Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 października 2019 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku w X Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Joanna Jurkiewicz

Protokolant: Daniel Piankowski

po rozpoznaniu w dniu 15.10.2019r. sprawy D. P., syna C. i L., urodzonego (...), (...);

oskarżonego o to, że:

w dniu 27 lipca 2018r. w G., działając w celu osiągniecia korzyści majątkowej, doprowadził (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 4000 zł w ten sposób, że zawarł z przedstawicielem pokrzywdzonego podmiotu umowę cesji prawa nr (...) na podstawie, której przelał na rzecz (...) wierzytelność wynikającą ze szkody z dnia 29.06.2018r. w pojeździe m-ki O. o numerze rejestracyjnym (...), podczas gdy w dniu 24 lipca 2018r. wierzytelność tę przelał na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w O.,

tj. o czyn z art. 286§1 k.k.

I.  Oskarżonego D. P. uznaje za winnego czynu zarzucanego mu oskarżeniem, czyn ten kwalifikuje z art. 286§1 k.k. i za to na podstawie art. 286§1 k.k. oraz art. 33§1, 2 i 3 k.k. skazuje go na karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych po 10 (dziesięć) złotych każda.

II.  Na mocy art. 46§1 k.k. zasądza od oskarżonego D. P. na rzecz pokrzywdzonego (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 4.000 (cztery tysiące) złotych tytułem obowiązku naprawienia szkody w całości.

III.  Na mocy art. 230§2 k.p.k. zarządza zwrot dowodów rzeczowych na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. opisanych w wykazie dowodów rzeczowych nr I/149/19/P pod pozycjami od 1 do 3, przechowywanych w aktach sprawy.

IV.  Na mocy art. 626§1 k.p.k., art. 627 k.p.k., art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 3, art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe, w tym 707,44 zł (siedemset siedem złotych czterdzieści cztery grosze) tytułem wydatków oraz 280 (dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem opłaty.

Na oryginale właściwy podpis

Sygn. akt X K 349/19

UZASADNIENIE

Zgodnie z treścią art. 423§1a k.p.k., wobec złożenia wniosku o uzasadnienie przez oskarżyciela publicznego w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze i innych konsekwencjach czynu przypisanego oskarżonemu, zakres uzasadnienia ograniczono do części wyroku, w której zawarto rozstrzygnięcia dotyczące wskazanych kwestii.

Mając na uwadze całokształt okoliczności faktycznych w niniejszej sprawie w szczególności umowy przelewu wierzytelności (...) nr: 658 z dnia 24.07.2018r., pomiędzy D. P. a (...) sp. z o.o. (k. 37-42), umowy cesji praw nr (...) pomiędzy (...) sp. z o.o., a D. P. (k.3-5), ekspertyzą kryminalistyczną Nr – JB 4/19 z zakresu pisma ręcznego (k. 46-56) oraz przyznaniem się oskarżonego do winy, nie ulega wątpliwości Sądu, że D. P. dopuścił się przestępstwa oszustwa.

W kwestii kwalifikacji prawnej czynu zarzucanego oskarżonemu Sąd przyjął kwalifikację prawną wskazaną w akcie oskarżenia, że D. P. swoim zachowaniem wyczerpał znamiona czynu z art. 286 k.k. Zgodnie z art. 286§1 k.k. kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.

Przenosząc powyższe na grunt rozpoznawanej sprawy stwierdzić trzeba, że niewątpliwym jest, że pokrzywdzona spółka została wprowadzona przez oskarżonego w błąd co do przysługującego oskarżonemu prawa do dysponowania wierzytelnością (prawa do dochodzenia odszkodowania) względem (...) S.A. Gdyby pokrzywdzona wiedziała, że oskarżony zbył wcześniej przysługującą mu wierzytelność, nie zawarłaby z nim umowy cesji do prawa, którego oskarżony nie jest już dysponentem. Od strony podmiotowej Sąd uznał, że oskarżony czynu powyższego dopuścił się z winy umyślnej, w zamiarze bezpośrednim, ukierunkowanym na wprowadzenie w błąd pokrzywdzonej, gdyż intencją oskarżonego było dwukrotne zarobienie na sprzedaży przysługującego mu prawa kosztem pokrzywdzonej. Oskarżony świadomie rozdysponował prawem na rzecz pokrzywdzonej, którym nie mógł już dysponować z uwagi na jego wcześniejszą sprzedaż na rzecz D. sp. zo.o. Stąd też w ocenie Sądu zachowanie oskarżonego miało na celu uzyskanie określonej korzyści majątkowej kosztem pokrzywdzonej spółki, która tym samym w sposób niekorzystny rozporządziła swoim majątkiem. W tym stanie rzeczy, z przyczyn wyżej wymienionych, Sąd nie miał wątpliwości, że D. P. wypełnił wszystkie znamiona strony podmiotowej, jak i przedmiotowej czynu z art. 286§1 k.k.

Sąd miał na uwadze całokształt okoliczności, w jakich doszło do popełnienia przez oskarżonego przypisanego mu czynu. W szczególności Sąd miał na względzie dyrektywy wymiaru kary określone w art. 53 k.k., zgodnie z którymi sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego (prewencja szczególna), a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i zaspokojenie potrzeby poczucia sprawiedliwości (prewencja ogólna). Przepis ten stanowi również, że wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie po jego popełnieniu. Natomiast przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu sąd bierze pod uwagę m. in. rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, postać zamiaru, motywację sprawcy oraz inne przesłanki, o których mowa w art. 115§2 k.k.

Rozważając przez pryzmat dyrektyw z art. 53§1 i 2 k.k. oraz art. 115§2 k.k. kwestię wymiaru kary oskarżonemu, Sąd jako okoliczność obciążającą uwzględnił stosunkowo wysoki stopień społecznej szkodliwości czynu przejawiający się zamiarem sprawcy, który w szybki i łatwy sposób chciał uzyskać korzyść majątkową. Jednakże rozpatrując kwestię społecznej szkodliwości podnieść należy, że szkoda majątkowa, jaką wyrządził D. P., nie była zbyt wysoka dla podmiotu, który zawodowo skupuje wierzytelności względem zakładów ubezpieczeń. Pokrzywdzona, jako przedsiębiorca, w ryzyko prowadzonej działalności gospodarczej ma wliczoną okoliczność, że część wierzytelności może być obciążona wadami prawnymi, dlatego wyrządzonej szkody nie można rozpatrywać w kategoriach znacznej, czy szczególnie dotkliwej dla pokrzywdzonej.

Oskarżonemu należy przypisać stosunkowo wysoki stopień winy, przejawiający się tym, że przestępstwa dopuścił się w sposób przemyślany, świadomie, w sposób rażący zlekceważył obowiązujący porządek prawny.

Sąd rozpatrując kwestię kary dla oskarżonego miał na uwadze, że oskarżony był wielokrotnie karany, jednakże skazanie za przestępstwo podobne miało miejsce w 2008 roku, a więc stosunkowo dawno.

Za okoliczności przemawiające na korzyść oskarżonego Sąd uznał z kolei przyznanie się oskarżonego do popełnienia zarzucanego przestępstwa, wykazanie gotowości do naprawienia szkody oraz do dobrowolnego poddania się karze.

Mając na uwadze wyżej wymienione okoliczności obciążające oraz łagodzące, jak również ustawowe zagrożenie karą za przestępstwo będące przedmiotem niniejszej sprawy - kary pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8 – Sąd na podstawie art. 286§1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę w dolnej granicy ustawowego zagrożenia, tj. karę roku pozbawienia wolności. W ocenie Sądu kara tego rodzaju i w takim wymiarze jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego oraz do jego winy. Kara ta pozostaje również w odpowiedniej proporcji do granic ustawowego zagrożenia czynu przypisanego oskarżonemu i jest w stanie spełnić w stosunku do oskarżonego cel wychowawczy uświadamiając mu naganność jego zachowania i nieopłacalność naruszania norm prawnych. Podkreślić należy, iż dokonany przez oskarżonego czyn na tle jego dotychczasowego dorobku nie jest powszedni, a uznać go można za incydentalny. Sąd wymierzając bezwzględną karę pozbawienia wolności miał na uwadze, że oskarżony był już wielokrotnie karany, w ostatnich latach gównie za posiadanie narkotyków oraz nielegalnych substancji, za które również odbywał karę w zakładzie karnym i doskonale wiedział, jakie są konsekwencje podejmowania działań niezgodnych z prawem. Dotychczasowy dorobek przestępczy oskarżonego był zasadniczym powodem nie orzeczenia kary wolnościowej, która byłaby zbyt łagodna dla osoby, która była wielokrotnie karana również na karę bezwzględnego pozbawienia wolności.

W ocenie Sądu tylko bezwzględna kara pozbawienia wolności jest w stanie spełnić w stosunku do oskarżonego cel wychowawczy uświadamiając mu naganność jego zachowania i nieopłacalność naruszania norm prawnych. Zdaniem Sądu orzeczona kara jawi się jako sankcja w wymiarze najbardziej racjonalnym. Orzeczony wymiar kary będzie z jednej strony stanowił dla oskarżonego dostateczną dolegliwość i spełni cele zarówno w zakresie prewencji indywidualnej, jak i generalnej, nie będzie bowiem w odczuciu społecznym postrzegany jako bezzasadne premiowanie wielokrotnych sprawców przestępstw. W ocenie Sądu niezasadne byłoby wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności w surowszym wymiarze z uwagi, że w przypadku oskarżonego nie mamy do czynienia z nagminnością dokonywania przestępstw oszustwa typu wyłudzanie pożyczek, czy kredytów ( wyrok SN z dnia 16.08.1968 r. , II KR 110/68, OSNKW 1969/1/3) oraz niezbyt wysoką szkodą wyrządzoną na rzecz podmiotu, który profesjonalnie zajmuje się skupywaniem praw do dochodzenia odszkodowań. Sąd wskazuje ponadto, że w przypadku uprzedniego skazania oskarżonego w nieodległym czasie za przestępstwo podobne osiągnięte w celu uzyskania korzyści majątkowej, kara dla oskarżonego była by odpowiednio surowsza.

By dodatkowo wzmóc dolegliwość kary, Sąd orzekł, kierując się powyższymi względami, obok kary pozbawienia wolności karę grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych przyjmując, że jedna stawka równoważna jest kwocie 10 złotych. Ustalając liczbę stawek dziennych Sąd miał na uwadze by łączna dolegliwość kary pozbawienia wolności i grzywny nie była zbyt surowa. Ustalając z kolei wysokość jednej stawki grzywny Sąd miał na uwadze, że oskarżony uzyskuje dochody na niskim poziomie, nie posiada majątku znacznej wartości oraz ma małe dziecko na utrzymaniu.

W punkcie II Sąd na mocy art. 46§1 k.k. zobowiązał oskarżonego do naprawienia szkody w kwocie 4.000 zł, jako kwoty wynikające z zawartej pomiędzy D. P. a pokrzywdzoną umową cesji praw nr (...). Za niezasadne w ocenie Sądu było żądanie obowiązku naprawienia szkody w dodatkowej kwocie 400 zł tytułem sporządzenia kalkulacji zamówionej przez (...) sp. z o.o. z uwagi, że w powyższym zakresie szkoda nie została udowodniona co do wysokości. Pokrzywdzona nie dołączyła żadnej faktury/rachunku, czy też przelewu, że poniosła koszt z tego tytułu w określonej wysokości.

W punkcie III wyroku Sąd zwrócił pokrzywdzonej dowody rzeczowe opisane w wykazie dowodów rzeczowych przechowywane w aktach sprawy.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie przepisów powołanych w wyroku i obciążył nimi oskarżonego. Nie znajdując podstaw do zwolnienia D. P., Sąd obciążył go kosztami sądowymi w całości uznając, że nie są one na tyle wysokie, aby ich uiszczenie wiązało się dla niego z nadmiernym obciążeniem.

(...)