Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX U 640/19

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 17 października 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., na podstawie przepisów art. 17 i art. 68 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, odmówił M. K. (1) prawa do zasiłku chorobowego za okres od 20 sierpnia do 16 września 2019 r. W uzasadnieniu decyzji wskazał, iż w dniu 10 września 2019 r. w trakcie kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego nie zastał ubezpieczonej pod wskazanym w zwolnieniu lekarskim adresem. Nadto organ podniósł, że ubezpieczona nie poinformowała lekarza wystawiającego zwolnienie, pracodawcy i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o aktualnym adresie miejsca zamieszkania podczas orzeczonej niezdolności do pracy, co skutkowało uznaniem zwolnienia lekarskiego za niewłaściwie wykorzystane.

Odwołanie od powyższej decyzji wniosła M. K. (2) domagając się jej zmiany. Argumentowała, iż w trakcie wystawiania zwolnienia lekarskiego nie została zapytana przez lekarza o adres aktualnego miejsca pobytu, a wskazanie pracodawcy adresu zameldowania jako adresu kontaktowego podyktowane było nieposiadaniem własnej nieruchomości i częstymi związanymi z tym faktem zmianami miejsca zamieszkania. Ponadto wskazała, że do dnia dzisiejszego leczy się z powodu zdiagnozowanej depresji, a wykonywanie najprostszych czynności życia codziennego sprawia jej duże trudności.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, wywodząc jak w uzasadnieniu decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. (1), zatrudniona jako przedstawiciel handlowy w spółce (...) z siedzibą w R., od stycznia 20 sierpnia do 16 września 2019 r. była niezdolna do pracy z powodu zdiagnozowanej depresji i przebywała w tym czasie na zwolnieniu lekarskim.

Niesporne, a nadto przesłuchanie M. K. (1) w charakterze strony k. 16-16v, zaświadczenie lekarskie z dnia 19.08.2019 k. 10 akt zasiłkowych organu.

W dniu 4 września 2019 r. M. K. (1) została wezwana na badanie do lekarza orzecznika ZUS, podczas którego stwierdzono zasadność zwolnienia lekarskiego wydanego na sporny okres niezdolności do pracy.

Niesporne, a nadto pismo organu rentowego k.13 akt zasiłkowych organu.

Następnie prowadzący w dniu 10 września 2019 r. kontrolę prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego pracownik organu rentowego nie zastał M. K. (1) pod adresem wynikającym ze zwolnienia lekarskiego oraz pozostawił informację o konieczności skontaktowania się w tej sprawie z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych w S.. Kontrola została przeprowadzona w miejscu zameldowania M. K. (1) przy ul. (...) w S.. W tym czasie nieobecna pod kontrolowanym adresem była również zamieszkująca tam matka M. K. (1).

Niesporne, a nadto pismo organu rentowego k.13, przesłuchanie M. K. (1) w charakterze strony k. 16-16v,

W dniu 12 września 2019 r. M. K. (1) po przekazaniu przez sąsiada opiekującego się mieszkaniem w czasie nieobecności matki M. K. (1) pisma z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych informującego o przebytej kontroli udała się do Wydziału Zasiłków Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S., gdzie złożyła pismo wyjaśniające w sprawie. Wskazała w nim, że jej tymczasowym miejscem zamieszkania jest (...)/3 – wynajmowane mieszkanie. Natomiast miejsce zameldowania przy ul. (...), w którym odbyła się kontrola, podała pracodawcy w celu skutecznego doręczania wszelkiej korespondencji z racji na brak stałego miejsca zamieszkania. Spodziewała się, że jej okres wynajmu mieszkania w P. będzie krótki.

Dowód: przesłuchanie M. K. (1) w charakterze strony k. 16-16v, pismo ubezpieczonej k. 3 akt zasiłkowych organu.

Celem weryfikacji uprawnień do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego oraz w związku z nieobecnością M. K. (1) pod wskazanym adresem, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wystąpił z pismem do jej pracodawcy będącym płatnikiem składek ubezpieczonej z zapytaniem o udzielenie informacji dotyczących adresu podanego przez M. K. (1) na czas zwolnienia lekarskiego.

W odpowiedzi z dnia 24 września 2019 r. pracodawca M. K. (1) wskazał, że nie został poinformowany o zmianie przez nią dotychczas podanego adresu na inny w związku ze zwolnieniem lekarskim.

Dowód: pismo pracodawcy ubezpieczonej k. 5 akt zasiłkowych organu

W dniu 17 października 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wydał decyzję, którą na skutek nie poinformowania przez M. K. (1) o zmianie miejsca pobytu w trakcie niezdolności do pracy uznał zwolnienie lekarskie za niewłaściwie wykorzystane i odmówił prawa do zasiłku chorobowego za okres w nim wskazany.

Dowód: decyzja z dnia 17 października 2019 r. – k. 6 akt zasiłkowych organu

W okresie od dnia 20 sierpnia do 16 września 2019 r. M. K. (1) była niezdolna do pracy.

Dowód: zaświadczenie lekarskie z dnia 19.08.2019 k. 10 akt zasiłkowych organu, pismo organu rentowego k.13, przesłuchanie M. K. (1) w charakterze strony k. 16-16v,

M. K. (1) został wypłacony zasiłek chorobowy od dnia 20 sierpnia do 16 września 2019 r..

Niesporne, a nadto przesłuchanie M. K. (1) w charakterze strony k. 16-16v

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie okazało się uzasadnione.

Przedmiotem sporu pomiędzy ubezpieczoną a organem rentowym było prawo do zasiłku chorobowego M. K. (1) za okres od dnia 20 sierpnia do dnia 16 września 2019 r., którego Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmówił ubezpieczonej zaskarżoną decyzją wydaną w konsekwencji przeprowadzonej kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego.

Kwestię rodzajów świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz warunków nabywania prawa do tych świadczeń reguluje ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r., poz. 645). Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Na podstawie art. 17 ustawy Zakład Ubezpieczeń Społecznych może odmówić prawa do zasiłku chorobowego jeżeli stwierdzi, że w okresie objętym zasiłkiem osoba ubezpieczona wykonuje w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystuje zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia. Wykorzystanie zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego celem oznacza takie zachowanie chorego, które przedłuża albo może przedłużyć okres tego zwolnienia, czyli nie służy celom powrotu do zdrowia. W takiej sytuacji ubezpieczony traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

W myśl art. 68 ustawy Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest uprawniony do kontrolowania ubezpieczonych co do prawidłowości wykorzystywania zwolnień od pracy zgodnie z ich celem oraz jest upoważniony do formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich.

Zasady i tryb przeprowadzenia kontroli prawidłowości wykorzystania zwolnienia lekarskiego w sposób szczegółowy określone zostały w akcie wykonawczym do ustawy: rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich (Dz.U. Nr 65, poz. 743).

Organ rentowy, korzystając z uprawnienia przewidzianego z art. 68 ustawy, w wyniku przeprowadzonej kontroli ustalił, że ubezpieczona nie przebywała pod wskazanym w zwolnieniu lekarskim adresem oraz nie poinformowała pracodawcy i organu rentowego o jego zmianie tym samym uznał zwolnienie lekarskie za niewłaściwie wykorzystane i odmówił ubezpieczonej prawa do zasiłku.

Ubezpieczona stała na stanowisku, że podany przez nią adres zamieszkania miał na celu ułatwienie wymiany wszelkiej korespondencji z powodu nieposiadania własnej nieruchomości i możliwości częstych zmian miejsca zamieszkania, w związku z krótkoterminowymi umowami najmu lokalu. Wskazała, że jeszcze w trakcie trwania zwolnienia poinformowała organ rentowy o aktualnym miejscu zamieszkania.

W ocenie Sądu zarówno z przepisy ustawy zasiłkowej, jak również rozporządzenia wykonawczego w żadnym miejscu nie wskazują, że wskazanie płatnikowi (pracodawcy) nieaktualnego adresu swojego pobytu automatycznie powoduje utratę przez osobę ubezpieczoną prawa do zasiłku chorobowego. Wskazanie nieaktualnego adresu może utrudnić przeprowadzenie kontroli. Jednak w tym wypadku należało wziąć pod uwagę, że szybka reakcja ubezpieczonej na pismo informujące o niezastaniu jej pod podanym adresem, poprzez złożenie odpowiedniego pisma i wskazanie w jego treści aktualnego adresu pod którym aktualnie zamieszkiwała (co ważne – jeszcze w czasie przebywania na spornym zwolnieniu lekarskim w okresie orzeczonego zasiłku chorobowego tj. przed jego upływem w dniu 16 września 2019 r.) dawała organowi rentowemu możliwość ponownego przeprowadzenia kontroli w sposób należyty pod prawidłowym adresem. Zakład Ubezpieczeń Społecznych z nieznanych Sądowi powodów przyjął, że niezaktualizowanie adresu zamieszkania u pracodawcy z którym ubezpieczona ze względu na urodzenie dziecka i urlop macierzyński oraz rodzicielski od dłuższego czasu nie miała faktycznego kontaktu, może stanowić przyczynę przez którą zwolnienie lekarskie uznać należy za wykorzystywane niezgodnie z ustawą i tym samym odmówić prawa do zasiłku chorobowego za przewidziany nim okres czasu.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, w tym zawartych w aktach organu rentowego oraz na podstawie zeznań ubezpieczonej przesłuchanej w charakterze strony. Sąd zauważył, że żadna ze stron nie kwestionowała prawdziwości i rzetelności sporządzenia owych dokumentów. Sąd nie doszukał się również okoliczności uniemożliwiających uznanie zebranych dowodów za niemiarodajne dla przyjęcia ustaleń faktycznych w sprawie. Stąd w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w szczególności o spójne i spontaniczne zeznania M. K. (1) przesłuchanej w charakterze strony Sąd uznał, że niewskazanie przez ubezpieczoną aktualnego adresu zamieszkania nie skutkowało niewłaściwym wykorzystaniem zwolnienia lekarskiego i odmową prawa do zasiłku.

W konsekwencji, na podstawie przepisu art. 477 (14) § 2 k.p.c. zmieniono zaskarżoną decyzję, poprzez przyznanie M. K. (1) prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 20 sierpnia 2019 r. do dnia 16 września 2019 r.

Na rzecz ubezpieczonej zasądzono na podstawie art. 98 § 1 i 2 k.p.c. od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 180 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, której wysokość wynika z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 stycznia 2018 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

29.01.2020