Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 stycznia 2020 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Zawicki

Protokolant: Angelika Sykut

po rozpoznaniu w dniu 13 stycznia 2020 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa W. D.

przeciwko (...) spółka akcyjna w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 538,36 zł (pięćset trzydzieści osiem) złotych i (trzydzieści sześć) groszy z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 września 2018 roku;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zwraca powodowi od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie kwotę 137 (sto trzydzieści siedem) złotych i 28 (dwadzieścia osiem) groszy tytułem nadpłaconej zaliczki;

IV.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 138 (sto trzydzieści osiem) złotych i 11 (jedenaście) groszy tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: XI GC 339/19

Sprawa rozpoznana w postępowaniu zwykłym

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 16 listopada 2018 r. W. D. wniósł przeciwko (...) spółce akcyjnej w W. o zapłatę kwoty 2058,92 zł, w tym kwoty 1758,92 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 18 września 2018 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 300 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Powód wskazał, iż na skutek kolizji drogowej uszkodzeniu uległ pojazd marki V. o nr rej. (...) stanowiący współwłasność poszkodowanego M. L. oraz poszkodowanej E. L.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) Spółką Akcyjną w W.. Sprawa została zgłoszona pozwanej, która przyjęła na siebie odpowiedzialność co do zasady. Powód, który nabył na mocy umowy cesji od poszkodowanych uprawnienie do domagania się od pozwanej pokrycia poniesionej na skutek przedmiotowego zdarzenia szkody, dokonał własnej kalkulacji kosztów naprawy uszkodzonego auta i ustalił, że pozwana wypłacając kwotę 995,31 zł zaniżyła koszty naprawy pojazdu. Powód zwrócił się do pozwanej o dopłatę do odszkodowania w kwocie 1758,92 zł, jednak pozwana odmówiła. Powód podała także, że kwota 300 zł, której domaga się przedmiotowym pozwem do koszt wykonania prywatnej kalkulacji naprawy samochodu.

Nakazem zapłaty z dnia 3 grudnia 2018 r. Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwane towarzystwo ubezpieczeń wniosło sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany zakwestionował co do wysokości roszczenie powoda w zakresie kosztów naprawy jako znacznie zawyżone. Nadto pozwany zakwestionował roszczenie dotyczące zwrotu kosztów wykonania prywatnej ekspertyzy. Pozwana podniosła także zarzut braku legitymacji czynnej powoda do występowania w niniejszym procesie.

Strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 18 sierpnia 2018 roku uszkodzeniu uległ pojazd marki V. o nr rej. (...) stanowiący współwłasność poszkodowanego M. L. oraz poszkodowanej E. L.. Sprawca zdarzenia - H. N. posiadała wówczas ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzonej działalności w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. Poszkodowany początkowo zgłosił szkodę do (...)/S, w którym to towarzystwie w dacie szkody posiadał obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. (...)/S przyjął zgłoszenie szkody, przeprowadził oględziny pojazdu, a także określił wysokość powstałej szkody w pojeździe, jednak ostatecznie skierowano poszkodowanego, aby zgłosił szkodę do pozwanej, co uczynił w dniu 26 października 2018 roku zgłosił wyżej opisaną szkodę do pozwanej. Pozwana wszczęła postępowanie likwidacyjne, decyzją z dnia 29 października 2018 r. przyznała, a następnie wypłaciła na rzecz poszkodowanego odszkodowanie ustalone w oparciu o sporządzony kosztorys naprawy przez (...)/S w kwocie 995,31 zł.

Dowód:

- odpis z KRS pozwanej k.32-35,

- notatka informacyjna k. 48 verte, 52, 66 verte, 70,

- polisa k.51 verte, 69 verte,

- ksero dowodu rejestracyjnego sprawcy kolizji i poszkodowanego k.49, 6767 verte,

- dokumentacja fotograficzna k.50-51, 68-69

- kosztorys k.53-52 verte, 65 verte-66,

- pismo pozwanej z dnia 26.10.2018 r. k.60-65,

- decyzja pozwanej z dnia 29.10. (...). wraz pismem przewodnim k.54 verte -59,

- zeznania świadka M. L. k.200-201,

W dniu 5 listopada 2018 roku poszkodowany M. L. i E. L. zawarli z powodem umowę cesji wierzytelności, na mocy której powód nabył wszelkie prawa do odszkodowania w związku ze szkodą z dnia 18 sierpnia 2018 r. Tego samego dnia poszkodowani złożyli oświadczenie, iż przyznana dotychczas kwota odszkodowania w wysokości 995,31 zł jest niewystarczająca do wykonania naprawy i nie doprowadziła do wyrównania (naprawienia) poniesionej przez nich szkody.

Dowód:

- umowa cesji k.53 verte-54,

- wydruk z (...) powoda k.17,

- oświadczenie k.9,

W. D. zwrócił się do (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. o wykonanie kalkulacji naprawy. W sporządzonej dnia 18 sierpnia 2018 r. kalkulacji naprawy ustalono, że koszty naprawy pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...) wynoszą 2754,23 zł.

Dnia 14 września 2018 r. spółka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wystawiła na rzecz powoda W. D. fakturę VAT nr (...) na kwotę 369 zł brutto (300 zł netto) tytułem sporządzonej kalkulacji naprawy.

Dowód:

- kalkulacja naprawy z dnia 18.08.2018 r. k.10-14,

- faktura VAT nr (...) k. 15.

Hipotetyczny koszt naprawy samochodu marki V. (...) o nr rej. (...) w zakresie uszkodzeń będących wynikiem zdarzenia z dnia 18 sierpnia 2018 r. i przy użyciu do naprawy wyłącznie nowych, oryginalnych części zamiennych sygnowanych logo producenta pojazdu, zgodnie z kalkulacją kosztów naprawy wynosił 3.193,55 zł wraz z podatkiem VAT. Hipotetyczny koszt naprawy samochodu j/w z użyciem dostępnych ówcześnie alternatywnych części zamiennych tożsamych z oryginalnymi, o jakości (...) oraz części alternatywnych z grupy o potwierdzonej jakości tj. grupy PC we wskazanym zakresie ich wykorzystania wynosił 1.533,67zł wraz z podatkiem VAT. Wskazany powyżej koszt naprawy z użyciem części alternatywnych z uwagi na ok. 18-letni czas eksploatacji pojazdu można uznać go za pojazdem w istotnym stopniu wyeksploatowanym, jest kosztem ekonomicznie uzasadnionym. W tej sytuacji technicznie możliwe i ekonomicznie uzasadnione było użycie do jego naprawy dostępnych części alternatywnych we wskazanym zakresie, ale wyłącznie części o jakości potwierdzonej przez zewnętrzne firmy audytujące to jest części z grupy PC, PT, co pozwoliło by na pełne przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody pod względem funkcjonalnym, technicznym i estetycznym. Koszt takiej hipotetycznej naprawy stanowił wskazaną kwotę tj. 1.533,67 zł brutto.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego W. S. k. 210-223,

- ustana uzupełniająca opinia biegłego sądowego k.310,

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest zasadne w części (26%).

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 822 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia.

Nie budziła wątpliwości sądu odpowiedzialność sprawcy zdarzenia drogowego, którego pojazd był ubezpieczony od OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Nie było to również przedmiotem sporu w toku likwidacji szkody, albowiem ubezpieczyciel sprawcy wypłacił na rzecz powoda kwotę 995,31 zł, uznając, że zachodzi szkoda częściowa i taka kwota pozwoli na przeprowadzenie naprawy przywracającej stan pojazdu do stanu sprzed zdarzenia.

Przedmiotem sporu była wysokość odszkodowania – powód skalkulował je jako hipotetyczny koszt naprawy. Zdaniem powoda wartość naprawy szkody ustalona w oparciu o sporządzony przez siebie kosztorys wynosiła 2754,23 zł, inaczej niż przyjął to ubezpieczyciel sprawcy. W tym miejscu należy odnotować najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r II CNP 43/17, LEX nr 2490615 i przywołane tam inne orzeczenia SN), zgodnie z którym powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał już odpowiedniej naprawy samochodu, to "sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r , sygn. II CNP 41/17, LEX nr 2481973). Podobnie wyraził się Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 7 grudnia 2018 r. o sygn. akt III CZP 51/18, 64/18, 72-74/18 publikowanych na (...) Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Okręgowy w Szczecinie, czemu dał wyraz w wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r., sygn. akt VII Ga 278/18 (niepublikowany), w którym wyjaśnił, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu ustalonych niezależnie od poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie jest już utrwalone (tak postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2019 r. , III CZP 102/18) i doprowadziło do utrwalonego kierunku wykładni wskazanych przepisów. W orzecznictwie SN wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia m.in. w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu (tak postanowienie SN z dnia 20 lutego 2019 r., III CZP 91/18).

W świetle ustalonego stanu faktycznego powód naprawił pojazd własnoręcznie, a naprawa polegała na polakierowaniu. Sąd biorąc pod uwagę, że z uwagi na ok. 18-letni czas eksploatacji pojazdu można uznać go za pojazd w istotnym stopniu wyeksploatowany uznał za biegłym, że naprawa z użyciem części alternatywnych jest kosztem ekonomicznie uzasadnionym i przyjął (zgodnie z ustaleniami biegłego), że koszt jej wynosił 1.533,67 zł brutto. Taki koszt naprawy został ustalony z użyciem dostępnych ówcześnie alternatywnych części zamiennych tożsamych z oryginalnymi, o jakości (...) oraz części alternatywnych z grupy o potwierdzonej jakości tj. grupy PC. Wobec czego uwzględnieniu tytułem kosztu naprawy podlegała kwota stanowiąca różnicę pomiędzy zasadnym kosztem naprawy ustalonym przez biegłego, a wypłaconą dotychczas kwotą odszkodowania z tytułu naprawy pojazdu, tj. kwota 538,36 zł (1533,67 zł – 995,31 zł). Odsetki liczone od zasądzonej kwoty należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku; gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Ubezpieczyciel w toku likwidacji szkody dysponował całym materiałem niezbędnym do wydania decyzji. Stąd orzeczono, jak w pkt I sentencji.

W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w pkt II. Nieuzasadnione okazało się również żądanie pozwu co do kwoty 300 zł tytułem sporządzonej na zlecenie powoda kalkulacji naprawy. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. sygn. III CZP 68/18, publ. OSNC 2019/10/98 wskazał, że nabywcy w drodze przelewu wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Podobnie Sąd Najwyższy wskazał w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. (III CZP 68/18, OSNC 2019/10/98). Każdorazowo należy więc ocenić, czy w danej sprawie poniesienie tego wydatku było obiektywnie konieczne. Obowiązek wykazania takiej konieczności spoczywa na żądającym zwrotu takich kosztów (art. 6 k.c.), a więc w tym przypadku na powodzie. Sam fakt poniesienia kosztów nie przesądza automatycznie o tym, że zakład ubezpieczeń powinien je zwrócić.

W niniejszej sprawie powód W. D. wykonanie przedmiotowej kalkulacji zlecił (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. Z Krajowego Rejestru Sądowego wynika, że W. D. jest prezesem zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. W takich okolicznościach wydatek na prywatną ekspertyzę trudno uznać za wydatek konieczny i uzasadniony. Sąd ma świadomość, że często zdarza się, że prezes zarządu (lub inny członek zarządu) ma doświadczenie w branży, w której funkcjonuje dana spółka, a nawet prowadzi w podobnym zakresie działalność gospodarczą. Jednak domaganie się, aby wydatek za wykonanie prywatnej ekspertyzy potraktować w niniejszym procesie jako uzasadniony składnik odszkodowania Sąd uznał za nieuzasadnione. Jest to sztucznie wygenerowany koszt przez powoda, dostęp bowiem do systemu A. to koszt kilkudziesięciu złotych (nie kilkuset).

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 100 k.p.c. Powód wygrał sprawę w 26 %, a pozwana w 74 %. Na koszty poniesione przez powoda składają się opłata od pozwu 103 złotych, od pełnomocnictwa 17 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika 900 złotych oraz wydatek na wynagrodzenie biegłego w kwocie 1062,72 złotych – łącznie 2078,72 zł z czego 26 % daje kwotę 540,47 złotych. Koszty poniesione przez pozwaną to koszt wynagrodzenia pełnomocnika 900 złotych oraz opłata od pełnomocnictwa 17 złotych – łącznie 917 zł, z czego 74 % daje kwotę 678,58 złote, zaś 678,58 zł – 540,47 zł, daje kwotę 138,11 złotych. Taką kwotę z tytułu zwrotu kosztów procesu powinien powód zwrócić pozwanej, o czym orzeczono w pkt. III wyroku.

W pkt IV Sąd zwrócił powódce nadpłaconą zaliczkę na poczet wynagrodzenia biegłego (art. 80 ust. 1 w zw. z art. 84 ust. 1 i 2 u.k.s.c.). Koszt opinii wyniósł 1062,72 zł, powódka uiściła zaliczkę w kwocie 1200 zł, tak więc do zwrotu podlegała kwota 137,28 zł.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...) I. G.;

3.  (...)

4.  (...)