Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 stycznia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Marta Zalewska

Protokolant: Agnieszka Kozłowska

po rozpoznaniu w dniu 3 stycznia 2020 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółka z o.o. w T.

przeciwko: Gminie i Miastu N.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej Gminy i Miasta N. na rzecz powoda (...) Spółka z o.o. w T. kwotę 249.258,10zł (dwieście czterdzieści dziewięć tysięcy dwieście pięćdziesiąt osiem złotych 10/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności od dnia 12 lipca 2019r. do dnia zapłaty

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 23.280zł (dwadzieścia trzy tysiące dwieście osiemdziesiąt złotych) tytułem kosztów procesu

III.  zarządza zwrot pozwanemu od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Rzeszowie kwoty 500zł (pięćset złotych) tytułem niewykorzystanej zaliczki na wydatki.

Sygn. akt VI GC 350/19

U Z A S A D N I E N I E wyroku z dnia 3 stycznia 2020 r.

Powód (...) sp. z.o.o. wniósł o zasądzenie od pozwanego Gminy i Miasta N. kwoty 249.258, 10 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 lipca 2019 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu. Podał, że w dniu 26.10.2016 r. strony zawarły umowę na odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych z terenu Gminy N.. W trakcie realizacji umowy przez stronę powodową doszło do nieoczkiwanej i nadzwyczajnej zmiany okoliczności niezależnych od storn: wzrostu wysokości opat za korzystanie ze środowiska, a w konsekwencji wzrostu opłat za gospodarowanie wielu rodzajów odpadów, wzrostu kosztów przyjęcia do zagospodarowania odpadów o kodzie 20 03 01 oraz kosztów przetwarzania wszystkich frakcji odpadów zbieranych selektywne na Regionalnych Instalacjach Przetwarzania Odpadów Komunalnych, warunków rynkowych w zakresie zbytu paliwa alternatywnego oraz zaostrzenia kryteriów jakościowych stanowiących podstawę do zakwalifikowana paliwa alternatywnego, wzrostu kosztów przyjęcia i zagospodarowania odpadów na instalacjach produkujących paliwo alternatywne do procesu współspalania w cementowniach, wprowadzeniu z końcem 2017 r. embarga zakazującego importowania do (...) rodzajów odpadów, w tym odpadów objętych przedmiotem Umowy. W trakcie obowiązywania umowy doszło do nadmiernego zwiększenia ilości i odbioru odpadów, tym samy do zwiększenia kosztów zagospodarowania odpadów. Powód zmuszony został do ponoszenia rażąco zwiększonych kosztów w stosunku do tych przewidywanych na etapie składania ofert, natomiast pozwana odmówiła podwyższenia wynagrodzenia. Wobec powyższego powód pisemnie wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 1. 591.973, 26 zł tytułem podwyższonych kosztów oraz zapłaty kwoty 875.424, 88 zł tytułem zaległej należności za dotychczasową realizację umowy. W przypadku braku zapłaty pismo miało stanowić oświadczenie o rozwiązaniu umowy. Ostatecznie umowa została rozwiązana poprzez wypowiedzenie złożone przez powoda. Powód w okresie od 2 do 16 stycznia 2019 r. świadczył usługi zagospodarowania odpadów z terenu Gminy N.. W dniu 16 stycznia 2019 r. zawarto nową umowę , co w ocenie powoda stanowiło uznanie roszczeń przez pozwaną.

Strony w umowie przewidziały karę umowną za odstąpienie od umowy Zamawiającego z powodu okoliczności, za które odpowiada wykonawca, lub jeśli wykonawca odstąpi od umowy z powodu okoliczności, za które nie odpowiada zamawiający. Pozwana obciążyła powoda karą umowną za odstąpienie od umowy na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 umowy poprzedniej w wysokości 247.764, 72 zł. bezzasadnie, bowiem powód wypowiedział umowę, czego pozwana nie zakwestionowała. Pozwany zrealizował bezwarunkową gwarancję ubezpieczeniową, zatem powód musiał spełnić świadczenie na rzecz ubezpieczyciela i w ostatecznym rozrachunku dokonana kwota zapłaty stanowi szkodę powoda. Czym innym jest odstąpienie od umowy, a czym innym jej wypowiedzenie. Powód nie złożył oświadczenia o odstąpieniu od umowy, a wypowiedział umowę na podst. art. 746 § 2 w zw. z art. 750 k.c. Stąd obciążenie karą umowną nie znajduje podstaw prawnych. W konsekwencji również i wypłata gwarancji była dokonana bez spełnienia warunków formalnych do skorzystania z niej.

W odpowiedzi na pozew (k. 186) pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu. Pozwana odmówiła podwyższenia wynagrodzenia z powodu złej i nierzetelnej kalkulacji. Powód próbował obciążyć ją kosztami prowadzonej działalności w 2017 r., w którym to okresie nie zaistniały żadne zmiany warunków rynkowych. Strony nie doszły do porozumienia i umowa uległa rozwiązaniu z dniem 31.12.2018 r. Brak było podstaw do zapłaty żądanej przez powoda sumy – z tytułu podwyższonego wynagrodzenia w oparciu o art. 357 ¹ k.c., a zerwanie umowy skutkowało naliczeniem kary umownej. Powód nie zapłacił kary, co uprawniało pozwaną do skorzystania z Gwarancji zapłaty. Początkowo Gwarant wstrzymał zapłatę, z uwagi na zastrzeżenia powoda, niemniej w dniu 6 maja 2019 r. wypłacił żądaną kwotę. Powód zaspokoił roszczenie regresowe Gwaranta. Pozwana odstąpienie rozumiała jako każe przedwczesne rozwiązanie umowy. Rozwiązanie umowy przed terminem wygenerowało po stronie pozwanej dodatkowe koszty – konieczność nowego postepowania przetargowego, zawarcia nowych umów za wynagrodzeniem wyższym. Skoro powód wypowiedział umowę w oparciu o art. 746 § 2 w zw. z art. 750 k.c. to dla oceny zasadności obciążenia powoda karą umowną nie ma znaczenia, czy wypowiedzenie to nastąpiło z ważnego powodu, co powoduje, że badanie tych okoliczności jest zbędne. Wypowiedzenie umowy nastąpiło z przyczyn niezależnych od pozwanej i nie ponosi ona żadnej odpowiedzialności za podjęcie takiej decyzji przez powoda, co uprawniało ozwanego do zrealizowania gwarancji. Z ostrożności procesowej pozwana krytycznie odniosła się do twierdzeń powoda mających potwierdzać, że wypowiedzenie nastąpiło z ważnych przyczyn.

W dalszych pismach procesowych strony odniosły się do wzajemnych twierdzeń
i podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Bezspornym w sprawie było, że w dniu 26 października 2016 r., w wyniku wyłonienia oferty w trybie przetargu nieograniczonego pozwana Gmina i Miasto N.

( jako Zamawiający) zawarła z powodem (...) sp. z.o.o. z siedzibą w T. (poprzednio (...) (...) sp. z.o.o. z siedzibą w T.) jako Wykonawcą umowę Nr ZP. (...), której przedmiotem był „Odbiór, transport i zagospodarowanie odpadów komunalnych z terenu Gminy N.”. Na mocy postanowień umowy Wykonawca był zobowiązany do świadczenia usług, szczegółowo wyliczonych w § 1 ust. 2 pkt 1-9 umowy. Strony w umowie uregulowały obowiązki Wykonawcy w zakresie m.in. szacowania masy odpadów, harmonogramu wywozu odpadów z terenu Gminy, usługi wywozu poza harmonogramem, załadunku i transportu odpadów, częstotliwości wywozu odpadów, wymagania odnośnie środków transportu, worków
i pojemników. (§ 1 ust. 3-17 umowy). Umowa została zawarta na okres od 1 stycznia 2017 r. do 31 grudnia 2019 r.

Strony w umowie (§ 5) ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe za świadczone usługi, Obowiązki Wykonawcy zostały uregulowane w § 8 umowy. W § 9 umowy Zamawiający zastrzegł prawo rozwiązania umowy w trybie natychmiastowym (pkt 1) – w przypadku gdy Wykonawca utraci prawo do wykonywania usługi – zostanie wykreślony z rejestru działalności regulowanej oraz z zachowaniem 1 – miesięcznego okresu wypowiedzenia (pkt 2) w przypadku niewykonywania lub nienależytego wykonania przez Wykonawcę obowiązków wynikających z niniejszej umowy, w tym nieprzestrzegania ustalonego harmonogramu wywozu odpadów, norm sanitarnych, zaniedbań sprawozdawczych, pomimo bezskutecznego trzykrotnego ostrzeżenia przez Zamawiającego albo naruszenie innych postanowień umowy.

Strony w § 10 umowy zastrzegły kary umowne od Wykonawcy na rzecz zamawiającego w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania:

1)  w wysokości 5% łącznego wynagrodzenia umownego brutto, określonego w § 5 ust.2 , gdy Zamawiający odstąpi od umowy z powodu okoliczności, za które odpowiada Wykonawca lub jeśli Wykonawca odstąpi od umowy z powodu okoliczności, za które odpowiada Zamawiający,

2)  w wysokości 5% łącznego wynagrodzenia brutto określonego w § 5 ust. 2 w przypadku rozwiązania przez Zamawiającego umowy z przyczyn o których mowa w § 9,

3)  w wysokości 500,00 zł brutto za każdy udowodniony przypadek opóźnienia w realizacji zamówienia w stosunku do zatwierdzonego harmonogramu, o którym mowa w § 8 pkt 6 lub za każdy przypadek nienależytego wykonania usługi lub innych obowiązków wynikających z niniejszej umowy,

4)  w wysokości 500,00 zł brutto za każdy udowodniony przypadek braku informowania Zamawiającego o fakcie braku selektywnej zbiórki odpadów przez właścicieli nieruchomości,

Zamawiający miał prawo do naliczania kar umownych – określonych w pkt 3 i 4 niezależnie od skorzystania z prawa odstąpienia od umowy lub rozwiązania umowy z powodu tych samych okoliczności, które były podstawą do naliczenia kar oraz niezależnie od kar z pkt 1 i 2 . W umowie przewidziano również kary umowne od Zamawiającego należne wykonawcy w przypadku odstąpienia przez Wykonawcę od umowy z przyczyn, za które odpowiedzialność ponosi Zamawiający –w wysokości 5% wynagrodzenia umownego brutto (ust. 4). W razie wystąpienia istotnej zmiany okoliczności, powodującej, że wykonanie umowy nie leży w interesie publicznym, czego nie można było przewidzieć w chwili zawarcia umowy, Zamawiającemu przysługiwało umowne prawo odstąpienia od umowy w terminie 30 dni od chwili powzięcia wiadomości o tej okoliczności (par 15 umowy). W § 16 strony uregulowały przypadki, w których dopuszczalnym jest zmiana postanowień umowy.

Wykonawca w dniu 21 października 2016 r. stosownie do § 14 umowy,
ustanowił zabezpieczenie należytego wykonania umowy w wysokości 5% wartości oferty brutto w formie nieodwołalnej, bezwarunkowej, płatnej na pierwsze żądanie gwarancji ubezpieczeniowej, wystawionej przez (...) S.A. do sumy 257 764, 72 zł. o treści zaakceptowanej przez Zamawiającego. Gwarancja zabezpieczała roszczenia pozwanego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, w tym z tytułu przewidzianych kar umownych. Gwarancja obejmowała okres od 1.01.2017 r. do 30.01.2020 r. Dowód: umowa Nr ZP. (...) z 26.10.2016 r. k. 31-37, gwarancja nr (...) z dnia 21.10.2016 r. k. 217, zeznania świadka W. P. – protokół rozprawy z dnia 3 stycznia 2020 k. 473

W trakcie realizacji przedmiotu umowy powód pismami z dnia 3 lipca 2018 r. i 19 listopada 2018 r. zwrócił się do pozwanej Gminy o zmianę wynagrodzenia przewidzianego w zawartej umowie do kwoty 1. 591.973, 26, z czego kwota 875 424,88 zł stanowić miała wynagrodzenie za 22 miesiące świadczenia usług tj. za okres 01.01.2017 r. do 31.10.2018 r. Powód uzasadniał żądanie podwyższenia wynagrodzenia okolicznościami niezależnymi od niego. Pozwana odmówiła zmiany wynagrodzenia. Pismem z dnia 19 grudnia 2018 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 1. 591.973, 26 zł stanowiącej wynagrodzenie z tytułu podwyższonych kosztów wykonania umowy przez wykonawcę za realizację umowy oraz zapłaty kwoty 875. 424, 88 zł jako zaległego wynagrodzenia z tytułu dotychczasowej realizacji umowy w terminie do 31 grudnia 2018 r. Powód zastrzegł w piśmie, że w przypadku braku zapłaty we wskazanym terminie, pismo stanowić będzie oświadczenie o rozwiązaniu umowy ze skutkiem na dzień 31 grudnia 2018 r., z uwagi na istnienie ważnych powodów dla Wykonawcy do rozwiązania umowy. Strony prowadziły negocjacje jednak nie doszły do porozumienia w kwestii podwyższenia wynagrodzenia, co spowodowało, że umowa uległa rozwiązaniu z dniem 31 grudnia 2018 r. stosownie do oświadczenia powoda ( okoliczność przyznana przez strony procesu na rozprawie ). Dowód: pismo powoda z dnia 19 grudnia 2018 r. k. 140,

W związku z rozwiązaniem umowy przez powoda pozwany nałożył na powoda karę umowną stosownie do § 10 ust. 1 pkt 1 umowy z dnia 26 października 2016 r. w wysokości 5% wynagrodzenia brutto. W związku z odmową zapłaty przez powoda pozwany skorzystał z zabezpieczenia należytego wykonania umowy w postaci gwarancji bankowej. Pismem z dnia 6 marca 2019 r. pozwana wezwała (...) S.A. jako Gwaranta do zapłaty kwoty 247 764, 72 zł z tytułu udzielonej gwarancji należytego wykonania umowy w związku z naliczeniem pozwanemu kary umownej w wysokości 247 764, 72 zł w związku z wypowiedzeniem przez powoda umowy z powodu okoliczności, za które pozwany nie ponosi odpowiedzialności. Ubezpieczyciel zrealizował na rzecz pozwanego gwarancję. W związku z wystąpieniem przez ubezpieczyciela z roszczeniem regresowym, powód zwrócił kwotę wypłaconej sumy gwarancji wraz z ustawowymi odsetkami (bezsporne). Dowód: pismo z dnia 6 marca 2016 r. k. 239.

Poza sporem było, iż w okresie od 2.01.19r. – 9.01.19r. powód bezumownie odbierał odpady zgodnie z zapisami rozwiązanej w dniu 31.12.18r. umowy, przerwał je na 7 dni, przy czym przerwa ta nie spowodowała zastoju odpadów, gdyż nie naruszyło to umownie ustalonego wedle rozwiązanej umowy harmonogramu, a podjęła usługę w dniu 16.01.19r. na podstawie kolejno zawieranych na 3 miesiące umów z wolnej ręki, gdzie wynagrodzenie strony ustaliły nieco niżej, niż proponowane przez powoda, przy czym pozwany nie znalazł w tym okresie innej oferty ( okoliczności podane zgodnie na rozprawie przez pełnomocników stron )

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dowodów z dokumentów, których prawdziwość i autentyczność nie była kwestionowana przez strony postępowania. Sąd Okręgowy oparł się również na zeznaniach świadka W. P., które obdarzył w pełni walorem wiarygodności. Zeznania te są logiczne, spójne, nadto świadek ten brał udział w formułowaniu zapisów umowy i posiadał informacje istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, choć zamysł świadka na etapie formułowania zapisów umowy co do rozumienia tych zapisów pozostawał bez znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Sąd oddalił pozostałe wnioski dowodowe, w tym dowody z dokumentów oraz zeznań świadków jako dotyczące okoliczności nieistotnych dla rozstrzygnięcia, co znajdzie uzasadnienie w rozważaniach prawnych ( art. 227 kpc )

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Rozstrzygając o istnieniu podstaw i zasadności domagania się przez powoda zapłaty kwoty 249.258, 10 zł uiszczonej w związku z naliczeniem kary umownej
i skorzystaniem przez pozwaną z Gwarancji zapłaty, należało rozstrzygnąć sporną pomiędzy stronami kwestię interpretacji zapisów umowy z dnia 26 października 2016 r.

Sąd Okręgowy dokonał wykładni postanowień ww. umowy w aspekcie przepisu art. 65 k.c., który zawiera reguły wykładni oświadczeń woli (umów). Zgodnie z jego treścią oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje (§ 1). W umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu (§ 2).

W piśmiennictwie i judykaturze podkreśla się, iż na tle przepisu art. 65 k.c. przyjęta została tzw. kombinowana metoda wykładni oświadczeń woli. Metoda ta przyznaje pierwszeństwo - w wypadku oświadczeń woli składanych innej osobie - temu znaczeniu oświadczenia woli, które rzeczywiście nadały mu obie strony w chwili jego złożenia (subiektywny wzorzec wykładni). Podstawą tego pierwszeństwa jest zawarty w art. 65 § 2 k.c. nakaz badania raczej, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierania się na dosłownym jej brzmieniu. Sąd Najwyższy wielokrotnie wskazywał, iż stosowanie metody kombinowanej do oświadczeń woli obejmuje zasadniczo dwie fazy. W pierwszej fazie sens oświadczeniom woli ustala się, mając na uwadze rzeczywiste ukonstytuowanie się znaczenia między obiema stronami czynności prawnej. Na tym etapie wykładni priorytetową regułę interpretacyjną oświadczeń woli składanych indywidualnym adresatom stanowi zatem rzeczywista wola stron. Zastosowanie tej reguły wymaga wyjaśnienia, jak strony rzeczywiście rozumiały złożone oświadczenie woli, a w szczególności, jaki sens łączyły z użytym w oświadczeniu woli zwrotem lub wyrażeniem. Jeżeli natomiast okaże się, że strony nie przyjmowały tego samego znaczenia oświadczenia woli, konieczne jest przejście do drugiej fazy wykładni (obiektywnej), w której właściwy dla prawa sens oświadczenia woli ustala się na podstawie przypisania normatywnego, czyli tak, jak adresat sens ten zrozumiał i rozumieć powinien. Za wiążące uznać trzeba w tej fazie wykładni znaczenie oświadczenia woli ustalone według wzorca obiektywnego (vide: wyroki Sądu Najwyższego z dnia 29 czerwca 1995 r., III CZP 66/95, OSNC 1995/12/168, i z dnia 24 maja 2005 r., V CK 655/04, LEX nr 152449).

Jak wskazują przeciwstawne stanowiska zajęte w procesie przez strony, treść postanowień umownych odnośnie odstąpienia od umowy, rozwiązania umowy i wskutek tego naliczania kar umownych była pomiędzy stronami sporna, gdyż rozumiana przez nie odmiennie. Sąd Okręgowy dokonał wykładni postanowień umowy, uwzględniając brzmienie literalne przy uwzględnieniu również wykładni systemowej oraz celu umowy. Tym samym istotne było nie to, jak pozwana czyli Zamawiający rozumiała w swej nieujawnionej stronie przeciwnej świadomości sporne postanowienia i jaki przypisała im w swym wewnętrznym rozumowaniu sens, lecz to, w jaki sposób przystępujący do takiej umowy powód sens tych uregulowań rozumiał i rozumieć powinien, zwłaszcza gdy autorem umowy jest strona przeciwna, w tym przypadku powód jako adresat niejasnych i jednocześnie niekorzystnych dla niego zapisów, który ponosi sankcję finansową z tytułu ich realizacji wg interpretacji strony przeciwnej. Strony wyraźnie w umowie rozróżniały instytucję odstąpienia od umowy od instytucji rozwiązania umowy ( § 9 ). W § 10 umowy strony odrębnie zastrzegły kary umowne na wypadek odstąpienia od umowy oraz rozwiązania umowy, jako odrębnych okoliczności uprawniających do naliczenia kar umownych (ust. 1 pkt 1-2, ust. 2 odstąpienia od umowy lub rozwiązania umowy). Nadto przed podpisaniem umowa była poddana kontroli przez zawodowego prawnika, który to z zasady zna różnice miedzy rozwiązaniem a odstąpieniem od umowy oraz skutkami złożonych oświadczeń prawno-kształtujących. Faktem jest, iż strony nie przewidziały w umowie prawa rozwiązania umowy przez wykonawcę, przyznając takie uprawnienie tylko zamawiającemu w sytuacji, gdy wykonawca nie wykonuje umowy. Nie oznacza to jednak, iż wyłączyły per se to uprawnienie, wynikające z ustawy, tj. art. 746 kc , skoro brak w tym przedmiocie wyraźnego zapisu, wreszcie w umowie zawarły zapis, iż w sprawach nieuregulowanych stosuje się przepisy kc, nadto strony uznały za skutecznie wypowiedzenie dokonane przez powoda ze skutkiem rozwiązania umowy na 31.12.2019r, tym samym przesądza to uznanie przez sąd w myśl art. 65 kc , iż strony dopuściły prawo wypowiedzenia umowy na podstawie przepisów kc ( por. SN IV CK 640/03, V CSK 472/12, Kom. J. Gudowski do art. 746 kc w Lex ), natomiast pozwany nie uznawał tylko przyczyn wypowiedzenia, co miałoby znaczenie prawne jedynie w kontekście oceny „ważnych powodów” w myśl art. 746 kc, a wiec oceny skuteczności wypowiedzenia, gdyby strony uzależniły w umowie to prawo tylko od takich okoliczności. Zatem sąd nie badał w tym procesie tych okoliczności i oddalił tym samym wd w tym zakresie, skoro bezsporne było, iż strona powodowa skutecznie wypowiedziała umowę, a ponadto skoro w § 10 umowy strony dały prawo naliczenia kary umownej za odstąpienie od umowy tylko z powodu okoliczności niezależnych od zamawiającego, zatem nawet wykładnia korzystna dla pozwanego pojęcia „odstąpienia” jako każdego unicestwienia umowy skutkowałaby tym, że powód niezależnie, czy wypowiedział umowę z przyczyn od siebie zależnych czy też niezależnych, ale niezależnych od zamawiającego ( okoliczność wzrostu ilości i cen odpadów to okoliczności niezależne od obu stron ) , byłby zobowiązany płacić karę umowną. Zgodnie z art. 473 kc można obciążyć dłużnika umownie za okoliczności , za które odpowiedzialności nie ponosi, co tyczy się analogicznie kary umownej jako odpowiednika odszkodowania.

W świetle zeznań świadka W. P. istotą zastrzeżenia kar umownych przez pozwaną Gminę nie była obawa przed wypowiedzeniem umowy/rozwiązaniem umowy, ale przede wszystkim zaprzestaniem świadczenia usług w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi, które, jak sam zeznał, mogło doprowadzić do „katastrofy sanitarnej” i wstrzymanie odbioru odpadów. Pozwany przewidując kary umowne, zmierzał do zachowania ciągłości świadczenia usług i taki był ich główny cel, o czym świadczy zapis wstępnej i głównej części § 10 umowy, mianowicie strony zastrzegły prawo do kary umownej w przypadku odstąpienia od umowy/jej rozwiązania z powodu jej nienależytego lub niewykonania umowy przez wykonawcę. Przy takim zapisie i celu umowy ciągłej o świadczenie usług wywozu odpadów istotne zatem było nie to, czy powód odstąpił od umowy, ale również i przede wszystkim to, czy faktycznie zaprzestał świadczenia usług. Przypomnieć należy, iż za przerwę w świadczeniu usług strony przewidziały odrębny zapis i podstawę do naliczenia kary umownej ( pkt 3 § 10 ). W okolicznościach sprawy nie można było postawić stronie powodowej zarzutu, że zaprzestała świadczenia usług, bowiem wykonywała obowiązki nałożone na nią na mocy ww. umowy czy to na podstawie umowy czy w sposób bezumowny. W związku z powyższym nie doszło do przerwania ciągłości w odbiorze odpadów. W tym stanie rzeczy nałożenie na powoda kary umownej było bezzasadne. Powyższa interpretacja zapisu § 10.1 pkt 1 umowy jest spójna z charakterem ustawowym odstąpienia od umowy, które to odstąpienie w myśl art. 491 kc następuje przecież z powodu niewykonania czy nienależytego wykonania zobowiązania. Powodowi nie można postawić zarzutu, iż zaprzestał odbioru odpadów, mimo, że umowę wypowiedział skutecznie, nawet bez ustaleń i oceny, czy z ważnego powodu. W konsekwencji skoro za wypowiedzenie umowy skutecznie złożone przez powoda na podst. art. 746 § 2 kc stronu nie zastrzegły kary umownej , a wypowiedzenie to nie można było uznać za odstąpienie w myśl § 10.1 pkt 1 umowy , to kara umowna była niezasadnie przez pozwanego dochodzona od powoda i pobrana z gwarancji ubezpieczeniowej.

Odnośnie oceny zapisów Gwarancji zapłaty Sąd podzielił stanowisko powoda, niemniej pominął okoliczności wystąpienia do sądu z wnioskiem o zabezpieczenie roszczenie i dokonał własnej interpretacji zapisów Gwarancji zapłaty. Istotnie Gwarancja zapłaty miała charakter abstrakcyjny, a wynika to z obowiązku zapłaty sumy gwarancji w sposób bezwarunkowy na pierwsze żądanie. Abstrakcyjny charakter gwarancji przesądzał, iż Gwarant nie miał obowiązku badania podstaw naliczania kar umownych. Do jego obowiązków w myśl umowy gwarancji należało wyłącznie zbadanie żądanie zapłaty stanowi jedno z roszczeń wskazanych w umowie, bez prawa i obowiązku badania jego zasadności . Skoro pozwany zażądał kary umownej niezapłaconej przez powoda, obowiązkiem gwaranta była zapłata tej kwoty na rzecz uprawnionego, a w konsekwencji obowiązkiem powoda była zapłata roszczenia regresowego względem gwaranta. Skoro to pozwany niezasadnie naliczył karę umowną, w konsekwencji powód poniósł w tym zakresie szkodę w wysokości równowartości zapłaconej kwoty tj. 249.258, 10 zł.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c., zasadzając je od dnia 12.07.2019 r. zgodnie z żądaniem pozwu.

O kosztach postepowania orzeczono jak w pkt II wyroku na zasadzie art. 98 k.p.c. stosownie do wyniku sprawy. Na koszty procesu poniesione przez pozwanego, które ma mu zwrócić strona powodowa, składają się koszty zastępstwa radcowskiego w kwocie 10.800 zł ustalone na podstawie §2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (DZ.U. 2018. Poz. 265), opłata sądowa od pozwu w kwocie 12.463 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł. Na podstawie art. 113 ustawy z dnia 25 lipca 2005r. o kosztach sądowych Sąd w pkt III wyroku zarządził zwrot pozwanemu od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Rzeszowie kwoty 500 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki na wydatki.