Pełny tekst orzeczenia

Warszawa, dnia 10 października 2019 r.

Sygn. akt VI Ka 88/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: Sędzia Anna Zawadka

protokolant: protokolant sądowy- stażysta Bartłomiej Sasin

przy udziale prokuratora Agaty Stawiarz

po rozpoznaniu dnia 10 października 2019 r. w Warszawie

sprawy D. G. córki C. i M. ur. (...) we W.

oskarżonej o przestępstwo z art. 278 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi - Północ w Warszawie

z dnia 16 sierpnia 2018 r. sygn. akt VIII K 491/17

wyrok w zaskarżonej części utrzymuje w mocy; zwalnia oskarżoną od uiszczenia kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt VI Ka 88/19

UZASADNIENIE

D. G. została oskarżona o to, że:

w dniu 11 kwietnia 2016 r. w W. działając wspólnie i w porozumieniu z ustalonymi osobami z mieszkania nr (...) przy ul. (...), zabrała w celu przywłaszczenia pieniądze w kwocie 25 000 złotych, wprowadzając jednocześnie pokrzywdzonego w błąd co do swojej tożsamości, podając się za pracownika administracji, na szkodę A. P.

tj. o czyn z art. 278 § 1 kk

Sąd Rejonowy dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie wyrokiem z dnia 16 sierpnia 2018r. w sprawie VIII K 491/17

1.  oskarżoną D. G. w ramach zarzucanego jej czynu uznał za winną tego, że w dniu 11 kwietnia 2016 r. w W., działając wspólnie i w porozumieniu z dwoma ustalonymi osobami, podając się za pracowników administracji, w mieszkaniu przy ulicy (...) dokonała zaboru w celu przywłaszczenia pieniędzy w kwocie 4.000 zł na szkodę A. P., tj. czynu wyczerpującego znamiona art. 278 § 1 kk i za to na podstawie powołanego przepisu skazał ją, zaś na podstawie art. 278 § 1 kk w zw. z art. 37b wymierzył jej karę 1 (jednego) miesiąca pozbawienia wolności oraz 10 (dziesięciu) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwudziestu) godzin w stosunku miesięcznym;

2.  na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżoną od ponoszenia kosztów sądowych, przejmując wydatki na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od wyroku wniosła obrońca oskarżonej, która zaskarżyła wyrok w części tj. w pkt I wyroku co do kary wymierzonej oskarżonej na jej korzyść. Na zasadzie art. 427 § 2 i 438 pkt 4 kpk zaskarżonemu wyrokowi zarzuca:

-rażącą surowość kary orzeczonej w stosunku do oskarżonej D. G. w pkt I wyroku: tj. 1 miesiąca pozbawienia wolności oraz 10 miesięcy kary ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym, podczas gdy w okolicznościach niniejszej sprawy, cele kary spełniłaby łagodniejsza kara tj. kara ograniczenia wolności, w tym przede wszystkim w zakresie funkcji prewencji ogólnej jak i szczególnej.

Podnosząc ten zarzut obrońca oskarżonej wnosi o zmianę zaskarżonego wyroku i złagodzenie orzeczonej kary, nie obciążanie oskarżonej kosztami procesu za II instancję.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja obrońcy okazała się nie zasadna, dlatego nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek obrońcy o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez złagodzenie wymierzonej kary.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że przedmiotowy wyrok został zaskarżony tylko w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze.

Na wstępie podnieść należy, iż Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie, wyjaśnił okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, okoliczności te wnikliwie i wszechstronnie rozważył, uwzględniając przy tym zasady prawidłowego rozumowania, wskazania wiedzy, doświadczenia życiowego i na tej podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne oraz wyprowadził trafny wniosek w przedmiocie winy oskarżonej za przypisane jej przestępstwo. Prawidłową jest także przyjęta przez Sąd Rejonowy kwalifikacja prawna czynu oskarżonej. Wobec niekwestionowania powyższego przez obrońcę przejść należy do rozstrzygnięcia o karze, które było przedmiotem zarzutu apelacji.

Odnosząc się do zarzutu rażącej surowości kary wskazać należy, iż nietrafne jest kwestionowanie orzeczenia o karze mieszanej wymierzonej za czyn z art. 278 § 1 k.k.

Przypomnieć trzeba, że rażąca niewspółmierność kary, o jakiej mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k., występuje tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji, a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo SN (por. III KR 254/73, OSNPG 1974, nr 3-4, poz. 51 i aprobatę tego stanowiska: M. Cieślak, Z. Doda, Przegląd orzecznictwa, Pal. 1975, nr 3, s. 64; wyrok SN z dnia 13.02.2003, sygn.. WK 1/03, OSNKW 2003/323). O niewspółmiernie rażącej karze możemy mówić zatem tylko wówczas gdy mamy do czynienia z dysproporcją „rzucającą się w oczy”, „wyraźną” czy „oślepiającą” (por. wyrok SA w Krakowie z dnia 28.05.2010r., II AKa 82/10, KZS 6/10 poz. 45).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, że - wbrew twierdzeniom apelującego kara sekwencyjna 1 miesiąca pozbawienia wolności i 10 miesięcy ograniczenia wolności polegająca na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na wskazany cel społeczny w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym wymierzona za przypisany występek takich cech nie nosi, a należycie uwzględnia wszelkie dyrektywy sądowego wymiaru kary, przewidziane w art. 53 § 1 k.k.

Wbrew zarzutom skarżącej kara za czyn z art. 278 § 1 k.k. nie jest nadmiernie surowa, bowiem jest adekwatna do stopnia winy oraz społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonej czynu. Nie można podzielić argumentacji skarżącej, że jedynie kara ograniczenia wolności spełni swoją funkcję w zakresie prewencji ogólnej, jak i szczególnej.

Podkreślić należy, iż stosując przepis art. 37b za występek z art. 278 § 1 k.k., który zagrożony jest karą od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności, Sąd Rejonowy mógł orzec jednocześnie karę pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym 3 miesięcy oraz karę ograniczenia wolności do lat 2. W ocenie Sądu Odwoławczego wymierzona kara 1 miesiąca pozbawienia wolności i 10 miesięcy ograniczenia wolności, w tej sytuacji absolutnie nie nosi cech rażącej surowości.

Nie ma racji obrońca podnosząc, iż orzeczona kara ma charakter rażąco niewspółmiernej. W świetle poczynionych ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie, jest ona adekwatna do stopnia winy. Przyznać należy także słuszność Sądowi Rejonowemu, że działania oskarżonej cechuje znaczna społeczna szkodliwość. Ingerują bowiem w poszanowanie cudzej własności, a także poczucie bezpieczeństwa obywateli i zasadności przestrzegania obowiązującego porządku prawnego. Oskarżona działając wspólnie i w porozumieniu z dwoma ustalonymi osobami wykorzystała ufność starszego człowieka, który padł ofiarą nagminnego sposobu okradania starszych osób przez osoby podające się za pracowników administracji. Kluczowym w tym zakresie jest zatem prewencja ogólna oraz społeczne poczucie sprawiedliwości.

Powracając do elementów przewidzianych w art. 53 § 1 i 2 k.k. zaakcentować należy cele zapobiegawcze i wychowawcze jakie utożsamiane są z funkcją kary – kształtowanie właściwej postawy społecznej. Zdaniem sądu odwoławczego wymierzenie oskarżonej za czyn z art. 278 § 1 k.k. tylko kary wolnościowej w postaci ograniczenia wolności nie będzie skutkować faktycznym zrozumieniem przez oskarżoną D. G. nagannego charakteru jej postępowania oraz nie zaspokoi społecznego poczucia sprawiedliwości.

Poza uwagą Sądu Rejonowego nie pozostały takie czynniki jak właściwości i warunki osobiste oskarżonej, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa, a w tym uprzednia karalność. Wskazać należy, iż oskarżona D. G. była wcześniej karana za przestępstwa przeciwko mieniu (k.353). Wymierzona wcześniej wobec oskarżonej kara pozbawienia wolności przez Sąd w Niemczech, nie powstrzymała zatem oskarżonej przed popełnieniem kolejnego przestępstwa. Bezsprzecznie świadczy to o braku pozytywnej prognozy kryminologicznej wobec D. G.. Nie można zgodzić się więc z obrońcą, że kara ograniczenia wolności byłaby za czyn z art. 278 § 1 k.k., bardziej adekwatna. Nieuzasadnionym zatem jest twierdzenie, że resocjalizacja w warunkach wolnościowych będzie wystarczającą w jej przypadku.

Wbrew argumentom obrońcy Sąd rejonowy ferując rozstrzygnięcie o karze kierował się dyrektywami wypływającymi z art. 53 k.k. i miał na uwadze wszystkie okoliczności istotne dla wymiaru kary, w szczególności uwzględnił okoliczności łagodzące w postaci przyznania się do winy oraz okazanie żalu i skruchy, nadając im właściwą rangę.

Zapewnienia skarżącej, że oskarżona zrozumiała naganność swojego postępowania nie przekonują sądu odwoławczego, skoro po raz kolejny popełniła przestępstwo z art. 278 § 1 k.k.

Natomiast okoliczności dotyczące złego stanu zdrowia oskarżonej tj. depresji i lęku przed osadzeniem w zakładzie karnym, nie mogą skutkować złagodzeniem wymierzonej kary. Po pierwsze okoliczności dotyczące złego stanu zdrowia oskarżonej nie zostały w żaden sposób udokumentowane i opierają się jedynie na gołosłownym twierdzeniu zawartym w apelacji. Oskarżona w toku całego postępowania w sprawie nie sygnalizowała żadnych dolegliwości zdrowotnych. Po drugie zaś zły stan zdrowia oskarżonej, o ile zostanie potwierdzony dokumentacją lekarską, może mieć znaczenie jedynie w postępowaniu wykonawczym przy ubieganiu się przez oskarżoną o odroczenie wykonania kary.

Rozpoznając apelację Sąd Okręgowy nie dopatrzył się innych uchybień podlegających uwzględnieniu z urzędu, dlatego też orzekł jak w sentencji wyroku. Sąd Okręgowy zwolnił oskarżoną od kosztów za postępowanie odwoławcze uznając, że ze względu na jej sytuację majątkową uiszczenie jakichkolwiek kosztów byłoby zbyt uciążliwe.