Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 października 2019 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 października 2019 r. w S.

odwołania J. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 26 października 2018 r. Nr (...)

w sprawie J. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o prawo do emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala J. P. prawo
do emerytury od dnia 16 października 2018 roku;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. na rzecz J. P. kwotę (...)) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Decyzją z (...)2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił J. P. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął (...)staż pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy podniósł, że udowodniony staż pracy w szczególnych warunkach stanowi (...).

Odwołanie od w/w decyzji złożył J. P. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. Zaskarżonej decyzji zarzucił sprzeczność ustaleń z treścią zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz niewyjaśnienie wszystkich istotnych faktów dotyczących jego prawa do emerytury w wieku obniżonym. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach należy doliczyć okres pracy w (...) Przedsiębiorstwie (...) w Ł. Zakład Produkcyjny nr (...) w G. od 5 listopada 1980r. do 15 maja 1990r., Zakładzie (...) Sp. z o.o. od 16 maja 1990r. do 31 lipca 1990r., a następnie w Zakładzie (...) Sp. z o.o. w upadłości od 1 sierpnia 1990r. do 26 czerwca 2002r. Podniósł, iż w/w okresach pracował na stanowisku maszynisty chłodniczego , a jedynie zakład pracy zmieniał nazwę. Na okoliczność rodzaju wykonywanej pracy ubezpieczony wniósł o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków (odwołanie wraz z załącznikami k.1-7 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.9 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony J. P. w dniu (...)2017r. ukończył (...)rok życia. W dniu (...). wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 16 października 2018r. k.1-3v akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze (...)i 20 dni, z czego okresy składkowe stanowią(...)i 14 dni, a okresy nieskładkowe wynoszą 1 miesiąc i 6 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony osiągnął staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 8 lat, 1 miesiąc i 22 dni z tytułu zatrudnienia w (...) w W. od 1 września 1972r. do 22 października 1980r. (świadectwo pracy z 22 października 1980r. k.3 akt emerytalnych).

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w szczególnych warunkach decyzją z 26 października 2018r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 26 października 2018r. k.6 akt emerytalnych).

W dniu 5 listopada 1980r. ubezpieczony został zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) w Ł. Zakład Produkcyjny nr (...) w G. na stanowisku pomocnika maszynisty chłodniczego (skierowanie do pracy z dnia 24 października 1980r., umowa o pracę na okres próbny z 5 listopada 1980r. oraz umowa o pracę na czas nieokreślony z 20 listopada 1980r. - akta osobowe, świadectwo pracy z 23 marca 1990r. k.4 akt dot. kapitału początkowego). W okresie od 19 listopada 1982r. do 29 kwietnia 1983r. ubezpieczony odbył kurs obsługi urządzeń chłodniczych (kopia świadectwa ukończenia szkoleni k.7 akt sprawy). Z dniem 1 sierpnia 1990 r. pracodawcę ubezpieczonego włączono do Krajowej Spółki (...) Sp. z o.o. w W. (umowa o pracę z 1 sierpnia 1990r., angaże - akta osobowe). W dniu 1 października 1999r. Zakład (...) Sp. z o.o. w (...) Sp. z o. o. został wyodrębniony ze struktur (...) S.A. w W. (informacja z 28 września 1999r. – akta osobowe). Z dniem 1 sierpnia 2000r. przedsiębiorstwo to zostało przejęte przez (...) Sp. z o.o. w G. (informacja z 31 lipca 2000r. – akta osobowe). Pracę w tym przedsiębiorstwie ubezpieczony kontynuował do 26 czerwca 2002r. (świadectwa pracy z 26 czerwca 2002r. k.5-8 akt dot. kapitału początkowego oraz zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu – akta osobowe). W przedstawionych okresach ubezpieczony był zatrudniony w pełnym wymiarze i wykonywał pracę maszynisty chłodniczego. W zakładzie znajdowało się 4 sprężarki z silnikami o mocy 54 kW. Do zadań ubezpieczonego należała obsługa chłodniczej instalacji amoniakalnej. Praca ubezpieczonego była wykonywana w maszynowni, jak również bezpośrednio w komorach chłodniczych o temperaturze wewnętrznej poniżej 0 stopni C.. W maszynowni panował bardzo duży hałas związany z pracą sprężarek oraz duże stężenie oparów amoniaku, bowiem wydobywał się on z nieszczelnej instalacji, którą nieustannie trzeba było remontować. Ubezpieczony co 10-15 min sprawdzał parametry urządzenia w zakresie np. temperatury samego urządzenia, ale także temperatury w komorach chłodzących, ciśnienia, skraplania, parowania, a następnie podejmowanie odpowiednich czynności w celu uzyskania odpowiednich parametrów np. ręczne otwieranie zaworów sprężarki, dla uzyskania odpowiedniego ciśnienia w urządzeniu. Nadto ubezpieczony dokonywał też drobnych napraw tych urządzeń, zwłaszcza uszczelnienia instalacji. W okresie tego zatrudnienia ubezpieczony innych prac nie wykonywał. Z tytułu wykonywania takiej pracy ubezpieczony otrzymywał dodatek za pracę w warunkach szkodliwych (zeznania świadków: J. M. oraz Z. T. k.17-17v akt sprawy, zeznania ubezpieczonego k.26-26v akt sprawy).

Ubezpieczony przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczność niesporna). We wniosku o emeryturę wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnych na dochody budżetu państwa (wniosek k.2 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. P. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015r., poz.748 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach. Poza sporem pozostawało, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia, a także zgłosił wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnych na dochody budżetu państwa. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, gdyż oprócz niekwestionowanej przez organ rentowy pracy w takich warunkach w (...) w W. (w wymiarze 8 lat, 1 miesiąc i 22 dni), pracę w szczególnych warunkach wykonywał również na rzecz (...) Przedsiębiorstwa (...) w Ł. Zakład Produkcyjny nr (...) w G. – późniejsza nazwa Krajowa Spółka (...) Sp. z o.o. w W., a następnie (...) Sp. z o.o. w G. od 5 listopada 1980r. do 26 czerwca 2002r. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe dało podstawy do ustalenia, że w powyższym okresie zatrudnienia ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w szczególnych warunkach wykonując pracę maszynisty chłodniczego. Ubezpieczony wykonywał pracę zarówno w komorach chłodzących, gdzie temperatura była poniżej 0 stopni C., jak i w maszynowni, gdzie temperatura była powyżej 0 stopni C. i gdzie znajdowało się cztery sprężarki amoniakalne ,tj. urządzenia odpowiedzialne za chłodzenie komór chłodzących. Ubezpieczony był odpowiedzialny za obsługę tych urządzeń, a dodatkowo dokonywał też ich drobnych napraw, gdy często dochodziło do rozszczelnienia instalacji i wycieku amoniaku. Pracę taką świadczył również przed uzyskaniem w kwietniu 1983r. uprawnień maszynisty chłodniczego. W powyższym zakładzie ubezpieczony faktycznie pracował jako maszynista chłodniczy, a nie elektryk, czy elektromechanik. Dla oceny czy pracownik pracował w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, a rodzaj powierzonych mu czynności.

Praca tego rodzaju zaliczona jest do pracy w szczególnych warunkach o czym stanowi wykaz A dział XIV poz.9 oraz dział X poz.7 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Na fakt wykonywania przez ubezpieczonego pracy maszynisty chłodniczego wskazują spójne zeznania świadków - współpracowników ubezpieczonego w rozpatrywanym, a także korespondujące z tymi dowodami logiczne zeznania samego ubezpieczonego.

Reasumując uznać należało, że po doliczeniu powyższego okresu zatrudnienia do stażu pracy w szczególnych warunkach, ubezpieczony spełnia przesłankę 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Mając to na uwadze Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że J. P. przysługuje prawo do emerytury od 16 października 2018r.,tj. od chwili złożenia przez ubezpieczonego oświadczenia o przekazaniu środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa. W tej dacie spełniona została przez ubezpieczonego ostatnia przesłanka warunkująca nabycie prawa od emerytury w niższym wieku emerytalnym.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, na podstawie art.98§1 i 3 kpc w zw. z §9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r., poz.1800 ze zm.) Sąd zasądził od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kwotę (...) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.