Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IIIRC 205/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lutego 2020 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący sędzia Anna Podubińska

Protokolant sek. sąd. Marlena Borodziuk

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 stycznia 2020 r. w S.

sprawy z powództwa M. G.

przeciwko S. G.

o podwyższenie alimentów

I.  podwyższa alimenty od pozwanego S. G. na rzecz powoda M. G. z kwoty po 900 ( dziewięćset ) złotych miesięcznie zasądzonej w wyroku Sądu Rejonowego w S. z dnia 12 stycznia 2015 roku w sprawie III RC 247/14 do kwoty po 1100 ( jeden tysiąc sto ) złotych miesięcznie, płatne z góry do dnia 5 każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk powoda, poczynając od dnia 1 stycznia 2020 roku

II.  w pozostałej części powództwo oddala,

III.  nakazuje ściągnąć od pozwanego S. G. na rzecz Skarbu Państwa –Sądu Rejonowego w Szczytnie kwotę 200 ( dwieście ) złotych tytułem kosztów sądowych za I instancję,

IV.  wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

V.  Koszty procesu między stronami wzajemnie znosi

III RC 205/19

UZASADNIENIE

Powód M. G. wniósł o podwyższenie alimentów od pozwanego S. G. z kwoty po 900 zł miesięcznie do kwoty po 1600 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu wskazał, że nadal studiuje, od ostatniego ustalenia wysokości alimentów doszły mu dodatkowo koszty zakwaterowania poza miejscem zamieszkania, a ponadto od 2014 roku wzrosły ceny żywności i usług.

Pozwany S. G. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

Wskazał, że powód w żaden sposób, poza wytaczaniem spraw dot. alimentów nie kontaktuje się z nim, nie odpowiada na próby kontaktu. Z ostatniej sprawy o podwyższenie alimentów dowiedział się, że powód podjął studia, które powinien ukończyć w 2019 roku. I prawdopodobnie jest już usamodzielniony.

Jeśli to stanowisko nie zostałoby podzielone, wskazał, że już podczas ostatniej sprawy o alimenty powód studiował, koszty związane z utrzymaniem się podczas studiów zostały uwzględnione i alimenty w wysokości 900 zł powinny być wystarczające.

Wskazał, że obowiązek alimentacyjny ciąży na obojgu rodzicach i matka winna też przyczyniać się do utrzymania powoda.

Wskazał, że mieszka i pracuje w S.i ponosi wysokie koszty utrzymania w tym kraju. Ponadto wspomaga swoją matkę mieszkającą w Polsce, co wiąże się z ponoszeniem kosztów przyjazdu do kraju. Niedawno przeszedł zawał serca i obecnie leczy się w związku z tym. Jego miesięczne zarobki wynoszą (...) S., a wydatki, w tym alimenty na rzecz powoda z kosztami komorniczymi, łącznie (...).

Zakwestionował wskazane koszty utrzymania, w szczególności w zakresie kosztów ubrań, leczenia, wskazała, że internat, w którym powód mieszka zapewnia całodobowe wyżywienie. Wskazał także, że powód przez cały ubiegły rok szkolny miał możliwości zarobkowe, bowiem uczęszczał jedynie do szkoły muzycznej i miał 3-4h zajęć dziennie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem Sądu Rejonowego w S. z dnia 12 stycznia 2015 roku w sprawie III RC 247/14 zostały podwyższone alimenty od pozwanego na rzecz jego syna, powoda M. G. z kwoty po 750 złotych miesięcznie do kwoty po 900 złotych miesięcznie.

Wówczas powód rozpoczął studia wyższe na wydziale prawa na Uniwersytecie (...)w O.. Dojeżdżał każdorazowo na zajęcia ze S.. Mieszkał wraz z matką, B. K. u swoich dziadków, a rodziców matki. Matka powoda nie pracowała.

Pozwany w tym okresie mieszkał i pracował na terenie S. w firmie budowlanej. Otrzymywał wynagrodzenie za pracę w kwocie około (...) koron(...) złotych miesięcznie. Wynajmował mieszkanie i ponosił koszty najmu w kwocie (...) (...).

(dowód: dokumenty w aktach Sądu Rejonowego w S. III RC 247/14, protokół rozprawy K 17-18).

Powód nie ukończył studiów na wydziale prawa, po pierwszym roku zrezygnował z tego kierunku i od roku akademickiego 2016/2017 podjął naukę na studiach dziennych licencjackich na (...) w W.. W obecnym roku akademickim jest studentem I roku studiów drugiego stopnia magisterskich na kierunku biologia specjalność mikrobiologia.

/ zaświadczenie o studiach K (...), 107 /

Powód w związku ze studiami zamieszkuje obecnie w W.. Koszt miejsca w domu studenta wynosi w zależności od standardu od 240 do 400 zł. Powód sam sobie zapewnia wyżywienie, obiady kupuje w stołówkach i barach. Do S. powód przyjeżdża raz na kilka tygodni w ramach odwiedzin rodziny. Mieszka wtedy w domu swoich dziadków, gdzie zamieszkuje także jego matka. W okresach wakacji nie zamieszkuje w S., także przebywa w W. w związku z podejmowanymi tam zajęciami.

Powód uzyskuje stypendium socjalne, w obecnym roku akademickim wynosi ono 500 zł. Ponadto tak w ubiegłym, jak w obecnym roku powód otrzymuje dodatek za zakwaterowanie w kwocie 300 zł. Świadczenia te przysługują w okresie roku akademickiego, nie są wypłacane za okres wakacji. W okresie wakacji w 2019 roku powód uczestniczył w płatnym stażu, uzyskane zarobki przeznaczył na utrzymanie się w W. w tym okresie, w tym opłaty za mieszkanie, a dodatkową kwotę oszczędza z przeznaczeniem na zapłatę za kurs prawa jazdy.

/ zaświadczenie o wysokości stypendium K 105, 106, wydruk ze strony (...) K 85, oświadczenie pełnomocnika powoda/

Powód w ramach studiów ma zajęcia laboratoryjne, na których musi nosić odzież ochronną, fartuchy, rękawiczki, obuwie. Kupuje książki do nauki, pomoce naukowe, ponosi koszty kserowania, drukowania potrzebnych na studiach tekstów, zakupu artykułów papierniczych i biurowych.

Po W. powód porusza się komunikacją miejską, koszt biletu miesięcznego wynosi 90 zł.

/ fakty powszechnie znane i o których wiedza jest powszechnie dostępna /

W bieżącym utrzymaniu powoda wspomaga także dziadek, ojciec mamy.

Matka powoda nadal nie pracuje i nie pracowała w okresie od ostatniej sprawy o podwyższenie alimentów. Deklaruje, że przez ostatnie kilkanaście lat utrzymywała się z oszczędności, wyegzekwowanych zaległych alimentów, sprzedaży przedmiotów, które otrzymała jako prezenty, a także pomocy rodziców.

/ oświadczenie pełnomocnika powoda /.

Pozwany nadal mieszka i pracuje na terenie S.. Zatrudniony jest w firmie budowlanej, ma ustaloną stawkę godzinową, a miesięczne wynagrodzenie uzależnione od godzin pracy. Do miejsca, gdzie wykonywane są prace dojeżdża własnym samochodem, przy czym otrzymuje od pracodawcy zwrot kosztów dojazdu w ustalonej stawce za km po złożeniu wykazu przejechanych w danym miesiącu odległości. Należność ta jest naliczana mu z wynagrodzeniem i razem wypłacana. Średnie miesięczne dochody pozwanego netto za 2018 rok wyniosły (...). Dochody w okresie od kwietnia do września 2019 roku wynosiły od (...) do (...) S. miesięcznie, przeciętnie (...) koron.

Pozwany wynajmuje dom za kwotę miesięczną czynszu 6200 koron. Ponosi opłaty za media- telefon i internet – 650 koron, prąd 850 koron, przy czym częściowo opłaty z tego tytułu rozlicza z właścicielem wynajmowanego domu pomniejszając co któryś miesiąc czynsz najmu o uzgodnioną kwotę.

Pozwany należy do związków zawodowych i opłaca miesięczną składkę oraz ubezpieczenie od bezrobocia w kwocie (...) (...). Ponosi też koszty ubezpieczenia.

W sierpniu 2019 roku pozwany dokonał zakupu samochodu na kredyt, miesięczna rata kredytu to kwota (...).

W listopadzie 2019 roku pozwany zachorował, miał zawał serca. Od tego czasu do końca stycznia 2020 roku przebywał na zwolnieniu lekarskim, w miejsce wynagrodzenia otrzymywał zasiłek chorobowy wynoszący 80% wynagrodzenia, tj. nieco ponad (...). Ponosił koszty zakupu leków, wizyt lekarskich.

Poza powodem pozwany nie miał i nie ma na utrzymaniu nikogo. Mieszka sam. Pomaga w opiece swojej matce mieszkającej w P., w związku z tym stosunkowo często przyjeżdża do kraju.

/ dowód: wyjaśnienia pozwanego k. 116-118, wydruki z konta k. 29-38, faktura za telefon k. 44, faktury za prąd K 44-49, zeznanie podatkowe za 2018 k. 39-42, naliczenie zasiłku chorobowego K 89, /

Sąd zważył, co następuje

Roszczenie jest częściowo uzasadnione.

Zgodnie z art. 138 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Rozpatrując niniejszą sprawę Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony sporządzonych w przepisany sposób i przez kompetentne organy, tym samym korzystających z domniemania prawdziwości (art. 244 k.p.c.) oraz na dowodzie z przesłuchania pozwanego, które Sąd uznał za wiarygodne.

Jeśli chodzi o koszty utrzymania wskazywane przez pełnomocnika powoda, to nie przedstawiono na nie dowodów, natomiast pozwany wszystkie zakwestionował. Tym niemniej Sąd część tych kosztów przyjął zgodnie z oświadczeniem i twierdzeniami pełnomocnika powoda, bowiem są to fakty powszechnie znane lub też takie, o których wiedzę można łatwo pozyskać.

I tak, skoro powód wykazał, że studiuje na studiach stacjonarnych na (...), oczywistym jest, że musi mieszkać w tym mieście na stałe. Pełnomocnik powoda wskazał, że powód najmuje pokój, za który płaci 500 zł. Na tę okoliczność nie przedstawiono żadnego dowodu, wobec czego Sąd jako koszt konieczny do poniesienia przyjął cenę miejsca w akademiku na poziomie wynikającym z informacji ze strony internetowej uczelni, którą przedstawił pozwany.

Oczywistym jest też, że powód musi poruszać się po mieście i ponosi koszt przejazdów komunikacją miejską, której koszty miesięczne wynikają ze strony (...) W. i są zgodne ze wskazaniami pełnomocnika powoda tj. 90 zł.

Powód mieszkając w W. sam prowadzi gospodarstwo domowe, w tym ponosi koszty wyżywienia. Studia stacjonarne na wydziale, na którym uczy się powód wiążą się z dużą liczbą zajęć w ciągu dnia, co generuje konieczność żywienia się poza domem, w barach i stolówkach, koszty te są zatem wyższe, niż w przypadku żywienia się w domu.

Okolicznością nie wymagającą dowodu jest to, że osoba studiująca musi korzystać z materiałów piśmienniczych, papierniczych, mieć dostęp do książek, często drukować materiały naukowe, a w dzisiejszych czasach także korzystać z komputera, nośników elektronicznych. Ponadto z kierunkiem, na którym studiuje powód związane są zajęcia laboratoryjne, co generuje konieczność używania odzieży ochronnej, rękawiczek jednorazowych, obuwia. Koszty z tego tytułu wskazane twierdzeniami pełnomocnika powoda nie są zawyżone.

Koszty zakupu zwykłej odzieży, środków higienicznych, kosmetycznych, ewentualnych leków, użytkowania telefonu w przypadku powoda nie odbiegają od zwykłych kosztów.

Natomiast Sąd nie przyjął za konieczne koszty utrzymania kosztów ewentualnej wymiany mebli w pokoju w domu dziadków powoda, kosztów mediów zw. z domem w S., tak z uwagi na to, że ich część jest niezależna od tego, czy powód mieszka np. koszty ogrzewania, a w części, z uwagi na wskazywaną przez pełnomocnika powoda częstotliwość jego przyjazdów i krótkotrwałość pobytów, są to koszty pomijalne.

W sferze sporu pozostaje ocena, czy w świetle takich okoliczności od daty ustalenia alimentów w 2014 r. zmieniły się usprawiedliwione potrzeby powoda oraz sytuacja majątkowa, zarobkowa pozwanego.

Przede wszystkim trzeba wskazać, że mimo generalnie niewielkiej inflacji w Polsce, przez okres 5 lat od daty ostatniego ustalenia alimentów koszty utrzymania wzrosły o c/a 5-6%.

Powód wprawdzie także w tamtym okresie studiował, jednak tak z uwagi na miejsce studiowania, jak i kierunek obecnych studiów koszty utrzymania z tym związane są wyższe. Wówczas powód studiował w O., co umożliwiało zamieszkiwanie w domu i dojeżdżanie na zajęcia. Generowało to konieczność ponoszenia kosztów dojazdów, jednak poza tym powód prowadził wspólne gospodarstwo domowe z pozostałymi członkami rodziny, matką i dziadkami. Obecnie ponosi koszty zamieszkiwania w W., przejazdów po mieście, dojazdów do S. co pewien okres, które to koszty łączne są wyższe, niż te wynikające z dojazdów na zajęcia w 2014 roku. Koszty wyżywienia obejmujące także konieczność stołowania się są także wyższe.

W ocenie Sądu także sam kierunek studiów, na których powód obecnie jest generuje wyższe koszty po stronie studenta, niż studia prawnicze, a to z uwagi na koniecznośc zakupienia dodatkowych akcesoriów, o których wspomina pełnomocnik powoda. Należy też wskazać, że z informacji udzielonej przez pełnomocnika powoda wynika, że M. G. osiąga bardzo dobre wyniki w nauce, co zazwyczaj pociaga za sobą konieczność zwiększonych kosztów choćby na dodatkowe podręczniki, pomoce naukowe, dodatkowe źródła itp.

Z powyższego wynika, że usprawiedliwione potrzeby powoda wzrosły.

Odnosząc się do tego, iż powód uzyskuje pomoc socjalną z uczelni wskazać trzeba na dwie kwestie- przede wszystkim, pomoc socjalna przeznaczona jest dla osób w trudnej sytuacji materialnej i nie może stanowić uzasadnienia dla obniżenia świadczeń alimentacyjnych poniżej możliwości zarobkowych zobowiązanego, obowiązek alimentacyjny wyprzedza pomoc socjalną ze strony państwa. Niezależnie od tego trzeba podkreślić, że świadczenia przyznane powodowi nie przysługuje w pełnej wysokości przez cały rok kalendarzowy, stypendium dodatkowe jest przyznawane tylko na okres od października do czerwca.

Zwiększyły się jednocześnie możliwości majątkowe, zarobkowe pozwanego. W 2014 roku, jak wówczas podał, zarabiał (...) netto, ponosił koszty wynajmu mieszkania w kwocie 6000 koron.

Obecne zarobki pozwanego są znacząco wyższe, przeciętne miesięczne wynoszą o ponad (...) koron więcej. Wprawdzie pozwany znaczną część przeznaczył na zakup nowego samochodu, za który spłaca kredyt, jednak należy wskazać, że i w okresie poprzedzającym sierpień 2019 roku taki kredyt był spłacany, tyle, ze w niższej wysokości. Bliższa struktura kosztów utrzymania pozwanego w 2014 roku nie była ustalona, ale wydaje się, że nie odbiegała znacząco od obecnej.

Poziom dochodów pozwanego, przy uwzględnieniu jego kosztów utrzymania pozwala na to, by częściowo pokrywał zwiększone koszty utrzymania powoda w ramach alimentów. Wprawdzie w odpowiedzi na pozew wykazał on wydatki równoważące jego dochody, to jednak dalsze postępowanie dowodowe wykazało, że nie jest to zgodne z rzeczywistością. W szczególności, jak powód podał, nie ponosi on w całości takich opłat za energię, jakie wynikają z faktur i przelewów. Część z tych należności jest mu refundowana przez właściciela domu w ten sposób, że obniżany jest czynsz najmu, jak wynika z wydruków z konta, niekiedy niemal o połowę. Wskazał też w trakcie przesłuchania, że raczej nie kupuje sobie nowej odzieży, którą to pozycję, jako wydatek wykazał w odpowiedzi na pozew. Ponadto są koszty takie jak średnie przejazdu do P., koszty zakupu środków czystości, kosmetyków itp., które można modyfikować zgodnie z możliwościami finansowymi.

Natomiast Sąd podzielił stanowisko pozwanego, iż nie jest uzasadnione, by wyłącznie on pokrywał wzrastające koszty utrzymania powoda. Matka powoda jest w takim samym stopniu zobowiązana do udziału w jego utrzymaniu, żadna okoliczność, na którą wskazała, nie uzasadnia kilkunastoletniego braku aktywności zawodowej, szczególnie obecnie, gdy osobista dbałość, starania, zaangażowanie w wychowanie powoda, pieczę nad nim zmalała praktycznie do zera.

Z uwagi na powyższe, Sąd uznał, że podwyższenie alimentów o 200 zł uwzględnia tak wzrost usprawiedliwionych potrzeb powoda wynikający tak z czynników zewnętrznych, jak wzrost cen towarów i usług w ciągu 5 lat, jak i dotyczących powoda w związku ze zmianą studiów i związanym z tym kosztem utrzymania.

Jednocześnie, niewątpliwym jest, że powód w listopadzie poważnie zachorował, co wiązało się z pobytem w szpitalu, koniecznością leczenia się, a ostatecznie pobytem na zwolnieniu lekarskim i pobieraniem zasiłku chorobowego w niższej stosunku do wynagrodzenia wysokości tj. 22 350 koron miesięcznie. Sytuacja taka niewątpliwie jest nagła, niemożliwe jest się finansowe przygotowanie na zwiększone koszty związane ze zdrowiem z jednej strony i obniżkę dochodów z drugiej.

Wobec powyższego Sąd uznał, że to uzasadnia oddalenie roszczenia o podwyższenie alimentów za okres od dnia wniesienia pozwu do końca grudnia 2019, na który to okres przypadał początek choroby i wyższe koszty leczenia. Natomiast w okresie od stycznia 2020 roku pozwany jest w stanie płacić alimenty w podwyższonej wysokości. Wprawdzie nadal uzyskuje obnizone świadczenia miesięczne, jednak intensywny okres choroby minął, a wskazać też trzeba, że obniżka dochodów miesięczych pozwanego jest równoważona przez fakt, że nie pracując nie ponosi on tak wysokich, jak w okresach pracy kosztów zakupu paliwa i eksploatacji pojazdu.

Mając na względzie powyższe okoliczności Sąd orzekł na podstawie powołanego przepisu, jak w pkt I wyroku, oddalając powództwo w pozostałej części.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku zasądzając od pozwanego opłatę, której powód nie musiał wnosić. Wysokość opłaty ustalono na podstawie 13 ust. 1 pkt 3 cytowanej ustawy.

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano z urzędu na podstawie art. 333