Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 514/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 6 marca 2017 roku powód T. L. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanej H. L. kwoty 79.179 zł wraz z ustawowymi z kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych. odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 25 października 2016 roku do dnia zapłaty ora

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że pozwana dokonała przywłaszczenia dochodzonej kwoty poprzez wypłatę ze wspólnego konta bankowego kwoty 100.000 zł bez wiedzy i zgody powoda, a na nią składała się kwota 79.179 zł stanowiąca jego majątek osobisty i nie zwróciła mu tych pieniędzy.

(pozew k. 3-5)

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych oraz z ostrożności procesowej na wypadek nie uwzględnienia tego stanowiska kwestionującego w całości roszczenie powoda oświadczyła, iż dokonuje potrącenia - podnosząc w tym zakresie zarzut potrącenia - wierzytelności powoda wobec pozwanej z wierzytelnością przysługująca pozwanej wobec powoda w kwocie 123.000 zł z tytułu odszkodowania i zadośćuczynienia w związku ze zdarzeniami z dnia 8 marca 2015 roku, tj. napaścią przez powoda na pozwaną oraz zniszczeniem mienia pozwanej wskutek umyślnego doprowadzenia przez powoda do wybuchu gazu w mieszkaniu stron, a także w związku z zarzutem potrącenia wniosła o zawieszenie postępowania do czasu prawomocnego zakończenia postępowania dotyczącego tego zdarzenia. Pozwana przyznała, że w dniu 4 lutego 2015 roku doszło do wypłaty z rachunku bankowego stron kwoty 100.000 zł, ale wbrew jednak twierdzeniom powoda wypłaty środków strony dokonały wspólnie, bowiem uprzednio porozumiały się co do podziału składników majątku, którego byli współwłaścicielami, tj. środków zgromadzonych na rachunku bankowym prowadzonym przez (...) S.A. oraz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) w taki sposób, że oszczędności zgormadzone na rachunku bankowym w banku (...) S.A. zostaną w całości przekazane powodowi, zaś mieszkanie w całości stanie się własnością pozwanej. Wypłaconą kwotę otrzymał powód i tego samego dnia - wywiązując się z zawartego z pozwaną porozumienia - spisał oświadczenie, że mieszkanie jest własnością pozwanej, a otrzymaną kwotę przekazał swojej matce.

(odpowiedź na pozew k. 33-43)

W piśmie procesowym z dnia 22 czerwca 2017 roku powód poparł powództwo i zakwestionował podnoszoną przez pozwaną okoliczność porozumienia w zakresie podziału wspólnego majątku stron, wspólnego wypłacenia pieniędzy przez strony oraz przekazania jakichkolwiek pieniędzy powodowi przez pozwaną oraz wniósł o nieuwzględnienie zarzutu potrącenia kwestionując wierzytelność pozwanej co do zasady, jak i wysokości i wskazując, że okoliczności zdarzenia z 8 marca 2015 roku nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

(pismo procesowe k. 71-73)

Postanowieniem z dnia 30 lipca 2018 roku Sąd Okręgowy w Łodzi zawiesił postępowanie w sprawie na podstawie art. 177 § 1 pkt 4 k.p.c. do czasu prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie karnej V K 215/16 Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi, które zostało podjęte na mocy postanowienia z dnia 25 października 2019 roku.

(postanowienia k.239,258)

Na rozprawie w dniu 28 października 2019 roku pełnomocnicy podtrzymali dotychczasowe stanowiska procesowe.

(protokół rozprawy k.260, 261v- protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:41-00:01:15, 00:59:02-01:17:50)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Po zawarciu znajomości strony były razem z sanatorium w D.. Oboje byli emerytami. Powód pracował przez 44 lata. Był rzeźnikiem w prywatnej firmie. Pozwana przed emeryturą pracowała jako intendent w szkole i przedszkolu. Posiadali swoje własne oszczędności.

(zeznania świadków: R. W. k. 89v-90, protokół rozprawy z 18.09.2017r. czas nagrania 00:17:53-00:43:49; A. D. – k.90-90v, protokół rozprawy z 18.09.2017r. czas nagrania 00:43:49-01:14:13, zeznania powoda k. 260v-261; protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:02:36-00:27:48, k.261v czas nagrania 00:50:53-00:57:21, zeznania powoda k. 260v-261; protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:02:36-00:27:48, k.261v czas nagrania 00:50:53-00:57:21)

Powód otrzymał pieniądze od swojej matki na zakup mieszkania.

W dniu 21 listopada 2013 roku strony zakupiły mieszkanie w Ł. przy ul. (...). Powód był właścicielem w 6/10 udziału we spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu, a pozwana miała 4/10 udziału. Strony wspólnie dokonywały remontu tego mieszkania. Matka powoda także przekazała powodowi pieniądze na remont.

W dniu 2 sierpnia 2014 roku strony zawarły związek małżeński. Nie zawarły żadnej umowy majątkowej małżeńskiej.

(akt notarialny k.74-78, zeznania świadków: R. W. k. 89v-90, protokół rozprawy z 18.09.2017r. czas nagrania 00:17:53-00:43:49; A. D. – k.90-90v, protokół rozprawy z 18.09.2017r. czas nagrania 00:43:49-01:14:13; paragony k. 105-112, zeznania powoda k. 260v-261; protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:02:36-00:27:48, k.261v czas nagrania 00:50:53-00:57:21, zeznania pozwanej – k. 261-261v, protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:27:48-00:50:53)

Przed zawarciem małżeństwa z pozwaną powód T. L. (1) posiadał rachunek bankowy w (...) Banku (...) o nazwie RACHUNEK (...) nr (...). Stan powyższego rachunku na dzień przed datą zawarcia związku małżeńskiego tj. na dzień 1 sierpnia 2014 roku wynosił 71.988,10 zł. Na to konto wpływała emerytura powoda.

W dniu 4 listopada 2014 roku powód wraz z pozwaną H. L. wspólnie założyli rachunek bankowy (...) o nr (...), na który powód w tym samym dniu wpłacił kwotę 79.179 zł, zaś pozwana wpłaciła kwotę 30.000 zł.

W dniu 4 listopada 2014 roku pozwana założyła lokatę o nazwie L. (...), dla której przypisany został rachunek bankowy nr (...), na którą wpłacona została z rachunku bankowego (...) o nr (...) kwota 109.000 zł. Jako posiadaczy tej lokaty zostali wskazani oboje małżonkowie, przy czym potwierdzenie otwarcia lokaty podpisała pozwana T. L. (2) i ona została wskazana jako jej założyciel. Powód był obecny przy założeniu tej lokaty.

(zaświadczenie k.10, wydruk z rachunku bankowego k.174-175, potwierdzenie otwarcia rachunku lokaty terminowej k.215-216, umowa rachunku oszczędnościowo-rozliczeniowego wraz z wyciągiem z taryfy prowizji i opłat k.217-225, zeznania powoda k. 260v-261; protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:02:36-00:27:48, k.261v czas nagrania 00:50:53-00:57:21, zeznania pozwanej – k. 261-261v, protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:27:48-00:50:53)

Strony planowały zakup samochodu większego typu D. D. za kwotę około 40.000-60.000 zł, tak aby można było wprowadzić do niego wózek inwalidzki matki powoda.

(zeznania świadków: A. D. – k.90-90v, protokół rozprawy z 18.09.2017r. czas nagrania 00:43:49-01:14:13, J. K. k.90v-91, protokół rozprawy z 18.09.2017r. czas nagrania 01:19:18-01:36:47, zeznania powoda k. 260v-261; protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:02:36-00:27:48, k.261v czas nagrania 00:50:53-00:57:21)

W przypadku rachunku wspólnego każdy z posiadaczy mógł wypłacić dowolną kwotę. Wypłaty kwot powyżej 30.000 zł i 50.000 zł musiały być wcześniej awizowane. Istniała możliwość wypłaty w pokoju zamkniętym albo w kasie i o tym decydował klient.

Nawet jeżeli było wspólne konto i oboje posiadacze byli obecni w banku, nie było konieczności potwierdzenia wypłaty przez drugą osobę.

(zeznania świadka M. C. – k. 238-238v, protokół rozprawy z 30.07.2018r. czas nagrania 00:04:32-00:15:19)

Powód oświadczył pozwanej, że muszą zwrócić pożyczone na remont pieniądze jego matce i wypłacić je z konta. Strony ustaliły, że powód zatrzyma kwotę 100.000 zł ze wspólnego rachunku bankowego, zaś pozwana uzyska udział powoda w mieszkaniu.

(zeznania pozwanej – k. 261-261v, protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:27:48-00:50:53)

W dniu 4 lutego 2015 roku pozwana H. L. przelała środki z LOKATY TERMINOWA PROGRESJA w kwocie 108.000 zł na rachunek bankowy (...) o nr (...) oraz wypłaciła środki z tego rachunku w wysokości 100.000 zł. Na dokumentach podpisywała się pozwana. Wypłata była dokonana w osobnym pomieszczeniu w banku. Przy wypłacie był obecny powód T. L. (1), który zatrzymał dla siebie wypłaconą kwotę. Na rachunku (...) po wypłacie dalej były dokonywane przez powoda operacje finansowe.

(zaświadczenie k.10, wtórnik potwierdzenia wypłaty gotówkowej k.11,wydruk z konta bankowego k.201-2014, zeznania pozwanej – k. 261-261v, protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:27:48-00:50:53)

W dniu 4 lutego 2015 roku powód sporządził pisemne oświadczenie, w którym wskazał, że w 100% mieszkanie w Ł. przy ul. (...) jest jego żony H. L. i po ich śmierci będzie ono należało do dzieci pozwanej. Pozwana przekazała to oświadczenie swojej córce na przechowanie i miało stanowić rodzaj zabezpieczenia majątkowego.

(oświadczenie k.22, zeznanie świadka A. D. – k.90-90v, protokół rozprawy z 18.09.2017r. czas nagrania 00:43:49-01:14:13, zeznania powoda k. 260v-261; protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:02:36-00:27:48, k.261v czas nagrania 00:50:53-00:57:21)

Stosunki małżeńskie między stronami układały się z pewnymi zakłóceniami i pierwsze problemy pojawiły się we wrześniu 2014 roku. Zdarzało się, że były kłótnie i nieporozumienia. Nie było jednak pomiędzy nimi konfliktów na tle finansowym. Byli widywani przez sąsiadów zawsze razem. Powód miał problemy ze wzrokiem – nie widział na oko oraz niedosłyszał.

(zeznanie świadka A. D. – k.90-90v, protokół rozprawy z 18.09.2017r. czas nagrania 00:43:49-01:14:13,zeznania powoda k. 260v-261; protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:02:36-00:27:48, k.261v czas nagrania 00:50:53-00:57:21)

W dniu 8 marca 2015 roku pomiędzy stronami doszło do kłótni. Powód dusił pozwaną. Pozwana zadzwoniła do córki od sąsiadki i została zabrana przez pogotowie. Powód doprowadził do wybuchu gazu w ich wspólnym mieszkaniu. Pozwana była hospitalizowana, a następnie leczyła się. Rzeczy w mieszkaniu zostały zniszczone. W mieszkaniu pozostał gruz po zawaleniu dwóch ścian.

(zeznanie świadka A. D. – k.90-90v, protokół rozprawy z 18.09.2017r. czas nagrania 00:43:49-01:10:45; J. K. k.90v-91, protokół rozprawy z 18.09.2017r. czas nagrania 01:19:18-01:36:47, dokumentacja medyczna k. 45-54, wydruk artykułu k.55-62, zdjęcia k.63-69, zeznania pozwanej – k. 261-261v, protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:27:48-00:50:53)

W piśmie z dnia 29 października2015 roku pełnomocnik powoda skierował do pozwanej zapytanie o kwotę 110.000 zł wypłaconą przez nią ze wspólnej lokaty na przełomie lutego i marca 2015 roku. W odpowiedzi pozwana wskazała, iż kwota 100.000 zł została przekazana powodowi w dniu 4 lutego 2015 roku w związku z jego oświadczeniem o przeniesieniu na nią własności części mieszkania na skutek wspólnych uzgodnień, a pozostała kwota 10.000 zł została przeznaczona na pokrycie bieżących kosztów utrzymania stron.

(pisma k.16, 19-20, potwierdzenie nadania k.18)

W dniu 29 lutego 2016 roku Prokuratura Rejonowa Ł. sporządziła akt oskarżenia przeciwko T. L. (1) w sprawie doprowadzenia do eksplozji gazu oraz znęcania się psychicznego i fizycznego nad H. L. we wrześniu 2014 do 8 marca 2015 roku.

Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z dnia 20 marca 2019 roku powód został uznany winnym spowodowania eksplozji gazu w dniu 8 marca 2015 roku oraz tego, że we wrześniu 2014 roku zastosował wobec żony przemoc w postaci przyduszenia łokciem w celu zmuszenia do zaniechania wykonania połączenia telefonicznego do córki, a w dniu 8 marca 2015 roku dusił żonę H. L. paskiem, czym spowodował u niej obrażenia w postaci zaczerwienienia powłok szyi, obrzęku i przekrwienia tkanek miękkich w okolicy krtani, wylewów krwawych pod spojówkami obustronnie oraz krwawienie z nosa, skutkujące naruszeniem czynności narządu ciała trwającym dłużej niż 7 dni.

(akt oskarżenia k.180-189, wyrok k.246-247, k.417-419 w załączonych aktach Sądu Rejonowego dla Lodzi-Śródmieścia w Łodzi sygn. akt V K 215/16)

W dniu 25 października 2016 roku powód wystąpił do Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej o zapłatę przez pozwaną kwoty 79.179 zł. Do zawarcia ugody nie doszło.

(wniosek k.23, protokół rozprawy z 10.02.2017r. k. 10 w załączonych aktach Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi sygn.. akt II Co 235/16)

W dniu 26 listopada 2015 roku H. L. wystąpiła z pozwem o rozwód z winy męża.

Wyrokiem z dnia 12 lutego 2018 roku Sąd Okręgowy w Łodzi rozwiązał przez rozwód z winy męża związek małżeński H. L. i T. L. (1).

(wyrok z uzasadnieniem k. 190-197, k. 203-210 w załączonych aktach Sądu Okręgowego w Łodzi sygn. akt XII C 1809/15)

W dniu 25 kwietnia 2017 roku strony sprzedały spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ul. (...). Powód otrzymał z tytułu sprzedaży swojego udziału kwotę 104.400 zł, a pozwana za swój udział 69.600 zł.

(akt notarialny k.74-78)

T. L. (1) ma 71 lat. Nie jest chory psychicznie. Prezentuje łagodne zaburzenia funkcji poznawczych. Powód ma problemy z pamięcią. Nie pamięta wiele okoliczności i faktów przed wypadkiem z wybuchem gazu, ale też zaistniałych po wypadku. Mieszka w (...)ie, który pobiera 70% z jego emerytury na koszty utrzymania. Utrzymuje się z emerytury w kwocie 820 zł, z której pokrywa koszty utrzymania matki w (...)ie w kwocie 300 zł.

(opinia sądowo-psychologiczna-psychiatryczna k.116-118, zeznania powoda k. 260v-261; protokół rozprawy z 28.10.2019r. czas nagrania 00:02:36-00:27:48, k.261v czas nagrania 00:50:53-00:57:21)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych dowodów. Sąd pominął opinie biegłych (k.130-167) sporządzone na potrzeby postepowania karnego toczącego się w sprawie eksplozji gazu, bowiem nie miały one znaczenia dla rozpoznania sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Powód wywodził swoje roszczenie z faktu, iż pozwana wypłaciła ze wspólnego rachunku bankowego i przywłaszczyła kwotę 100.000 zł, a znajdowały się na nim środki pochodzące z konta bankowego należącego wyłącznie do powoda w kwocie 79.179 zł i uczyniła to bez wiedzy i zgody powoda, a nadto, że wcześniej wypłaciła ze wspólnej lokaty kwotę 108.000 zł. Powód był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, ale nie wskazał on żadnej podstawy prawnej tego roszczenia podnosząc jedynie, że dochodzona przez niego kwota stanowiła jego majątek osobisty. Wobec tego można przyjąć, że powód wywodzi roszczenie z bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 k.c.).

Bezpodstawne wzbogacenie jest szczególnym zdarzeniem prawnym, w wyniku którego bez podstawy prawnej powstaje nowa sytuacja, polegająca na wzroście majątku po stronie podmiotu wzbogaconego, kosztem jednoczesnego pogorszenia sytuacji majątkowej osoby zubożonej. Zarówno zubożenie, jak i wzbogacenie wywołane są tą samą przyczyną. Bezpodstawne wzbogacenie stanowi samoistne źródło zobowiązania. Powstaje ono niezależnie od tego, „w jaki sposób lub za czyją sprawą ktoś uzyskał korzyść majątkową kosztem innej osoby” (tak wyrok SN z 2 sierpnia 2007 r., V CSK 152/07, Rzeczpospolita 2007, nr 183, s. C3). Jak wskazał Sąd Najwyższy „między zubożeniem i wzbogaceniem musi zachodzić tego rodzaju zależność, aby można uznać, że są to dwie strony tego samego przesunięcia jakiejś wartości z jednego majątku do drugiego” (por. wyrok SN z 21 marca 2007 r., I CSK 458/06, LEX nr 253397). Drugą przesłankę stanowi „bezpodstawność”, czyli brak dostatecznej causae, jako najszerzej rozumianej podstawy prawnej lub społecznej wzbogacenia. Bezpodstawność prawna oznacza sytuację, w której wzbogacenie nie stanowi prawidłowego następstwa elementu uregulowanego w ramach istniejącego „pierwotnie” stosunku prawnego. Bezpodstawność w rozumieniu braku podstawy o społecznym charakterze związana jest natomiast z brakiem sytuacji lub stosunku społecznego, zwłaszcza rodzinnego, który stanowi dostateczną podstawę, uzasadnienie danego wzbogacenia. Podstawa wzbogacenia może mieć charakter sytuacji społecznej, a zwłaszcza rodzinnej, a dokonane przysporzenie nie podlega wówczas zwrotowi, ponieważ nie jest bezpodstawne (por. także A. Szpunar, glosa do wyroku SN z 4 kwietnia 2000 r., V CKN 6/00, Rejent 2000, nr 11, s. 112).

Rozważając zatem roszczenie powoda na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego należy wskazać na bezsporne okoliczności: strony pozostawały w związku małżeńskim i nie zawierały żadnych umów małżeńskich, powód przez zawarciem związku małżeńskiego posiadał swój rachunek bankowy na którym były środki w kwocie 71.988,10 zł, w dniu 4 listopada 2014 roku strony założyły wspólny rachunek bankowy, na który powód wpłacił kwotę 79.179 zł, a pozwana 30.000 zł. Sporna była okoliczność zawarcia pomiędzy stronami porozumienia w sprawie podziału ich majątku oraz obecności powoda przy wypłacie kwoty 100.000 zł ze wspólnego konta bankowego.

W ocenie Sądu analiza zgromadzonego materiału dowodowego prowadzi do uznania, że w niniejszej sprawie nie zachodzi bezpodstawne wzbogacenie. Należy bowiem zauważyć, że wersja przedstawiona przez pozwaną o wspólnym ustaleniu podziału majątku, w wykonaniu którego dokonała wypłaty kwoty 100.000 zł ze wspólnego konta bankowego jest wiarygodna. Wskazuje na to fakt, sporządzenia przez powoda w tym samym dniu, po dokonaniu wypłaty, oświadczenia o przekazaniu swoich udziałów w mieszkaniu. Okoliczności te pozostają w logicznym związku. Oświadczenie powyższe nie zostało skutecznie zakwestionowane przez powoda, a fakt, że powód nie przypomniał sobie tych ustaleń i przyczyn przekazania swojego udziału pozwanej, nie może być podstawą do uznania zeznań i wersji pozwanej jako niewiarygodnej. Jako wiarygodne Sąd uznał także zeznania pozwanej, iż powód był obecny przy wypłacie i wypłacona przez pozwaną ze wspólnego konta bankowego kwota 100.000 zł została zabrana przez powoda. Istotnym jest również, że powód także nie pamiętał czy był obecny przy tej wypłacie. Wprawdzie zeznania świadka M. C. - pracownika banku- nie potwierdziły obecności powoda, to jednakże na podstawie tych zeznań oraz dokumentów dotyczących tej wypłaty można było przyjąć, że strony wspólnie dokonywały wypłaty. Zdaniem Sądu wobec faktu, iż na dokumencie bankowym jako wypłacająca jest wskazana jedynie pozwana - co w opinii powoda miałoby świadczyć, że pozwana samodzielnie i bez porozumienia z nim dokonała wypłaty - nie można uznać twierdzeń powoda jako słusznych. Z zeznań powyższego świadka wynika, że nie było konieczne podpisanie wypłaty przez oboje posiadaczy jeżeli byli razem w siedzibie banku, gdyż nawet jeżeli było wspólne konto i oboje posiadacze byli obecni w banku, nie było konieczności potwierdzenia wypłaty przez drugą osobę. Nadto również z zeznań samego powoda można wywieść, że przy spornej operacji był obecny. Powód zeznał bowiem, że małżonkowie zawsze byli widywani razem, a więc nie ma podstaw do tego aby wnosić, że spornej operacji bankowej dokonała jedynie sama pozwana. Nadto z materiału dowodowego nie wynika aby pomiędzy małżonkami były jakieś konflikty na tle finansowym, które mogłyby ewentualnie powodować chęć dokonania wypłaty bez wiedzy powoda podczas jego nieobecności. W związku z tym można przyjąć, że strony wspólnie dokonały wypłaty. W świetle zgromadzonego materiału dowodowego należało przyjąć, że powód zatrzymał wypłaconą kwotę, skoro w wykonaniu wcześniejszego wspólnego ustalenia o zatrzymaniu przez niego pieniędzy, sporządził oświadczenie dotyczące własności ich wspólnego mieszkania. Reasumując Sąd uznał na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, że niepamięć powoda co do okoliczności wypłaty i zatrzymania pieniędzy nie może być wystarczającą podstawą do uwzględnienia powództwa. Postępowanie dowodowe nie potwierdziło stanowiska powoda o tym, że pozwana dokonała wypłaty pieniędzy ze wspólnego konta bankowego bez jego wiedzy i podczas jego nieobecności, a także że przywłaszczyła wypłaconą kwotę, a więc nie doszło do bezpodstawnego wzbogacenia pozwanej.

Z tych względów powództwo podlegało oddaleniu. Wobec tego Sąd nie odniósł się do zarzutu potrącenia wierzytelności zgłoszonej przez pozwaną. Na marginesie należy jedynie wskazać, że ewentualne rozliczenia majątkowe pomiędzy małżonkami, którzy w czasie niniejszego postępowania rozwiedli się, mogą być realizowane w innym trybie, jak również roszczenia pozwanej w odrębnym postępowaniu.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie zasady słuszności wyrażonej w art. 102 k.p.c., która przewiduje wyjątek od zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Zgodnie z treścią powyższego przepisu w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Dopuszczalność zastosowania normy wynikającej z art. 102 k.p.c. sąd powinien ocenić, biorąc pod uwagę okoliczności, które by uzasadniały odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie zwrotu kosztów procesu. Na podstawie całokształtu okoliczności przedmiotowej sprawy, a w szczególności mając na uwadze charakter tej sprawy oraz sytuację życiową powoda, w tym jego sytuację materialną oraz stan zdrowia, Sąd Okręgowy – przy uwzględnieniu zasad współżycia społecznego – nie obciążył powoda procesu.