Pełny tekst orzeczenia

V U 2282/19

UZASADNIENIE

[Sędzia Przewodniczący Papka Jan 00:02:10.512]

... Oddział (...) w O. dnia 26 sierpnia 2019 r. numer (...), którą to decyzją organ rentowy odmówił wnioskodawczyni prawa do wypłaty 100 procent części emerytury rolniczej uzupełniającej. Wnioskodawczyni wskazała, że z uwagi na chorobę męża jesienią 2018 r. zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej. Wówczas wszystkie grunty zostały wydzierżawione G. K. (1) [? 00:02:43.048]. W związku z zawartą przedwstępną umową sprzedaży działki numer (...) podjęto decyzję o wydzierżawieniu tej działki do czasu zebrania plonów jesienią 2019 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w O. domagał się oddalenia odwołania podnosząc, że zaskarżona decyzja jest zgodna z przepisami ustawy w tym art. 28 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. Organ rentowy podniósł, iż odmówił wnioskodawczyni prawa do wypłaty 100 procent części uzupełniającej świadczenia z uwagi na to, że przedłożona przez wnioskodawczynię przedwstępna umowę sprzedaży potwierdza fakt zbycia się części gospodarstwa rolnego dnia 1 grudnia 2019 r. Zgodnie z przedłożoną umową w posiadaniu wnioskodawczyni pozostaje gospodarstwo rolne o powierzchni przekraczającej 1 hektar, działka numer (...) o powierzchni 1 hektar 34 ary. Nie można zatem uznać zaprzestania prowadzenia przez wnioskodawczynię działalności rolniczej. Sąd ustalił następujący stan faktyczny. Wnioskodawczyni I. J. urodzona (...) od dnia 1 lipca 2019 r. ma przyznane prawo do emerytury rolniczej, na którą składała się część składkowa wysokości 33,69 procent emerytury podstawowej i część uzupełniająca wyliczona na 92 procent emerytury podstawowej. Część uzupełniająca została zawieszona z powodu prowadzenia działalności rolniczej, dowód decyzja z dnia 26 lipca 2019 r., karta 41, 45 akt emerytalnych. Wnioskodawczyni wspólnie z mężem H. J. jest właścicielką gospodarstwa rolnego o powierzchni 3 hektary 36 arów, położonego na terenie wsi D. gmina B., dowód wniosek o emeryturę karta 1, 6 akt emerytalnych, wypis z ewidencji gruntów karta 178 akt sądowych, przepraszam karta od 17, do 24 akt sądowych. Z uwagi na pogorszenie się stanu zdrowia H. J. małżeństwo od 2014 r. faktycznie nie prowadzi działalności rolniczej. W miesiącu sierpniu 2014 r. wnioskodawczyni podjęła zatrudnienie w ramach umowy zlecenia, a od lipca 2015 r. w ramach stosunku pracy. Od jesieni 2018 r. wszystkie grunty rolne będące własnością małżeństwa J. faktycznie użytkował G. K. (1), dowód zeznania wnioskodawczyni I. J., e- protokół z dnia 8 listopada 2019 r. karta 25, 26 akt sądowych. W dniu 20 maja 2019 I. J. i H. J. zawarli z M. K. [? 00:05:52.940] przedwstępną umowę sprzedaży zgodnie, z którą sprzedający zobowiązali się dnia 1 grudnia 2019 r. sprzedać M. K. lub osobom przez niego wskazanym działkę numer (...), umowę dzierżawy karta 15, 16 akt sądowych. W dniu 27 maja 2019 r. I. J. i H. J. zawarli z G. K. (1) umowę dzierżawy na mocy, której wydzierżawiono G. K. (1) gospodarstwo rolne o powierzchni 3 hektary 36 arów składające się działek numer (...) na okres 10 lat. W umowie tej zastrzeżono, że działka numer (...) o powierzchni 1 hektara 34 arów położona w D. dzierżawiona będzie do zbiorów 2019 r. to jest do czasu sprzedaży. Strony ustaliły roczny czynsz dzierżawny na kwotę 400 zł płatny do 30 września każdego roku. Strony ustnie również ustaliły, że w zamian za czynsz dzierżawny będą pobierać dopłaty z funduszu wsparcia bezpośredniego rolników z tytułu gruntów rolnych, dowód umowa dzierżawy z dnia 1 września 2019 r. karta 36, 37 akt emerytalnych, zeznania wnioskodawczyni, e-protokół z dnia 8 listopada 2019 r., karta 25, 26 akt sadowych. W dniu 23 sierpnia 2019 r. wyżej miniona umowa dzierżawy została zrejestrowana z ewidencji gruntów i budynków Starostwa Powiatowego w K., dowód zawiadomienie o zmianach w danych ewidencyjnych karta 17, 24 akt sądowych. Decyzją dnia 10 sierpnia 2018 r. prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w O. odmówił wnioskodawczyni podjęcia wypłaty w części uzupełniającej emerytury rolniczej. Organ rentowy uznał, że wnioskodawczyni nie zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej bowiem zawarta w dniu 20 maja 2019 r. przedwstępna umowę sprzedaży potwierdza fakt wyzbycia się części gospodarstwa rolnego od dnia 1 grudnia 2019 r. Zgodnie z powyższą umową w posiadaniu wnioskodawczyni pozostaje gospodarstwo rolne o powierzchni przekraczającej 1 hektar, działka numer (...) o powierzchni 1 hektara 34 arów, dowód decyzja z dnia 26 sierpnia 2019 r. karta 51 akt emerytalnych. Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie niespornych dowodów dokumentów, a także w oparciu o zeznania wnioskodawczyni. W ocenie Sądu zeznania te zasługują na przyznanie im waloru wiarygodności, gdyż są spójne, wzajemnie ze sobą korespondują, a przy tym nie sprzeciwiają się zasadą logiki i doświadczenia życiowego. Sąd Okręgowy zważył, co następuje. Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie. Zgodnie z art. 28 ustęp 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, tekst jednolity, dziennik ustaw z 2017 r. pozycja 2336, wypłata emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia ulega częściowemu zawieszeniu na zasadach określonych w ustępach od 2, do 8, jeżeli emeryt lub rencista prowadzi działalność rolniczą po czym zgodnie z ustępem 4 powyższego przepisu uznaje się, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem, współwłaścicielem lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego nie uwzględniając; po pierwsze gruntów wydzierżawionych na podstawie umowy pisemnej zawartej co najmniej na 10 lat i zgłoszonej do ewidencji gruntów i budynków osobie niebędącej, a. małżonkiem emeryta lub rencisty, b. jego zstępnym lub pasierbom, c. osobą pozostającą z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym, d. małżonkiem osoby, o której mowa w literze b lub c, e. gruntów trwale wyłączonych z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów w tym zalesionych gruntów rolnych. W myśl art. 6 pkt. 1 cytowanej ustawy ilekroć w ustawie jest mowa o rolniku rozumie się pełnoletnią osobę fizyczną zamieszkującą i prowadzącą na terenie Rzeczypospolitej Polskiej osobiście i na własny rachunek działalność rolniczą w pozostającym w jej posiadaniu gospodarstwie rolnym w tym również w ramach grupy producentów rolnych, a także osobę, która przeznaczyła grunty prowadzone przez siebie gospodarstwa rolnego do zalesienia. Natomiast zgodnie z art. 2, w ustęp 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2017 r. pozycja 1892 za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których jest mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 hektar lub 1 hektar przeliczeniowy stanowiących własność lub znajdujących posiada... lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej w tym spółki nieposiadającej osobowości prawnej. Spór w sprawie wprowadzał się do oceny, czy w stanie faktycznym niniejszej sprawy zachodzą uzasadnione podstawy do zawieszenia wypłaty w 100 procentach części uzupełniającej przyznanej wnioskodawczyni emerytury rolniczej. Wnioskodawczyni będąc współwłaścicielką gospodarstwa rolnego wydzierżawiła je na rzecz osoby trzeciej z wyłączeniem działki numer (...) o powierzchni ponad 1 hektara. Z uwagi na powyższe organ rentowy twierdzi, że nie może wydać decyzji przyznającej wnioskodawczyni emeryturę rolniczą w pełnej wysokości, bowiem wyżej wymieniona nie może zostać uznana za ubezpieczoną, która zaprzestała prowadzenia gospodarczej działalności rolniczej. W judykaturze utrwalona jest wykładnia art. 28 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników zgodnie, z którą przesłanką zawieszenia wypłaty części uzupełniającej emerytury lub renty na podstawie artykułu 28 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników jest prowadzenie działalności rolniczej, a nie samo posiadanie lub dysponowanie własnością gospodarstwa. Wypłata części uzupełniającej świadczenia rolnika, który będąc właścicielem lub posiadaczem gospodarstwa rolnego faktycznie nie prowadzi w nim działalności rolniczej, zrozumienia art. 6, pkt 3 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników nie podlega zawieszeniu na podstawie art. 28 ustęp 1 i 3 w związku z ustępem 4 tej ustawy. Dla porównania wyrok Sądu Najwyższego w formie, uchwała Sądu Najwyższego dnia z 6 maja 2004 r. sygn. akt II UZP 5/04 wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2015 r. sygn. akt I UK 222/14, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25 czerwca 2015 r. sygn. akt III AUA 915/14. Prawidłowe odczytanie przepisu art. 28 ustęp 1 i ustęp 6 w związku z ustępem 4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników prowadzi do wniosku, że istotne jest, czy ubezpieczony prowadzi na spornym gruncie działalność rolniczą, a nie to, czy jest jego właścicielem. Samo posiadanie gospodarstwa przez właściciela nie jest warunkiem zastosowania powyższego przepisu art. 28 ustęp 1. Częściowe zawieszenie wypłaty świadczenia następuje wówczas gdy emeryt lub rencista prowadzi działalność rolniczą, czyli przy przyjęciu, że ma z gruntu jakieś źródło dochodu. Powyższe prowadzi do uwypuklenia pojęcia prowadzenia, kontynuowania działalności rolniczej oraz pojęcia własności lub posiadania gruntu. Pojęcia te nie są znaczeniowo tożsame, właśnie z ich niespójności należy wyprowadzić wniosek, że zawieszenie wypłaty świadczeń nie dotyczy osoby jedynie posiadającej gospodarstwo rolne, ale tylko takiej osoby, która gospodarstwo rolne prowadzi i z reguły gospodarstwo to przynosi jej dochód, dla porównania wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 15 kwietnia 2015 r. sygn. akt III AUA 592/14, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt III UK 170/12. W niniejszej sprawie nie można mieć wątpliwości, że i I. J. i jej mąż H. J. co najmniej od jesieni 2018 r. całkowicie zaprzestali prowadzenia działalności rolniczej. Ze złożonych przez wnioskodawczynię zeznań wynika jednoznacznie, że z uwagi na zły stan zdrowia H. J. małżonkowie J. od 2014 r. zaprzestali prowadzenia działalności rolniczej. Wnioskodawczyni w sposób przekonywający i precyzyjny wyjaśniła w jaki sposób kolejno były przekazywane działki wchodzące w skład wyżej wymienionego gospodarstwa rolnego i jak etapami wygaszano ich działalność rolniczą. Z wyjaśnień tych wynika, że od jesieni 2018 r. G. K. (1) uprawiał wszystkie grunty rolne należące do małżeństwa J.. Formalnie nieruchomości te wydzierżawiono wyżej wymienionemu dzierżawcy dopiero w maju 2019 r. i wówczas postanowiono, że działkę numer (...) G. K. (2) [ns 00:16:34.936] będzie dzierżawił do czasu jej sprzedaży przy czym co najmniej do czasu zebrania plonów jesiennych. Ustalenia te miały związek z zawartą umową przedwstępną sprzedaży tej działki M. K. [? 00:16:47.016]. W tej sytuacji w ocenie Sądu wnioskodawczyni wykazała, iż w dacie wydania zaskarżonej decyzji i wcześniej co najmniej od jesieni 2018 roku małżeństwo J. nie prowadziło jakiejkolwiek działalności rolniczej. Zdaniem Sądu takiemu ustaleniu nie stoi na przeszkodzie fakt, że małżeństwo J. w 2019 r. pobrało dopłatę z funduszu wsparcia bezpośredniego rolników tytułu gruntów rolnych, których są współwłaścicielami. Należy tu zauważyć, iż informacja z Agencji i (...) i Modernizacji (...) o dopłatach, które pobiera I. J. i H. J. koresponduje z zeznaniami wnioskodawczyni, która wskazała, że jako dzierżawcy, zamiast czynszu dzierżawy ustnie zastrzegli sobie prawo do pobierania dopłat z tytułu płatności obszarowych. W tej sytuacji strony umowy przyjęły, iż dopłaty zastępują czynsz dzierżawny. Zdaniem Sądu tego rodzaju ustalenia stron umowy dzierżawy powodują, iż korzystanie przez wnioskodawczynie i jej męża z dopłat nie podważa oceny, że faktycznie nie prowadzili oni na tych obszarach działalności rolniczych. Niezależnie od powyższego wyroku z dnia 26 listopada 2013 r. sygn. akt III UK 172/12 Sąd Najwyższy orzekł, że uzyskiwanie po posiadaczy gospodarstw rolnych dopłat na podstawie art. 7 ustęp 1 ustawy z dnia 26 stycznia 2007 r. o płatnościach w ramach systemu wsparcia bezpośredniego nie stwarza domniemania prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego, o którym mowa w art. 28, ustęp 3, 4 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników. W tej sytuacji Sąd uznał, iż organ rentowy niezasadnie odmówił wnioskodawczyni wypłaty części uzupełniającej ren.... emerytury rolniczej. Mają powyższe na uwadze Sąd na podstawie powołanych przepisów prawa i art. 477 (14) § 2 k. p. c. orzekł jak w sentencji wyro...