Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 98/20

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 14 października 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300) w związku z art. 1 ust. 13 pkt 2 ustawy z 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność (Dz. U. z 2012 r., poz. 1551) po rozpatrzeniu wniosku z 6 czerwca 2018 r. w sprawie umorzenia należności z tytułu składek odmówił M. K. umorzenia należności z tytułu składek:

a)  na ubezpieczenia społeczne - za okres: listopad 1999 r., od stycznia 2000 r. do kwietnia 2004 r., od czerwca 2004 r. do marca 2005 r. w łącznej kwocie 69 158,47 zł, w tym z tytułu: składek- 24 828,17 zł; odsetek - 44 330,30 zł;

b)  na ubezpieczenie zdrowotne - za okres: październik 2000 r., od lutego 2001 r. do kwietnia 2004 r., od czerwca 2004 r. do marca 2005 r. w łącznej kwocie 14 816,79 zł, w tym z tytułu: składek-5 677,39 zł; odsetek - 9 139,40 zł

c)  na Fundusz Pracy - za okres: od lutego 2000 r. do kwietnia 2004 r., od czerwca 2004 r. do marca 2005 r. w łącznej kwocie 5 092,37zł, w tym z tytułu: składek-1832,67 zł; odsetek - 3 259,70 zł.

/decyzja – k. 7 akt ZUS/

Wnioskodawczyni M. K. wniosła odwołanie od tej decyzji w dniu 13 grudnia 2019 r. jednocześnie wnosząc o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania.

W uzasadnieniu odwołania i wniosku odwołująca podniosła, iż Zakład odmówił jej umorzenia należności z tytułu składek po jej zmarłym nagle ojcu. Wskazała, że jako spadkobierca odpowiada za liczne długi zmarłego, których nie była świadoma i w chwili obecnej znajduje się w niezwykle trudnej sytuacji finansowej, która rzutuje na sytuację jej rodziny. Wnioskodawczyni wskazała, że złożyła wniosek o umorzenie należności z tytułu składak za jej zmarłego ojca i wniosek ten został przyjęty jednakże wobec konieczności spłaty zadłużenia, także w Urzędzie Pracy nie była w stanie uiścić w terminie zobowiązań niepodlegających abolicji (obecnie są one spłacone w całości). Odwołująca się wskazała, iż ani jej matka która posiadała jej pełnomocnictwo do podejmowania w jej imieniu wszelkich czynności przed ZUS, jak i ona sama, choć odbierają wszelką przechodzącą do nich korespondencję, nie otrzymała jakiejkolwiek pisma z ZUS informującego o odmowie uwzględnienia jej wniosku o abolicję. Tym samym tylko przywrócenie terminu do złożenia odwołania od kwestionowanej decyzji może umożliwić jej ewentualną abolicję zaległych składek.

/ odwołanie k. 3-3 v./

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o odrzucenie odwołania, jako wniesionego po terminie.

/odpowiedź na odwołanie – k. 10/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. zamieszkuje pod adresem ul. (...) (...)-(...) Ł.

/okoliczność bezsporna/

Matka wnioskodawczyni B. W. upoważniona do reprezentacji wnioskodawczyni przed organem rentowym zamieszkuje pod adresem ul. (...) m. 86 (...)-(...) Ł..

/okoliczność bezsporna, pełnomocnictwo k. 1 akt ZUS/

W dniu 6 czerwca 2018 r. M. K. wystąpiła z wnioskiem o umorzenie należności na podstawie ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o umorzeniu należności powstałych z tytułu nieopłaconych składek przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność ( Dz. U. z 2012r„ poz. 1551) w związku z decyzją z 2018 r. określającą zadłużenie M. K. jako spadkobiercy zmarłego A. W. zgodnie z decyzją nr (...) z 24 czerwca 2014 r. Według stanu na 6 czerwca 2018 r. M. K. posiadała do uregulowania należności nie podlegające umorzeniu.

/ wniosek k. 2 akt ZUS, decyzja k. 3 akt ZUS, bezsporne/

W dniu 13 lipca 2018 r. wydano decyzję nr (...) określającą warunki

umorzenia. Warunkiem umorzenia należności była spłata należności niepodlegających umorzeniu w terminie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się w/w decyzji. Należności należało opłacić wraz z odsetkami naliczonymi do dnia wpłaty włącznie zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz wydanym na jej podstawie Rozporządzeniu Rady Ministrów z 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2008 r. nr 78, poz. 465 ze zm.). Decyzja uprawomocniła się 03.09.2018 r. Termin na spełnienie warunku do opłacenia należności niepodlegających umorzeniu upłynął 03.09.2019 r.( postanowienie z dnia 31.10.2019r. ) W wyznaczonym terminie należności niepodlegające umorzeniu nie zostały uregulowane.

/ decyzja k. 14-15 akt ZUS, bezsporne/

W dniu 14 października 2019 r. wydano zaskarżoną decyzję.

/ bezsporne/

Wskazana decyzja została wysłana do pełnomocnika wnioskodawczyni jej matki B. W. na prawidłowy adres i doręczona w trybie awizo w dniu 4 listopada 2019 r.

/ koperta k. 32 i koperta k. 34 akt ZUS/

Wnioskodawczyni nie zgłaszała wniosków dowodowych na okoliczność przyczyn opóźnienia w złożeniu odwołania.

/ bezsporne, odwołanie k. 3-3 v./

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył co następuje

Na mocy art. 477 9 § 1 i 3 k.p.c., odwołania od decyzji organów rentowych wnosi się na piśmie do organu, który wydał decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się.

Powyższe oznacza, że wniesienie odwołania od decyzji organu rentowego z uchybieniem miesięcznego terminu powoduje, iż ubezpieczony zostaje pozbawiony prawa do merytorycznego rozpoznania zarzutów co do istoty sprawy, podniesionych w odwołaniu. Dlatego też Sąd stosując art. 477 9 § 3 kpc, musi ocenić całokształt okoliczności, które spowodowały przekroczenie terminu do wniesienia odwołania, a przede wszystkim aspekt zawinienia składającego odwołanie (choć nie wskazano przesłanki winy jako wykluczającej odwołanie po terminie) oraz ewentualnych przyczyn od niego niezależnych. Ocena, czy przekroczenie terminu było nadmierne oraz czy nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się, jest pozostawione ocenie sądu. Sąd ma możliwość potraktowania spóźnionego odwołania tak, jakby zostało wniesione w terminie, przy czym niezbędne jest jednoczesne spełnienie się obu warunków: przekroczenie terminu nie może być nadmierne, zaś jego przyczyna musi być niezależna od odwołującego się (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2006 r., III UK 168/05, Lex nr 277825).

Przesłanki upoważniające sąd do nieuwzględnienia przekroczenia terminu muszą zachodzić kumulatywnie, mają one charakter ocenny i zależą od całokształtu okoliczności sprawy, w związku z czym nie dadzą się uogólnić.

Podkreślenia wymaga też fakt, iż wobec treści art. 477 9 § 3 kpc postępowanie szczególne regulowane przepisami art. 477 8 kpc i następne, nie zna instytucji przywrócenia terminu w rozumieniu art. 168 i nast. (tak wyr. SA w Rzeszowie z 6.12.1994 r., III AUr 344/94, OSA 1995, Nr 1, poz. 9, post. SA w G. z 6.6.1994 r., III AUz 61/94, PP 1995, Nr 5, s. 46).

W świetle okoliczności sprawy uznać należy, że wnioskodawczyni przyznała, iż wniosła odwołanie po terminie, jednakże argumentowała iż ani ona ani reprezentująca ją matka nie wiedziały o kierowanej do nich korespondencji z ZUS.

Odnosząc się do argumentów odwołującej się, wskazać należy doręczenie decyzji organu rentowego następuje w trybie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Stosownie do art. 39 k.p.a. organ administracji publicznej doręcza pisma za pokwitowaniem przez operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe, przez swoich pracowników lub przez inne upoważnione osoby lub organy. Pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez przedstawiciela - temu przedstawicielowi (art. 40 § 1 k.p.a.). Jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika, pisma doręcza się pełnomocnikowi. Jeżeli ustanowiono kilku pełnomocników, doręcza się pisma tylko jednemu pełnomocnikowi. Strona może wskazać takiego pełnomocnika (art. 40 § 2 k.p.a.).

Na gruncie rozpoznawanej sprawy doręczeń dokonywano na wskazany przez wnioskodawczynię adres jej pełnomocnika - matki. Mimo to korespondencja nie była podejmowana w terminie. Słusznie więc została uznana prze ZUS za doręczoną w trybie awizo i pozostawiona w aktach rentowych ze skutkiem doręczenia. /dwukrotne awizo – 17 i 25.10.2019 r, zwrot po 14 dniach od pierwszego awizo/art. 44 kpa/

Podnieść należy iż wnioskodawczyni choć niewątpliwie miała taka możliwość nie udowodniła, iż przesyłana do jej pełnomocnika korespondencja w wyniku uchybień działania poczty nie była jej doręczana. Brak jest dowodów jakiegokolwiek postępowania reklamacyjnego. Wnioskodawczyni nie przedstawiła też jakichkolwiek innych argumentów obiektywnie usprawiedliwiających brak jej odwołania w terminie.

Tym samym w ocenie Sądu w niniejszej sprawie choć opóźnienie nie jest nadmierne decyzję doręczono 4 listopada 2019 r. a odwołanie wniesiono 13 grudnia 2019 r., brak jest podstaw do przyjęcia, że nastąpiło z przyczyn niezależnych od ubezpieczonej.

Mając wszystko powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 9 § 3 k.p.c. odrzucił odwołanie.