Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 267/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2020 r.

Sąd Rejonowy w Łomży I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący : SSR Małgorzata Jędrzejewska

Protokolant: Anna Świderska

po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2020 r. w Łomży

na rozprawie

sprawy z powództwa P. K.

przeciwko (...) S.A. w S.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego (...) S.A. w S. na rzecz powoda P. K. kwotę 1.600 zł (jeden tysiąc sześćset złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia 16.10.2018 r. do dnia zapłaty.

II.  Zasądza od pozwanego (...) S.A. w S. na rzecz powoda P. K. kwotę 1.902,19 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

UZASADNIENIE

Powód P. K. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 1.600 zł tytułem częściowego odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16.10.2018 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że w dniu 14.09.2018 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki B. (...) o nr rej. (...), stanowiący jego własność. Pojazd sprawcy objęty był obowiązkowym ubezpieczeniem OC w pozwanym Zakładzie (...), do którego zgłosił szkodę. Pozwany po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego nr (...) przyjął co do zasady odpowiedzialność za przedmiotowe zdarzenie i wypłacił powodowi odszkodowanie w kwocie 6.542,04 zł. Powód kwestionował ustaloną przez pozwanego wartość odszkodowania wskazując, że w sporządzonej przez niego kalkulacji kosztów naprawy pojazdu przyjął zaniżoną ilość i wysokość stawki za roboczogodzinę prac blacharskich i lakierniczych, tj. na poziomie 54,50 zł/rbg oraz, iż w nieuzasadniony sposób przy wycenie uwzględnił części zamienne nieoryginalne, potrącenia wartości części zamiennych w wysokości 25 %, materiału lakierniczego w wysokości 50% i 5% od całych kosztów naprawy. Kwestionował także przyjęty przez pozwanego zakres uszkodzeń poprzez nieuwzględnienie 3 czujników parkowania, osłony krawędzi ładunkowej w cenie 444,21 zł, panelu pasa tylnego zewnętrznego w cenie 1.065,68 zł, elementów pasa tylnego w cenie 2.785,46 zł i zestawu przewodów naprawczych w cenie 871,47 zł.

Pozwane (...) S.A. z siedzibą w S. w odpowiedzi na pozew wniosło o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany zaprzeczył wszelkim twierdzeniom i dowodom powoda, zastrzegając sobie prawo do przedstawienia dalszych twierdzeń i wniosków w terminie późniejszym.

Sąd Rejonowy w Łomży ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 14.09.2018 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki B. (...) o nr rej. (...), stanowiący własność powoda (okoliczność bezsporna).

W wyniku powyższego zdarzenia w powyższym samochodzie został uszkodzony i deformowany tylny zderzak i tylny pas zewnętrzny, które wymagały wymiany i lakierowania, została zarysowana pokrywa tylna (część dolna), która kwalifikowała się do naprawy i lakierowania, osłona zderzaka tylnego, 2 czujniki parkowania tylne wewnętrzne, czujnik parkowania tylny zewnętrzny prawy, zamek pokrywy tylnej, uchwyt zamka pokrywy tylnej, lampa tylna prawa, wiązka przewodów tylna, wykładzina pasa tylnego i tłumik tylny, które kwalifikowały się do wymiany. Zakres powstałych uszkodzeń powodował podczas naprawy uszkodzeń przedmiotowego pojazdu dodatkowe czynności w zakresie konserwacji antykorozyjnej wymienianych elementów nadwozia pojazdu (opinia biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego S. S. z załącznikami k.-37-54, opinia uzupełniająca k.-75-87, 125-133).

Samochód sprawcy przedmiotowej kolizji drogowej objęty był ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) S.A. z siedzibą w S., do którego powód w dniu 15.09.2019 r. zgłosił szkodę.

Pozwany decyzją z dnia 16.10.2018 r., po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego nr (...), przyjął co do zasady odpowiedzialność za przedmiotowe zdarzenie i wypłacił powodowi odszkodowanie w kwocie 6.542,04 zł (decyzja k.-10).

Zdaniem Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Na wstępie wskazać należy, iż pozwane Towarzystwo (...) nie kwestionowało swojej odpowiedzialności za zaistniałe zdarzenie drogowe, będące źródłem powstania jego odpowiedzialności odszkodowawczej, dlatego też okoliczność ta nie jest przedmiotem rozważań Sądu w niniejszej sprawie. Wyrazem przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej za wypadek drogowy z dnia 14.09.2018 r. było przeprowadzenie przez pozwanego ubezpieczyciela postępowania likwidacyjnego i przyznanie powodowi odszkodowania w kwocie 6.542,04 zł. Z tych też względów fakt wyrządzenia szkody i spowodowania wypadku przez osobę ubezpieczoną w (...) S.A. z siedzibą w S. był niesporny i niekwestionowany przez żadną ze stron procesu, dodatkowo przyznany przez pozwanego (fakt bezsporny - art. 229 i 230 k.p.c.).

Zdarzenie drogowe z dnia 14.09.2018 r. było konsekwencją nieprawidłowego zachowania na drodze kierowcy, posiadającego aktualną polisę OC w pozwanym (...) S.A. z siedzibą w S., dlatego też pozwany ubezpieczyciel powinien odpowiadać za naprawienie szkody wyrządzonej powodowi. Podstawę odpowiedzialności pozwanego w tym zakresie stanowi przepis art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Na okoliczność ustalenia zakresu i wysokości kosztów naprawy pojazdu powoda marki B. (...) o nr rej. (...), uszkodzonego w wyniku zdarzenia z dnia 14.09.2018 r., z uwzględnieniem oryginalnych części zamiennych i średnich stawek za prace naprawcze na lokalnym rynku oraz czy dokonanie naprawy z zastosowaniem takich części nie doprowadzi do zwiększenia wartości pojazdu sprzed wypadku Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu techniki samochodowej i ruchu drogowego.

Biegły sądowy S. S. w opinii z dnia 12.07.2019 r. (k.-37-54) ustalił koszt naprawy pojazdu powoda na kwotę 19.702,52 zł brutto. Biegły ponadto ustalił, iż w wyniku powyższego zdarzenia w przedmiotowym samochodzie został uszkodzony i deformowany tylny zderzak i tylny pas zewnętrzny, które wymagały wymiany i lakierowania, została zarysowana pokrywa tylna (część dolna), która kwalifikowała się do naprawy i lakierowania, osłona zderzaka tylnego, 2 czujniki parkowania tylne wewnętrzne, czujnik parkowania tylny zewnętrzny prawy, zamek pokrywy tylnej, uchwyt zamka pokrywy tylnej, lampa tylna prawa, wiązka przewodów tylna, wykładzina pasa tylnego i tłumik tylny, które kwalifikowały się do wymiany. Zdaniem biegłego zakres powstałych uszkodzeń powodował podczas naprawy uszkodzeń przedmiotowego pojazdu dodatkowe czynności w zakresie konserwacji antykorozyjnej wymienianych elementów nadwozia pojazdu. W wyniku przeprowadzonych oględzin pojazdu biegły stwierdził także, że w przedmiotowym zdarzeniu uszkodzeniu uległy elementy pojazdu, posiadające widoczne ślady wcześniejszych uszkodzeń eksploatacyjnych w postaci zarysowań powierzchniowych, powstałych w okresie wcześniejszym niż przedmiotowe zdarzenie. Dlatego zasadne przy uwzględnieniu kalkulacji kosztów naprawy jest zastosowanie potrącenia cen nowych części zamiennych w odniesieniu do wykładziny pasa tylnego w wysokości 50 %. Na dzień oględzin przedmiotowego pojazdu przez biegłego nie zostały naprawione żadne uszkodzenia w związku z zaistniałą szkodą. Ponadto biegły stwierdził, że prawidłowe wykonanie naprawy zaistniałych uszkodzeń i przy użyciu oryginalnych części zamiennych nie spowoduje wzrostu wartości pojazdu sprzed wypadku. Biegły ustalił koszty robocizny za prace mechaniczno – blacharskie i lakiernicze na poziomie 120 zł netto/rbg. Stawkę taką biegły przyjął na podstawie analizy stawek obowiązujących na rynku lokalnym w miejscu zamieszkania powoda, biorąc pod uwagę nieautoryzowane warsztaty o standardzie gwarantującym prawidłowe, tj. zgodne z technologią producenta – wykonanie naprawy oraz warsztaty Autoryzowanych Stacji Obsługi.

W odpowiedzi na zarzuty do powyższej opinii, zgłoszone przez pełnomocnika pozwanego w piśmie procesowym z dniu 12.08.2019 r. (k. - 66), biegły w opinii uzupełniającej z dnia 22.09.2019 r. (k.-75-87) wskazał, że w opinii podstawowej ustalono koszty naprawy przedmiotowego pojazdu z uwzględnieniem oryginalnych części zamiennych, czyli części zamiennych o jakości „O”. Wnioskowane przez pełnomocnika pozwanego uwzględnienie w kalkulacji naprawy części zamiennych o jakości odpowiadającej częściom oryginalnym, tj. części o jakości „Q” jest uzasadnione. W związku z powyższym dokonał weryfikacji wykonanej wcześniej kalkulacji naprawy, uwzględniając również dostępne części zamienne o jakości „Q”. W wyniku zastosowania powyższego kryterium, koszt naprawy uszkodzeń przedmiotowego pojazdu ustalił na kwotę 18.611,20 zł brutto.

Ponadto biegły wskazał, iż dokonał uśrednienia stawki za roboczogodzinę, zgodnie z postanowieniem Sądu. W uzupełnieniu biegły wskazał, że analiza stawek zawiera zazwyczaj niezależne warsztaty naprawcze oraz dostępne na rynku lokalnym Autoryzowane Stacje Obsługi danej marki pojazdu. W przedmiotowym przypadku, w analizie uwzględnił tylko jedną dostępną Autoryzowaną Stację Obsługi pojazdów marki (...) w B., w której stosowana stawka roboczogodziny wynosiła 230 zł netto. Dodatkowo biegły wskazał, że średni koszt roboczogodziny z uwzględnieniem tej stawki wynosił 124 zł netto (po zaokrągleniu biegły przyjął 120 zł netto, a średni koszt roboczogodziny bez uwzględnienia tej stawki wynosił 118 zł netto, co po zaokrągleniu również wskazuje na zasadność przyjęcia stawki roboczogodziny w wysokości 120 zł netto. Biegły wskazał także, iż sposób określenia uszkodzeń elementów w przedmiotowym pojeździe został określony na podstawie oględzin tego pojazdu. W wykonanych oględzinach nie uczestniczyła strona pozwana, która została poinformowana o miejscu i czasie tych oględzin. Przedmiotowe uszkodzenia pojazdu nastąpiły w wyniku uderzenia w tylną część pojazdu. Uszkodzona tylna lampa zewnętrzna prawa jest lampą wykonaną w technologii LED. Fakt braku działania przedmiotowej lampy mógł być w przedmiotowym zdarzeniu spowodowany zadziałaniem siły uderzenia, powodującej uszkodzenie elementów diodowych, umieszczonych w lampie lub w wyniku zderzenia mogło zostać uszkodzone zasilanie przedmiotowej lampy. Potwierdzenie powyższego wymaga demontażu lampy i jej układu zasilania. W związku z powyższym biegły uznał, na dzień dokonywania oględzin, że przedmiotowa lampa tylna pojazdu uległa uszkodzeniu w przedmiotowych okolicznościach. Ponadto podczas oględzin biegły stwierdził widoczną deformację pasa tylnego oraz brak możliwości mechanicznego otwarcia pokrywy tylnej pojazdu, które jednoznacznie wskazywały na możliwość zablokowania zamka pokrywy tylnej w wyniku deformacji pasa tylnego. Powyższe jednoznacznie wskazuje, iż w przedmiotowym przypadku uszkodzeniu mógł ulec zamek tylny i kablak zamka tylnego. Ponadto z uwagi na zablokowanie zamka pokrywy tylnej należy uwzględnić fakt, iż próba mechanicznego otwarcia zablokowanego zamka może spowodować również uszkodzenie tych elementów, co w przedmiotowym przypadku winno również zostać zakwalifikowane jako skutki przedmiotowej szkody. W odniesieniu do uszkodzeń czujników parkowania, biegły stwierdził, iż w przedmiotowym pojeździe widoczne są uszkodzenia trzech z czterech tylnych czujników parkowania. Zakres uszkodzeń zderzaka tylnego, a w szczególności umiejscowienie tych uszkodzeń w obrębie montażu czujników parkowania w zderzaku jednoznacznie wskazuje, iż mogły one zostać uszkodzone w przedmiotowych okolicznościach. Potwierdzał to również fakt zakwalifikowania do wymiany czujnika wewnętrznego lewego przez likwidatora szkód pozwanego. Biegły podkreślił również, iż pełne ustalenie zakresu uszkodzeń pojazdu możliwe jest tylko w przypadku demontażu uszkodzonych elementów pojazdu, co do dnia przeprowadzenia oględzin przez biegłego nie zostało wykonane. Część uszkodzeń, np. uszkodzenia pasa tylnego, była widoczna podczas organoleptycznych oględzin pojazdu, ale umiejscowienie tych uszkodzeń uniemożliwia potwierdzenie powyższego poprzez wykonanie prawidłowej dokumentacji fotograficznej. Zobrazowanie powyższego wymagałoby dokonania demontażu uszkodzonych elementów lub obecności przedstawiciela strony pozwanej podczas oględzin pojazdu.

W odpowiedzi na zarzuty do powyższej opinii, zgłoszone przez pełnomocnika powoda w piśmie procesowym z dnia 3.10.2019 r. (k.-98-99), oraz pełnomocnika pozwanego w piśmie procesowym z dnia 9.10.2019 r. (k.-103) biegły w opinii uzupełniającej z dnia 13.11.2019 r. (k.-125-133) wskazał, że optymalizacja części zamiennych, dotycząca możliwości zastosowania w przedmiotowej naprawie części zamiennych o jakości „Q”, dotyczyła jedynie czujników parkowania oraz obejmy rury wydechowej. Powyższe części zamienne nie są elementami mającymi wpływ na bezpieczeństwo ruchu pojazdu oraz nie mają wpływu na obniżenie stanu technicznego i wartości rynkowej pojazdu po dokonanej naprawie. Każda naprawa pojazdu nie powinna spowodować podniesienia wartości pojazdu w stosunku do wartości sprzed szkody. Jednocześnie wymiana uszkodzonego elementu na nowy zamiast naprawy uszkodzonego elementu powoduje podwyższenie wartości pokolizyjnej pojazdu w porównaniu do wartości jaką uzyskałby pojazd w przypadku naprawy uszkodzonego elementu. Wobec powyższego wymiana elementu na nowy oraz naprawa pojazdu w autoryzowanym serwisie przybliża poszkodowanego do przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego i bardziej rekompensuje mu poniesioną szkodę, nie powodując jednocześnie podwyższenia wartości pojazdu w stosunku do wartości pojazdu przed szkodą. W związku z powyższym zdaniem biegłego zastosowanie do naprawy części alternatywnych, a więc o jakości niższej niż uszkodzone części, oddala poszkodowanego do przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego, a tym samym zmniejsza wartość pojazdu w porównaniu z wartością sprzed szkody. Ważnym jest również uwzględnienie w każdej naprawie do jakiej grupy elementów pojazdu należą uszkodzone części. W przypadku uszkodzenia elementów pojazdu zaliczanych w każdym pojeździe do elementów odpowiadających za bezpieczeństwo ruchu drogowego, jakość wymienianych części ma w istotny wpływ na dalsze użytkowanie pojazdu i bezpieczeństwo ruchu pojazdu po dokonanej naprawie. W przedmiotowym pojeździe z tej grupy elementów nadwozia pojazdu zostały uszkodzone elementy nadwozia w części tylnej pojazdu. Biegły, biorąc pod uwagę aspekt techniczny, stwierdził, że ze względów jakości, technologii i dokładności naprawy, bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz estetyczności, do naprawy uszkodzeń pojazdu zaistniałych w przedmiotowe kolizji należy użyć oryginalnych części zamiennych o jakości „O”. Dodatkowo dopuszczalne jest użycie części zamiennych o jakości „Q” w przypadku ich dostępności na rynku. Biegły stwierdził również, iż nie ma podstaw do przyjęcia wieku podstawy pojazdu jako podstawy do potrąceń amortyzacyjnych z cen części zamiennych oraz do naprawy powypadkowej uszkodzeń pojazdu, powstałych nie z winy właściciela pojazdu, przy zastosowaniu części alternatywnych. Zgodnie z powyższym biegły uznał, iż części użyte do naprawy szkody, zgodnie z art. 363 § 1 kc winny pochodzić z grupy części oznaczonej jako „O” lub „Q”. Zdaniem biegłego w rozumieniu szczególnego interesu poszkodowanego, należy rozważyć sytuację, w której wymiana uszkodzonego elementu na element o innej jakości niż uszkodzony może wpłynąć na wartość handlową pojazdu. W odpowiedzi na twierdzenie pełnomocnika powoda, iż przedmiotowy pojazd jest klasy Premium oraz, że w chwili zaistnienia szkody pojazd podlegał gwarancji producenta biegły wskazał, że zasady likwidacji szkody w ramach szkody z tytułu OC sprawcy, czyli szkody likwidowanej na zasadach kodeksu cywilnego, dotyczą każdego rodzaju pojazdu i nieuzasadnionym jest wskazywanie, iż przedmiotowy pojazd będąc pojazdem klasy Premium podlega innym kryteriom likwidacji szkody. W odniesieniu do gwarancji producenta na nadwozie pojazdu, biegły wskazał, że materiał akt sprawy nie zawierał potwierdzenia tego faktu przez producenta pojazdu. Z analizy zapisów historii pojazdu, dostępnych na podstawie danych z CEPiK wynika, iż przedmiotowy pojazd został sprowadzony do Polski z zagranicy w stanie uszkodzonym. W związku z powyższym nie jest jednoznacznym, iż przedmiotowy pojazd w chwili zdarzenia, objętego niniejszym postępowaniem posiadał aktualną gwarancję producenta pojazdu na nadwozie pojazdu. Biegły dodatkowo wskazał koszt naprawy pojazdu z zastosowaniem stawki po 230 zł i z uwzględnieniem części zamiennych o jakości „O” na kwotę 21.944,81 zł brutto.

W ocenie Sądu opinie sporządzone przez biegłego S. S. w niniejszej sprawie są rzetelne, pełne, jasne i zasługują na uwzględnienie. Bowiem zostały wykonane z uwzględnieniem fachowej wiedzy i doświadczenia życiowego, oparte na obowiązujących przepisach prawa i wykonane zgodnie z nim. Biegły dokonał analizy całości materiału dowodowego, zgromadzonego w aktach niniejszej sprawy oraz na podstawie dokonanych oględzin przedmiotowego pojazdu i na tej podstawie sformułował wnioski opinii. Zastrzeżenia zgłoszone przez pełnomocników stron zastały wyjaśnione w kolejnych opiniach uzupełniających w sposób jasny, logiczny i przekonujący. Wywody biegłego były oparte przy tym na zaleceniach technicznych producentów auta, a także na programie eksperckim Audatex, niezbędnym do dokonywania kalkulacji uszkodzeń pojazdu.

W polskim systemie prawnym panuje zasada pełnego odszkodowana wyrażona w art. 361 § 1 i 2 kc. W myśl powołanego przepisu – w graniach adekwatnego związku przyczynowego naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Podstawową bowiem funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku poszkodowanego stan rzeczy naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę. Nie może ono jednak przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody.

Naprawienie szkody stosownie do wyboru poszkodowanego powinno nastąpić bądź poprzez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź poprzez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej zgodnie z dyspozycją art. 363 § 1 kc. Wskazana suma pieniężna powinna odpowiadać rzeczywistej stracie poniesionej przez poszkodowanego. Wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, w której przywrócenie do stanu poprzedniego byłoby niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty – wówczas roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

W niniejszej sprawie nie ulegało wątpliwości, iż szkoda w pojeździe powoda zaistniała na skutek zdarzenia komunikacyjnego (kolizji drogowej), którego sprawcą był kierowca posiadający ubezpieczenie w zakresie OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Biegły sądowy S. S. ustalił koszty naprawy przedmiotowego pojazdu przy zastosowaniu oryginalnych części zamiennych o jakości „Q” na kwotę 18.611,20 zł. Pozwany w toku postępowania likwidacyjnego przyznał powodowi odszkodowanie w kwocie 6.547,04 zł. Różnica pomiędzy rzeczywistą wysokością szkody w kwocie 18.611,20 zł a kwotą 6.542,04 zł, która została wypłacona powódce przez pozwanego stanowi kwotę 12.064,16 zł. Zatem kwota, którą dochodził powód w niniejszym postępowaniu, tj. 1.600 zł mieści się w granicach powyższej kwoty.

Zdaniem Sądu ubezpieczyciel zaniżył koszty naprawy przedmiotowego auta, co w konsekwencji przyczyniło się do wypłaty odszkodowania, nieodpowiadającej rzeczywiście poniesionej szkodzie. Kosztorys naprawy wykonany przez likwidatora szkód zawierał nieprawidłowości w zakresie zastosowania stawek roboczogodzin na zbyt niskim poziomie. Realna stawka za jedną roboczogodzinę prac mechaniczno-blacharskich i lakierniczych powinna wynosić 120 zł, zgodnie ze wskazaniami biegłego, ustaloną w oparciu o analizę rynku warsztatów naprawczych w regionie zamieszkania powoda.

W ocenie Sądu kwota żądanego świadczenia w realiach niniejszej sprawy nie jest wygórowana i mieści się w granicy kwoty ustalonej przez biegłego, dotyczącej poniesionej szkody w przedmiotowym pojeździe. Kwota ta nie będzie także stanowiła wzbogacenia pod rozmiar naruszonych dóbr. W ocenie Sądu powyższa kwota pozwoli powodowi na zrekompensowanie przedmiotowej szkody. Bowiem podstawową funkcją odpowiedzialności odszkodowawczej jest funkcja kompensacyjna. Sam obowiązek odszkodowawczy pojawia się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody. Celem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej nie jest zwolnienie sprawcy szkody od odpowiedzialności, lecz zapewnienie pozwanemu kompensacji szkód w drodze przyjęcia przez ubezpieczyciela zobowiązań odszkodowawczych ubezpieczającego, zgodnie z zasadą pełnej kompensaty wyrządzonej szkody. Zastosowanie metody wyliczenia szkody przyjętej przez pozwanego nie doprowadziłoby do naprawienia szkody, co byłoby sprzeczne z zasadą wynikającą z art. 361 kc. Przywrócenie rzeczy uszkodzonej do stanu poprzedniego polega na doprowadzeniu jej do stanu używalności w takim zakresie, jaki istniał przed wyrządzeniem szkody. Jeżeli do osiągnięcia tego celu konieczne jest użycie nowych oryginalnych elementów, to poniesione na nie wydatki wchodzą w skład kosztów naprawienia szkody przez przywrócenie rzeczy do stanu przedniego. W konsekwencji powyższe wydatki obciążają osobę odpowiedzialną za szkodę. W ubezpieczeniu OC zakład ubezpieczeń pozostaje jedynie związany kodeksowymi zasadami dotyczącymi zakresu naprawienia szkody, a żaden przepis prawa nie upoważnia go do wyboru części alternatywnych, tj. części zamiennych o porównywalnej jakości bądź zamienników części zamiennych.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r. (III CZP 80/11, OSNC 2012/10/112) zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel nie wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. Przekładając powyższe na realia niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż pozwany nie wykazał, aby na skutek zamontowania nowych części zamiennych w samochodzie powoda miał nastąpić wzrost jego wartości. Rzeczą powszechnie wiadomą jest, iż dokonywanie napraw samochodu, nawet z użyciem nowych części, prowadzi zazwyczaj do spadku jego wartości, taki samochód prezentuje bowiem mniejszą wartość nabywczą. Tylko pozornie wydaje się, że zastąpienie części już eksploatowanej, nieraz przez znaczny okres, nową częścią powoduje, że poszkodowany zyskuje, gdyż w jego pojeździe pojawia się część mająca większą wartość niż ta, która uległa zniszczeniu. Taki wniosek nie jest trafny, gdyż część po połączeniu jej z pojazdem nie może być oceniana jako samodzielny przedmiot obrotu, lecz staje się jednym z elementów, który należy brać pod uwagę przy ocenie poniesionej straty. Stratę określa się przez porównanie wartości pojazdu przed zdarzeniem wyrządzającym szkodę i po przywróceniu go do stanu poprzedniego. Poszkodowany, który żąda przywrócenia stanu poprzedniego pojazdu, nawet jeżeli otrzymuje odszkodowanie, wypłacone przez ubezpieczyciela, które pokrywa koszty naprawy i nowych części, z reguły nie tylko nie zyskuje, ale biorąc pod uwagę wartość pojazdu jako całości, może – jeśli chciał go sprzedać – ponieść stratę. Zgodnie z art. 363 § 2 kc, może żądać naprawienia szkody przez przywrócenie do stanu poprzedniego, a wtedy zakład ubezpieczeń powinien ustalić wysokość odszkodowania z uwzględnieniem cen części nowych, jeżeli są one potrzebne do naprawy samochodu. W szczególności nie ma podstaw, aby odrębnie oceniać wartość części samochodu i jeżeli części stare były w chwili kolizji drogowej częściowo zużyte, obniżać należne odszkodowanie. Wykładnia art. 361 § 2 kc i art. 363 § 2 kc, prowadzi do wniosku, że ubezpieczyciel w ramach umowy o odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu, powinien ustalić odszkodowanie w kwocie, która zapewnia przywrócenie pojazdu do stanu sprzed zdarzenia wyrządzającego szkodę jako całości.

W orzecznictwie i doktrynie negatywnie ocenia się praktykę polegającą na automatycznym odliczaniu potrąceń amortyzacyjnych od cen części zamiennych tylko dlatego, że pojazd i jego części składowe uległy częściowemu zużyciu (wyroki SN: z 20 października 1972 r. sygn. akt II CR 425/72, OSNC 1973, nr 6, poz. 111; z dnia 5 listopada 1980 r. sygn. akt III CRN 223/80, OSNC 1981, nr 10, poz. 186; z dnia 25 kwietnia 2002 r. sygn. akt I CKN 1466/99, OSNC 2003, nr 5, poz. 64).

Art. 361 kc nakłada na zakład ubezpieczeń obowiązek wypłacenia świadczenia odszkodowawczego w oparciu o zakup nowych części i materiałów, które są niezbędne do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed wypadku, niezależnie od tego, czy szkoda likwidowana jest metodą kosztorysową czy też rachunkową. Naprawienie pojazdu częściami nowymi nie stanowi, co do zasady, przysporzenia korzyści poszkodowanemu. Nie można żądać od poszkodowanego, aby zastąpił części zniszczone częściami używanymi o podobnym stopniu zniszczenia, czy też aby zakład dokonujący naprawy montował elementy częściowo zużyte. Tak więc zastosowanie potrąceń amortyzacyjnych pozbawione jest nie tylko wyraźnej podstawy prawnej, ale prowadzi również do niedopuszczalnej sytuacji, w której następuje częściowe przeniesienie na poszkodowanego ciężaru przywrócenia uszkodzonej rzeczy do stanu poprzedniego.

Stanowisko to zostało precyzyjnie odzwierciedlone w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r., III CZP 80/11, zgodnie z którą zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi.

Zwiększenie wartości samochodu po naprawie (czyli dokonywanie tzw. potrąceń amortyzacyjnych) można uwzględnić tylko wówczas, gdyby chodziło o wykonanie napraw takich uszkodzeń, które istniały przed wypadkiem, albo ulepszeń w stosunku do stanu poprzedniego, co jednak zakład ubezpieczeń powinien każdorazowo uzasadnić i udowodnić. Przy takiej kolizji zasady bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanego z zasadą pełnego odszkodowania należałoby uwzględnić prymat ochrony interesów osoby poszkodowanej, która doznała szkody nie ze swojej winy. SN wyraźnie wskazał, iż ciężar dowodu wykazania wzrostu wartości pojazdu w porównaniu do stanu sprzed szkody spoczywa wyłącznie na zakładzie ubezpieczeń. Tym samym SN jednoznacznie podkreślił, iż stosowanie potrąceń amortyzacyjnych w każdej sytuacji, kiedy uszkodzony pojazd był pojazdem używanym przez pewien czas - jest nieuprawnione i nie znajduje potwierdzenia w obowiązujących normach prawnych.

Biorąc zatem powyższe pod uwagę w ocenie Sądu zasadnym było zasądzenie na rzecz powoda kwoty 1.600 zł, ponad przyznaną kwotę odszkodowania w postępowaniu likwidacyjnym w wysokości 6.542,04 zł. Bowiem rzeczywisty koszt naprawy uszkodzonego pojazdu, zgodnie z opinią biegłego, wynosi kwotę 18.611,20 zł brutto. Pozwane Towarzystwo (...) zaś zaniżyło wysokość kosztów naprawy pojazdu, wypłacając kwotę niższą od rzeczywistej wartości szkody.

Z tych względów Sąd na podstawie art. 363 § 2 kc, art. 415 kc i art. 805 kc orzekł jak w sentencji.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 kc i art. 817 § 1 kc, zasądzając je po upływie 30 dni od daty otrzymania przez pozwanego zawiadomienia o szkodzie w dniu 15.10.2019 r.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 98 kpc w zw. z § 2 pkt. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Powód poniósł koszty w kwocie 1.903,19 zł, na które składa sie opłata od pozwu w kwocie 80 zł, wydatki na opinie biegłego w kwocie 906,19 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 900 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.