Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Pz 58/19

POSTANOWIENIE

Dnia 13 grudnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w następującym składzie:

Przewodniczący: sędzia Patrycja Bogacińska-Piątek

po rozpoznaniu sprawy w dniu 13 grudnia 2019 w G.

na posiedzeniu niejawnym

w sprawie R. L.

przeciwko (...) G. O., (...) Spółce Jawnej w W.

o ustalenie stosunku pracy

na skutek zażalenia powoda R. L.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

z dnia 1 października 2019 sygn. akt IV P 92/19

p o s t a n a w i a:

oddalić zażalenie

sędzia Patrycja Bogacińska-Piątek

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach postanowieniem z 1 października 2019 r. (sygn. IV P 92/19) oddalił wniosek powoda R. L. o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. W uzasadnieniu postanowienia Sąd I instancji wskazał, że udział profesjonalnego pełnomocnika po stronie powodowej nie jest konieczny. Podał, że nie jest to pierwszy proces powoda przed tym Sądem – powód występował już 7-krotnie z pozwami przeciwko różnym zakładom, w których domagał się m.in. odszkodowań za rozwiązanie umowy o pracę, wynagrodzenia czy też ustalenia stosunku pracy. W powyższych sprawach powód występował samodzielnie, sporządzając w sposób prawidłowy pisma procesowe. Również w przedmiotowej sprawie dotyczącej ustalenia stosunku pracy – zatrudnienia powoda przez 1 dzień u pozwanej – powód właściwie sporządził pozew i w terminie zareagował na wezwanie Sądu do uzupełnienia braków formalnych wniosku o przyznanie pełnomocnika z urzędu, a – co najważniejsze – powód ma właściwe rozeznanie w toczącej się sprawie. W zakresie sytuacji majątkowej powoda Sąd I instancji wskazał, że z poczynionego na podstawie art. 119 1 k.p.c. dochodzenia wynika, że wbrew złożonemu przez niego oświadczeniu, nie mieszka sam a razem z rodzicami w domu jednorodzinnym i prowadzi z nimi wspólne gospodarstwo. Nadto podawał, że pracuje w tzw. „szarej strefie” ale nie wykazał gdzie dokładnie pracuje i jakie uzyskuje z tego tytułu dochody.

Powód wniósł zażalenie na powyższe postanowienie. W uzasadnieniu powód wskazał, że nie zgadza się ze stanowiskiem Sądu I instancji, iż jest w stanie samodzielnie występować w procesie, mając na względzie również fakt, że strona przeciwna profesjonalnym pełnomocnikiem dysponuje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie powoda nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w pełni podziela ocenę stanu faktycznego oraz argumentację zawartą w uzasadnieniu Sądu I instancji do zaskarżonego postanowienia.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że artykuł 117 § 5 k.p.c. nakazuje sądowi uwzględnienie wniosku strony o ustanowienie pełnomocnika z urzędu tylko wtedy, gdy sąd uzna, że udział adwokata lub radcy prawnego w danej sprawie jest potrzebny. Potrzeba udzielenia profesjonalnej pomocy prawnej stronie zachodzi przy tym, przede wszystkim w sytuacji, gdy strona ta jest nieporadna, przez co należy rozumieć sytuację, w której nie potrafi ona w zrozumiały i poprawny sposób przedstawić swojego stanowiska procesowego oraz nie ma podstawowej orientacji w regułach rządzących procesem cywilnym, w związku z czym nie można zasadnie oczekiwać, iż pouczenia sądu udzielane w trybie art. 5 k.p.c. będą wystarczające dla zapewnienia jej odpowiedniej wiedzy o możliwych i celowych czynnościach procesowych.

O potrzebie przyznania pełnomocnika z urzędu można także mówić wtedy, gdy strona wprawdzie nie jest nieporadna, jednakże sprawa ma na tyle skomplikowany pod względem prawnym lub faktycznym charakter, że jej właściwe prowadzenie wymaga pogłębionej wiedzy prawniczej. Wreszcie, potrzeba ustanowienia pełnomocnika z urzędu istnieje wtedy, gdy strona (np. ze względu na chorobę) nie jest w stanie samodzielnie prowadzić sprawy, w szczególności stawiać się na kolejne terminy rozpraw (tak też Sąd Apelacyjny w Gdańsku, postanowienie z dnia 5 czerwca 2014 r., sygn. akt III AUz 110/14 LEX nr 1477056). Przy tym podkreśla się, że ustanowienie pełnomocnika z urzędu winno zawierać przekonanie sądu przesądzające o celowości jego ustanowienia (art. 117 § 5 k.p.c.). Powyższe prowadzi zatem do konstatacji, że potrzeba ustanowienia pełnomocnika z urzędu nie zachodzi, gdy stopień skomplikowania sprawy nie przekracza umiejętności i możliwości obrony swych praw przez stronę.

Odnosząc te rozważania do rozpatrywanej sprawy należy wskazać, że w ocenie Sądu Okręgowego zasługuje na aprobatę podgląd wyrażony przez Sąd Rejonowy sprowadzający się do stwierdzenia, że biorąc pod uwagę stan zaawansowania rozpatrywanej sprawy oraz umiejętność formułowania stanowiska procesowego przez powoda, przyznanie mu pełnomocnika z urzędu nie jest konieczne.

Nietrafne są argumenty skarżącego, że nie jest on w stanie samodzielnie występować w toku postępowania. Analiza akt sprawy potwierdza, iż powód jest aktywną procesowo stroną. Terminowo składa pisma procesowe, stawia się na rozprawach, w czasie których prezentuje swoje stanowisko.

W ocenie Sądu Okręgowego nietrafne są argumenty skarżącego, że fakt występowania po stronie przeciwnej podmiotu profesjonalnego prowadzi do tego, że równość procesowa stron postępowania, a co za tym idzie kontradyktoryjność procesu, na niekorzyść powoda, zostanie zachwiana. W świetle dyspozycji art. 117 § 5 k.p.c. nie jest w gruncie rzeczy istotne, czy strona dysponuje wiedzą odpowiadającą wiedzy profesjonalnego pełnomocnika. Gdyby taka miała być intencja ustawodawcy, należałoby bowiem przyjąć, że zasadą jest ustanawianie adwokata bądź radcy prawnego w każdej sprawie, skoro już z samego zawodowego charakteru ich działalności i uzyskanej wiedzy zawodowej można bez potrzeby weryfikacji tego twierdzenia założyć, że strona nie dysponuje wiedzą prawniczą i umiejętnościami zawodowymi przeciętnego adwokata bądź radcy prawnego. Tym samym najmniejszy niedostatek tej wiedzy odnoszący się do strony procesu w porównaniu do wiedzy, którą dysponuje profesjonalny pełnomocnik musiałby czynić zasadnym wniosek o ustanowienie adwokata bądź radcy prawnego.

Należy również zwrócić uwagę, że zważywszy na charakter i stopień skomplikowania przedmiotowej sprawy, prawa powoda jako strony procesowej działającego bez profesjonalnego pełnomocnika są w wystarczającym stopniu chronione przez zapewnienie mu możliwości udzielenia przez Sąd, na każdym etapie postępowania, stosownych pouczeń.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy orzekł o oddaleniu zażalenia na podstawie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c.

sędzia Patrycja Bogacińska-Piątek

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

-

(...)

-

(...).

G., (...)

(...)