Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

SSO Karol Troć (spr.)

Sędziowie:

SSO Agata Kowalska

SSR del. Paweł Mądry

Protokolant:

st. sekretarz sądowy Paulina Jarczak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 37/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 8 listopada 2019 r. sygn. akt II K 69/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

„Błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku poprzez uznanie oskarżonego za winnego popełnienia przestępstw z art. 291 § 1 kpk polegających na że oskarżony posiadał wiedzę (w chwili zakupów”, że nabywane rzeczy pochodzą z przestępstwa oraz przez przyjęcie wszystkich nie dających się usunąć wątpliwości istniejących w sprawie – na niekorzyść oskarżonego”.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Skarżąca nie zakwestionowała dokonanej przez Sąd I instancji oceny zebranych w sprawie dowodów, a jedynie poczynione na jej podstawie ustalenia faktyczne. Sąd prawidłowo zaś ocenił te dowody, w szczególności uznając wyjaśnienia oskarżonego za niewiarygodne i szczegółowo wskazując przyczyny takiej ich oceny. Słusznie też Sąd uwypuklił nieprawdopodobieństwo takiego zbiegu okoliczności, by jedna osoba zawierając różne transakcje w różnych okresach, całkowicie różnych miejscach i z różnymi osobami, ale za każdym razem rzekomo w dobrej wierze, weszła w posiadanie tak wielu przedmiotów, pochodzących z kradzieży, jednocześnie nie mając ani jednego wiarygodnego dowodu ich zakupu w okolicznościach, w których przestępczego ich pochodzenia nie mogła się choćby domyślać. Słusznie oceniając, czy oskarżony mówi prawdę, Sąd uwzględnił, że nie istnieje, a przynajmniej nie prowadzi opisywanej przez oskarżonego firmy, korzystającej z budynków, maszyn, koparek, rzekomy czeski sprzedawca koparki (składaka złożonego ze skrzyni biegów i silnika, pochodzących z koparki, skradzionej w dniu 6 grudnia 2013 r. w M. i elementów niewiadomego pochodzenia); nielogiczny jest też zabieg, polegający na rozbiórce prawdopodobnie dwóch takich samych skradzionych maszyn, złożenie z ich części jednej, wywiezienie jej do Czech i jej sprzedaż już w dniu 12 lutego 2014 r. nabywcy z nieodległego od miejsca kradzieży D.. Na marginesie zauważyć należy, że sprzedawcą nie jest firma, ale osoba fizyczna, której żadnych danych osobowych, innych niż adres, na umowie sprzedaży nie zawarto, oskarżony nie przedstawił nadto żadnych innych, związanych z nią dokumentów, w szczególności wskazujących na to, że sprzedający był jej właścicielem, dowód sprzedaży nie był fakturą, umożliwiającą uwzględnienie takiego zakupu w księgowości firmy, oskarżony nie pamiętał, czy dodatkowo płacił za jej transport na znaczną odległość itp. O ile jedna taka sytuacja mogłaby pozastawiać pewne wątpliwości co do jej przypadkowości, o tyle również druga z koparek, objętych zarzutami, miała być kupiona w Hiszpanii i dostarczona wg prowadzonej korespondencji odpłatnie we wskazane przez nabywcę miejsce. Tymczasem, mimo iż oskarżony korespondował rzekomo z W. J., koparkę miał nabyć już od M. P., choć jego podpis został na umowie sfałszowany (bez wyjaśnienia przyczyn zmiany osoby sprzedawcy), nadto nie została ona przewieziona do jego miejsca zamieszkania, ale w bliżej niesprecyzowane miejsce – oskarżony podał tylko, że było to gdzieś pod S., wskazany przez niego jako towarzyszący mu M. W. wskazał to jako „większy plac przed S. jadąc od strony M. po lewej stronie”. Skarżąca zaś podkreśla wiarygodność i zwyczajność transakcji, zawieranej w pobliżu miejsca, gdzie M. P. prowadził działalność gospodarczą, nie zauważa jednak, że działalność tę zaczął on prowadzić dużo później niż data zawarcia rzekomej umowy – i w Ł., a więc ponad 30 km za S., patrząc od strony M. Również w tym przypadku oskarżony nie przedstawił żadnych dokumentów, wykazujących jego zainteresowanie tym, czy sprzedający był właścicielem sprzedawanej maszyny. Nie uwiarygodnia wyjaśnień oskarżonego fakt, że pod W. J. wielokrotnie podszył się nieustalony sprawca, doprowadzając wiele osób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Sprawca ten miał bowiem zupełnie inny modus operandi – wyłudzał od osób zainteresowanych zaliczki na poczet ceny zakupu maszyn, po czym urywał kontakt, nie dostarczając obiecanego towaru. Wręcz nieprawdopodobnym jest, że w przypadku oskarżonego nieuchwytny oszust ujawnił twarz (a nawet dwie), podszywając się przy tym z użyciem podrobionego dowodu osobistego M. P. (nie wiedzieć czemu nie W. J.) i akurat tym razem dostarczył przezornemu oskarżonemu maszynę – ale kradzioną. Wbrew tezom obrony, M. P. wskazał, że swój dowód osobisty posiada od 8 lipca 2014 r. (k. 41v), z czego wynika, że go nie utracił, więc i takiej utraty nie zgłaszał, uzyskanie zaś tzw. „kolekcjonerskiego” dowodu osobistego innej osoby nie było wówczas nawet mocno utrudnione. Jakby tych zbiegów okoliczności było mało, oskarżony, który zarabia ledwie ok. 1500 zł miesięcznie, nabywa na giełdzie za 12-13 tys. zł części do samochodu osobowego, nie zabezpieczając tej transakcji żadnym dokumentem i znów trafia na części pochodzące z kradzieży. Niezależnie od tego toczą się jeszcze dwa postępowania, dotyczące posiadania przez oskarżonego koparek, które również pochodzą z kradzieży.

Przy takim nagromadzeniu przesłanek, wskazujących na nieprawdopodobieństwo wielokrotnego zbiegu okoliczności, prowadzącego do nabycia przez oskarżonego wielu przedmiotów, które okazują się kradzione, słusznie Sąd I instancji uznał, że wyjaśnienia oskarżonego co do okoliczności ich nabycia (i przedkładane na ich poparcie dowody z dokumentów) nie są prawdziwe. Przy takiej ocenie tych dowodów, choć rzeczywiście również przy braku bezpośrednich dowodów przeciwnych, jedynymi możliwymi w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego ustaleniami faktycznymi były te, poczynione przez Sąd I instancji – mianowicie że oskarżony przedmioty te nabył wiedząc, że pochodzą one z przestępstwa. Oskarżony z pewnością nie uzyskał ich bezpłatnie; brak jest przesłanek pozwalających na stwierdzenie, że uczestniczył w ich kradzieży ani też na ustalenie innych okoliczności ich nabycia, które nakazywałyby odmiennie oceniać stopień jego świadomości co do pochodzenia zakwestionowanych przedmiotów. Tym samym dokonane przez Sąd ustalenia faktyczne należało uznać na tle zgromadzonego materiału dowodowego za prawidłowe.

Skarżąca nie sformułowała zarzutu obrazy przepisu postępowania w postaci art. 5 § 2 kpk, choć taką treść w apelacji swej zawarła. Sąd odwoławczy związany jest granicami i treścią zarzutów, w szczególności przy apelacji profesjonalnego obrońcy i tylko w wyjątkowych wypadkach może działać, wykraczając poza ramy podniesionych zarzutów. Tym niemniej nie zaistniała zdaniem Sądu Okręgowego sytuacja, w której można byłoby mówić o obrazie art. 5 § 2 kpk, mającej wpływ na treść rozstrzygnięcia. Dokonując oceny dowodów Sąd kategorycznie rozstrzygnął, że wersja lansowana przez oskarżonego jest całkowicie nieprawdziwa. Jedyną logicznie możliwą na tle wiarygodnego materiału dowodowego wersją wydarzeń jest wersja, ustalona przez Sąd I instancji, bowiem z wiarygodnych dowodów nie wynika żadna inna alternatywa, którą (w przypadku jej prawdopodobieństwa) należałoby uwzględnić, jeśli byłaby dla oskarżonego korzystniejsza. Sąd nie jest jednak organem, działającym w próżni i nie jest uprawniony do snucia tez możliwych i mniej lub bardziej prawdopodobnych, ale nie mających żadnego osadzenia w materiale dowodowym. Dlatego też Sąd Rejonowy nie naruszył art. 5 § 2 kpk, bowiem nie zaistniały wątpliwości, które w tym trybie należałoby rozstrzygnąć na korzyść oskarżonego.

Wniosek

I. O zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

II. O uchylenie wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ad I i II – prawidłowość postępowania dowodowego przed Sądem I instancji sprawiła, że nie trzeba przeprowadzać ponownie postępowania dowodowego, a prawidłowość rozstrzygnięcia nie pozwala na uznanie za trafny wniosku o uniewinnienie oskarżonego od zarzuconych mu czynów.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Niezasadność apelacji i brak okoliczności, podlegających uwzględnieniu z urzędu

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Apelacja wniesiona wyłącznie przez obrońcę oskarżonego nie została uwzględniona, a brak było podstaw do zwolnienia do od obowiązku uiszczenia kosztów postępowania odwoławczego, na które złożyły się opłata od utrzymanych w mocy kar pozbawienia wolności oraz kary grzywny oraz zryczałtowane wydatki za doręczenia.

7.  PODPIS