i należy do Gminy L., a nie do powoda. Prace w obrębie pasa były zlecane i realizowane przez Urząd Gminy L., jako prace wykonywane w pasie drogowym- nie wymagały zgody właścicieli działek sąsiadujących – w tym powoda współwłaściciela wraz z G. K. oraz J. K. (1) działki nr (...). Powód został pouczony, że zgodnie z art. 27§1 i 2 kpw pokrzywdzonemu przysługuje prawo do samodzielnego wniesienia wniosku o ukaranie jako oskarżycielowi posiłkowemu do Sądu Rejonowego w Toruniu. Powód został ponownie pouczony ( pierwsze pouczenie miało miejsce 22.08.2017r.) o treści art. 54§2 kpw i 156§6 kpk.

(okoliczności bezsporne, a ponadto:

- pismo k. 41 oraz 61, karta nadzoru k. 45, protokół k. 52-53, protokół przesłuchania k.62-65, wypis z rejestru gruntów k. 66, mapa k. 67, pouczenie powoda k. 60 oraz 71)

W sąsiedztwie powoda, w odległości około 50 metrów w M. mieszka J. K. (2). J. K. (2) nie widział, aby powód sadził jakieś kwiaty.

(dowód zeznania świadka J. K. (2) k. 87-87v)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny był w zasadzie bezsporny.

Powód dochodząc w niniejszej sprawie od pozwanego zadośćuczynienia w kwocie 2 miliony złotych miał obowiązek wykazania przez jakie działania pozwanego doszło do naruszenia jego dóbr osobistych oraz jakie konkretnie jego dobra osobiste zostały naruszone. Natomiast rzeczą pozwanego było wykazanie, iż podejmowane przez niego działania odpowiadały obowiązującym normom i nie doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda.

Na mocy z art. 229 kpc i 230 kpc Sąd uznał za bezsporne okoliczności faktyczne przytoczone w pozwie i odpowiedzi na pozew, którym strona przeciwna wyraźnie nie zaprzeczyła, bowiem nie budziły one wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym zgromadzonym w sprawie.

Przechodząc do rozważań prawnych należy stwierdzić, iż powód w ogóle nie wskazał podstawy prawnej dochodzonych roszczeń. Pozwany w odpowiedzi na pozew domagając się oddalenia powództwa przywołał art. 23, 24 oraz 445 kc.

Zgodnie z art. 24 kc ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. Z kolei art. 448 kc stanowi, że w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Z art. 24 kc wynika domniemanie bezprawności działania. Domniemanie to powinien obalić pozwany. Ma on obowiązek wykazania, istnienia okoliczności usprawiedliwiających podjęte działanie, a więc wyłączających bezprawność. Sąd Najwyższy wskazał, iż do okoliczności wyłączających bezprawność naruszenia dóbr osobistych zalicza się np. działanie w ramach porządku publicznego- tj. np. działanie dozwolone przez obowiązujące przepisy prawa.

Zdaniem Sądu po pierwsze należy zauważyć, że powód nie wskazał jakie konkretnie jego dobro osobiste w efekcie zaniechania organów policji i prokuratury zostało naruszone. Powód twierdził, że „doznał rozstroju zdrowia i cierpienia”. Powód w uzasadnieniu żądania wskazał, że: „ Policja KP L. odmawiała interwencji w sprawach zgłaszanych powodowi ” (k.21). M. K. wskazał jedynie, że KP w L. odmawiała interwencji w sprawie zniszczenia nasadzeń. Ponieważ nie wskazał innych spraw zgłaszanych powodowi, postępowanie dowodowe Sądu ograniczyło się jedynie do wyjaśnienia okoliczności związanych ze zniszczeniem nasadzeń.

Powód nie wykazał, że posadził jakieś kwiaty i że ogród kwiatowy znajdował się na działce stanowiącej jego współwłasność, a nie stanowiącej pas drogowy. Zawnioskowany przez powoda świadek- J. K. (2)- sąsiad, którego zeznaniom Sąd dał wiarę w całości, nic nie wiedział na temat sadzenia przez powoda kwiatów. W tym miejscu należy jeszcze dodatkowo wskazać, że definicja pasa drogowego znajduje się w ustawie o drogach publicznych, ustawa ta wskazuje też, że do zarządcy drogi należy utrzymanie zieleni przydrożnej – w tym sadzenie i usuwanie drzew oraz krzewów ( art. 20 pkt 16).

Pozwany wskazał jakie czynności były podejmowane od lipca do września 2017r. w związku z pismami skierowanymi przez powoda do prokuratury. W toku czynności wyjaśniających podjętych przez funkcjonariuszy policji doszło do ustalenia, że wycinki zieleni dokonały służby zarządzające pasem drogowych, brak było podstaw zdaniem Sądu do dalszego prowadzenia przez policję czynności w sprawie ewentualnego popełnienia wykroczenia z art. 150 kw ( art. 54§ 2kpw).

W ocenie Sądu Okręgowego działania funkcjonariuszy Policji oraz prokuratury, w których powód upatruje źródła szkody, stanowiły wykonywanie władzy publicznej. Wszystkie czynności funkcjonariuszy związane z przekazaniem pism powoda kierowanych do Prokuratury Rejonowej wT. - Komisariatowi Policji w L., przyjęciem ustnego zawiadomienia od powoda o popełnieniu wykroczenia, czy dalszymi czynnościami wyjaśniającymi były podejmowane w ramach obowiązującego porządku prawnego, co wyklucza bezprawność działania.

Czynności organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości związane z wypełnianiem ich ustawowych obowiązków nie mają charakteru działań niezgodnych z prawem. Jeżeli organ ścigania stwierdza brak uzasadnionych podejrzeń popełnienia wykroczenia – może odmówić wszczęcia postępowania ( art. 54§2 kpw, art. 5 §1 pkt. 2 kpw).

Sąd Okręgowy nie stwierdził, aby czynności prowadzone przez organy policji czy prokuratury naruszały prawo.

Zdaniem Sądu wobec stwierdzenia, że działania lub zaniechania funkcjonariuszy były zgodne z normami prawnymi, nie było potrzeby dopuszczanie dowodu z opinii biegłego oraz z przesłuchania samego powoda w charakterze strony. Dowód z opinii biegłego został pominięty na podst. art. 235 ²§ 1 pkt 5 kpc, a z przesłuchania powoda w oparciu o art. 302§ 1 kpc.

Biorąc to wszystko pod uwagę Sąd Okręgowy powództwo oddalił.

O kosztach procesu w punkcie dwa wyroku Sąd orzekł na podstawie przepisu art. 98 kpc, w myśl zasady odpowiedzialności za wynik postępowania. Powód przegrał proces i powinien ponieść koszty wynagrodzenia pełnomocnika procesowego pozwanego w wysokości stawki minimalnej -10.800zł.

O kosztach procesu w punkcie trzy wyroku Sąd orzekł na podstawie § 8 ust. 7 Rozp. Min.Spr z 30.11.2018r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu ( Dz.U. z 2019r. poz. 68 tj.).

Z.

1.  (...)

2.  (...)

T. 30.12.2019r.