Pełny tekst orzeczenia

1  Sygn. akt I C 1174/18

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2018 r.

1  Sąd Rejonowy w Tczewie Wydział I Cywilny

2  Przewodniczący Sędzia Sądu Rejonowego Dorota Słowik

Protokolant sekretarz sądowy Monika Pietruszewska

po rozpoznaniu w dniu 19 listopada 2018 r. w Tczewie

na rozprawie

sprawy z powództwa Syndyka masy upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w G.

przeciwko B. K.

o zapłatę

oddala powództwo

Sygnatura akt I C 1174/18

UZASADNIENIE

Powód Syndyk Masy Upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w G. wniósł o zasądzenie od B. K. kwoty 3.979,79 zł. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pozwany B. K. złożył w (...) sp. z o.o. dyspozycję zawarcia pożyczki limit odnawialny, dyspozycja w pkt. 1. zawierała warunki wnioskowanej pożyczki - kwota limitu odnawialnego brutto w wysokości 5.250 zł., okres trwania umowy pożyczki wynosił 12 miesięcy. Faktyczną kwotą do wypłaty na rzecz pozwanego była kwota w wysokości 4.882,19 zł. Na podstawie ww. dyspozycji pozwany zobowiązany był do spłaty pożyczki w 12 miesięcznych ratach wynoszących 516,08 zł., płatnych do dnia 10 każdego miesiąca. Kwotę pożyczki spółka (...) przekazała pozwanemu w całości. W dniu 20 września 2012 r. Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości A. G., ustanawiając jednocześnie powoda syndykiem masy upadłości. Powód wskazał, że wobec tego, że A. G. nie uzyskał zezwolenia na zawieranie umów kredytu z konsumentami, powód w chwili obecnej dochodzi jedynie faktycznie wypłaconej kwoty z wyłączeniem określonych w umowie opłat, prowizji i oprocentowania. Kota dochodzona pozwem to kwota środków wypłaconych pozwanemu w kwocie 4.882,19 zł. pomniejszona o kwotę dokonanej przez pozwanego spłaty w kwocie 902,40 zł. Powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem, do chwili obecnej powód nie dokonał wpłaty.

Pozwany w żaden sposób nie odniósł się do stanowiska powoda przedstawionego w pozwie.

Powód w odpowiedzi na zobowiązanie Sądu w piśmie z dnia 20 września 2018 r. nie wskazał daty wymagalności roszczenia, podkreślając, że wymóg oznaczenia daty wymagalności roszczenia wprowadzony został do systemu prawnego ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny i niektórych innych ustaw, która weszła w życie dnia 9 lipca 2018 r., zaś pozew w przedmiotowej sprawie został wniesiony w dniu 3 lipca 2018 r. Jednocześnie pozwany podkreślił, iż bieg terminu przedawnienia roszczenia został przerwany bowiem 31 sierpnia 2016 r. pełnomocnik pozwanego złożyła w formie elektronicznej oświadczenie o dobrowolnej spłacie całości zadłużenia w miesięcznych ratach w kwocie 500 zł. Wniosła także o umorzenie pozostałych należności ubocznych. Propozycja ta w ocenie powoda ma postać niewłaściwego uznania długu. W ocenie powoda doszło zatem do przerwania biegu terminu przedawnienie.

S ąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 22 listopada 2011 r. pozwany B. K. złożył (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. dyspozycję zawarcia umowy limitu odnawialnego. W punkcie 1. wniosku wskazano, iż kwota limitu brutto wynosiła 5250 zł., kwota limitu netto 5000 zł. Okres trwania umowy został oznaczony na 12 miesięcy, prowizja wynosiła 250 zł., ubezpieczenie 117,81 zł. Kwotę wypłaty ustalono na 4882,19 zł.

(dow ód: dyspozycja zawarcia umowy limitu odnawialnego z dnia 22 listopada 2011 r. – k. 12 akt).

Pozwany dokonał spłat na kwotę 902,40 zł.

(okoliczność bezsporna).

20 września 2012 r. Sąd Rejonowy Gdańsk – Północ w Gdańsku wydał postanowienie, w którym w punkcie II. ogłosił upadłość dłużnika (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G., obejmującą likwidację majątku upadłego.

(dow ód: postanowienie z dnia 20 września 2012 r.- k. 10 akt).

W dniu 31 sierpnia 2016 r. za pomocą poczty elektronicznej do Syndyka Masy Upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w G. zgłosiła się pełnomocnik pozwanego z propozycją spłaty przez niego należności w ratach po 500 zł. oraz umorzenie odsetek. Do zawarcia ugody nigdy nie doszło, pozwany nie spłacił po tej dacie żadnej z kwot.

(okoliczno ść bezsporna, nadto dowód: pismo - k. 27 akt).

Powód pismem z dnia 5 września 2017 r. zwrócił się do pozwanego B. K. z wezwaniem o zapłatę kwoty 3.979,79 zł.

(dow ód: pismo - k. 14 akt).

S ąd zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie kopii dokumentów złożonych do akt sprawy, ich autentyczności oraz prawdziwości nie kwestionowała żadna ze stron oraz kserokopii dokumentów urzędowych (postanowienie Sądu).

Należy wskazać, iż zgodnie z art. 339 § 1 k.p.c. jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa (§ 2). W niniejszej sprawie pozwany nie ustosunkował się do twierdzeń powoda zawartych w pozwie, ani nie stawił na rozprawie, jednakże mimo bezczynności pozwanego Sąd ma obowiązek krytycznego ustosunkowania się do twierdzeń pozwu. Sąd ma obowiązek dokonania prawidłowej oceny zasadności żądania pozwu opartego na tych twierdzeniach, z punktu widzenia prawa materialnego.

Zgodnie z art. 117 § 1 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne (§ 2).

W myśl art. 117 § 21 k.c. po upływie terminu przedawnienia nie można domagać się zaspokojenia roszczenia przysługującego przeciwko konsumentowi. Przepis ten został dodany ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U z 2018 r., poz. 1104), która weszła w życie 9 lipca 2018 r. Zgodnie z art. 5 ust. 1 ww. ustawy do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Ustęp 5 tego artykułu stanowi, iż roszczenia przedawnione przysługujące przeciwko konsumentowi, co do których do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy nie podniesiono zarzutu przedawnienia, podlegają z tym dniem skutkom przedawnienia określonym w ustawie zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

W ocenie Sądu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, bowiem w oparciu o ww. przepisy Sąd miał obowiązek ocenić, czy dochodzone pozwem roszczenie nie uległo przedawnieniu. Zgodnie z art. 118 k.c. w brzmieniu sprzed nowelizacji, której przepisy weszły w życie z dniem 9 lipca 2018 r., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Nie ulega wątpliwości Sądu, iż spółka (...) udzieliła pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wobec czego termin przedawnienie roszczenia powoda wynosi 3 lata. Sąd na mocy przedłożonych dokumentów ustalił, iż umowę zawarto na okres 12 miesięcy, zatem miała trwać do 21 listopada 2012 r., powód nie wykazał okoliczności odmiennych. Całe roszczenie stało się zatem wymagalne najdalej w dniu 22 listopada 2012 r. Wymaga podkreślenia, że powód nie wykazał, aby termin wymagalności roszczenia był inny, mimo zobowiązania Sądu w tym zakresie. Wobec czego 3 letni termin przedawnienia roszczenia upłynął w dniu 22 listopada 2015 r. Pozew został wniesiony w dniu 3 lipca 2018 r., a więc po upływie terminu przedawnienia.

Sąd nie podziela w żaden sposób poglądu powoda, co do tego, że termin ten uległ przerwaniu przez podjęcie przez pełnomocnika pozwanego w dniu 31 sierpnia 2016 r. próby ugodowego załatwienia sprawy. Czynności te zostały podjęte po upływie terminu przedawnienia, nie mogły zatem spowodować przerwania tego terminu.

Na marginesie jedynie wskazać należy, iż takich czynności podjętych przez pełnomocnika pozwanego, nie można uznać za zrzeczenie się zarzutu przedawnienia. Uznania przedawnionego roszczenia może zawierać także zrzeczenie się zarzutu przedawnienia, jeżeli z treści oświadczenia lub okoliczności, w których zostało złożone wynika taka wola dłużnika (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2002 r., IV CKN 1013/00, Legalis nr 61718). Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 października 2004 r. (II CK 68/04) wskazał, iż składający oświadczenie o zrzeczeniu się zarzutu przedawnienia musi wprost lub w sposób dorozumiany objawić swoją wolę, że rezygnuje z przywileju, jaki stwarza przedawnienie tzn. iż pomimo upływu okresu przedawnienia można będzie nadal skutecznie dochodzić od niego spełnienia świadczenia. Nie wystarczy, aby było to oświadczenie wiedzy, tak jak jest to przy uznaniu roszczenia, lecz oświadczenie o zrzeczeniu się zarzutu przedawnienia powinno zawierać wyraźny zamiar rezygnacji przez dłużnika z możliwości podniesienia wobec wierzyciela tego zarzutu. W ocenie Sądu zachowaniu pozwanego z dnia 31 sierpnia 2016 r. nie sposób przypisać waloru świadomej rezygnacji z możliwości skorzystania z zarzutu przedawnienia. Zrzeczenie się zarzutu przedawnienia jest szczególnym osobistym uprawnieniem dłużnika, w wyniku którego, jako oświadczenia woli dłużnika prowadzącego do unicestwienia przysługującego mu prawa podmiotowego kształtującego, dochodzi w drodze jednostronnej czynności prawnej do przekształcenia zobowiązania niezupełnego ponownie w zupełne. Stąd też z uwagi na tak daleko idące skutki prawne zamiar i znaczenie tych następstw działania dłużnika muszą być niewątpliwe. Nie można zatem przyjąć, że pozwany proponując zawarcie ugody zrzekł się jednocześnie zarzutu przedawnienia, nie wynika to ani z treści e-maila, ani z innych okoliczności.

Z tych przyczyn Sąd na mocy art. 117 § 1 k.c. w zw. z art. 118 k.c. orzekł jak w sentencji.