Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 3 października 2019 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: SSR Jan Matecki

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2019 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

przeciwko : T. (...)

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego T. (...)na rzecz powódki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kwotę 24.504,36 zł (dwadzieścia cztery tysiące pięćset cztery złote 36/100) wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 13 maja 2016 r. do dnia zapłaty

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądza od pozwanego T. (...)na rzecz powoda (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. kwotę 7065,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

4.  nakazuje pobrać od pozwanego T. (...)na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kaliszu kwotę 166,98 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych

SSR Jan Matecki

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24 października 2016 r. powód (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. wniósł o zasądzenie od pozwanego T. (...)kwoty 24.504,36 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 13 maja 2016 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 442,80 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 24 października 2016 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wniesionego pozwu powód stwierdził, iż w dniu 9 kwietnia 2016 r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki A. (...) o nr rej. (...). Sprawca szkody objęty był ochroną ubezpieczeniową u pozwanego. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność za powstałą szkodę i wypłacił odszkodowanie poszkodowanemu, które w ocenie powoda jest zaniżone. Powód nabył wierzytelność od poszkodowanego składającą się z części odszkodowania ponad kwotę przyznaną i wypłaconą dotąd na rzecz właściciela pojazdu. Kwota dochodzona pozwem stanowi różnicę pomiędzy kwotą wypłaconą z tytułu odszkodowania przez pozwanego, a kwota 442,80 zł stanowi należność za sporządzoną prywatną opinię przez biegłego na zlecenie powoda. W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania. W pozwie powód wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu motoryzacji na okoliczność ustalenia kosztów naprawy pojazdu marki A. (...) o nr rej. (...) na dzień 9 kwietnia 2016 r. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o zobowiązanie biegłego do ustalenia kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu po przeprowadzeniu przez biegłego jego oględzin, w tym przeprowadzenia badania powłoki lakieru przedmiotowego samochodu i na tej podstawie ustalenia czy był on już wcześniej uszkodzony i w jakim zakresie oraz do wskazania czy w przedmiotowym przypadku przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia biorąc pod uwagę m.in. datę jego produkcji jest możliwe przy zastosowaniu części zamiennych innych niż oryginalne tj. cen części o jakości Q (inne oryginalne) lub PJ ( porównywalnej jakości co części oryginalne), a jeśli nie to dlaczego? oraz czy naprawa przedmiotowego pojazdu została wykonana zgodnie z technologią producenta. W piśmie przygotowawczym z dnia 6 grudnia 2016 r. powód wniósł, aby biegły wskazał, czy naprawa pojazdu A. (...) nr rej. (...) przy użyciu, tzw. zamienników (w tym typu Q) z technologicznego punktu widzenia pozwala na optymalne przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody. Wniósł o wskazanie przez biegłego czy z materiału dowodowego – akt szkodowych pozwanej wynika, że w/w auto było kiedykolwiek naprawiane przy użyciu, tzw. zamienników ( w tym Q) oraz czy w pojeździe były zostały uszkodzone części inne niż oryginalne. Czy możliwe jest aby przedmiotowy pojazd od nowości miał zamontowane alternatywne części zamienne (w tym oznaczone znakiem Q). Pozwany stwierdził w odpowiedzi na pozew, iż sporządzony przez pozwanego kosztorys ustala kwotę wystarczającą do przywrócenia pojazdu poszkodowanego do stanu nie gorszego i nie lepszego niż stan sprzed szkody. Pozwany kwestionuje również roszczenie o zwrot kosztów prywatnej opinii rzeczoznawczy, gdyż nie jest on szkodą pozostającą w adekwatnym związku przyczynowym z przedmiotowym zdarzeniem. Zdaniem pozwanego koszt sporządzenia opinii należy uznać za zwykły koszt działalności gospodarczej powoda, a te nie mogą obciążać powoda.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

9 kwietnia 2016 r. doszło do kolizji drogowej skutkiem której uszkodzony został samochód osobowy A. (...) o nr rej. (...). Sprawca szkody ubezpieczony był w firmie pozwanego. W ramach systemu bezpośredniej likwidacji szkód poszkodowane zgłosiły szkodę do swojego ubezpieczyciela (...) S.A., które sporządziło wycenę kosztorysową, zgodnie z którą wartość szkody w pojeździe została ustalona na kwotę 28.742,39 zł – dowód kalkulacja naprawy sporządzona przez pozwanego w dniu 1 lipca 2016 r. k. 36-48 akt. (...) S.A. wypłacił poszkodowanym kwotę 28.742,39 zł. W dniu 15 lipca 2016 r. poszkodowane M. W. i I. W. zawarły z Biurem Windykacji (...), reprezentowanym przez T. M., umowę cesji praw do odszkodowania za przedmiotową szkodę – dowód umowa cesji praw z dnia 15 lipca 2016 r. k. 22 akt. Następnie w dniu 26 lipca 2016 r. T. M. zawarł z powódką umowę cesji praw do odszkodowania za przedmiotową szkodę – dowód umowa cesji praw z dnia 26 lipca 2016 r. k. 18 akt. Powód zlecił sporządzenie prywatnej opinii dotyczącej wysokości kosztów naprawy samochodu przez Instytut (...) z siedzibą w W.. Sporządzona kalkulacja naprawy prywatnej opinii wskazywała, że koszt naprawy uszkodzonego samochodu wynosi 53.246,75 zł brutto – dowód opinia techniczno – ekonomiczna nr (...) z dnia 4 sierpnia 2016 r. k. 23-34 akt. Za sporządzoną opinię wystawiona została powodowi faktura na kwotę 442,80 zł – dowód faktura VAT nr (...) k. 35 akt. Skutkiem zdarzenia komunikacyjnego było uszkodzenie samochodu A. (...) o nr rej.: (...), którego rzeczywisty koszt naprawy wynosi 54.133,47 zł brutto – dowód opinia biegłego sądowego K. J. k. 102-142 akt. W sporządzonej opinii biegły sądowy wskazał iż opinię sporządził w oparciu o materiał dowodowy zawarty w aktach sprawy załączony przez strony postępowania. Biegły sporządził opinię również w oparciu o oględziny samochodu uszkodzonego w zdarzeniu komunikacyjnym. Biegły określił koszty likwidacji szkody w samochodzie przy wykorzystaniu programu A. z uwzględnieniem oryginalnych części pojazdu. Właściciel samochodu A. (...) miał miejsce zamieszkania na terenie (...) południowej. Biegły przyjął obowiązującą w 2016 roku stawkę za roboczogodzinę pracowników zakładów naprawczych, która wynosiła 100 zł za jedną roboczogodzinę. Przyjęcie stawki niższej przez pozwanego tj. 51 zł za jedną roboczogodzinę zaniżyło koszt likwidacji szkody. Biegły sądowy przeprowadził analizę kalkulacji naprawy wykonanej w systemie A. przez pozwanego i stwierdził, że popełnione zostały błędy mające wpływ na wielkość kosztów likwidacji szkody. Pozwany w sporządzonej przez siebie kalkulacji kosztów naprawy zastosował 25% potrącenie na części zamienne. Zdaniem biegłego sądowego jest to ukryta forma zastosowania współczynnika amortyzacji, co w przypadku odszkodowania z tytułu OC nie powinno mieć miejsca. Pozwany w sporządzonej przez siebie kalkulacji zakwalifikował do wymiany części, które do celów likwidacji szkody rozliczono jako części nieoryginalne. Biegły uważa, że w tym przypadku należałoby stosować części oryginalne z logo producenta pojazdu. Powyższa przesłanka wynika z faktu, ze w protokole po kolizyjnym uszkodzeń samochodu A. (...) wykonanego przez przedstawiciela Towarzystwa Ubezpieczeniowego nie stwierdzono by w ww. pojeździe części zakwalifikowane do wymiany były częściami nieoryginalnymi, a w takim przypadku części zakwalifikowane do wymiany winny być częściami oryginalnymi. W ocenie biegłego zamienniki i części o porównywalnej jakości używane do naprawy są tańsze od oryginalnych części, jednakże wpływ na niższą cenę tych części ma przede wszystkim uproszczona technologia ich wykonywania oraz zastosowanie gorszych jakościowo materiałów do produkcji. Większość tak powstałych części nie zapewnia zgodnych z oryginałem własności ani dokładnego odwzorowania kształtu. W przypadku zamiany części oryginalnych na nieoryginalne T. U.zobowiązane jest do przedstawienia właścicielowi pojazdu certyfikatu jakości części wystawionego przez producenta pojazdu, a nie producenta części i potwierdzenia, że tego typu elementy są również montowane przez producenta pojazdu. Na dzień likwidacji szkody właściciel pojazdu nie posiadał żadnego dokumentu, z którego wynikałoby, że użyte części zamienne spełniają wymogi co najmniej częściom równoważnym oryginalnym. Żadne z produkowanych obecnie części zamiennych nieoryginalnych (P, PJ, Z) nie posiadają certyfikatów czy świadectw jakości na podstawie, którego można byłoby wnioskować jakie komponenty do produkcji tych części są używane. Zastosowanie zamienników jest możliwe tylko w jednym przypadku kiedy użytkownik wyraża zgodę na zastosowanie tego typu zamienników i podpisuje ugodę z T. U.. Z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy nie wynika aby właściciel samochodu A. zawarł ugodę z T. U.na wykorzystanie w naprawie zamienników W trakcie oględzin po kolizyjnych samochodu A. (...) przedstawiciel T. U.dokonując oceny stanu pojazdu winien w protokole po kolizyjnym uszkodzeń pojazdu określić zakres i charakter uszkodzeń ww. pojazdu oraz nanieść uwagi, czy uszkodzone elementy są częściami oryginalnymi czy też nie oraz czy elementy uszkodzone były przed szkodą z dnia 9.04.2016 r. naprawione niezgodnie z technologią naprawy samochodu proponowaną przez producenta pojazdu. Z analizy protokołu szkody sporządzonego przez likwidatora szkód T. U. wynika, że nie zawarł on żadnych uwag by części zakwalifikowane do wymiany czy też do naprawy były częściami nieoryginalnymi oraz brak jest adnotacji by elementy uszkodzone w samochodzie A. (...) były uprzednio naprawione niezgodnie z technologią naprawy samochodu proponowaną przez producenta pojazdu. Biorąc powyższe pod uwagę biegły przyjął dla celów likwidacji szkody iż w pojeździe powinny być użyte części oryginalne. Biegły stoi na stanowisku iż oryginalność części zamiennych jest podstawowym kryterium, które decyduje o rodzaju jakości i źródle pochodzenia części zamiennych, które należy zastosować do naprawy lub do obliczenia wysokości odszkodowania. Jeżeli uszkodzeniu uległy części pochodzące bezpośrednio od producenta pojazdu mechanicznego i zachodzi konieczność ich wymiany na nowe regułą powinno być stosowanie części oryginalnych pochodzących od producenta pojazdu mechanicznego lub równoważnych oryginalnie – dowód opinia biegłego sądowego k. 102-142 akt. Biegły sądowy po przeprowadzeniu analizy materiały dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy wykonał osobiście kosztorys likwidacji szkody w samochodzie A. (...) w systemie A.. Koszt likwidacji szkody zgodnie ze sporządzoną opinią wynosi dla wariantu 1 (bez potrąceń) 55.214,09 zł, dla wariantu 2 (z 50% potrąceniem za cenę „zderzaka tylnego”) 54.133,47 zł. Biegły w wykonanym przez siebie kosztorysie likwidacji szkody w samochodzie A. (...) zastosował stawkę za 1 roboczogodzinę pracy blacharza/mechanika – 100 zł, stawkę za 1 roboczogodzinę pracy lakiernika – 100 zł; natomiast części podlegające wymianie przyjął jako części oryginalne. Stawka za roboczogodzinę pracy blacharza, mechanika i lakiernika przyjęta w kosztorysie likwidacji szkody odpowiada stawkom stosowanym przez miejscowe zakłady mechaniki pojazdowej dla terenu (...) Południowej z dnia zaistnienia szkody, czyli kwietnia 2016 r.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzone w akatach sprawy dokumenty oraz opinię biegłego sądowego. Sąd dał w pełni wiarę sporządzonej przez biegłego sądowego opinii. W ocenie Sądu sporządzona na piśmie przez biegłego opinia jest rzetelna, kompletna, uwzgledniająca całość zawartego w aktach sprawy materiały dowodowego załączonego do akt przez strony. Wnioski wypowiedziane w opinii są należycie uzasadnione i wolne od błędów logicznych i wewnętrznych sprzeczności. Biegły w sposób wyczerpujący ustalił rodzaj i zakres uszkodzeń przedmiotowego pojazdu i określił koszty jego naprawy. Przy ustaleniu wysokości odszkodowania należnego powodowi Sąd pominął przedłożoną przez powoda opinię prywatną, opracowaną na jego zlecenie, gdyż zgodnie z obowiązującym orzecznictwem stanowi ona jedynie umotywowane stanowisko strony (tak wyrok Sądu Najwyższego z dn. 9 maja 2007 r., II CSK 77/07, wyrok SA w Warszawie z dn. 27 września 2011 r. I ACa 133/11) Sąd uznał za niewnoszące za wiele do ustalenia stanu faktycznego sprawy zeznania świadków M. i I. W.. Świadkowi zeznali jedynie, iż wiedzą że przedmiotowy samochód był naprawiany po wypadku oraz że został następnie sprzedany. Nie wiedziały ile kosztowała naprawa samochodu oraz w jakim warsztacie samochód był naprawiany. Sąd uznał, iż zeznania świadka nie podważają treści wniosków biegłego sądowego. Biegły w swojej opinii wykazał jakie części podlegały wymianie oraz wykazał konieczność zastosowania do naprawy części oryginalnych. Poszkodowane wypadkiem komunikacyjnym nie powinny być obciążone koniecznością udokumentowania, iż serwisowały pojazd w (...) i przedstawiać dokumentację na tę okoliczność, aby uzyskać naprawę wyłącznie na częściach oryginalnych. Nie każdy właściciel pojazdu serwisuje swój pojazd w (...), co nie oznacza, iż naprawiając samochód, wymieniając części, nie stosuje części oryginalnych Usługi w (...) z reguły są dużo droższe od kosztów usług w innych zakładach naprawczych, co jednak nie oznacza iż nie są stosowane w tamtych zakładach do naprawy części oryginalne. To ubezpieczyciel dokonując oględzin powypadkowych samochodów winien wykazać iż części uszkodzone nie są częściami oryginalnymi, a nie przerzucać ten ciężar na poszkodowanego, który nie musi posiadać stosownych zaświadczeń. Ciężar dowodu w tym wypadku ciąży na pozwanym, który zaniżając koszty naprawy samochodu winien wykazać, iż uszkodzone części nie są częściami oryginalnymi. Z dokumentacji zgromadzonej w sprawie, jak wynika z opinii biegłego, nie wynika aby uszkodzone części były częściami nieoryginalnymi. Sąd oddalił wniosek dowodowy pozwanemu złożony na posiedzeniu o dopuszczenie uzupełniającej opinii biegłego na okoliczność wyliczenia wartości pojazdu przez zdarzeniem szkodowym z uwzględnieniem faktu iż pojazd ten przez sprowadzeniem do kraju posiadał na terminie Niemiec tzw. szkodę całkowitą. Wniosek ten jest wnioskiem spóźnionym stosownie do treści art. 217 par. 2 k.p.c. Sąd pomija spóźnione twierdzenia i dowody, chyba, że strona uprawdopodobni że nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swojej winy lub że uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo, że występują inne okoliczności. Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sporządzonej w oparciu o dokumenty zawarte w aktach sprawy oraz oględziny samochodu. Biegły sporządził swoją opinię w oparciu o wniosek dowodowy strony pozwanej. Skoro pozwany twierdzi, że samochód poszkodowanego był wcześniej uszkodzony i naprawiony to powinien był to wykazać w odpowiedzi na pozew i załączyć odpowiednie dokumenty aby biegły mógł je uwzględnić w swojej opinii. Po sporządzeniu opinii przez biegłego wniosek pozwanego został oddalony z uwagi na treść art. 217 par. 2 k.p.c.

Mając powyższe na względzie Sąd zważył, co następuje:

Podstawą niekwestionowanej przez pozwanego odpowiedzialności za szkodę wywołaną przez sprawcę kolizji drogowej była umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, zgodnie z którą pozwany przyjął na siebie odpowiedzialność za szkody wyrządzone osobom trzecim wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający lub ubezpieczony – art. 822 par. 1 k.c. Odpowiedzialność sprawcy szkody wynika z przepisu art. 436 par. 1 k.c. Zgodnie z którym odpowiedzialność określoną w art. 435 ponosi również samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody. W art. 435 par. 1 k.c. przewidziano odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła na skutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za które nie ponosi odpowiedzialności. Zgodnie zaś z art. 35 ustawy z dn. 22 maja 2013 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, ubezpieczeniowym funduszu gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. W art. 37 ust. 1 tej ustawy wskazano, ze odszkodowanie ustala się w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym. Oznacza to, że o rodzaju i wysokości świadczeń należnych od zakładów ubezpieczeń decydują przepisy kodeksu cywilnego, a w szczególności art. 361 – 363 k.c. oraz 444 – 447 k.c. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym ubezpieczeniem OC może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela – art. 8 ust. 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Ubezpieczyciel odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody na zasadach określonych w kodeksie cywilnym. Odpowiada więc za normalne działania bądź zaniechania z którego szkoda wynikła. W tych granicach naprawienie szkody powinno obejmować wszystkie straty, które poszkodowany poniósł w skutek zaistnienia szkody – art. 361 par. 2 k.c. Przedstawione reguły nakazują przestrzeganie zasady pełnego odszkodowania w granicach adekwatnego związku przyczynowego. Podstawową funkcją odszkodowania jest bowiem kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Powód stał się wierzycielem pozwanej na skutek przelewu wierzytelności. Zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew) chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Odpowiedzialność pozwanego względem powoda z tytułu przelanej wierzytelności jest taka sama jak wobec poszkodowanego. Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego poszkodowany poniósł szkodę w wysokości 54.133,47 zł. Sąd przyjął wariant drugi z uwagi na błotnik tylny lewy wraz z zderzakiem, na których znalazły się ślady napraw wcześniejszych nie starannych. Ww. elementy były już bowiem naprawiane. Pozwany wpłacił zbywcy wierzytelności odszkodowanie w kwocie 28.742,39 zł. Należna jest zatem jemu kwota zaniżonego odszkodowania w kwocie 25.391,08 zł. Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku zasądzając żądaną przez powoda kwotę 24.504,36 zł tytułem odszkodowania. O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z art. 481 k.c. Sąd oddalił powództwo co do zwrotu kwoty 442,80 zł tytułu kosztów prywatnej opinii zleconej przez powoda. W ocenie Sądu wykonanie prywatnej ekspertyzy nie było konieczne i niezbędne, co należy rozumieć jako niepozostające w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym. Zlecenie sporządzenia kalkulacji zmierzało do wyliczenia odszkodowania celem dochodzenia go w procesie przed Sądem. Stanowiło więc nie następstwo wypadu lecz przygotowanie do procesu. Należy przyjąć iż wystąpienie z pozwem o odszkodowanie nie wymaga ostatecznego precyzyjnego określenia wysokości odszkodowania. Powód jako podmiot specjalizujący się w dziedzinie odszkodowań posiada niewątpliwie wiedzę i umiejętność w zakresie oceny wysokości szkody. Umowa cesji wierzytelności zawarta została przez powoda już po wypłacie przez pozwanego na rzecz poszkodowanych bezspornej kwoty odszkodowania. Tak więc w dacie zawarcia umowy przelewu wierzytelności koszty naprawy pojazdu były już znane powódce skoro zdecydowała się ona na zawarcie umowy cesji. W przedmiotowej sprawie koszty poniesione przez powódkę nie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym (tak wyrok SO w Łodzi z dn. 10 sierpnia 2017 r. sygn. akt XIII Ga 315/17). Ponadto jak wynika z przedłożonej przez stronę powodową faktury nie została ona opłacona. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. nakładając na stronę pozwaną obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, gdyż powód uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania tj. 1,7%. Na koszty poniesione przez powoda złożyła się opłata sądowa w kwocie 1248 zł, opłata pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, zaliczka na biegłego w kwocie 1000 zł oraz koszty adwokackie w kwocie 4800 zł uiszczone przez powoda oraz koszty poniesione przez pozwanego – zaliczka na biegłego w kwocie 1000 zł, koszty adwokackie w kwocie 4800 zł, opłata od pełnomocnictwa 17 zł. Powód poniósł koszty w kwocie 7065 zł. Brakującą częścią wynagrodzenia biegłego w kwocie 8,18 zł oraz zwrotem kosztów dojazdu na rozprawę w dniu 21 listopada 2018 r. świadka M. W. w kwocie 158,80 zł Sąd obciążył pozwanego na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Kaliszu od pozwanej tymczasowo wypłacił kwotę przez Skarb Państwa tj. 166,98 zł.