Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 16 grudnia 2019 roku

Sąd Rejonowy w Zgierzu I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący SSR Anna Anduła-Dzikowska

Protokolant st. sekr. sąd. Anna Ostrowska

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2019 roku w Zgierzu na rozprawie sprawy

z wniosku J. D., M. D. (1) i D. S.

z udziałem (...) Serwis spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Komornikach i Skarbu Państwa – Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. Inspektorat w Z.

o dział spadku

postanawia:

1.  ustalić, iż w skład spadku po C. D. (1), synu G. i M. zmarłym w dniu 27 lipca 2011 roku w Z., ostatnio stale zamieszkałym w Z. wchodzi nieruchomość położona w obrębie K. gmina P., dla której w Sądzie Rejonowym w Łęczycy urządzona jest księga wieczysta (...), składająca się z następujących działek:

a.  o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 3.071 mkw,

b.  o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 3.057 mkw,

c.  o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 3.052 mkw,

d.  o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 3.077 mkw,

e.  o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 3.083 mkw,

f.  o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 3.046 mkw,

g.  o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 3.070 mkw,

h.  o numerze ewidencyjnym (...) o powierzchni 3.065 mkw,

2.  dokonać działu spadku po C. D. (1), synu G. i M. zmarłym w dniu 27 lipca 2011 roku w Z., ostatnio stale zamieszkałym w Z. w ten sposób, że przyznać na własność:

a.  D. S. działkę o numerze ewidencyjnym (...) szczegółowo opisaną w pkt 1. a. niniejszego postanowienia oraz działkę o numerze ewidencyjnym (...) szczegółowo opisaną w pkt 1. d. niniejszego postanowienia,

b.  J. D. działkę o numerze ewidencyjnym (...) szczegółowo opisaną w pkt 1. e. niniejszego postanowienia oraz działkę o numerze ewidencyjnym (...) szczegółowo opisaną w pkt 1. h. niniejszego postanowienia,

c.  M. D. (1) działkę o numerze ewidencyjnym (...) szczegółowo opisaną w pkt 1. f. niniejszego postanowienia oraz działkę o numerze ewidencyjnym (...) szczegółowo opisaną w pkt 1. g. niniejszego postanowienia,

d. D. S., J. D. i M. D. (1) działkę o numerze ewidencyjnym (...) szczegółowo opisaną w pkt 1. b. niniejszego postanowienia oraz działkę o numerze ewidencyjnym (...) szczegółowo opisaną w pkt 1. c. niniejszego postanowienia w udziałach po 1/3 (jednej trzeciej) na rzecz każdego z nich

- bez dopłat;

3. ustalić, iż wnioskodawcy oraz uczestnicy ponoszą we własnym zakresie koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 249/19

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 18 marca 2019 r. J. D., M. D. (1) i D. S. wystąpili o stwierdzenie, że w skład spadku po C. D. (1) wchodzą nieruchomości rolne położone w obrębie K. gminie P. oznaczone jako działki
nr ew.: (...), dla których Sąd Rejonowy w Zgierzu prowadzi księgę wieczystą (...). Wnioskodawcy wystąpili o przyznanie działek oznaczonych nr (...) D. S., działek nr (...) J. D., zaś działek (...) M. D. (1). Wnieśli również o niedokonywanie działu spadku i zachowanie stanu współwłasności co do działek nr (...).

(wniosek – k. 3-4v)

Na rozprawie 19 czerwca 2019 r. wnioskodawcy wystąpili o utrzymanie hipotek obciążających nieruchomość wyłącznie na działkach, jakie mają przypaść M. D. (1).

(protokół – k. 18)

Postanowieniem z 19 czerwca 2019 r. Sąd wezwał do udziału w sprawie w trybie art. 520 § 2 k.p.c. (...) Serwis sp. z o.o. z siedzibą w Komornikach oraz Skarb Państwa – Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł..

(postanowienie – k. 19)

W odpowiedzi na wniosek ZUS nie wyraził zgody na zmianę własności nieruchomości obciążonej hipoteką na jego rzecz. Wskazał, iż zaproponowane przez wnioskodawców ograniczenie zabezpieczenia hipotecznego do działek przypadających M. D. (1) jest dla wierzyciela niekorzystne.

(pismo – k. 24)

(...) Serwis sp. z o.o. wyraziła zgodę na podział nieruchomości zaproponowany przez wnioskodawców. Wskazała jednakże, iż brak jest podstaw do pozostawienia obciążenia hipotecznego wyłącznie na działkach, jakie mają przypaść M. D. (1).

(pismo – k. 25-26)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

C. D. (2) był właścicielem nieruchomości położonej w obrębie K. gminie P. oznaczone jako działki nr ew.: (...), dla których Sąd Rejonowy w Łęczycy prowadzi księgę wieczystą (...). Przedmiotowa nieruchomość obciążona jest hipoteką umowną w kwocie 200.000 zł na rzecz (...) Serwis sp. z o.o. z siedzibą w Komornikach oraz 4 hipotekami przymusowymi na rzecz ZUS I Oddział w Ł..

(bezsporne, nadto wyrys z mapy ewidencyjnej – k. 13, odpis księgi wieczystej – k. 9-12)

C. D. (1) zmarł 27 lipca 2011 r. Spadek po nim nabyli: J. D., M. D. (2) i D. S. po 1/3 części spadku każde z nich.

(bezsporne, nadto kopia postanowienia Sądu Rejonowego w Zgierzu z dnia 22 listopada 2011 r. I Ns 1138/11 – k. 7, odpis księgi wieczystej – k. 9-12)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych dowodów uznanych
za wiarygodne.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Z mocy art. 688 k.p.c. do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o zniesieniu współwłasności.

W świetle art. 211 i 212 k.c. podział fizyczny rzeczy jest podstawowym sposobem zniesienia współwłasności. W pierwszej kolejności należy jednak wziąć pod uwagę treść zgodnego wniosku zainteresowanych co do proponowanego przez nich sposobu dokonania tego podziału, jeżeli projekt nie sprzeciwia się prawu ani zasadom współżycia społecznego ani też nie narusza w sposób rażący interesu osób uprawnionych (art. 622 § 1 i 2 k.p.c.). Dopiero w razie braku zgodnego wniosku uczestników, Sąd dokonuje podziału na części odpowiadające wartościom udziałom współwłaścicieli, jeżeli zachodzą warunki do dokonania podziału w naturze, z uwzględnieniem wszelkich okoliczności zgodnie z interesem społeczno-gospodarczym, a różnice wartości wyrównuje się przez dopłaty pieniężne (art. 623 k.p.c.).

W niniejszej sprawie wnioskodawcy złożyli zgodny wniosek o dział spadku, wobec czego Sąd dokonał podziału zgodnie z wnioskiem, przyznając D. S. działkę
o numerze ewidencyjnym (...) oraz działkę o numerze ewidencyjnym (...), J. D. działkę o numerze ewidencyjnym (...) oraz działkę o numerze ewidencyjnym (...), zaś M. D. (1) działkę o numerze ewidencyjnym (...) oraz działkę o numerze ewidencyjnym (...). Sąd przyznał ponadto D. S., J. D. i M. D. (1) działkę o numerze ewidencyjnym (...) oraz działkę o numerze ewidencyjnym (...) w udziałach po 1/3
na rzecz każdego z nich.

Sąd nie znalazł przy tym podstaw do orzekania w przedmiocie hipoteki obciążającej nieruchomość. Zgodnie z art. 76 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych
i hipotece (Dz. U. z 2019 r. poz. 2204 ze zm.), w razie podziału nieruchomości hipoteka obciążająca nieruchomość obciąża wszystkie nieruchomości utworzone przez podział (hipoteka łączna). Hipoteka na części ułamkowej nieruchomości obciąża w tym samym zakresie części ułamkowe wszystkich nieruchomości utworzonych przez podział. Zgodnie
z ust. 1 ¹ , hipoteka na części ułamkowej nieruchomości obciąża nieruchomość otrzymaną
w wyniku zniesienia współwłasności przez współwłaściciela, którego udział był obciążony tą hipoteką.

Kwestia hipotek obciążających nieruchomość należy zatem do sprawy z zakresu postępowania wieczystoksięgowego i pozostaje poza zakresem orzekania w niniejszej sprawie.

Wobec braku okoliczności uzasadniających odstępstwo od reguły, Sąd orzekł
o kosztach postępowania na podstawie art. 520 § 1 k.p.c. ustalając, że każdy z uczestników postępowania ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie.

W tym stanie faktycznym należało orzec jak w sentencji.