Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 grudnia 2019 r.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie :

Przewodniczący : Sędzia Marta Węglewska

Protokolant : Agnieszka Curyl

po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2019 r.

w P. na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniego S. A.

reprezentowanego przez ojca D. A.

przeciwko A. T.

o alimenty

I.  Zasądza alimenty od pozwanej A. T. na rzecz jej małoletniego syna S. A. urodzonego (...) w W. w kwocie po 500 ( pięćset) złotych miesięcznie poczynając od dnia 20 grudnia 2018r. płatne do 10-go dnia każdego miesiąca do rąk ojca dziecka D. A. z odsetkami ustawowymi w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat ;

II.  W pozostałym zakresie oddala powództwo;

III.  Nadaje wyrokowi w punkcie I. rygor natychmiastowej wykonalności;

IV.  Nakazuje pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Kasa Sadu Rejonowego w Pruszkowie 300 ( trzysta) złotych tytułem opłaty sądowej,

V.  Koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie znosi.

Działając w imieniu małoletniego Powoda S. A., jego ojciec D. A. w dniu 20 grudnia 2018 r. wniósł do tutejszego Sądu o zasądzenie alimentów od Pozwanej matki małoletniego A. T. na rzecz Powoda w kwocie 750 zł miesięcznie, płatnych do 10-tego dnia każdego miesiąca do rąk ojca powoda z ustawowymi odsetkami na wypadek uchybienia terminowi płatności którejkolwiek.

W uzasadnieniu pozwu przedstawiciel ustawowy Powoda wskazał, że prawomocnym wyrokiem z dnia (...) r., sygn. akt VI C 157/16 Sąd Okręgowy w Warszawie obciążył oboje rodziców kosztami utrzymania małoletnich S. i J. A. w ten sposób, że udział ojca w tych kosztach ustalił na kwotę 2 250 zł miesięcznie na rzecz każdego z nich, ustalając jednocześnie w uzasadnieniu wyroku koszt utrzymania każdego z małoletnich na kwotę 3 000 zł. Następnie S. A. przeprowadził się z miejsca zamieszkania matki do miejsca zamieszkania ojca i pozostaje obecnie na jego utrzymaniu, natomiast Pozwana nie przekazuje ojcu Powoda żadnych środków z nadal płaconych jej alimentów w wysokości 2 250 zł. (pozew k. 3-3v)

W dniu 15 lutego 2019 r. do tutejszego Sądu wpłynęła wniesiona przez Pozwaną odpowiedź na pozew, w treści której Pozwana wniosła o oddalenie powództwa.

W uzasadnieniu swojego stanowiska Pozwana wskazała, że wciąż ponosi koszty utrzymania małoletniego syna S., a zaproponowana przez jego ojca kwota alimentów tj. 750 zł, przekracza jej możliwości, uiszcza małoletniemu koszty abonamentu, ubezpieczenie i kieszonkowe; jest (...) a jej dochody ostatnio znacznie spadły i jej jedyne stałe wynagrodzenie wynika z zatrudnienia w (...)- 1534 zł. Ma też dochód z tytułu (...)i (...)i jej dochód miesięcznie netto zamyka się kwotą 3500 zł. Ojciec zaś zarabia znacznie więcej (odpowiedź na pozew k. 38-40).

W toku procesu stanowisko strony powodowej nie uległo zmianie do jego zakończenia. Pozwana początkowo podtrzymywała swój wniosek o oddalenie powództwa, jednak na rozprawie w dniu 2 grudnia 2019 r. zmieniła swoje stanowisko w sprawie, oświadczając, że uznaje powództwo do kwoty 500 zł. (protokół – k. 251, płyta CD – k. 252).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

S. A. urodzony dnia (...) jest synem D. A. i A. T..

Wyrokiem z dnia (...) roku Sąd Okręgowy w Warszawie, w sprawie o sygn. akt VI C 157/16 orzekł (...) Kosztami utrzymania obu małoletnich Sąd Okręgowy obciążył oboje rodziców, ustalając przy tym udział ojca małoletniego w tych kosztach na kwotę po 2 250 zł miesięcznie na rzecz każdego z synów stron (pkt 3 wyroku).

Powyższy wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie uprawomocnił się wskutek oddalenia apelacji złożonej przez D. A. wyrokiem z dnia (...) r., wydanym w sprawie o sygn. akt I ACa 1631/17.

W dacie orzekania w sprawie rozwodowej, małoletni S. A. miał (...)lat. Uczył się w gimnazjum. Sprawiał problemy wychowawcze, ale miał dobre relacje z matką, która sprawowała nad nim faktyczną pieczę. Miesięczne usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego wynosiły łącznie 3 000 zł, na co składały się następujące kwoty: koszty mieszkania zajmowanego z matką (w tym opłaty, koszenie ogródka, kominiarz i inne) – 900 zł, wyżywienie 600 zł, kosmetyki – 50 zł, wydatki szkolne – 100 zł, obuwie i odzież – 200 zł, leczenie – 50 zł, wakacje i ferie zimowe – 300 zł, zajęcia dodatkowe – 150 zł, kultura – 50 zł, fryzjer – 50 zł, kieszonkowe – 100 zł, basen – 280 zł i inne wydatki – 200 zł.

Obecnie S. A. ma (...)lat, rozpoczął naukę w (...). (...). Od (...) r. mieszka razem z ojcem. Aktualnie faktyczną pieczę nad S. sprawuje jego ojciec. Małoletni utrzymuje stały kontakt z matką, są w niezłych stosunkach i widuje się z nią co najmniej raz w tygodniu. Toczy się postępowanie sądowe w przedmiocie (...). Miesięczne usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego wynoszą łącznie ok. 3 000 zł, na co składają się następujące kwoty: koszty mieszkaniowe – 300 zł, wyżywienie 910 zł, kosmetyki – 40 zł, wydatki szkolne – 110 zł, obuwie i odzież – 160 zł, leczenie – 100 zł, wakacje i ferie zimowe – 350 zł, zajęcia dodatkowe, kultura, sport i rozrywka – 300, fryzjer – 30 zł, telefon – 200 zł, kieszonkowe – 100 zł, wydatki na samochód – 200 zł, oraz inne wydatki – 200 zł.

W dacie orzekania w sprawie rozwodowej D. A. utrzymywał kontakt ze S. A. ale nie sprawował nad nim bieżącej opieki. Zarabiał 14 000 zł netto miesięcznie na stanowisku eksperta w (...), a ponadto otrzymywał premię w kwocie 30 000 zł. Posiadał oszczędności w kwocie 70 000 zł. W 2015 r. osiągnął dochód na poziomie 297 327,92 zł. Spłacał kredyt w ratach w wysokości 1 800 zł miesięcznie. Swój własny koszt utrzymania ojciec Powoda szacował na poziomie 3 000 zł miesięcznie.

Obecnie D. A. ma (...)lat, wciąż pracuje w (...) z dochodami około 22250,59 zł. brutto miesięcznie. W 2017r. osiągnął dochód 265575,86 zł. oraz ponad 40000 zł. z innych źródeł. Aktualnie zarabia 16 346,32 zł netto miesięcznie tytułem wynagrodzenia zasadniczego, przy czym uzyskuje również dodatkowe wynagrodzenie. W okresie 6 miesięcy przed wrześniem 2019 r. jego średnie wynagrodzenie wynosiło 22 612,92 zł netto. W 2018 r. osiągnął dochód na poziomie 313 380,36 zł. (...) ma otrzymać na własność samochód marki R. o wartości 45 000 zł oraz udział ½ w wartej 350 000 zł nieruchomości zabudowanej o powierzchni 0,1090 ha położonej przy ul. (...) w P.. Nadto (...) ma uzyskać 225 000 zł ze sprzedaży innej nieruchomości wchodzącej w skład majątku wspólnego. Mieszka z Powodem. Co miesiąc uiszcza do rąk Pozwanej kwotę 2 250 zł tytułem alimentów na rzecz jego drugiego syna J. A..

W dacie orzekania w sprawie rozwodowej A. T. uzyskiwała zarobki w wysokości 4 000 zł netto miesięcznie z działalności gospodarczej jako (...)i (...). Sprawowała także bieżącą pieczę nad jej synami S. A. i J. A..

Obecnie A. T. ma (...)lat, wciąż pracuje jako (...)i (...). Zarabia ok. 3700-3800 zł netto miesięcznie z tytułu umowy o pracę, (...)i (...). W 2017r. osiągnęła dochód 29278, 72 zł. a w 2018 r. osiągnęła dochód na poziomie 37 603,70 zł. Spłaca kredyt w ratach po 330 zł miesięcznie. Sprawuje bieżącą pieczę nad bratem Powoda J. A.. Angażuje się również w opiekę nad samym Powodem, wozi go do lekarza, zabiera na obiady i wykazuje się aktywnością w sprawach szkolnych. Opłaca mu telefon komórkowy i kieszonkowe – łącznie około 320 zł. miesięcznie. Rodzice małoletniego są współwłaścicielami m. in. trzech nieruchomości i samochodu. Wszystkie jej wydatki łącznie z wydatkami jakie ponosi na syna to około 3200 zł. miesięcznie.

Postanowieniem z (...) w sprawie I. N. 102/18w trybie zabezpieczenia na czas trwania postępowania sąd ustalił, że każdorazowym miejscem pobytu małoletniego S. A. urodzonego (...) będzie każdorazowe miejsce pobytu jego ojca D. A.. Postanowienie to jest prawomocne.

Sąd Rejonowy powyższy stan faktyczny ustalił w oparciu o następujące dowody: odpis skrócony aktu urodzenia S. A., k. 8; sprawozdanie z nadzoru kuratora, k. 21; zaświadczenie o zarobkach D. A., k. 28; zeznanie PIT D. A. za rok 2017, k. 29-33v; tabela szacunkowych kosztów miesięcznego utrzymania S. A., k. 34; zestawienie opłat za gaz i prąd, k. 35-36; zeznanie PIT A. T. za rok 2017, k. 29-47; umowa o pracę A. T., k. 48; potwierdzenia przelewów wykonanych przez A. T., k. 49-50v; 55-61, k. 157-169, k. 209-239; e-mail w sprawie składki na ubezpieczenie, k. 51; e-mail w sprawie abonamentu za telefon komórkowy, k. 54; polisa ubezpieczeniowa, k. 52-53; informacja o przychodach A. T. w roku 2018, k. 62-73; postanowienie Sądu Rejonowego we Pruszkowie z dnia 26.02.2019 r., sygn. akt III Nsm 102/18, k. 81; zeznania świadek G. N., k. 89-89v, płyta CD k. 91; zaświadczenie o zarobkach D. A., k. 147; zaświadczenie o zarobkach D. A., k. 148; tabela szacunkowych kosztów miesięcznego utrzymania S. A., k. 144; zeznanie PIT D. A. za rok 2018, k. 145-146v; umowa o pracę A. T., k. 150; dokumentacja dot. zarobków A. T. k. 151, k. 170; zeznanie PIT A. T. za rok 2018, k. 152-156v; ugoda w zakresie podziału majątku wspólnego stron, k. 171-174; zeznania D. A., k. 89v, k. 177-177v, płyty CD k. 91 i k. 179; zeznania A. T., k. 89v, k. 177v-178, płyty CD k. 91 i k. 179; faktury za gaz, prąd, telewizję, ubezpieczenia, Internet i wakacje przedstawione przez D. A., k. 187-204; dowody z akt sprawy VI C 157/16 (I ACa 1631/17): wyrok SO w Warszawie z dnia (...), k. 457-457v wraz z uzasadnieniem k. 461-469, wyrok SA w Warszawie z dnia 19.07.2018 r., k. 676 wraz z uzasadnieniem k. 677-688.

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych do akt, powołanych wyżej, zeznań świadek G. N., przedstawiciela ustawowego Powoda i Pozwanej, oraz dokumentów znajdujących się w załączonych aktach sprawy prowadzonej o sygn. akt VI C 157/16 (I ACa 1631/17).

Prawdziwość dokumentów i fakt ich sporządzenia, w zakresie, w jakim stanowiły podstawę ustalenia stanu faktycznego sprawy – nie budziły wątpliwości i korespondowały ze sobą, stąd zostały uznane przez Sąd za wiarygodne. Jakkolwiek niektóre z dokumentów zostały złożone w kserokopiach, to jednak nic nie wskazuje na to, by ich treść nie odzwierciedlała wiernie treści dokumentów oryginalnych. Podnieść też należy, że strony wiarygodności i mocy dowodowej tych dowodów nie kwestionowały.

Zeznania kuratora G. N. Sąd nie budziły żadnych wątpliwości Sądu co do ich prawdziwości.

Co do zasady Sąd dał również wiarę zeznaniom rodziców małoletniego Powoda w zakresie, w jakim były one istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd nie powziął żadnych wątpliwości co do wiarygodności zeznań rodziców Powoda na okoliczność ich sytuacji finansowej. Zaznaczyć natomiast należy, że chociaż Sąd nie kwestionuje prawdziwości twierdzeń rodziców Powoda w zakresie wysokości wydatków poniesionych przez nich na ich syna, to samo to nie oznacza uznania tych nakładów za wydatki usprawiedliwione potrzebami małoletniego.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Stosownie do treści przepisu art. 133 kro na obydwojgu rodzicach ciąży obowiązek łożenia na utrzymanie dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Zakres tego obowiązku, zgodnie z art. 135 kro, wyznaczają z jednej strony usprawiedliwione potrzeby osoby uprawnionej, z drugiej zaś zarobkowe i majątkowe możliwości osoby zobowiązanej, przy czym wykonywanie obowiązku alimentacyjnego może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o utrzymanie lub wychowanie dziecka.

Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, ale także takie, które stworzą uprawnionemu normalne warunki bytowania odpowiadające jego wiekowi, stanowi zdrowia i statusowi rodziców. Potrzeby te winny być w danych okolicznościach usprawiedliwione.

Obowiązek alimentacyjny jest jednym z podstawowych obowiązków ciążących na rodzicach względem ich małoletnich dzieci niezależnie od tego czy pozostają w związku małżeńskim. Z reguły obowiązek ten utrzymuje się przez dłuższy czas. Towarzyszą temu nieodłącznie zmiany okoliczności, które kształtują zakres świadczeń alimentacyjnych. W rozpoznawanej sprawie D. A. dochodził w imieniu swojego syna zasądzenia od Pozwanej A. T. alimentów na rzecz Powoda w kwocie 750 zł miesięcznie W ocenie Sądu Rejonowego, w świetle przeprowadzonego postępowania dowodowego, wytoczone w imieniu S. A. powództwo było uzasadnione, ale w wysokości niższej niż postulowanej przez ojca Powoda.

Sąd ustalił już wcześniej, iż koszty utrzymania małoletniego S. A. wynoszą łącznie 3 000 zł, a zatem tyle samo, ile ustalił sąd rozstrzygający w sprawie (...)między D. A. i A. T.. Od tamtego czasu ogólny zakres potrzeb Powoda nie uległ zmianie, zmieniły się natomiast jego warunki życiowe, skutkiem czego doszło do zmiany poszczególnych kosztów jego utrzymania. Znacznemu spadkowi uległy koszty mieszkaniowe, albowiem obecnie małoletni mieszka wraz ojcem w na nieobciążonej kredytem nieruchomości położonej w P.. Odpadły koszty niektórych zajęć dodatkowych na które małoletni uczęszczał w przeszłości, co nie zmienia jednak tego, że jego rodzice w dalszym ciągu są zobowiązani do zaspakajania jego usprawiedliwionych potrzeb w zakresie pozaszkolnych zajęć i rozrywek. Otyłość małoletniego spowodowała wzrost jego potrzeb żywieniowych, co przełożyło się na wzrost wydatków w tym zakresie. Nieznacznym zmianom uległy także niektóre inne koszty utrzymania małoletniego.

Wyjaśnić w tym miejscu należy, iż Sąd nie uwzględnił w kosztach utrzymania małoletniego niektórych ze wskazanych przez jego rodziców wydatków. Sąd nie uznał za usprawiedliwiony wydatek na małoletniego rat dobrowolnie zaciągniętego przez A. T. kredytu, która nie przedstawiała przekonujących argumentów na poparcie twierdzenia, że wydatki w tym zakresie miały istotny związek z zaspakajaniem potrzeb Powoda. Sąd nie znalazł także podstaw do uznania za usprawiedliwiony potrzebami Powoda wydatek dokonywanych przez D. A. wpłat z tytułu zawartej przez niego umowy ubezpieczenia na życie. Zawarcie takiej umowy nie jest obowiązkowe, a tylko od ojca Powoda zależy, czy i jeśli tak to w jaki sposób zabezpieczy on finansowo swoich bliskich na wypadek jego śmierci. Wreszcie w kosztach utrzymania małoletniego S. A. Sąd nie uwzględnił kieszonkowego w wysokości przekraczającej kwotę 100 zł. Jak słusznie wskazała w swoich zeznaniach kurator G. N., małoletni „ma typowe potrzeby jak każdy nastolatek” (k. 89). W ocenie Sądu kieszonkowe w wysokości 100 zł miesięcznie powinno w zupełności wystarczać małoletniemu na realizowanie jego typowych potrzeb osobistych, natomiast pozostałe, faktycznie przekazywane mu przez każde z rodziców kwoty nie mogą zostać uznane za usprawiedliwione wydatki.

Sąd ustalił zatem, że obecnie koszty utrzymania małoletniego S. A. kształtują się na poziomie 3 000 zł miesięcznie, a stosownie do powołanych wyżej art. 133 i 135 kro koszty te powinny być zaspokajane przez rodziców Powoda w stosunku adekwatnym do ich możliwości zarobkowych i majątkowych.

Z dokonanych przez Sąd ustaleń wynika, że ojciec małoletniego Powoda zarabia wielokrotnie więcej od swojej byłej żony. Jego wynagrodzenie wynosi miesięcznie ponad 16 000 zł netto, do czego należy dotyczyć wysokie premie i dodatki, natomiast zarobki Pozwanej nie przekraczają 3 800 zł netto miesięcznie. Sąd nie ma przy tym wątpliwości, że każde z rodziców Powoda wykorzystuje w pełni swój potencjał zarobkowy.

W toku postępowania ustalono również, że małoletni zamieszkuje obecnie z ojcem, który sprawuje nad nim bieżącą pieczę, co także powinno zostać uwzględnione przy ustalaniu zakresu świadczeń alimentacyjnych. Sąd nie kwestionuje, iż matka Powoda wciąż bierze aktywny udział w sprawowaniu nad nim opieki, nie mniej jednak udział ten uległ istotnemu obniżeniu odkąd małoletni przeprowadził się do ojca, i obecnie to głównie na D. A. spoczywają ciężary związane z wykonywaniem bieżącej pieczy nad Powodem.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że kwestia świadczeń alimentacyjnych dokonywanych przez strony na rzecz brata Powoda J. A. nie ma bezpośredniego wpływu na rozstrzygnięcie w sprawie niniejszej, której przedmiotem jest przecież zakres świadczeń alimentacyjnych należnych S. A.. Pamiętać też trzeba, że koszty utrzymania J. A. obciążają oboje jego rodziców równomiernie, tak samo zresztą jak koszty utrzymania Powoda. Kwestia nakładów na utrzymania J. A. miała zatem znaczenie dla rozstrzygnięcia jedynie w takim zakresie, w jakim konieczność ich ponoszenia ograniczała łączne możliwości finansowe i osobiste obojga rodziców Powoda.

Mając na uwadze wysokość zarobków rodziców Powoda, okoliczność sprawowania bieżącej pieczy nad małoletnim przez jego ojca oraz zakres osobistych starań Pozwanej na wychowanie małoletniego, Sąd doszedł do wniosku, że udział A. T. w kosztach utrzymania S. A. należało ustalić na poziomie 500 zł miesięcznie. Zdaniem Sądu zasądzenie alimentów w wyższej kwocie byłoby nieadekwatne do aktualnych zdolności zarobkowych i majątkowych rodziców Powoda, i nakładałoby na Pozwaną nieuzasadniony ciężar. Sąd dostrzega przy tym, że S. A. mieszka obecnie z ojcem, należy jednakże mieć na względzie, iż Powód ma już (...)lat i nie wymaga czasochłonnych osobistych starań o jego utrzymanie i wychowanie, jakich wymagałoby np. dziecko kilkuletnie. Trzeba też pamiętać, że od czasu orzekania w sprawie rozwodowej dochody ojca Powoda wzrosły, a dochody Pozwanej spadły. Z tych też względów bezzasadne byłoby w ocenie Sądu proste „odwrócenie” mechanizmu utrzymywania małoletniego ustalonego w orzeczeniu rozwodowym, gdzie koszty utrzymania mieszkającego ówcześnie z matką Powoda zostały rozłożone między ojcem Powoda a Pozwaną w stosunku 2 250 zł do 750 zł.

Z wszystkich wyżej wymienionych względów, Sąd Rejonowy uznał, iż zgłoszone przez powoda w rzeczonej sprawie roszczenie zasługuje na częściowe uwzględnienie i dlatego też na podstawie powołanych wyżej przepisów orzekł jak w pkt 1 wyroku, oddalając powództwo w pozostałym zakresie w pkt 2 wyroku.

Nadając niniejszemu wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności Sąd opierał się na treści art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

O pobraniu od pozwanej kwoty 300 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu Sąd orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

O kosztach procesu Sąd orzekł zaś na podstawie art. 100 kpc, mając na uwadze, że powództwo zostało częściowo uwzględnione, a istota sporu w sprawie sprowadzała się głównie do tego, czy początkowo wnosząca o oddalenie powództwa Pozwana powinna być zobowiązania do łożenia na rzecz powoda alimentów przekraczających kwotę 500 zł miesięcznie.