Pełny tekst orzeczenia

Formularz UWO

Sygnatura akt

IIIKo190/19

WNIOSKODAWCA

R. W.

ZWIĘZŁE PRZEDSTAWIENIE ZGŁOSZONEGO ŻĄDANIA

1.

Odszkodowanie (kwota główna)

Odsetki

1.

24.631,90 złotych

odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty

2.

Zadośćuczynienie (kwota główna)

Odsetki

1.

681.718,02 złotych

odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty

3.

Inne

1.

zasądzenie na rzecz wnioskodawcy kosztów ustanowienia pełnomocnika według norm przepisanych wraz z przewidzianym przepisami podatkiem VAT

Ustalenie faktów

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

3.1.1.

R. W. od 1980 roku był działaczem (...) w Zakładach (...) w R.. Wraz z innymi osobami był inicjatorem jej powstania. W styczniu 1981 roku wybrano go na stanowisko przewodniczącego Komisji Zakładowej. W ramach działalności solidarnościowej między innymi organizował strajki, sporządzał i rozpowszechniał felietony o patriotycznej i antykomunistycznej treści, angażował się też w akcje ulotkowe.

dokumentacja dotycząca R. W. będąca w zasobach IPN

k. 78-553

dokumenty załączone wraz z wnioskiem

k. 14-68

zeznania R. W.

k. 563v- 566v

3.1.2.

W dniu 13 grudnia 1981 roku R. W. został zatrzymany i internowany. Decyzją Nr (...) Komendant Wojewódzki MO rozstrzygnął o umieszczeniu wnioskodawcy w Zakładzie Karnym w S..

W okresie od dnia 9 kwietnia 1982 roku do 16 kwietnia 1982 roku przebywał na przepustce w związku z zawarciem związku małżeńskiego.

Decyzją Nr (...) z dnia 30 kwietnia 1982 roku uchylono decyzję o internowaniu wnioskodawcy.

dokumentacja dotycząca R. W. będąca w zasobach IPN

k. 78-553

dokumenty załączone wraz z wnioskiem

k. 14-68

zeznania R. W.

k. 563v- 566v

3.1.3.

Początkowo R. W. został umieszczony w ZK w S.. Cela miała wymiary 18-20 metrów, umieszczono w niej cztery łóżka piętrowe, zakwaterowano w pomieszczeniu 7 osób. W celi była jedna toaleta, umiejscowiona w rogu, odkryta, nie było w niej papieru toaletowego. Był kran z zimną wodą, której czasami nie wystarczało dla wszystkich w celi. W pierwszym tygodniu po osadzeniu internowani nie korzystali z prysznica. Później kąpiele odbywały się we wspólnej sali gdzie były prysznice, w grupach 10-12 osób, przy czym ostatnie osoby nie miały ciepłej wody. Jedzenie było złej jakości. W ZK w S. wnioskodawcę raz odwiedziła żona. W ZK w S. R. W. przebywał do 6 stycznia 1982 roku, po czym wraz z innymi internowanymi został przeniesiony do Ośrodka (...) w Ł..

zeznania R. W.

k. 564v

3.1.4.

W Ośrodku w Ł. internowani przebywali w celach po 16 osób. Była jedna toaleta otwarta. Panował tam większy rygor. Prowadzono liczne przesłuchania wnioskodawcy. W ośrodku dochodziło do stosowania przemocy fizycznej wobec internowanych, czego jednak wnioskodawca nie doświadczył. W lutym 1982 roku warunki panujące w ośrodku poprawiły się, osadzeni mogli otrzymywać paczki z domu, zasłonięto też toaletę. Posiłki były podawane trzy razy dziennie, nie były jednak dobrej jakości.

Internowanym przysługiwało jednogodzinne widzenie w miesiącu. R. W. odbywał widzenia z żoną. Na widzenia wraz żoną - zarówno do S. jak i do Ł. - jeździł też ojciec wnioskodawcy, który jednak nie został do niego wpuszczony.

zeznania R. W.

k. 565-566v

3.1.5.

W grudniu 1981 roku wynagrodzenie wnioskodawcy wyniosło 3 706 złotych. W styczniu 1982 roku wyniosło 8354 złotych i 4678 złotych obok, której to kwoty widnieje zapisek XII. W lutym, marcu i kwietniu 1982 roku wynagrodzenie wnioskodawcy wynosiło 8354 złotych.

dokumentacja płacowa przekazana przez Archiwum Dokumentacji Osobowej i Płacowej w M.

k. 634-637

3.1.6.

Po zwolnieniu z internowania R. W. nadal był aktywnym działaczem solidarnościowym i pozostawał pod obserwacją Służby Bezpieczeństwa.

zeznania R. W.

k. 566

dokumentacja dotycząca R. W. będąca w zasobach IPN

k. 78-553

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

3.2.1.

Wnioskodawca w okresie internowania w 1982 roku nie pobierał wynagrodzenia.

zeznania R. W.

k. 640

ocena DOWODów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 3.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

3.1.1

dokumentacja dotycząca R. W. będąca w zasobach IPN

Dokumenty zostały zgromadzone, zabezpieczone i udostępnione przez Instytut Pamięci Narodowej. Brak jakichkolwiek podstaw do podważania ich wiarygodności.

dokumenty załączone wraz z wnioskiem

Dokumenty załączone wraz z wnioskiem zostały udostępnione wnioskodawcy przez odpowiednie instytucje, nie ma podstaw by kwestionować ich wiarygodność, tym samym, tak jak cała dokumentacja przekazana przez IPN, zasługują na aprobatę.

zeznania R. W.

Na wiarę zasługują zeznania wnioskodawcy w zakresie prowadzonej przez niego działalności solidarnościowej. Sąd one spójne ze zgromadzonymi w aktach dokumentami archiwalnymi.

3.1.2

dokumentacja dotycząca R. W. będąca w zasobach IPN

Dokumenty zostały zgromadzone, zabezpieczone i udostępnione przez Instytut Pamięci Narodowej. Brak jakichkolwiek podstaw do podważania ich wiarygodności.

dokumenty załączone wraz z wnioskiem

Dokumenty załączone wraz z wnioskiem zostały udostępnione wnioskodawcy przez odpowiednie instytucje, nie ma podstaw by kwestionować ich wiarygodność, tym samym, tak jak cała dokumentacja przekazana przez IPN, zasługują na aprobatę.

zeznania R. W.

Na wiarę zasługują zeznania wnioskodawcy są one spójne ze zgromadzonymi w aktach dokumentami archiwalnymi.

3.1.3

zeznania R. W.

Na wiarę zasługują zeznania wnioskodawcy w zakresie warunków panujących w ośrodku odosobnienia. R. W. szczegółowo i obszernie opisał między innymi jak wygadały cele, ile lokowano w nich osób, jakie panowały warunki sanitarne, a także żywieniowe. Nie ma podstaw by kwestionować jego depozycje w tym zakresie.

3.1.4

zeznania R. W.

Na wiarę zasługują zeznania wnioskodawcy w zakresie warunków panujących w ośrodku odosobnienia. R. W. szczegółowo i obszernie opisał między innymi jak wygadały cele, ile lokowano w nich osób, jakie panowały warunki sanitarne, a także żywieniowe. Nie ma podstaw by kwestionować jego depozycje w tym zakresie.

3.1.5

dokumentacja płacowa przekazana przez Archiwum Dokumentacji Osobowej i Płacowej w M.

Karty wynagrodzeń R. W. stanowią dokumenty archiwalne, które uznać należy za wiarygodne.

3.1.6

zeznania R. W.

Depozycje R. W. w tym zakresie Sąd uznał za wiarygodne i spójne ze zgromadzonymi w aktach dokumentami.

dokumentacja dotycząca R. W. będąca w zasobach IPN

Dokumenty załączone wraz z wnioskiem zostały udostępnione wnioskodawcy przez odpowiednie instytucje, nie ma podstaw by kwestionować ich wiarygodność, tym samym, tak jak cała dokumentacja przekazana przez IPN, zasługują na aprobatę.

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 3.1 albo 3.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

zeznania R. W.

Zeznania R. W. podczas pierwszego terminu rozprawy głównej jak i na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku nie znalazły aprobaty sądu. R. W. początkowo twierdził, iż przez cały okres internowania nie otrzymywał wynagrodzenia, później, że tylko w 1982 toku, a w 1981 roku jednak wynagrodzenie otrzymywał. Z dokumentacji płacowej R. W. nie wynika, aby miał nie otrzymywał wynagrodzenia w okresie internowania. Dlatego też sąd nie dał wiary zeznaniom wnioskodawcy w tym zakresie.

PODSTAWA PRAWNA

Odszkodowanie

1.

Kwota główna

Odsetki

1.

775,20 złotych

odsetki ustawowe od dnia uprawomocnienia się orzeczenia

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Żądanie dochodzenia finansowych roszczeń od Skarbu Państwa znajduje uzasadnienie w ustawie z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.

Zgodnie z art. 8 ust 1 powołanej ustawy osobie, wobec której stwierdzono nieważność orzeczenia albo wydano decyzję o internowaniu w związku z wprowadzeniem w dniu 13 grudnia 1981 roku w Polsce stanu wojennego, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę wynikłe z wykonania orzeczenia albo decyzji.

Ustalony w sprawie na podstawie licznych dokumentów archiwalnych stan faktyczny nie pozostawia wątpliwości, iż R. W. przysługuje prawo do żądania odszkodowania za okres wykonywania wobec niego decyzji o internowaniu od 13 grudnia 1981 roku do 30 kwietnia 1982 roku

Zadośćuczynienie

2.

Kwota główna

Odsetki

1.

25.000,00 złotych

odsetki ustawowe od dnia uprawomocnienia sie orzeczenia

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Żądanie dochodzenia finansowych roszczeń od Skarbu Państwa znajduje uzasadnienie w ustawie z dnia 23 lutego 1991 roku o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.

Zgodnie z art. 8 ust 1 powołanej ustawy osobie, wobec której stwierdzono nieważność orzeczenia albo wydano decyzję o internowaniu w związku z wprowadzeniem w dniu 13 grudnia 1981 roku w Polsce stanu wojennego, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę wynikłe z wykonania orzeczenia albo decyzji.

Ustalony w sprawie na podstawie licznych dokumentów archiwalnych stan faktyczny nie pozostawia wątpliwości, iż R. W. przysługuje prawo do żądania odszkodowania za okres wykonywania wobec niego decyzji o internowaniu od 13 grudnia 1981 roku do 30 kwietnia 1982 roku

Inne

3.

1.

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU W PRZEDMIOCIE ŻĄDANIA

Zwięźle o powodach rozstrzygnięcia

Odszkodowanie

1.

Kwota główna

Odsetki

1.

775,20 złotych

Nie ma podstaw do zasądzenia kwoty odszkodowania zgodnie z wyliczeniami pełnomocnika wnioskodawcy. Jak wynika z karty wynagrodzenia R. W., wbrew twierdzeniom pełnomocnika i wnioskodawcy, otrzymywał wynagrodzenie w czasie internacji, a nadto, że niższe grudniowe pobory zostały wyrównane mu przy okazji styczniowej pensji. W tej części wniosek o odszkodowanie podlegał oddaleniu. Sąd przychylił się natomiast do żądania zasądzenia tytułem odszkodowania zwrotu kosztów podróży poniesionych w związku z odwiedzinami żony w Ośrodkach (...), a także kosztów przejazdów ojca, mimo, iż do widzeń z wnioskodawcą faktycznie nie doszło. Sąd nie uwzględnił wniosku o zasądzenie kwoty 100 złotych, tytułem kosztów paczki żywnościowej.

odsetki ustawowe od dnia uprawomocnienia się orzeczenia

Zadośćuczynienie

2.

Kwota główna

Odsetki

1.

25 000 złotych

Żądana kwota zadośćuczynienia w wysokości 681.718,02 złotych jest znacząco wygórowana. Przyznanie tak ustalonej kwoty zadośćuczynienia stanowiłoby źródło wzbogacenia się, a nie sposób na złagodzenie doznanej przez wnioskodawcę krzywdy.
Ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd wziął pod uwagę czas trwania izolacji (cztery miesiące i 10 dni - 130 dni), dolegliwości z tym związane, sytuację rodzinną wnioskodawcy, a także jego wiek i stan zdrowia przed internowaniem oraz skutki w sferze psychiki jakich doznał w związku z zastosowaną wobec niego izolacją. R. W. był kawalerem, związek małżeński zawarł w czasie przepustki w kwietniu 1982 roku. Nie miał wówczas nikogo na utrzymaniu. Pracował, przestrzegał porządku prawnego. Z zeznań wnioskodawcy wynika, iż warunki panujące w ośrodkach odosobnienia w S. i Ł. nie były rewelacyjne, ale i nie były nadmiernie ciężkie, internowani nie byli mieszani z elementem kryminalnym, w późniejszym etapie także i rygory wobec nich stosowane zostały złagodzone. Internowani mieli możliwość spotkania z rodziną. Posiłki były kiepskiej jakości, problemowa była kwestia higieny. Wnioskodawca w trakcie pobytu w Ośrodku (...) był wzywany na rozmowy z funkcjonariuszami SB. Choć dochodziło do pobić internowanych jego nie spotkała żadna przemoc fizyczna ze strony służby więziennej. Samo jednak osadzenie, izolacja od rodziny, świeżo poślubionej żony, środowiska lokalnego, oderwanie od codziennego życia, pogorszenie warunków sanitarnych, żywieniowych, rygory związane z izolacją - całą pewnością odcisnęły swoje piętno na psychice R. W.. W ocenie Sądu przyznanie zadośćuczynienia w wysokości ustalonej na 25 000 złotych będzie uzasadnione, jest to kwota wyważona i spełniająca walor słuszności, odpowiedniości i godności w stosunku do rozmiarów doznanych krzywd i cierpienia R. W..

odsetki ustawowe od dnia uprawomocnienia się orzeczenia

Inne

3.

1.

413,28 złotych - wysokość zwrotu wydatków należnych wnioskodawcy z tytułu ustanowienia pełnomocnika Sąd ustalił na podstawie §11.6, §16 i §17 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o art. 554 § 4 kpk.

PODPIS