Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2019 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie VI Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący - SędziaSA Agata Wolkenberg

Sędziowie:SA Małgorzata Borkowska

SA Jolanta Pyźlak (spr.)

Protokolant:Patryk Pałka

po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2019 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. G.

przeciwko Skarbowi Państwa - (...)

o zadośćuczynienie i odszkodowanie

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 29 czerwca 2017 r., sygn. akt III C 1114/15

I.  oddala apelację;

I.  zasądza od M. G. na rzecz Skarbu Państwa – (...) kwotę 1200 zł (tysiąc dwieście złotych) tytułem części kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt VI ACa 1730/17

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24 września 2015 r. M. G. wniósł o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa - (...)kwoty 1 000 000 zł z tytułu zadośćuczynienia i odszkodowania, wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, zarzucając pozwanemu, iż nie złożył skargi kasacyjnej od wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy (...) w Ł., który w ocenie powoda był dotknięty wadą prawną. Pismem z dnia 9 listopada 2015 r. Powód sprecyzował, że wnosi o zasądzenie kwoty 500 000 zł z tytułu zadośćuczynienia i 500 000 zł z tytułu odszkodowania.

Skarb Państwa - (...) odpowiedzią na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od Powoda na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wyrokiem z dnia 29 czerwca 2017 r. w sprawie o sygn. akt III C 1114/15 Sąd Okręgowy w Warszawie w punkcie pierwszym powództwo oddalił, w punkcie drugim odstąpił od obciążania powoda zwrotem kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego, a w punkcie trzecim nieuiszczone koszty sądowe przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Swoje rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł na następujących ustaleniach faktycznych i ocenie prawnej:

Sąd Rejonowy (...) w Ł.V Wydział Karny, w dniu 8 listopada 2006 r. wydał wyrok, na mocy którego uznał Powoda winnym zarzucanych mu czynów i wymierzył mu m.in. na podstawie art. 286 § 1 k.k. karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Przy czym w wyroku tym błędnie wpisano słownie określenie ilości miesięcy, wpisując słownie zamiast słowa „sześciu” słowo „dziesięciu”. Powyższy wyrok w zakresie prawidłowego oznaczenia słownego orzeczonej kary został sprostowany postanowieniem z dnia 9 listopada 2006 r. Pismem z dnia 29 września 2014 r. skierowanym do pozwanego, M. G. zwrócił się o wniesienie kasacji od orzeczenia, jakim było postanowienie dotyczące sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej w wyroku z dnia 8 listopada 2006 r. wydanym przez Sąd Rejonowy (...) w L.w sprawie V K 1085/05. Powyższy wniosek powód ponowił pismem z dnia 22 października 2014 r. W dniu 27 listopada 2014 r. powód po raz kolejny zwrócił się do pozwanego o przeanalizowanie jego sprawy i wniesienie kasacji.

W dniu 24 marca 2015 r. Prokuratura (...)odpowiadając na pisma powoda z dnia 29 września, 22 października i 27 listopada 2014 r. wskazała, że analiza akt postępowania nie daje podstaw do skorzystania z art. 521 § 1 k.p.k., w związku z czym nie wniesie kasacji od kwestionowanego orzeczenia. W piśmie tym argumentowano, że wniesienie kasacji byłoby niecelowe. Pozwany przyznał, że błędne wpisanie w wyroku słownego oznaczenia terminu kary stanowiło rażące naruszenie prawa, które uszło również uwadze Sądu Okręgowego w Ł., jednakże powołano się na postanowienie z dnia 9 listopada 2006 r. wskazując, że owo postanowienie nie doprowadziło do powstania sprzeczności, uniemożliwiającej wykonanie wyroku, o czym świadczą kolejne nakazy przyjęcia do obycia kary pozbawienia wolności w wysokości 1 roku i 6 miesięcy, obliczenia terminu jej odbycia. Podkreślono również, że twierdzenia powoda co do sprzeczności wyroku jest nieuzasadnione, gdyż wydawane wyroki łączne, każdorazowo operują prawidłowo określonym wymiarem kary pozbawienia wolności, tj. 1 roku i 6 miesięcy, czyli takiej jaka została orzeczona w wyroku z dnia 8 listopada 2006 r. Nadto podkreślono, że w wyniku złożenia skargi kasacyjnej, wyrok jaki został wydany w stosunku do powoda w sprawie IV K 701/14, prawomocny od dnia 4 grudnia 2014 r., który obejmuje swoim zakresem również orzeczenie kwestionowane przez powoda, również utraciłby moc.

Powód w dniu 31 marca 2015 r. złożył skargę na pracownika Prokuratury (...), powołując się na dyskryminację. O powyższej skardze powód pismem z dnia 31 marca 2015 r. poinformował Ministerstwo (...). Następnie w dniu 2 kwietnia 2015 r. złożył do Prokuratury (...)zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa w związku z niedopełnieniem obowiązków służbowych przez funkcjonariusza publicznego. Odpowiadając na powyższe pisma, Prokuratura (...)w dniu 11 maja 2015 r. poinformowała powoda, że po zapoznaniu się z dokumentacją brak jest podstaw do stwierdzenia, iż prokurator K. B. dopuściła się uchybień. Ponadto stwierdzono brak podstaw do zmiany stanowisk w przedmiocie odmowy wniesienia kasacji. Poinformowano również, że analiza akt sprawy nie daje podstaw do przyznania powodowi racji oraz pouczono, że zgodnie z art. 523 § 1 k.p.k. in fine kasacja nie może być wniesiona jedynie z powodu niewspółmierności kary.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o załączone do akt dokumenty oraz w oparciu o zeznania powoda. Sąd Okręgowy natomiast oddalił wniosek powoda o zwrócenie się o: jego książeczkę zdrowia oraz o informację, czy powód odbył w całości, czy w części karę orzeczoną wyrokiem wydanym w sprawie V K 1085/05, a także o odpis z Krajowego Rejestru Karnego, o które to dowody powód wnioskował celem wykazania naruszenia jego dóbr osobistych, uznając, iż wnioski te nie pozostawały w związku z podstawą roszczenia powoda.

Sąd I Instancji uznał, iż roszczenie powoda nie zasługuje na uwzględnienie. Wskazał, iż stosownie do treści art. 23 k.c., dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Powołując się na uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 1993 r. I PZP 28/93 Sąd Okręgowy wskazał, że uznanie, czy mamy do czynienia z dobrem osobistym zależy od wielu czynników oraz, że pojęcie to należy odnosić do określonego poziomu rozwoju technologicznego i cywilizacyjnego, a także przyjętych w społeczeństwie zasad moralnych i prawnych, istniejącego rodzaju stosunków społecznych, gospodarczych, czy nawet politycznych. Kodeks cywilny nie zawiera wyczerpującego katalogu dóbr osobistych, a jedynie wymienia przykładowe dobra podlegające ochronie. Stosownie do treści art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka pozostają pod ochroną prawa cywilnego, zaś zgodnie z art. 24 k.c. poszkodowanemu przysługują stosowne roszczenia wymienione w przepisie. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Ochrona przewidziana w przytoczonym przepisie jest uzależniona od spełnienia dwóch przesłanek, a mianowicie: zagrożenia lub naruszenia dobra osobistego osoby fizycznej oraz bezprawności działania osoby naruszającej cudze dobro. Pierwszą z tych przesłanek musi wykazać osoba żądająca ochrony, natomiast ciężar wykazania, że określone zachowanie nie może być uznane za bezprawne, spoczywa na osobie, która dopuściła się naruszenia.

Sąd I Instancji wskazał także, że przesłanka bezprawności ujmowana jest przy tym szeroko. Za bezprawne bowiem uznaje się każde zachowanie sprzeczne z obowiązującymi przepisami oraz z zasadami współżycia społecznego. W wyroku z dnia 19 października 1989 r., II CR 419/89, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że za bezprawne uważa się każde działanie naruszające dobro osobiste, jeżeli nie zachodzi żadna szczególna okoliczność usprawiedliwiająca takie działanie, oraz że do okoliczności wyłączających bezprawność zalicza się: działanie w ramach porządku prawnego, tj. działanie dozwolone przez obowiązujące przepisy prawa, wykonywanie prawa podmiotowego, zgodę pokrzywdzonego (ale z zastrzeżeniem uchylenia jej skuteczności w niektórych przypadkach) oraz działanie w obronie uzasadnionego interesu.

Przy ocenie, czy zostało naruszone dobro osobiste człowieka decydują kryteria obiektywne, a nie subiektywne odczucia osoby żądającej ochrony prawnej. Kryteria obiektywne pozwalające stwierdzić, czy i w jakim ewentualnie zakresie zostały naruszone dobra osobiste, opierają się na tzw. opinii publicznej będącej odzwierciedleniem poglądów powszechnie przyjętych i uznania, iż materiał przedstawiony przez pozwanego, a dotyczący spraw powoda nosi znamiona bezprawności.

W ocenie Sądu Okręgowego powód nie wykazał, że doszło do naruszenia jego dóbr osobistych. W toku postępowania powód wskazywał, że przez zaniechanie pozwanego, który nie zdecydował się wnieść kasacji, odbywa karę pozbawienia wolności, która została orzeczona w sposób nieprawidłowy. Ustalenia poczynione w niniejszej sprawie, w ocenie tego Sądu, powyższej okoliczności nie potwierdzają. Wprawdzie Sąd Rejonowy (...) w Ł. V Wydział Karny wydając w dniu 8 listopada 2006 r. wyrok w sprawie V K 1085/05, w którym w sposób nieprawidłowy określił słownie wymiar kary, błędnie wpisując zamiast sześciu miesięcy, dziesięć, jednak powyższy błąd pozostał bez wpływu czasokres kary wymierzonej powodowi. Błąd ten został sprostowany postanowieniem z dnia 9 listopada 2006 r. Sprostowanie nie wywołało żadnych sprzeczności, które powodowałyby wątpliwości co do zakresu orzeczonej kary i jej wykonania.

Wydany w stosunku do powoda wyrok łączny uwzględniał karę orzeczoną wyrokiem w sprawie V K 1085/05 w wymiarze 1 roku i 6 miesięcy. Tym samym, w ocenie Sądu Okręgowego, nie ma podstaw do przyjęcia, że omyłka do jakiej doszło, w jakikolwiek sposób wpłynęła negatywnie na czas pozbawienia powoda wolności. Sąd orzekający w sprawie cywilnej nie jest uprawniony do dokonywania oceny wyroku kwestionowanego przez powoda. Służy temu inny tryb. W świetle powyższego, w ocenie Sądu Okręgowego, brak jest podstaw do przyjęcia, że wyrok jaki zapadł w stosunku do powoda jest wadliwy. Przez to nie można przyjąć, że pozwany naruszył jego dobro osobiste w postaci prawa do wolności. Do pozbawienia powoda wolności nie doszło na skutek działań pozwanego. Nie ma również podstaw do przyjęcia, iż doszło do powyższego wskutek niewniesienia przez pozwanego skargi kasacyjnej.

Odnosząc się do zeznań powoda złożonych na rozprawie w dniu 13 grudnia 2016 r., podczas których powoływał się na problemy zdrowotne, Sąd Okręgowy wskazał, że powód nie wykazał, aby istniał związek przyczynowy pomiędzy powstałym błędem w wyroku, a pogorszeniem się jego stanu zdrowia. Z tych też względów, w ocenie tego Sądu, powód nie wykazał, aby doszło do naruszenia jego dóbr osobistych, do czego był zobligowany w świetle art. 6 k.c.

Nawet gdyby uznać, że wydany wyrok naruszył dobra osobiste powoda, to zdaniem Sądu Okręgowego, również nie byłoby podstaw do uwzględniania jego roszczenia. Aby roszczenie takie mogło zostać uwzględnione, działanie pozwanego musiałoby być bezprawne. Zdaniem Sądu I Instancji niewniesienie przez pozwanego skargi kasacyjnej nie świadczy o bezprawności działania pozwanego. Przepis art. 521 § 1 k.p.k. nie nakłada na Prokuratora (...)obowiązku wniesienia kasacji. Artykuł ten daje jedynie możliwość wniesienia takowej i to w sytuacji, gdy zaszły okoliczności o których traktuje art. 439 k.p.k. W niniejszej sprawie do takich okoliczności, w ocenie Sądu Okręgowego, nie doszło. W szczególności nie doszło do sprzeczności w treści orzeczenia, uniemożliwiającej jego wykonanie. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 stycznia 2017 r. w sprawie V KK 396/16, wskazał, iż „art. 439 § 1 pkt 7 k.p.k. dotyczy skrajnie sprzecznych rozstrzygnięć zawartych w wyroku, a więc takich które tyczą jednej osoby i tego samego czynu ale powodują przeciwstawne konsekwencje prawne, tak że wykonanie jednego rozstrzygnięcia powoduje unicestwienie drugiego, prowadząc do sprzeczności logicznej. Przykładami takich rozstrzygnięć są: skazanie i uniewinnienie oskarżonego za ten sam czyn w ramach tego samego wyroku, czy skazanie za ten sam czyn na różne kary”. W przypadku wyroku, jaki zapadł w stosunku do powoda, powyższe sprzeczności nie zachodziły.

O kosztach Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 102 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, zaskarżając wyrok w punkcie pierwszym i podnosząc następujące zarzuty:

1) naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 217 § 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. polegające na oddaleniu wniosków dowodowych powoda, zgłoszonych w piśmie procesowym z dnia 26 czerwca 2016 roku tj. o zwrócenie się do Aresztu Śledczego w Ł. o załączenie do akt sprawy książeczki zdrowia powoda i przeprowadzenie dowodu z tego dokumentu; zwrócenie się do tej samej jednostki penitencjarnej o informację, czy powód odbył w całości lub w części karę wynikającą z wyroku z dnia 8.11.2006 r. Sądu Rejonowego(...) w Ł. o sygn. akt V K 1085/05 oraz o zwrócenie się do Krajowego Rejestru Karnego o informację o karalności powoda w sytuacji, gdy wnioski zmierzały do wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy, co miało wpływ na jej rozstrzygnięcie, gdyż Sąd meriti orzekał na podstawie niepełnego materiału dowodowego;

2) naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 § 1 k.p.c. oraz art. 232 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i uczynienie jej dowolną w drodze nieprawidłowej oceny materiału dowodowego, a polegającej na wadliwym uznaniu, że powód nie wykazał, że wskutek działania pozwanego doszło do naruszenia jego dóbr osobistych oraz że istnieje związek przyczynowy między błędem w komentowanym wyroku a jego stanem zdrowia;

3) naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i uczynienie jej dowolną w drodze nieprawidłowej oceny materiału dowodowego, a polegającej na wadliwym uznaniu, że zachowanie pozwanego nie nosiło znamion bezprawności w sytuacji, gdy w ramach swoich kompetencji - po analizie akt sprawy Sądu Rejonowego (...) w Ł. o sygn.. akt: V K 1085105 (w szczególności zaś wyroku z dn. 8.11.2006 r.) winien on wnieść nadzwyczajny środek zaskarżenia w postaci kasacji na korzyść powoda;

4) naruszenie prawa materialnego, tj. art. 23 k.c., 24 k.c. 444 § 1 k.c.. 445 § 1 i 2 k.c. oraz art. 448 k.c. poprzez ich niezastosowanie i przyjęcie, że dobra osobiste powoda nie zostały naruszone, w sytuacji gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwalał na ustalenie przeciwne, a w związku z tym w sposób niezasadny nie uwzględniono roszczeń powoda o zasądzenie zadośćuczynienia i odszkodowania w żądanej wysokości.

W konsekwencji skarżący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez uwzględnienie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu. Ponadto wniósł o ponowne rozpoznanie postanowienia dowodowego Sądu I instancji w zakresie w jakim oddalił moje wnioski dowodowe o załączenie do akt sprawy książeczki zdrowia powoda i przeprowadzenie z dowodu z tego dokumentu; zwrócenie się do tej samej jednostki penitencjarnej o informację, czy powód odbył w całości lub w części karę wynikającą z wyroku z dn. 8.11.2006 r. Sądu Rejonowego (...) w Ł. o sygn. akt V K 1085105 oraz o zwrócenie się do Krajowego Rejestru Karnego o informację o karalności powoda poprzez dopuszczenie wskazanych dowodów na etapie postępowania odwoławczego na okoliczność naruszenia dóbr osobistych powoda, bezprawności zachowania pozwanego, rozmiaru krzywdy oraz wysokości wyrządzonej powodowi szkody majątkowej.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja powoda jest niezasadna. Sąd Apelacyjny podziela ustalenia faktyczne Sądu I Instancji, jak i co do zasady dokonaną przez ten Sąd ocenę prawną.

Zgodnie z art. 227 k.p.c. przedmiotem dowodu są fakty istotne dla rozstrzygnięcia. Wnioski dowodowe powoda mogłyby mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia tylko w przypadku, gdyby jego roszczenie co do zasady było uzasadnione i trzeba byłoby ustalać wysokość czy zakres szkody. Jednak Sąd Apelacyjny podziela ocenę prawną Sądu Okręgowego, iż powództwo nie zasługuje na uwzględnienie już co do zasady. Prawidłowo zatem Sąd I Instancji pominął na podstawie art. 217 § 3 k.p.c. zgłoszone przez powoda wnioski dowodowe służące wykazaniu wysokości szkody. Brak jest również podstaw do realizacji tych wniosków dowodowych w postępowaniu apelacyjnym.

Nie jest również zasadny zarzut naruszenia art. 233§1 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem Sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. może polegać na błędnym uznaniu, że przeprowadzony w sprawie dowód ma moc dowodową i jest wiarygodny albo że wiarygodności i mocy dowodowej jest pozbawiony. Prawidłowe postawienie zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wskazania konkretnych zasad, które sąd naruszył i dowodów, przy ocenie których do naruszenia takiego doszło. Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona.

Przenosząc te ogólne uwagi na grunt niniejszej sprawy należy przede wszystkim wskazać, iż powód nie sprecyzował w apelacji jakich dowodów ten zarzut dotyczy. W niniejszej sprawie Sąd Okręgowy przeprowadzał dowód z dokumentów załączonych do akt spraw, stanowiących kopie dokumentów z akt karnych i korespondencji powoda z Prokuraturą oraz dowód z zeznań powoda, dając wiarę tym dowodom. Ocena tego materiału dowodowego nie narusza zasad wskazanych w ww. przepisie, a stan faktyczny był w istocie bezsporny. Oddalenie powództwa było natomiast kwestią oceny prawnej, a nie błędnej oceny dowodów.

Zgodnie z art. 232 zdanie pierwsze k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Przepis ten jest adresowany do stron, a nie do sądu, stąd też wskazuje się w orzecznictwie, iż sąd nie może go naruszyć.

Ciężar dowodu wynikający z art. 24 k.c. w zw. z art. 6 k.p.c. Sąd Okręgowy zastosował prawidłowo, uznając, iż powód powinien wykazać fakt naruszenia jego dóbr osobistych, zaś pozwanego obciąża ciężar obalenia domniemania bezprawności wynikającego z art. 24 k.c. Przy czym podstawą roszczeń odszkodowawczych powoda są w istocie przepisy o czynach niedozwolonych, do których odsyła art. 24 §1 i 2 k.c., a zatem art. 415, 417 i 448 k.c., bowiem powód domaga się zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną zaniechaniem prokuratury i odszkodowania za szkodę majątkową, jaka jego zdaniem powstała wskutek zaniechań prokuratury.

Sąd Apelacyjny podziela ocenę Sądu I Instancji, iż brak jest przesłanek odpowiedzialności Skarbu Państwa w niniejszej sprawie. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż powód wywodzi swoją szkodę nie z faktu pomyłki sądu w oznaczeniu wysokości kary, ale zaniechania Prokuratury w zaskarżeniu tego wyroku. Zgodnie z art. 417 §1 k.c., za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Jak się wskazuje w literaturze bezprawność zaniechania można przyjąć wówczas, gdy istniał nakaz działania, zakaz zaniechania albo zakaz sprowadzenia skutku, jaki może być sprowadzony przez zaniechanie. Jako przykłady takiego zaniechania wskazuje się nieudzielenie pomocy przez lekarza pacjentowi znajdującemu się w stanie bezpośredniego zagrożenia życia, zawinione nieprzeprowadzenie diagnostyki czy opóźnione rozpoczęcie leczenia.

W niniejszej sprawie powód zarzuca pozwanej zaniechanie obowiązków, które w jego ocenie wynikają z art. 2, 3 i 32 ustawy z 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze, jednakże ustawa ta może stanowić podstawę oceny działań prokuratury dopiero od chwili jej wejścia w życie, zaś odmowa wniesienia kasacji, która stanowi podstawę żądań powoda miała miejsce w 2015 r., a zatem przed datą wejścia w życie tej ustawy. Wcześniej obowiązywała ustawa z 20 czerwca 1986r. o prokuraturze (Dz.U.2011.270.1599 j.t.), która również w art. 2 stanowiła, iż zadaniem prokuratury jest strzeżenie praworządności oraz czuwanie nad ściganiem przestępstw. Jednakże sam fakt, iż w art. 32 ust. 3 tej ustawy przewidziano, że prokurator wnosi w przypadkach przewidzianych w ustawach, środki zaskarżenia od orzeczeń sądowych, nie oznacza, iż ma obowiązek wnosić takie środki w każdej sprawie. Jest oczywiste, iż wnosi środki odwoławcze w tych sprawach, w których uzna, iż wymagają tego względy praworządności. Przy czym praworządność należy rozumieć jako zgodność z prawem działania wszystkich organów, instytucji, organizacji państwowych i społecznych oraz wszystkich obywateli. Co do zasady - jeżeli Sąd popełnia naruszający zasady praworządności błąd w orzeczeniu, to niewątpliwie zadaniem prokuratury jest wnieść stosowny środek zaskarżenia celem eliminacji tego błędu.

Jednakże, jak słusznie stwierdził Sąd I Instancji, ocena czy uchybienie to stanowiło naruszenie praworządności wymagające wniesienia kasacji od wyroku, należała do prokuratury. Jak już wyżej wskazano, zaniechanie może być uznane przez sąd cywilny za sprzeczne z prawem tylko wtedy, gdy istniał bezwzględny nakaz działania. Natomiast art. 521 § 1 k.p.c. stanowi, iż Minister (...)- Prokurator (...), a także Rzecznik Praw Obywatelskich może wnieść kasację od każdego prawomocnego orzeczenia sądu kończącego postępowanie. W przepisie zawarte jest słowo „może” a nie „musi”. Ocena czy należy wnieść kasację czy też nie, należy zatem do Prokuratora (...). Zgodnie z art. 439 § 1 pkt 7 k.p.k. kasację taką prokuratura miała obowiązek wnieść, jeżeli zachodziła w treści orzeczenia sprzeczność uniemożliwiająca jego wykonanie. Prokuratura uznała, iż taka sprzeczność nie zachodzi, bowiem sąd karny sam sprostował swoją omyłkę i to na korzyść powoda. Wprawdzie w orzecznictwie sądów karnych istniała rozbieżność czy można usuwać tego typu rozbieżności w trybie przepisów o sprostowaniu oczywistych omyłek, jednak ostatecznie uchwałą 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2018 r. I KZP 2/18 stwierdzono, iż „ W trybie sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej (art. 105 § 1 k.p.k.) może zostać usunięte uchybienie w wyroku, które polega na rozbieżnym - w zapisie cyfrowym i słownym - rozstrzygnięciu o karze (innym środku reakcji prawnokarnej). Omyłka pisarska może być uznana za oczywistą, jeżeli po dokonaniu przez sąd analizy treści wyroku, przy uwzględnieniu kwalifikacji prawnej przypisanego przestępstwa, podstaw skazania i wymiaru kary, zostanie ustalone, że tylko jeden z rozbieżnych sposobów wyrażenia kary (innego środka reakcji prawnokarnej) odzwierciedla wymiar kary (innego środka reakcji prawnokarnej), który był możliwy do orzeczenia na podstawie wskazanych przepisów prawa.” (OSNKW 2018/8/54).

W niniejszej sprawie nie wykazano, aby nie było przesłanek do sprostowania oczywistej omyłki przez sąd, słusznie tez zauważył Sąd I Instancji, że nie było też wątpliwości co do wymiaru kary przy wykonaniu kary i wydaniu wyroku łącznego. Stąd też nie można uznać, aby Prokuratura (...), do której powód się zwrócił, miała obowiązek wniesienia kasacji od przedmiotowego wyroku.

Powód niniejszym pozwem domagał się zasądzenia zadośćuczynienia za naruszenie jego dóbr osobistych w postaci pozbawienia go wolności. Jednakże pozbawienie wolności było konsekwencją popełnienia przez niego czynów niedozwolonych, za które został skazany prawomocnym wyrokiem sądu karnego. Powód nie kwestionuje tych okoliczności. Skoro też przyjęto do wykonania karę niższą tj. 1 i 6 miesięcy, to nie można uznać, aby wskutek pomyłki sądu czy braku działań prokuratury powód spędził w więzieniu więcej czasu niż powinien.

Nie doszło również do naruszenia dobra osobistego w postaci godności osobistej powoda. Prokuratura udzieliła powodowi wyczerpującej odpowiedzi dlaczego jego wniosek o wniesienie kasacji nie został uwzględniony. Sam fakt, iż w niektórych przypadkach omyłek w zapisie słownym i cyfrowym orzeczonej kary Prokuratura (...)wnosiła kasacje, nie oznacza automatycznie, że w przypadku powoda również taką kasację miała obowiązek wnieść i że powód był dyskryminowany przez nią z jakiegoś powodu.

Powód został umieszczony w zakładzie karnym na podstawie prawomocnego wyroku skazującego, z powodu popełnienia przez siebie czynu niedozwolonego. Wyrok zawierający błędny zapis został sprostowany, powód odbywa karę pozbawienia wolności orzeczoną za popełniony przez siebie czyn, a działanie prokuratury było zgodne z prawem, w konsekwencji również nie można Skarbowi Państwa przypisać odpowiedzialności za pogorszenie stanu zdrowa powoda w czasie pobytu w zakładzie karnym, które według niego pozostaje w związku przyczynowym z odmową wniesienia kasacji. Przy czym postawą żądania pozwu było jedynie naruszenie dóbr osobistych powoda, a nie inne działania czy zaniechania jednostek organizacyjnych Skarbu Pastwa, w konsekwencji brak jest podstaw do zastosowania w niniejszej sprawie art. 444 §1 i 445§ 1 i 2 k.c. , które dotyczą innych podstaw faktycznych niż naruszenie dóbr osobistych.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 385 k.p.c. Sad Apelacyjny oddalił apelację powoda. O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 102 k.p.c., przy czym z uwagi na fakt, iż powód jest osobą przebywającą w zakładzie karnym i nie posiadająca żadnych dochodów ani majątku, zaś kwestia prostowania oczywistych omyłek w zapisie kary w wyroku karnym była dotychczas sporna, Sąd Apelacyjny uznał za zasadne obciążenie powoda jedynie częścią kosztów procesu.