Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt XII C 889/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 16 stycznia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Ewa Hoffa

Protokolant:Starszy sekretarz sądowy Krystyna Wojciechowska-Trawka

po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2020 r. w Poznaniu na rozprawie

sprawy z powództwa M. K. / PESEL : (...) /

przeciwko N. W. / PESEL : (...) /

o zapłatę

I.  Powództwo oddala.

II.  Uiszczonymi kosztami sądowymi obciąża w całości powoda, a nadto zasądza od niego na rzecz pozwanej kwotę 5417 zł ( pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

/-/ E. Hoffa

Sygn akt XII C 889/19/3

UZASADNIENIE

Powód, M. K., wniósł o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz odszkodowania w kwocie 170.000 zł z ustawowymi odsetkami o dnia wniesienia pozwu, czyli od 18 maja 2018 r. Twierdził, że z winy pozwanej na której posesji był użytkowany grill spłonął garaż powoda z zawartością.

Wniósł też o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów sądowych w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych z doliczeniem kwoty 300 zł za udział pełnomocnika w postępowaniu o zawezwanie do próby ugodowej /k.1 i 2/.

Pozwana, N. W., wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych z doliczeniem płaty skarbowej /k. 40/.

Podniosła zarzut całkowitego przyczynienia się powoda do zaistnienia szkody wskazując, że garaż stanowił samowolę budowlaną, a powód przechowywał w nim liczne butle z gazem i rozmaitego rodzaju materiały łatwopalne, a pożar był skutkiem samozapłonu /k.44- 46 i 49- 55- sprecyzowanie zarzutu/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód i pozwana mieszkali i mieszkają na sąsiadujących ze sobą nieruchomościach w miejscowości O. położonej w pobliżu G. /k. 78 i k.151- zdjęcia satelitarne obu posesji/. Powód mieszka tam od lat 90- tych, a pozwana z mężem wprowadziła się w 2011 r.

Około 2005 r. powód postawił, na podstawie zezwolenia budowlanego, murowany garaż na granicy posesji, ówczesny sąsiad- ojciec pozwanej ustalił z powodem, że wybuduje garaż po swojej stronie granicy, a oba budynki będą miały wspólną ścianę.

Zamiaru tego nie zrealizował i, zamiast garażu postawił wiatę ze skośnym dachem, której jedną część stanowiło pomieszczenie gospodarcze, a drugą część pomieszczenie z grillem ogrodowym z kominem /k.158/.

W efekcie oba zabudowania miały różną powierzchnię i wysokość,

W dniu 1 września 2017 r. mąż pozwanej S. W. i żona powoda J. K. nie byli w pracy. S. W. zajmował się od rana grabieniem liści, rozpalił grill, najprawdopodobniej spalał w nim liście i w przerwach pracy grzał się przy nim, bo w tym dniu było około 15 stopni C. i padał deszcz.

Po południu, kontynuował prace porządkowe i, około godziny 16.00 dostrzegł, że pali się dach garażu. Pobiegł do domu powoda i załomotał w drzwi wołając, że pali się garaż.

Żona powoda zadzwoniła do męża będącego jeszcze w pracy, a on polecił jej otwarcie bramy garażu, aby umożliwić ulatnianie się dymu. Uczyniła to, pożar coraz bardziej się rozprzestrzeniał, a polewanie garażu wodą z węża ogrodowego nie dawało żadnego efektu. S. W. widząc, że pozwana wróciła już z pracy kazał jej pilnie zawiadomić Straż Pożarną.

Strażacy przyjechali po około 10 minutach i sprawnie ugasili pożar.

Nie ustalili przyczyny pożaru natomiast ustalili, że w konstrukcja budynku garażu została nadpalona, a wewnątrz znajdowały się butle na propan- butan. Butle te wynieśli i zabezpieczyli /zdjęcia obiektu między kartami 35 i 36 akt 1Ds 2052/2017 Prokuratury Rejonowej w G., k.9- 11 tych akt- protokół Straży Pożarnej z opisem zdarzenia i jego następstw, 79- zdjęcia butli, k.80- zdjęcie czynności strażaków, k.121- zeznania powoda/.

W toku dochodzenia powód wskazał rodzaj i orientacyjny koszt ruchomości przechowywanych w garażu, a łączną ich wartość określił na około 138.900 zł, k.49- 50 - spis w aktach 1 Ds. 2052/2017/. Koszt remontu garażu, na podstawie kosztorysu /k.52- 59 tych akt/ określił na około 77.620 zł.

Na skutek wypadku powód doznał więc uszczerbku w mieniu na poziomie kwoty dochodzonej w pozwie.

Bezsporne jest, że powód prowadził i prowadzi, pod firmą (...), działalność gospodarczą polegającą na wypożyczaniu jachtów żaglowych /k.77- kserokopia wypisu z rejestru działalności gospodarczej/.

W budynku garażu prowadził warsztat, magazynował zapasowe żagle, farby olejne, żywice poliestrowe, utwardzacze, butle gazowe instalowane na jachtach, a także sprzęt ogrodowy /k.121- zeznania powoda, k.10- protokół straży pożarnej/.

Prokurator Rejonowy w G. umorzył w/w dochodzenie postanowieniem z dnia 22 marca 2018 r. ze względu na brak znamion czynu zabronionego.

Ocena przyczyny pożaru, oraz opinia biegłego sądowego z dziedziny pożarnictwa J. G. wydana na zlecenie Prokuratury w toku postępowania przygotowawczego nie wiąże sądu w postępowaniu niniejszym.

Ponieważ nikt nie widział, w którym konkretnie miejscu pożar się rozpoczął konieczna była analiza zniszczeń dokonanych przez ogień.

Nie ma możliwości jednoznacznego wskazania jaki konkretny czynnik był przyczyną powstania pożaru, bowiem czynników tych mogło być wiele /k.169- 170- opinia biegłego P. P./.

Pożar rozpoczął się wewnątrz garażu, za bramą, gdyż na tej przestrzeni wystąpiły największe zniszczenia konstrukcji poziomej- drewnianej dachu /k.169 i 171i analiza zdjęć jak k. 165/. Prawdopodobnie pożar został zainicjowany przez iskrę elektryczna z instalacji elektrycznej, lub urządzenia do tej instalacji podłączonego np. ładowarki, przedłużacza, czy instalacja do zasilania innych urządzeń prowadzona wewnątrz garażu /k..171 i k. 165/.

Składowane w garażu materiały łatwopalne i butle z gazem stwarzały zagrożenie wybuchem, ale ich samozapalenie nie było źródłem pożaru. Przyczyniły się one natomiast do szybkiego rozprzestrzeniania się pożaru, a także do zwiększenia zagrożenia i powiększenia strat /k. 172- 174/.

Garaż powoda nie spełniał warunków do przechowywania materiałów łatwopalnych, a w szczególności nie miał odpowiedniej do tego wentylacji /k.174- 175- opinia biegłego P. P. ze wskazaniem szczegółowych warunków, które powinny być spełnione przez pomieszczenia do składowania materiałów łatwopalnych/.

Garaż powoda nie spełniał też warunków technicznych dla naprawy i produkcji łodzi pływających /k.178/.

I garaż i wiata na posesji pozwanej, jako obiekty usytuowane na granicy działek powinny posiadać rozdzielenie w formie murku ogniowego /k.179/.

Belka konstrukcyjna wiaty powinna znajdować się w odległości co najmniej

0,3 m od wnętrza przewodu kominowego, a znajdowała się o 65 mm od wnętrza przewodu kominowego, a przewód kominowy powinien być poddawany regularnym przeglądom kominiarskim /k.184 i 185- opinii biegłego P. P./.

Pożar powstał najprawdopodobniej w garażu użytkowanym jako magazyn przedmiotów łatwopalnych i warsztat z naruszeniem przepisów przeciwpożarowych.

Pożar mogły też, teoretycznie, zapoczątkować iskry z przewodu kominowego odprowadzającego dym z grilla, które to przewody były usytuowane zbyt blisko belki konstrukcyjnej. Stan komina, belki konstrukcyjnej i zakres uszkodzeń wiaty są tego rodzaju, że prawdopodobieństwo źródła pożaru w tych miejscach jest znikome /np. k.165 opinii/.

Szkoda i jej rozmiary były skutkiem tego, że powód magazynował materiały łatwopalne w budynku nie spełniającym warunków do takiego magazynowania, w tym samym pomieszczeniu używał maszyn i urządzeń zasilanych energią elektryczną, a zwarcia mogły spowodować iskrzenie i, w efekcie- pożar. Łatwopalna zawartość garażu skutkowała eskalacją pożaru, spaleniem zawartości garażu i znacznymi uszkodzeniami budynku garażowego.

Stopień przyczynienia się powoda do zwiększenia szkody wynosi około 99%.

Obowiązek udowodnienia winy pozwanej, związku przyczynowego między działaniem, lub zaniechaniem pozwanej, a szkodą obciążał powoda zgodnie z art. 6 k.c.

Powód nie udowodnił, ani nawet nie uprawdopodobnił w stopniu znacznym winy /umyślnej, lub nieumyślnej/ pozwanej i związku przyczynowego między szkodą doznaną przez powoda, a działaniem, lub zaniechaniem pozwanej.

Ze względu na wady konstrukcyjne wiaty taki związek mógł wystąpić, ale był bardzo mało prawdopodobny /k.201- 204- pisemne odpowiedzi biegłego na pytania powoda zawarte w piśmie procesowym z dnia 18 kwietnia 2019 r./

W przeważająco większym stopniu prawdopodobny był wybuch pożaru we wnętrzu garażu, od jego strony szczytowej, w okolicach bramy wejściowej, bowiem w tym miejscu zniszczenia były największe /k. 201 i k.165/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wskazanych dokumentów, lub ich kserokopii w tym dokumentów z akt sprawy 1 Ds 2052/2017 Prokuratury Rejonowej w G.. Ponieważ autentyczności dokumentów, ani kserokopii dokumentów strony nie kwestionowały, a treść w/w dokumentów, lub kserokopii nie budziła wątpliwości Sąd nie znalazł podstaw do tego, aby kwestionować je z urzędu.

Zeznaniom świadka S. W.- męża pozwanej /k.129- 120/, oraz zeznaniom stron /k.120- 123- zeznania powoda, k.123- 124- zeznania pozwanej/- osób zainteresowanych wynikiem sprawy- sąd dał wiarę w takim zakresie w jakim były one zgodnie wzajemnie ze sobą, oraz z pozostałym materiałem dowodowym przyjętym za podstawę ustaleń

Wobec dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z dziedziny pożarnictwa zbędne było przesłuchanie jako świadka P. K. wnioskowanego przez pozwaną /k.40/, autora prywatnych opinii wydanych na zlecenie pozwanej /k.54- 74/ i nieprzydatnych dla rozstrzygnięcia sprawy w sytuacji, gdy wartość szkody nie miała znaczenia ze względu na niemal całkowite przyczynienie się powoda do powstania i zwiększenia szkody.

Opinię biegłego sądowego z dziedziny pożarnictwa, oraz ustalania przyczyn i okoliczności powstawania i rozprzestrzeniania się pożarów P. P. wydaną dnia 6 marca 2019 r. /k.137- 185/, oraz złożone na piśmie dodatkowe wyjaśnienia biegłego z dnia 8 sierpnia 2019 r. /k.200- 204/ sąd uznał za wysoce przydatne dla rozstrzygnięcia sprawy.

I opinia i odpowiedzi na pytania powoda związane z opinią /k.195- 196/ są pozbawione wewnętrznych sprzeczności, rozumowanie biegłego jest logiczne i konsekwentne, a także oparte na wszelkim materiale dowodowym. Biegły powiększył też zdjęcia wykonane podczas dochodzenia prokuratorskiego /k.151- 165/, czyli w niedługi czas po pożarze i wnikliwie je przeanalizował z punktu widzenia swojej specjalności.

Każda opinia tego rodzaju jest hipotezą, bowiem brak jest materiału filmowego z czasu trwania pożaru, a nikt nie był bezpośrednim świadkiem powstania pożaru. Świadek S. W. jest zainteresowany wynikiem sprawy, ale również on dostrzegł pierwsze skutki pożaru, a nie miejsce jego powstania.

Powód nie zakwestionował skutecznie opinii biegłego, a biegły swą opinię w pełni obronił.

Sąd zważył, co następuje:

Art. 415 k.c. stanowi, że kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę zobowiązany jest do jej naprawienia.

Uszczerbkiem w mieniu powoda była utrata spalonych w garażu ruchomości, oraz znaczne uszkodzenie garażu na skutek pożaru.

W pierwszej kolejności sąd badał, czy pozwana ponosi umyślną, lub nieumyślną winę za pożar garażu powoda.

Z materiału dowodowego uznanego za wiarygodny wynika, że pożar najprawdopodobniej powstał w środku garażu, niedaleko drzwi na skutek zwarcia instalacji elektrycznej, lub któregoś z urządzeń warsztatowych podłączonego do tej instalacji.

Wadliwe usytuowanie grilla pozwanej, a w szczególności komina tego grilla mogło być przyczyną pożaru, ale prawdopodobieństwo tego jest nieznaczne.

Pozwanej nie sposób jest przypisać umyślnego, a nawet nieumyślnego zawinienia- lekkomyślności, lub niedbalstwa, nie występuje też związek przyczynowy między działaniem, lub zaniechaniem pozwanego, a szkodą powoda. Nie zostało to przez powoda udowodnione, ani nawet w znacznym stopniu uprawdopodobnione.

Zbędne było, w tym stanie rzeczy prowadzenie postępowania dowodowego na okoliczność wartości szkody doznanej przez powoda, ponieważ powód przyczynił się do powstania i zwiększenia szkody zasadzie w pełnym zakresie jak to opisano powyżej /art. 362 k.c./.

W tym stanie rzeczy powództwo należało oddalić jako pozbawione podstawy prawnej.

Koszty sądowe obejmują opłatę od pozwu w kwocie 8500 zł i wynagrodzenie biegłego w kwocie 2364,66 zł /k.186 i 192- 194- postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia i likwidacja kosztów z kopią rachunku/.

Powód wniósł opłatę od pozwu /k.5/ i wpłacił zaliczkę w wysokości 3000 zł

/k. 127/, a więc opłacił wszelkie koszty sądowe.

Kwota 635,34 zł niewykorzystanej zaliczki /k.127/ zostanie powodowi zwrócona.

Koszt zastępstwa procesowego pozwanej to kwota 5417 zł, z wliczeniem opłaty skarbowej, /§2 ust.6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie … Dz. U. z 2015 r. poz. 1800 i Dz. U z 2016 r. poz.1668 ze zm./.

Stosując art. 98§1 i 3 k.p.c. należało więc zasądzić od powoda na rzecz pozwanej kwotę 5417 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

/-/ E. Hoffa