Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2012 r. w Gdańsku

sprawy R. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji R. L.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 30 stycznia 2012 r., sygn. akt VII U 1691/11

oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 591/12

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z dnia 11 lutego 2011 r. odmówił R. L. prawa do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych, z uwagi na brak wymaganego przez art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, stażu pracy w warunkach szczególnych.

R. L. wniósł odwołanie od powyższej decyzji, żądając przyznania mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że na dzień 31.12.1998 r. posiada 25 lat 10 miesięcy i 25 dni okresów składkowych i 4 miesiące 16 dni okresów nieskładkowych, pracę w szczególnych warunkach wykonywał 20 lat i 1 dzień.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Wyrokiem z dnia 30 stycznia 2012 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie. Uzasadniając swoje stanowisko, Sąd wskazał, iż R. L. ur. (...), w okresie od 11 października 1969 r. do 5 maja 1972 r. był zatrudniony w Zakładzie (...)w K.na stanowisku traktorzysta, w okresie od 24 kwietnia 1970 r. do 12 kwietnia 1972 r. odbył zasadniczą służbę wojskową. Kolejno, w okresie od 8 maja 1972 r. do 9 sierpnia 1972 r. ubezpieczony był zatrudniony w Powiatowym Zarządzie Dróg (...)w K.na stanowisku traktorzysta. Następnie od 28 sierpnia 1972 r. do 27 października 1972 r. wnioskodawca pracował w Powiatowej Spółdzielni Pracy Usług (...)w K.na stanowisku kierowca. W okresie od 15 grudnia 1972 r. do 10 września 1973 r. skarżący był zatrudniony w E.-G.na stanowisku elektromonter instalacji i urządzeń elektroenergetycznych. W okresie od 21 września 1973 r. do 2 maja 1977 r. R. L.był zatrudniony w Okręgowym Zakładzie (...)w G. P.w K.na stanowisku kierowca. Przez cały okres zatrudnienia jeździł stale, w pełnym wymiarze czasu pracy (...)o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Czasami na zastępstwach za innych kierowców jeździł innym samochodem ciężarowym, lecz były to sytuacje sporadyczne. Nie korzystał z urlopów bezpłatnych. W okresie od 2 marca 1978r. do 31 stycznia 1981 r. ubezpieczony pracował w Przedsiębiorstwie (...)w G.na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Za wskazany okres R. L.otrzymał od pracodawcy świadectwo pracy w szczególnych warunkach. Następnie w okresie od 18 lutego 1981 r. do 12 sierpnia 1982 r. skarżący był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Państwowej (...)w G. Oddział (...)w S.Placówka Terenowa w K.na stanowisku kierowcy autobusu, za który to okres otrzymał od pracodawcy świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Kolejno, w okresie od 15 października 1982 r. do 30 września 1991 r. wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w R.. Początkowo był zatrudniony na okres próbny – wówczas powierzono mu obowiązki maszynisty maszyn obróbczych. Następnie na podstawie umowy o pracę z dnia 24 października 1982 r. został zatrudniony na czas nieokreślony na stanowisku maszynisty maszyn obróbczych. Z dniem 1 maja 1983 r. R. L. powierzono obowiązki kierowcy-mechanika. W okresie zatrudnienia R. L. odbył kurs dokształcający kierowcy przeznaczonego do przewozu materiałów niebezpiecznych i uzyskał uprawnienia w dniu 16 listopada 1984r.

W dniu 14 stycznia 1985 r. ubezpieczony zwrócił się do pracodawcy o przyznanie dodatku za stały udział przy czynnościach za i wyładunkowych, które jako kierowca wykonywał. Przedmiotowy dodatek miesięczny za stały udział przy czynnościach za i wyładunkowych został przyznany wnioskodawcy z dniem 1 stycznia 1985 r.

Pismem z dnia 1 stycznia 1990 r. R. L. powierzono wykonywanie czynności dodatkowych polegających na wykonywaniu czynności spedycyjnych w pełnym zakresie (za i wyładunek), rozlicznie, odpowiedzialność materialną itp. za co otrzymał dodatek, który miał być wypłacany po potwierdzeniu wykonania czynności dodatkowych przez przewoźnika lub usługobiorcę w dokumentach pracy kierowcy i pojazdu.

R. L. od dnia 5 sierpnia 1991 r. rozpoczął działalność gospodarczą w zakresie krajowego transportu samochodowego.

W okresie od 6 maja 1996 r. do 30 kwietnia 1998r. ubezpieczony był zatrudniony w P.P.U.P. Poczta Polska - Obwodowy Urząd Pocztowy K. w wymiarze 1/2 etatu na stanowisku rzemieślnik.

R. L. w okresie od 6 października 1982 r. do 14 października 1982 r., od 29 listopada 1994 r., do 26 kwietnia 1995 r. był bezrobotny, z prawem do zasiłku w okresie od 30 listopada 1994 r., do 26 kwietnia 1995 r.

W dniu 7 grudnia 2010 r. R. L. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wniosek o emeryturę. W dacie złożenia wniosku ubezpieczony nie pracował. Nie był również członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Dokonując ustaleń faktycznych w sprawie Sąd Okręgowy miał na względzie zeznania świadków K. B. i E. K. co do zakwestionowanego przez ZUS okresu pracy w Okręgowym Zakładzie (...) w G. P. w K. oraz zeznania świadków M. J. i A. O., co do zakwestionowanego przez ZUS okresu pracy w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w R.. Sąd stanął na stanowisku, że wyjaśnienia wskazanych osób co do zakwestionowanego przez ZUS okresu pracy w Okręgowym Zakładzie (...) w G. P. w K. są ze sobą spójne i wzajemnie się uzupełniają. Korespondują z dokumentacją pracowniczą w postaci przedłożonego do akt sprawy świadectwa pracy. Jednocześnie, Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom ubezpieczonego oraz zeznaniom świadków co do okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w R.. Jakkolwiek świadkowie potwierdzili wersję ubezpieczonego, iż przez cały okres zatrudnienia od 15 października 1982 r. do 30 września 1991 r. w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał on pracę kierowcy autobusu, zeznania te nie znajdują jednak potwierdzenia w dokumentacji zawartej w aktach osobowych ubezpieczonego. Bezsprzecznie z dokumentów sporządzonych w spornym okresie wynika, że od 15 października 1982 r. do kwietnia 1983 r. ubezpieczony wykonywał pracę na stanowisku maszynisty maszyn obróbczych. Z dniem 1 maja 1983 r. R. L. powierzono obowiązki kierowcy-mechanika. Nadto w okresie zatrudnienia R. L. odbył kurs dokształcający kierowcy przeznaczonego do przewozu materiałów niebezpiecznych i uzyskał uprawnienia w dniu 16 listopada 1984 r. Co najmniej od stycznia 1985 r. ubezpieczony pobierał dodatek miesięczny za stały udział przy czynnościach za i wyładunkowych. Dodatkowo od dnia 1 stycznia 1990 r. R. L. powierzono wykonywanie czynności dodatkowych polegających na wykonywaniu czynności spedycyjnych w pełnym zakresie (za i wyładunek), rozlicznie, odpowiedzialność materialną itp. za co otrzymał dodatek. Powyższe okoliczności - zdaniem Sądu - nie potwierdziły, by ubezpieczony przez cały okres zatrudnienia wykonywał pracę kierowcy autobusu. Jednocześnie w aktach osobowych brak jakiegokolwiek dokumentu wskazującego na wykonywanie pracy kierowcy autobusu. Nadto, Sąd zaznaczył, że trudno uznać, by uzasadnionym było przyznanie ubezpieczonemu na stanowisku kierowcy autobusu dodatku za stały udział przy czynnościach za i wyładunkowych, jak również by celowym było szkolenie kierowcy autobusu w zakresie przewozu materiałów niebezpiecznych.

Zdaniem Sądu Okręgowego, spośród kwestionowanych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych okresów pracy jako pracy w szczególnych warunkach, materiał dowody przedstawiony przez R. L. pozwolił na stwierdzenie, że faktycznie świadczył on pracę w szczególnych warunkach wyłącznie w okresie od 21 września 1973 r. do 2 maja 1977 r. (3 lata 7 miesięcy, 11 dni), kiedy to był zatrudniony w Okręgowym Zakładzie (...) w G. P. w K. na stanowisku kierowcy, tj. pracę, o której mowa w wykazie A dział VIII pkt 2 - prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony - rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Sąd zważył, iż przez cały wskazany wyżej okres zatrudnienia ubezpieczony jeździł stale, w pełnym wymiarze czasu pracy (...) o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Czasami na zastępstwach za innych kierowców jeździł innym samochodem ciężarowym, lecz były to sytuacje sporadyczne. Nie korzystał z urlopów bezpłatnych.

W sumie ubezpieczony wykazał przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych 4 lata 4 miesiące 23 dni pracy w szczególnych warunkach, natomiast przed Sądem kolejne 3 lata 7 miesięcy i 11 dni, a zatem nie wykazał spełnienia warunku przyznania prawa do emerytury w postaci posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Sąd zważył, że nawet gdyby uznać, że ubezpieczony pracował jako kierowca autobusu do czasu przyznania mu dodatku za czynności spedycyjne w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w R. (okres od 1 maja 1983 r. do 31 grudnia 1989 r.) to i tak nie spełniłby warunku posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Mając na względzie powyższe Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

Apelację od wyroku wywiódł ubezpieczony zaskarżając go w całości i wnosząc o jego zmianę poprzez uwzględnienie odwołania.

Uzasadniając swoje stanowisko skarżący wskazał, iż przez cały okres zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w R. od 15 października 1982 r. do 30 września 1991 r. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracę na stanowisku kierowcy autobusu, tj. pracę w warunkach szczególnych. Wnioskodawca szczegółowo opisał, jak wyglądał każdy dzień jego pracy wskazując ostatecznie, że w ciągu tygodnia pracował ponad 43 godziny na stanowisku kierowcy autobusu. Zdaniem skarżącego powyższe prowadzi do wniosku, że nawet gdyby uznać, że w trakcie zatrudnienia wykonywał również inne czynności to i tak ostatecznie zatrudnienie w warunkach szczególnych wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Zajmując stanowisko w przedmiocie dodatku za wykonywanie prac i czynności zleconych, który przyznano skarżącemu od 1985 r., wskazał on, że dotyczył on wyłącznie dodatkowych czynności, które były wykonywane przez niego w ramach przerwy przedpołudniowej.

Dodatkowo ubezpieczony podkreślił, że znajduje się w bardzo trudnej sytuacji życiowej, albowiem pozostaje bez jakichkolwiek środków do życia oraz - z uwagi na wiek - bez szans na podjęcie zatrudnienia.

Nadto skarżący wskazał, że stanowisko maszynisty maszyn obróbczych, na którym również był zatrudniony w spornych okresach zostało ujęte w wykazie A dział V, poz. 3 pkt 20 załącznika nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r.

Do apelacji ubezpieczony załączył świadectwo pracy Spółdzielni Kółek Rolniczych w K. z okresu zatrudnienia od 1 maja 1969 r. do 31 lipca 1969 r. w charakterze traktorzysty (wykaz A, dział VIII, poz.3) oraz kopię świadectwa pracy z Państwowego Gospodarstwa Rolnego w G. z okresu od 5 maja 1977 r. do 7 października 1977 r.

W toku postępowania apelacyjnego, ubezpieczony dołączył do akt świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych w okresie od 8 maja do 9 sierpnia 1972 r. w Powiatowym Zarządzie Dróg (...) wystawione przez Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w G..

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy, w świetle uzupełnionego materiału dowodowego, nie zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności zaznaczyć należy, że w ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy ustalił stan faktyczny w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zaś w swych ustaleniach i wnioskach nie wykroczył poza ramy swobodnej oceny wiarygodności i mocy dowodów wynikające z przepisu art. 233 k.p.c., nie popełnił on też błędów w rozumowaniu w zakresie zarówno ustalonych faktów, jak też ich kwalifikacji prawnej, albowiem prawidłowo zinterpretował i zastosował odpowiednie przepisy prawa. Jednocześnie, wobec treści apelacji, jak również wniosków ubezpieczonego podnoszonych w toku postępowania odwoławczego, Sąd Apelacyjny postanowił uzupełnić zgromadzony na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego materiał dowodowy, poprzez dopuszczenie dowodu z zeznań świadka A. O. na okoliczność charakteru pracy wnioskodawcy w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w R. w okresie od 15 października 1982 r. do 30 września 1991 r. oraz zakresu powierzonych mu obowiązków, a w szczególności ustalenia, czy ubezpieczony w spornym okresie wykonywał zatrudnienie w warunkach szczególnych, albowiem powyższa okoliczność miała kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Podkreślić bowiem trzeba, że prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze przewidziane jest w art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jedn. tekst Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), zawartym w rozdziale 2 działu II ustawy dotyczącym urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. Przepis ten w ust. 4 stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych. Przepisy dotychczasowe to rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 1 i 3 powyższego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Stosownie do treści art. 184 ust. 1 ustawy emerytalnej ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli: (1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz (2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 (tj. co najmniej 25 lat dla mężczyzn). W myśl ust. 2 emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. Przepis ten ma charakter przejściowy, bowiem zawarty został w rozdziale 2 działu X ustawy zawierającym przepisy intertemporalne. Dotyczy on wyłącznie tych ubezpieczonych, którzy w dniu wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tj. na dzień 1 stycznia 1999 r., już legitymowali się wymaganym okresem składkowym i nieskładkowym - a w tym wymaganym okresem pracy w warunkach szczególnych, lecz nie osiągnęli wieku emerytalnego.

Obniżenie wieku emerytalnego niektórym grupom zawodowym uzasadnia się narażeniem tych osób na szybsze niż przeciętne zrealizowanie się emerytalnego ryzyka z powodu wystąpienia w ich zawodach czynników negatywnych (najczęściej szkodliwych dla zdrowia lub obniżających sprawności psychofizyczne), które doprowadzają do wcześniejszej niż powszechnie utraty sił do wykonywania dotychczasowej pracy. Stąd też prawo do emerytury w wieku niższym nie jest tu przywilejem, lecz co do zasady wynika ze szczególnych właściwości wykonywanej pracy. Cechą niezbędną do uznania danego zatrudnienia za wykonywane w szczególnych warunkach w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. jest wykonywanie pracy stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Stanowi o tym przepis § 2 ust. 1 rozporządzenia, wskazując przez to, że intencją ustawodawcy było zawężenie zakresu okresów szczególnych tylko do tych okresów zatrudnienia, w których praca była faktycznie wykonywana, a nie do samego pozostawania w zatrudnieniu. Zaznaczyć bowiem trzeba, że tylko okresy wykonywania zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy kreują i wypełniają weryfikowalne kryterium uznania pracy o cechach znacznej szkodliwości dla zdrowia lub znacznego stopnia uciążliwości, lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Taki sam warunek odnosi się do wymagania stałego wykonywania takich prac, co oznacza, że krótsze dobowo (nie w pełnym wymiarze obowiązującego czasu pracy na danym stanowisku), a nie stałe świadczenie pracy wyklucza dopuszczalność uznania pracy za świadczoną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wskutek niespełnienia warunku stałej znacznej szkodliwości dla zdrowia lub stałego znacznego stopnia uciążliwości wykonywanego zatrudnienia (vide wyrok SN z 19 września 2007 r., III UK 38/07, OSNP 2008/21-22/329).

W ocenie Sądu Apelacyjnego zgromadzony w sprawie materiał dowodowy zarówno na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego, jak i instancji odwoławczej wskazuje, iż wnioskodawca w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...) w R. w okresie od 15 października 1982 r. do 30 września 1991 r. na stanowisku kierowcy - mechanika, nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach, co aktualnie uprawniałoby go do ubiegania się o przyznanie prawa do tzw. wcześniejszej emerytury.

Sąd Okręgowy analizując przedmiotową sprawę prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe dopuszczając dowód z zeznań świadków M. J.i A. O.oraz wyjaśnień wnioskodawcy jak i zgromadzonej dokumentacji, na okoliczność ustalenia, czy ubezpieczony istotnie wykonywał zatrudnienie w szczególnych warunkach przez okres co najmniej 15 lat. W jego wyniku dokonał trafnej oceny stwierdzając, że R. L.nie spełnił przesłanek do nabycia wcześniejszej emerytury, albowiem praca, którą wykonywał w okresie od 15 października 1982 r. do 30 września 1991 r. nie była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, co było niezbędne do zaliczenia jej w skład „szczególnego” okresu zatrudnienia.

Sąd Apelacyjny, po uzupełnieniu postępowania dowodowego, podzielił trafne ustalenia Sądu Okręgowego w zakresie, w jakim wynika z nich, że wnioskodawca w spornym okresie będąc zatrudnionym w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...)w R.na stanowisku kierowcy - mechanika nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy zatrudnienia w charakterze kierowcy autobusu. Do zakresu jego obowiązków - jak wynika zarówno z wyjaśnień ubezpieczonego, jak i zeznań powołanych w sprawie świadków, w tym przesłuchanego na etapie postępowania apelacyjnego A. O.- należało bezsprzecznie rozwożenie pracowników autobusem do i z miejsca zatrudnienia, przy czym wskazane czynności zajmowały mu nie więcej niż 6 do 7 godzin dziennie. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że pracownicy zatrudnieni w Przedsiębiorstwie (...)pracowali na 3 zmiany, tj. od 6.00 do 14.00, od 14.00 do 22.00 oraz od 22.00 do 6.00. W firmie zatrudnionych było trzech kierowców - w tym ubezpieczony - którym zostały oddane do dyspozycji trzy autobusy. Każdy z kierowców miał do wykonania inną trasę przejazdu i każdego dnia według tejże trasy „zbierał” pracowników i zawoził ich do zakładu pracy. Kierowca rozwoził pracowników każdej ze zmian, tzn. po przywiezieniu do firmy pracowników pierwszej zmiany, kierowca korzystał z 3-4 ogodzinnej przerwy, podczas której albo udawał się do domu, albo dokonywał drobnych napraw – jeśli była taka potrzeba – pojazdu, który obsługiwał. Kolejno, kierowca wyjeżdżał po pracowników, którzy rozpoczynali pracę o 14.00, czyli na II zmianę. Po przywiezieniu ich do firmy i po odwiezieniu pracowników I zmiany do domu, ponownie korzystał z kilkugodzinnej przerwy, która trwała aż do momentu, gdy koniecznym był wyjazd po pracowników III zmiany, a następnie odwiezienie do domu pracowników zmiany II. Po wykonaniu ostatniej z wymienionych czynności wnioskodawca kończył dzień pracy. Jak zaznaczył świadek A. O.- którego zeznania były w pełni spójne z wyjaśnieniami samego ubezpieczonego - praca na stanowisku kierowcy zajmowała wnioskodawcy maksymalnie od 6 do 7 godzin dziennie, zaś w pozostałym czasie korzystał on z przerw w wykonywaniu obowiązków pracowniczych, które generalnie nie były wliczane do czasu pracy. Jeśli była taka potrzeba zakładu, skarżący w przerwie pomagał przy naprawach pojazdów, albo jeździł samochodem marki(...)lub samochodem ciężarowym po gaz, części do pojazdów względnie inny towar. Do tego potrzebne były mu uprawnienia dla kierowcy przewożącego niebezpieczne materiały, które zdobył w 1984 r. Każdy z kierowców pracował w ten sam sposób, tzw. przez 6 do 7 godzin dziennie jeździł autobusem rozwożąc pracowników, zaś w pozostałym okresie korzystał z przerw, które były wykorzystywane w różny sposób, zależny od aktualnych potrzeb pracodawcy. Odnotowana w świadectwie pracy nazwa stanowiska, na którym zatrudniony był ubezpieczony, nie była przypadkowa, albowiem w firmie była praktyka, aby każdy pracownik posiadał w angażu co najmniej dwa stanowiska pracy, po to, by w razie niemożności wykonywania jednego z nich, np. na skutek awarii autobusu, mógł wykonywać inne obowiązki, np. prace pomocnicze w warsztacie (dowód: zeznania świadka A. O., k.92 as). A zatem jedynym obowiązkiem R. L.w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Produkcji (...)w R. , nie było przewożenie pracowników, tj. wykonywanie prac, o których mowa w wykazie A, dziale VIII, poz. 2, załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r.- prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej 15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów, choć te czynności również bezsprzecznie wykonywał, albowiem praca ta zajmowała mu maksymalnie 6 do 7 godzin dziennie i nawet doliczenie czasu przeznaczonego na OC (obsługę codzienną) pojazdu, tj. ok. 30-40 minut, nie dawało ostatecznie 8 godzin pracy. Pozostałą część ośmiogodzinnego dnia pracy przeznaczał na wykonywanie innych czynności - w zależności od potrzeb pracodawcy - związanych z usprawnianiem pojazdów mechanicznych, przewożeniem materiałów niebezpiecznych lub dostarczaniem części do pojazdów.

Również ze zgromadzonej dokumentacji wynika, że wnioskodawca w spornym okresie zatrudnienia bezsprzecznie wykonywał szereg innych czynności nie związanych z pracą kierowcy autobusu, tj. chociażby czynności spedycyjne w pełnym zakresie (za i wyładunkowe), o czym świadczy pismo z dnia 2 stycznia 1985 r. oraz pismo z dnia 1 stycznia 1990 r. dotyczące powierzenia ubezpieczonemu dodatkowych obowiązków pracowniczych, za wykonywanie których otrzymywał on dodatek do wynagrodzenia. Mało tego skarżący wykonywał również pracę na stanowisku operatora maszyn przeróbczych, czego dowodzi pismo z dnia 2 lutego 1983 r., w którym ubezpieczony zwrócił się do kierownictwa (...) Przedsiębiorstwa Produkcji (...) z prośbą o przeniesienie go ze stanowiska operatora maszyn przeróbczych na stanowisko kierowcy, co dowodzi, iż od 15 października 1982 r. do (co najmniej) 2 lutego 1983 r. R. L. nie wykonywał pracy na stanowisku kierowcy. Poza tym stanowisko, o którym mowa również nie zwiększa stażu wnioskodawcy, od którego zależą uprawnienia emerytalne, albowiem nie zostało ono wymienione w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r., jako stanowisko, na którym są wykonywane prace w warunkach szczególnych. Tożsame stanowisko zajął również Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 19 kwietnia 2012 r. (III AUa 222/12, LEX nr 1171355), wskazując, iż dla uznania konkretnego rodzaju lub stanowiska pracy za pracę wykonywaną w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze decydujące znaczenie ma to, czy jest to praca wymieniona w rozporządzeniu z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 4 ze zm.). Nie inaczej we wskazanym zakresie wypowiedział się Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 2 marca 2012 r. (III UK 86/11, LEX nr 1215157) wskazując, w którym zaznaczył, że decydującą rolę w analizie charakteru pracy ubezpieczonego z punktu widzenia uprawnień emerytalnych ma możliwość jej zakwalifikowania pod którąś z pozycji wymienionych w wykazie A, stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Skoro zatem stanowisko operatora maszyn przeróbczych nie zostało wymienione we wskazanym wyżej załączniku do rozporządzenia, to tym samym nie jest możliwe zaliczenie wskazanego okresu do stażu pracy wnioskodawcy wykonywanej w warunkach szczególnych.

Reasumując wyjaśnić trzeba, że choć wnioskodawca przez cały sporny okres bezsprzecznie wykonywał szereg prac, uznanych za prace wykonywane w warunkach szczególnych, to jednak stale wykonywał również inne czynności pozbawione przedmiotowego charakteru, co czyni uprawnionym twierdzenie, że we wskazanym w zaskarżonej decyzji okresie ubezpieczony nie był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w charakterze kierowcy autobusu, a tym samym nieuprawnionym byłoby przyjęcie, że niniejszą pracę wykonywał on stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, co jest niezbędną przesłanką uznania danego zatrudnienia za szczególne. Tożsame stanowisko zajął Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 3 kwietnia 2012 r. ( III AUa 181/12, LEX nr 1163532) wyjaśniając, że warunek wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy jest spełniony tylko wówczas, gdy pracownik w ramach obowiązującego go pełnego wymiaru czasu pracy na określonym stanowisku, nie wykonuje czynności pracowniczych nie związanych z tym stanowiskiem, ale stale tj. ciągle wykonuje prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 lutego 2012 r. ( I UK 227/11, LEX nr 1157544) wskazując, że z przywileju przejścia na emeryturę w niższym wieku emerytalnym, przysługującego pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, mogą korzystać wyłącznie pracownicy, którzy byli rzeczywiście zatrudnieni stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szkodliwych warunkach pracy. Nie jest więc dopuszczalne uwzględnianie do okresów pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, wymaganych do nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym, innych równocześnie wykonywanych prac w ramach dobowej miary czasu pracy, które nie oddziaływały szkodliwie na organizm pracownika, z czego a contrario wynika, że mogą i powinny być uwzględnione takie równocześnie wykonywane czynności, które miały szkodliwy wpływ na zdrowie zatrudnionego, bo zostały uznane przez ustawodawcę za pracę w warunkach szczególnych (por. wyrok SA w Katowicach z 30 stycznia 2001 r., III AUa 1887/0, PP 2002, nr 9, wyroki SN: z 15 grudnia 1997 r., II UKN 417/97, OSNAPiUS 1998/21/638 i z 21 listopada 2001 r., II UKN 598/00, OSNPUSiSP 2003/17/419).

Nie bez znaczenia dla oceny charakteru zatrudnienia wnioskodawcy pozostaje również fakt, iż - według zeznań świadka A. O. - Przedsiębiorstwo (...) zatrudniając pracowników wykonujących prace w warunkach szczególnych wystawiało stosowne świadectwa pracy, potwierdzające okres zatrudnienia uprawniający następnie do ubiegania się o prawo do wcześniejszej emerytury, podczas gdy R. L. takiego świadectwa nie otrzymał.

Mając na uwadze powyższe uznać należało, że ubezpieczony nie spełnił podstawowego warunku, o którym mowa w art. 184 w zw. z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tj. nie wykazał piętnastoletniego stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Stąd nie było możliwym przyznanie mu prawa do żądanego świadczenie emerytalnego.

Z tych względów, Sąd doszedł do przekonania, że wywiedziona przez wnioskodawcę apelacja, a także zaprezentowane w niej zarzuty, w żadnej mierze nie podważyły skutecznie prawidłowości dokonanych przez Sąd Okręgowy ustaleń, oceny mocy dowodowej i wiarygodności zebranego w sprawie materiału dowodowego, a także prawidłowo przeprowadzonej subsumcji prawnej.

Skoro zatem wnioskodawca nie udowodnił 15 lat pracy w szczególnych warunkach, a co za tym idzie nie spełnił wszystkich, koniecznych do przyznania wcześniejszej emerytury warunków (wieku 60 lat, 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych), określonych w przepisie art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U nr 153, poz. 1227 t. jedn. z 2009r. ze zm.) oraz rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku (Dz. U nr 8, poz.43), to nie uprawnionym było przyznanie mu prawa do żądanego świadczenia, dlatego też Sąd Apelacyjny, podzielając stanowisko Sądu I instancji i uznając apelację ubezpieczonego za bezzasadną, orzekł, na mocy art. 385 k.p.c., jak w sentencji.

Zajmując stanowisko w przedmiocie dołączonych do apelacji dokumentów wyjaśnić jedynie należy, że zgodnie z treścią art. 381 k.p.c. sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Powoływane przez stronę nowe fakty i dowody muszą być istotne dla rozstrzygnięcia, a postanawiając o ich dopuszczeniu sąd winien kierować się okolicznościami konkretnej sprawy. Uregulowanie zawarte w art. 381 k.p.c. nie służy natomiast wykrywaniu i zbieraniu nowych okoliczności faktycznych i środków dowodowych. Prawo do nowości, o którym traktuje powołany przepis rozumieć należy jako otwarcie się możliwości dowodzenia okoliczności faktycznych wcześniej niemożliwych do wykazania z przyczyn obiektywnych. Takiemu rozumieniu powoływanego przepisu prezentowane przez ubezpieczonego stanowisko nie odpowiada, albowiem w ocenie Sądu Apelacyjnego wnioskodawca winien dokumenty stanowiące załącznik do apelacji dołączyć w toku postępowania pierwszoinstancyjnego. Mało tego przedłożone przez ubezpieczonego dokumenty dotyczą okresów jego zatrudnienia od 1 maja 1969 r. do 31 lipca 1969 r. (3 miesiące) i od 5 maja 1977 r. do 7 października 1977 r. (5 miesięcy i 2 dni) na stanowisku traktorzysty oraz od 8 maja 1972 r. do 9 sierpnia 1972 r. tj. w sumie 11 miesięcy i 3 dni, czyli okresu na tyle krótkiego, że nawet zaliczenie go do stażu pracy wnioskodawcy wykonywanej w warunkach szczególnych uznanego już przez organ rentowy i Sąd, tj. 8 lat i 4 dni, pozostałoby bez wpływu do prawo R. L. do żądanego w niniejszym postępowaniu świadczenia. Wobec powyższego Sąd Apelacyjny nie prowadził postępowania dowodowego w zakresie przedłożonych przez skarżącego na etapie instancji odwoławczej dokumentów.