Pełny tekst orzeczenia

Sygn. aktI.Ca 434/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2019r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący:

SSO Agnieszka Kluczyńska

Sędziowie SO :

Joanna Walczuk, Cezary Olszewski

Protokolant:

st. sekr. sądowy Ewa Andryszczyk

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2019 roku w Suwałkach

na rozprawie

sprawy z powództwa R. B. , S. B. (1) , S. B. (2)

przeciwko W. B.

o naruszenie posiadania

na skutek apelacji pozwanego W. B. od wyroku Sądu Rejonowego w Olecku z dnia 5 września 2019r. sygn. akt I C 237/19

1.Oddala apelację

2.Zasądza od pozwanego W. B. na rzecz powodów R. B. , S. B. (1) i S. B. (2) kwotę 180 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego przed sądem II-giej instancji.

SSO Cezary Olszewski SSO Agnieszka Kluczyńska SSO Joanna Walczuk

I Ca 434/19

UZASADNIENIE

Powodowie S. B. (2) i M. B. domagali się nakazania pozwanemu W. B. przywrócenia naruszonego posiadania służebności gruntowej o treści odpowiadającej wykonywaniu służebności gruntowej przejazdu i przechodu przez działki o numerze (...) miejscowości S., gmina O., poprzez nakazanie pozwanemu, aby usunął szlaban uniemożliwiający korzystanie z drogi oraz poprzez nakazanie pozwanemu, aby nie stawiał żadnych dalszych przeszkód w wykonywaniu służebności gruntowej przejazdu i przechodu do działki o nr (...) stanowiącej własność powodów. Nadto domagali się zasądzenia na ich rzecz kosztów procesu i zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Uzasadniając pozew wskazali, że S. i M. B. w dniu 27 lutego 1978 roku nabyli od J. J. zabudowaną nieruchomość rolną położoną w miejscowości (...), gmina O.. W tym czasie do nieruchomości państwa B. wiodła jedyna droga, która przebiegała od drogi krajowej nr (...) poprzez działki o numerach geodezyjnych (...) należącej do gminy O., która jest oznaczona w ewidencji jako droga i prowadzi do nieruchomości należącej do powodów. Droga ta najprawdopodobniej została wytyczona i wykonana przed 1945 rokiem. W chwili obecnej droga ta jest trwałym i widocznym urządzeniem. Powodowie systematycznie w/w drogę utwardzali, wykaszali, równali, odśnieżali i oczywiście stanowiła ona jedyny dojazd do ich posesji. W chwili obecnej droga ta także stanowi jedyny dojazd do ich posesji z racji sprzedaży działek o numerach (...) miejscowości S. na rzecz M. G..

W dniu 1 października 2018 roku pozwany na swojej działce postawił metalowy szlaban, który jest trwale przytwierdzony do gruntu i uniemożliwia korzystanie ze służebności drogi przejazdu do nieruchomości powodów.

W odpowiedzi na pozew W. B. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów solidarnie na jego rzecz kosztów procesu z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Wskazał, że powództwo jest niezasadne dlatego powinno zostać oddalone w całości.

Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że powodom nie przysługują prawa wynikające ze służebności gruntowej, na którą się powołują, co też jego zdaniem wynika z analizy załączonego do pozwu odpisu księgi wieczystej. Nadmienił, że do 2011 roku nieruchomość pozwanego była obciążona służebnością osobistą na rzecz D. L.. Prawo to jednak wygasło i obecnie nieruchomości pozwanego nie są obciążone żadnymi służebnościami. Stąd pozwany twierdzi, że pozwani nie dysponują prawem, na które się powołują.

Wyrokiem z dnia 5 września 2019 roku, Sąd Rejonowy w Olecku nakazał pozwanemu W. B. przywrócenie powodom S. B. (2), S. B. (1) oraz R. B. posiadania służebności gruntowej o treści odpowiadającej wykonywaniu służebności gruntowej przejazdu i przechodu przez działki o numerze (...) położone w miejscowości S., Gmina O. w ten sposób, aby usunął szlaban uniemożliwiający korzystanie przez powodów z tej drogi oraz aby zaniechał naruszania ww. posiadania powodów, oddalił powództwo w pozostałym zakresie i obciążył pozwanego kosztami procesu.

Ustalenia faktyczne jak i ocena prawna przedstawione zostały w uzasadnieniu sądu pierwszej instancji gdzie sąd rejonowy przywołał podstawę procesową (art. 478 kpc) zakreślającą ramy kognicji sądu w sprawach o naruszenie posiadania jak też przywołał podstawy materialnoprawne (art. 336 kc, 344 kc, 352 kc) wyjaśniając ich zastosowanie do ustalonego stanu faktycznego.

Apelację od wyroku sądu rejonowego wywiódł pozwany zarzucając naruszenie:

-

art. 145 kc w zw. z art 352 § 2 Kc - poprzez jego niezastosowanie w sprawie i pominięcie w ustaleniach faktycznych posiadania przez Powodów dostępu do drogi publicznej oraz faktu, iż przejazd przez pole Pozwanego stanowi jedynie wygodny skrót do drogi krajowej nr (...);

-

art. 5 kc w zw z art. 2 i 7 w zw. z art. 23, 21 oraz 38 Konstytucji RP poprzez:

-

poprzez uwzględnienie powództwa umożliwienie Powodom wstępu na zamknięty teren kolejowy, co stanowi czyn zabroniony opisany w art. 65 ustawy o transporcie w zw. z § 2 pkt. 1 i 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przepisów porządkowych obowiązujących na obszarze kolejowym, w pociągach i innych pojazdach kolejowych z dnia 23 listopada 2004 r. tj. z dnia 10 grudnia 2014 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 50) i zagrożony karą grzywny;

-

poprzez uwzględnienie powództwa umożliwienie Powodom wjazdu na drogę krajową nr (...) w miejscu do tego nieprzeznaczonym, co stanowi czyn zabroniony opisany w art. 39 ustawy o drogach publicznych;

-

umożliwienie Powodom korzystania z nieruchomości Pozwanego pola uprawnego sprzecznie z jego przeznaczeniem i potraktowanie tegoż pola jako drogi mimo niewydzielania działki drogowej;

-

art. 233 Kpc i 227 Kpc, poprzez dowolną, jednostronną ocenę materiału dowodowego:

a)  niewłaściwego odczytania treści protokołu z dnia 27.11.2018 r. i błędne przyjęcie, iż wynika z niego, że nielegalny przejazd kolejowy będzie otwarty do zakończenia sprawy w sytuacji, gdy jest to jedynie zaprotokołowany pogląd lub wniosek złożony przez przedstawiciela Urzędu Miasta O. będącego uczestnikiem oględzin przeprowadzanych przez (...) S.A., który to wniosek nie ma charakteru wiążącego bowiem zarząd nad przejazdem należy do (...). S.A.; pominięcia faktu, iż przejazd kolejowy będzie poddany likwidacji jako nielegalny;

b)  pominięcia materiału zdjęciowego szlabanu i błędne przyjęcie okoliczności w postaci zamknięcia uchylnego szlabanu na kłódkę w sytuacji, gdy Pozwany nigdy nie zamykał szlabanu na kłódkę i że kłódki na szlabanie nie było i był on urządzeniem uchylnym;

c)  pominięcie okoliczności, iż wykorzystywany przez Powodów wjazd na drogę krajową nr (...) jest nielegalny;

d)  pominięcie mapy wydanej przez Starostę O. z dnia 18.12.2018 r. z której wynika iż na polu uprawnym Pozwanego nie ma wydzielonej działki drogowej;

-

art. 227 w zw. 236 Kpc poprzez oddalenie wniosku dowodowego Pozwanego w postaci oględzin miejsca złożonego na okoliczność, że Powodowie posiadają dostęp do drogi publicznej.

Wskazując na wymienione wyżej zarzuty pozwany wnosił o:

- zmianę wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów solidarnie na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Jak wynika z treści art. 387 § 2 1 pkt 1 i 2 kpc w uzasadnieniu wyroku drugiej instancji w zakresie wskazania podstawy faktycznej rozstrzygnięcia sąd może ograniczyć się do stwierdzenia, że przyjął za własne ustalenia sądu pierwszej instancji, chyba że sąd drugiej instancji zmienił lub uzupełnił te ustalenia.

Wyjaśnienie zaś podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa powinno objąć ocenę poszczególnych zarzutów apelacyjnych, a poza tym może ograniczyć się do stwierdzenia, że sąd drugiej instancji przyjął za własne oceny sądu pierwszej instancji.

W kontekście powyższej regulacji prawnej sąd okręgowy wskazuje, że nie przeprowadzał własnego postepowania dowodowego i nie ocenił odmiennie dowodów przeprowadzonych przed sądem pierwszej instancji, a przyjął za własne ustalenia faktyczne poczynione przez sąd rejonowy w związku z czym nie zachodzi potrzeba powielania argumentacji przedstawionej w obszernym i kompletnym uzasadnieniu tegoż sądu.

Odnosząc się do zarzutów apelacyjnych należy wskazać na ich bezzasadność i sprzeczność z zakresem kognicji sądu w sprawach o naruszenie posiadania.
Jak stanowi bowiem art. 478 kpc w sprawach o naruszenie posiadania sąd bada jedynie ostatni stan posiadania i fakt jego naruszenia, nie rozpoznając samego prawa ani dobrej wiary pozwanego. Powyższa regulacja co do zakazu badania zgodności posiadania z prawem odnosi się zarówno do powoda, jak i pozwanego. Tak więc w procesie posesoryjnym nie wolno badać ani tego, czy powód (posiadacz) jest osobą uprawnioną, ani też tego, czy przymiot taki przysługuje pozwanemu. Badanie to jest jednak dopuszczalne o tyle, o ile może to pomóc w dokonaniu ustaleń co do posiadania i faktu jego naruszenia.

Powyższe uwagi mają o tyle znaczenia, że cała apelacja w zakresie zarzutów w niej podniesionych sprowadza się do badania kwestii prawnych i czynienia w oparciu o nie zarzutów tak natury cywilnej jak i karnoprawnej. Najwyraźniej skarżący nie rozumie istoty postępowania w sprawach o naruszenie posiadania bowiem podnosi argumenty zupełnie do tego postępowania nie przystające. Dla sprawy tej nie ma bowiem znaczenia czy powodowie mają dostęp do swojej nieruchomości w innym miejscu, czy też że nie została wydzielona w sensie formalnym droga (działka drogowa). Podobnie nie do przyjęcia jest forsowana w trakcie postępowania jak i w apelacji argumentacja, na podstawie której pozwany „wciela się w rolę strażnika terenów kolejowych” czy też dokonuje ocen w kontekście ustawy o drogach publicznych.

Przedmiotem rozstrzygnięcia w sprawie niniejszej był fakt naruszenia posiadania i żądanie ochrony skierowane przez powodów w związku z czym sąd rejonowy uprawnionym i jednocześnie zobowiązanym był do rozstrzygnięcia wyłącznie tej kwestii. Załączone do akt sprawy fotografie nie pozostawiają wątpliwości co do tego, że istniejąca na gruncie droga została przegrodzona szlabanem blokującym przejazd. Umieszczona na szlabanie tabliczka „teren prywatny –wstęp wzbroniony” utwierdza w słuszności ustaleń sądu rejonowego, iż pozwany naruszył posiadanie powodów. Gdyby bowiem powodowie nie korzystali z tej drogi logicznie rzecz oceniając - pozwany z pewnością by jej nie zagradzał i nie umieszczał informacji o zakazie wstępu.

Sąd Okręgowy w kontekście powyższych uwag przyjął również za własne oceny sądu pierwszej instancji (art. 387§ 2 1 ust 2 kpc ).

Mając powyższe na uwadze apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 kpc.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 108 § 1 kpc w zw. z art. 98 kpc i § 10 ust1 pkt.1 w zw. z § 5 pkt 4 rozporządzenia ministra sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie.

SSO Cezary Olszewski SSO Agnieszka Kluczyńska SSO Joanna Walczuk