Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 3 września 2019 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie Wydział II Cywilny – Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Izabella Stawicka (sprawozdawca)

Sędziowie: SO Lucyna Rajchel

SO Katarzyna Oleksiak

po rozpoznaniu w dniu 3 września 2019 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi M. S.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu egzekucyjnym bez nieuzasadnionej zwłoki, dotyczącej postępowania prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Podgórza w Krakowie K. O. sygn. akt KM 1910A/10

z udziałem Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego dla Krakowa – Podgórza w Krakowie i Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Podgórza w Krakowie K. O.

postanawia:

1.  stwierdzić przewlekłość postępowania w sprawie egzekucyjnej prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Podgórza w Krakowie K. O. sygn. akt KM 1910A/10,

2.  przyznać na rzecz skarżącego M. S. od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Podgórza w Krakowie sumę pieniężną w kwocie
2 000 zł (dwa tysiące złotych),

3.  oddalić skargę w pozostałym zakresie,

4.  nakazać zwrot na rzecz skarżącego M. S. od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie kwoty 100 zł (sto złotych) tytułem opłaty sądowej od skargi.

SSO Lucyna Rajchel SSO Izabella Stawicka SSO Katarzyna Oleksiak

UZASADNIENIE

Skarżący M. S. żądał stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie egzekucyjnej prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Podgórza w Krakowie K. O. pod sygn. akt KM 1910A/10 oraz przyznania odszkodowania za przewlekłość postępowania w maksymalnej wysokości 20 000 zł.

W uzasadnieniu skargi podniesiono, że pomimo upływu 7 miesięcy od wydania przez Komornika Sądowego K. O. postanowienia z dnia 10 października 2018 r. o przekazaniu egzekucji Komornikowi Sądowemu B. K., akta sprawy nie zostały faktycznie przekazane, co uniemożliwia dalsze prowadzenie postępowania. Suma egzekwowanej należności przewyższa 100 000 zł i wierzyciel przez zaniechania Komornika pozbawiony jest możliwości inwestowania własnych środków.

Wezwany do złożenia odpowiedzi na skargę Skarb Państwa – Prezes Sądu Rejonowego dla Krakowa – Podgórza w Krakowie wniósł o oddalenie skargi, przychylając się do argumentów przedstawionych w piśmie Komornika Sądowego.

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Podgórza w Krakowie K. O. podniósł, że zarządzenie o przekazaniu akt sygn. Km 1910A/10 zostało wydane w dniu 4 czerwca 2010 r. Zdaniem Komornika Sądowego skarga wierzyciela nie może zostać skutecznie wniesiona, albowiem postępowanie przed organem egzekucyjnym zostało zakończone postanowieniem z dnia 10 października 2018 r. Komornik Sądowy argumentował również, że czas od wydania postanowienia o przekazaniu do dnia wydania zarządzenia o przekazaniu minęło 201 dni, w tym 138 dni roboczych, co mieści się w statystycznym okresie rozstrzygania spraw gospodarczych w pierwszej instancji. Zwrócił też uwagę, że wejście w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. nowej ustawy o kosztach komorniczych spowodowało przed końcem 2018 r. masowy napływ wniosków wierzycieli o umorzenie egzekucji, których rozpoznawanie spowodowało opóźnienie w innych kategoriach działań organu egzekucyjnego, w przeciwnym razie liczni wierzyciele zostali by bowiem narażeni na poniesienie niewspółmiernie wysokich kosztów. Komornik Sądowy zakwestionował wysokość żądanej przez skarżącego sumy pieniężnej jako rażąco zawyżonej, albowiem wierzyciel nie poniósł w istocie żadnej szkody.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie zmierzające do wydania rozstrzygnięcia kończącego postępowanie w sprawie trwa dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia istotnych okoliczności faktycznych i prawnych albo dłużej niż to konieczne do załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego (przewlekłość postępowania).

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutu Komornika Sądowego K. O. o niedopuszczalności skargi, który niewątpliwie nie jest uzasadniony. Analiza akt postępowania egzekucyjnego prowadzonego uprzednio przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Podgórza w Krakowie K. O., natomiast aktualnie przez zastępcę Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa – Podgórza w Krakowie B. K. w osobie asesora G. N., wskazuje, że egzekucja do chwili wniesienia skargi nie została zakończona, pomimo iż toczy się obecnie przed innym organem egzekucyjnym. Postępowanie niewątpliwie pozostaje zatem „w toku” w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Brak zatem podstaw do odrzucenia skargi wierzyciela M. S. jako niedopuszczalnej.

Podkreślenia wymaga, że choć jako przyczynę opóźnienia zarządzenia przekazania akt sprawy zgodnie z wydanym postanowieniem Komornik Sądowy K. O. wskazuje wzmożoną ilość pracy spowodowaną wejściem w życie nowych przepisów, konsekwencji tego stanu rzeczy nie może jednak ponosić strona. Ma ona bowiem prawo do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie zwłaszcza w sytuacji, gdy czas trwania postępowania nie jest następstwem działań lub zaniechań samej strony. Rolą i obowiązkiem Komornika Sądowego jako organu egzekucyjnego jest natomiast takie zorganizowanie pracy Kancelarii, aby egzekucja należności objętej tytułem wykonawczym nie trwała dłużej niż to jest konieczne. Zapowiadana zmiana przepisów i data wejścia jej w życie była z pewnością znana Komornikowi Sądowemu, który powinien z odpowiednim wyprzedzeniem przygotować i przeszkolić swoich pracowników.
Z okoliczności sprawy wynika, że postanowienie Komornika z dnia 10 października 2018 r. o stwierdzeniu swej niewłaściwości do dalszego prowadzenia postępowania egzekucyjnego uprawomocniło się w dniu 19 listopada 2018 r., natomiast zarządzenie o przekazaniu akt sprawy zgodnie z właściwością zostało wydane w dniu 4 czerwca 2019 r. Niezależnie od przyczyn takiego stanu rzeczy, dla rozpoznania skargi w niniejszej sprawie, istotne pozostaje jedynie to, czy sprawę rozpoznano w tzw. rozsądnym terminie. W rozpoznawanej sprawie niewątpliwie ten zakres został naruszony, albowiem nawet przy uwzględnieniu znacznego zwiększenia ilości pracy z końcem 2018 r., należy stwierdzić, że Komornik Sądowy pozostawał w nieuzasadnionej zwłoce co najmniej od 1 stycznia 2019 r. do 4 czerwca 2019 r. Trzeba podkreślić, że przekazanie akt sprawy zgodnie z właściwością, po stwierdzeniu prawomocności postanowienia o przekazaniu stanowi wyłącznie czynność techniczną, nie wymagającą znacznego nakładu pracy i skomplikowanych procedur. W tym kontekście całkowicie nieuprawnione jest odwoływanie się przez Komornika Sądowego K. O. do statystycznego okresu rozpoznawania spraw gospodarczych przez sądy I instancji jako usprawiedliwienie opieszałości w wykonaniu czynności przekazania akt organowi właściwemu. Biorąc pod uwagę powyższe przyczyny, skargę wierzyciela należało uwzględnić.

Stosownie do treści art. 12 ust. 4 ustawy, uwzględniając skargę, sąd na żądanie skarżącego przyznaje od Skarbu Państwa, a w przypadku skargi na przewlekłość postępowania prowadzonego przez komornika - od komornika, sumę pieniężną w wysokości od 2000 do 20 000 złotych. Sąd Okręgowy uznał, że odpowiednią sumą pieniężną za naruszenie prawa skarżącego w niniejszej sprawie będzie kwota 2 000 zł. Stwierdzenie przewlekłości dotyczy bowiem stosunkowo krótkiego okresu czasu (pięciu miesięcy). Sąd Okręgowy miał również na względzie, że na chwilę obecną akta sprawy zostały już przekazane właściwemu Komornikowi Sądowemu, co umożliwiło dalszą egzekucję należności wierzyciela. Biorąc powyższe pod uwagę, dalej idącą skargę należało oddalić.

W tych okolicznościach Sąd Okręgowy orzekł jak w punktach 1-3 sentencji na podstawie art. 12 ust. 1, 2 i ust.4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.).

O obowiązku zwrotu uiszczonej opłaty od skargi Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 17 ust. 3 cyt. ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r.

SSO Lucyna Rajchel SSO Izabella Stawicka SSO Katarzyna Oleksiak