Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Tomasz Kalsztein

Protokolant: st. sekr. sąd. Dorota Piasek

po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2020 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej V. (...) w W.

przeciwko I. K.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt VIII C 1463/19

UZASADNIENIE

W dniu 9 stycznia 2019 roku powód (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, wytoczył przeciwko pozwanemu I. K., powództwo o zapłatę kwoty 737 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia
15 maja 2018 roku do dnia zapłaty oraz wniósł o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że zawarł z pozwanym na okres 12 miesięcy umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych nr KM- (...)-K1, dotyczącą pojazdu marki F. (...) o nr rejestracyjnym (...). Wierzytelność objęta pozwem dotyczy kwoty 737 zł wynikającej z nieuregulowania przez pozwanego składki polisy ubezpieczenia OC. Do dnia wytoczenia powództwa pozwany nie uregulował kwoty dochodzonej pozwem.

(pozew k. 3-6)

W dniu 6 marca 2019 roku referendarz sądowy w tut. Sądzie wydał przeciwko pozwanemu nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (VIII Nc 306/19), który następnie utracił moc w całości na skutek wniesienia przez pozwanego sprzeciwu. Pozwany zakwestionował powództwo co do zasady, jak i co do wysokości, nadto podniósł zarzut przedawnienia roszczenia dochodzonego pozwem. Pozwany wskazał, że samochód, którego dotyczyło ubezpieczenie został przez niego sprzedany, o czym niezwłocznie powiadomił powoda.

(nakaz zapłaty k. 55, sprzeciw k. 74-78)

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał powództwo w całości. Wskazał, że w dniu 1 kwietnia 2017 roku zawarł z pozwanym umowę ubezpieczenia nr KM- (...), która to umowa uległa wznowieniu- prolongowanej umowie nadano nr KM- (...)-K1. Nadmienił, że pozwany nie wypełnił ustawowego obowiązku w zakresie zawiadomienia ubezpieczyciela o zbyciu pojazdu w odpowiednim terminie, bowiem dokonał sprzedaży samochodu w dniu 15 listopada 2017 roku, zaś o fakcie zbycia poinformował powoda dopiero w dniu 25 stycznia 2019 roku. Powód wskazał, iż składka z tytułu umowy ubezpieczenia została naliczona proporcjonalnie za okres świadczonej ochrony od dnia 1 kwietnia 2018 roku do dnia 25 stycznia 2019 roku i wynosi 604 zł.

(odpowiedź na sprzeciw k. 91)

Na rozprawie w dniu 10 marca 2020 roku w imieniu powoda nikt się nie stawił – pełnomocnik powoda został prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy. Stawił się pozwany I. K., który wniósł o oddalenie powództwa w całości. Pozwany oświadczył, że zgłosił fakt sprzedaży samochodu do firmy (...), agentowi ubezpieczeniowemu powoda.

(protokół rozprawy k. 99-101)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 kwietnia 2017 roku pozwany I. K. zawarł z (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych nr KM- (...), obejmującą ochroną ubezpieczeniową posiadacza pojazdu mechanicznego marki F. (...) o nr rej. (...). Umowa obowiązywała przez okres 12 miesięcy. Powód na podstawie art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2018, poz. 473.), zwanej dalej „ustawą”, wznowił przedmiotową umowę. Zawarcie umowy prolongowanej zostało potwierdzone wystawieniem polisy seria i nr KM- (...)-K1.

Stosownie do treści art. 26 ustawy, umowa została zawarta na okres 12 miesięcy, to jest od dnia 1 kwietnia 2018 roku do dnia 31 marca 2019 roku. Należna ubezpieczycielowi z tego tytułu składka w wysokości 737 zł była płatna jednorazowo, w terminie 7 dni od daty nadania pisma zawierającego informację o wznowieniu umowy tj. do dnia 19 kwietnia 2018 roku.

(kserokopia potwierdzenia zawarcia umowy ubezpieczenia OC k. 16, kserokopia pisma z dnia 12 kwietnia 2018 roku k.15, okoliczności bezsporne)

Pozwany był właścicielem przedmiotowego pojazdu marki F. (...) o nr rej. (...) do dnia 15 listopada 2017 roku, kiedy to pojazd ten sprzedał na rzecz A. B.. Sprzedaż została dokonana w trakcie trwania polisy nr i seria KM- (...).

O sprzedaży przedmiotowego pojazdu pozwany zawiadomił powoda niezwłocznie po dokonaniu sprzedaży przedmiotowego pojazdu za pośrednictwem agenta ubezpieczeniowego powoda, w placówce firmy (...) znajdującej się przy ul. (...) w Ł., któremu zgłosił fakt sprzedaży w/w pojazdu i przedstawił kserokopię umowy sprzedaży z dnia 15 listopada 2017 roku. Agent ubezpieczeniowy odebrał od pozwanego kopię umowy, zapewniając, iż załatwi wszelkie formalności. Pozwany nie otrzymał potwierdzenia zawiadomienia o sprzedaży. Pozwany informował powoda o fakcie sprzedaży również telefonicznie, poprzez infolinię.

Pozwany w dniu 25 stycznia 2019 roku ponownie zawiadomił agenta ubezpieczeniowego powoda o sprzedaży przedmiotowego pojazdu, otrzymując tym razem potwierdzenie.

(kserokopia przedwstępnej umowy sprzedaży k. 79, kserokopia umowy sprzedaży k. 80, kserokopia zawiadomienia o sprzedaży pojazdu przez agenta ubezpieczeniowego powoda k. 82, zeznania świadka E. K., zeznania pozwanego -protokół rozprawy k. 99-101)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako bezsporny, bądź w oparciu o dowody z powołanych dokumentów, które nie budziły wątpliwości, co do prawdziwości, ani rzetelności ich sporządzenia, nie były także kwestionowane przez żadną ze stron procesu. Sąd posłużył się także zeznaniami świadka E. K. (2) oraz zeznaniami pozwanego I. K.. Zeznania te nie budziły wątpliwości, były spójne i wzajemnie ze sobą korespondowały, wobec czego Sąd przyznał im walor wiarygodności.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie było zasadne i nie zasługiwało na uwzględnienie.

Rozważania w niniejszej sprawie rozpocząć należy od oceny zgłoszonego przez stronę pozwaną zarzutu przedawnienia roszczenia, skuteczne podniesienie przedmiotowego zarzutu jest bowiem wystarczające do oddalenia powództwa bez potrzeby ustalenia, czy zachodzą wszystkie inne przesłanki prawnomaterialne uzasadniające jego uwzględnienie, a ich badanie w takiej sytuacji staje się zbędne (por. uzasadnienie uchwały pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 17 lutego 2006 r. III CZP 84/05, OSNC 2006/7-8/114 oraz uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2010 r., I CSK 653/09, Lex nr 741022). Zarzut ten okazał się jednak nieskuteczny, zadłużenie będące przedmiotem niniejszego powództwa stało się bowiem wymagalne w dniu 20 kwietnia 2018 roku (składka miała być płatna jednorazowo w ciągu 7 dni od daty nadania pisma z dnia 12 kwietnia 2018 roku zawierającego informację o wznowieniu umowy) i w myśl przepisu szczególnego, jakim jest art. 819 § 1 k.c., podlegało trzyletniemu terminowi przedawnienia, który w dacie wniesienia pozwu (tj. w dniu 9 stycznia 2019 roku) jeszcze nie upłynął.

W przedmiotowej sprawie znajdują zastosowanie postanowienia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartej przez powoda z pozwanym, przepisy Kodeksu cywilnego, zwłaszcza dotyczące umowy ubezpieczenia, a także przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2018, poz. 473).

Zgodnie z treścią przepisu art. 805 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku,
a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia (art. 809 § 1 k.c.).

Stosownie zaś do treści przepisu art. 23 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, posiadacz pojazdu mechanicznego jest obowiązany zawrzeć umowę obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem posiadanego przez niego pojazdu. Umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych zawiera się na okres 12 miesięcy (art. 26 ustawy).

Zgodnie z treścią przepisu art. 32 ust. 1 w/w ustawy, posiadacz pojazdu mechanicznego, który przeniósł prawo własności tego pojazdu, jest obowiązany do przekazania posiadaczowi, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu, potwierdzenia zawarcia umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych oraz do powiadomienia na piśmie zakładu ubezpieczeń, w terminie 14 dni od dnia przeniesienia prawa własności pojazdu, o fakcie przeniesienia prawa własności tego pojazdu i o danych posiadacza, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu.

Posiadacz pojazdu mechanicznego, który przeniósł prawo własności tego pojazdu, ponosi solidarną odpowiedzialność z posiadaczem pojazdu, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu, za zapłatę składki należnej zakładowi ubezpieczeń za okres od dnia przeniesienia prawa własności do dnia powiadomienia przez niego zakładu ubezpieczeń o okolicznościach, o których mowa w ust. 1 (art. 32 ust. 4 ustawy).

W przedmiotowej sprawie bezspornym było, że w dniu 1 kwietnia 2017 roku pozwany zawarł z (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. umowę obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych nr i seria KM- (...), którą to umowę powód wznowił w dniu 1 kwietnia 2018 roku i potwierdził polisą nr i seria KM- (...)- K1, na okres 12 miesięcy od dnia 1 kwietnia 2018 roku, obejmującą ochroną ubezpieczeniową posiadacza pojazdu mechanicznego marki F. (...) o nr rej. (...). Płatność składki ubezpieczeniowej w wysokości 737 zł pozwany miał uiścić jednorazowo.

Osią sporu w przedmiotowej sprawie było natomiast ustalenie czy powód miał prawo wznowić automatycznie przedmiotową umowę ubezpieczenia., a wobec tego czy na pozwanym spoczywał obowiązek uiszczenia z tego tytułu składki.

Stosownie do brzmienia treści art. 31 ust 1 cytowanej ustawy w razie przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu mechanicznego, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, na posiadacza pojazdu, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, przechodzą prawa i obowiązki poprzedniego posiadacza wynikające z tej umowy. Umowa ubezpieczenia OC ulega rozwiązaniu z upływem okresu, na który została zawarta, chyba że posiadacz, na którego przeszło lub zostało przeniesione prawo własności, wypowie ją na piśmie. W przypadku wypowiedzenia umowy ubezpieczenia OC, ulega ona rozwiązaniu z dniem jej wypowiedzenia. Przepisów art. 28 nie stosuje się.

Z ustalonego stanu faktycznego jednoznacznie wynika, iż pozwany dokonał sprzedaży przedmiotowego pojazdu na rzecz osoby trzeciej. Nastąpiło to w trackie trwania pierwotnej umowy u ubezpieczenia. Wobec powyższego umowa ubezpieczenia nie mogła ulec automatycznemu wznowieniu. Przepis art. 28 cytowanej ustawy bowiem nie miał zastosowania w niniejszej sprawie. Oznacza to, iż umowa ubezpieczenia uległa rozwiązaniu z końcem okresu jej obowiązywania, zaś strona powodowa nie miała prawa dokonać jej wznowienia. Pozwany podniósł, że przestał był właścicielem pojazdu wskutek zawartej umowy sprzedaży z dnia 15 listopada 2017 roku, o którym to fakcie niezwłocznie zawiadomił ubezpieczyciela, tj. agenta ubezpieczeniowego, w siedzibie firmy (...) znajdującej się przy ul. (...) w Ł., który przyjął zawiadomienie o sprzedaży pojazdu marki F. (...) o nr rej. (...) i któremu pozwany zostawił kserokopię umowy sprzedaży z dnia 15 listopada 2017 roku. Umowa sprzedaży zawierała wyraźne wskazanie danych kupującego A. B., wraz ze wskazaniem danych adresowych nabywcy, nr PESEL oraz nr dokumentu tożsamości.

Skoro zatem pozwany sprzedał samochód przed terminem płatności drugiej raty składki należnej z tytułu ubezpieczenia OC i jednocześnie pozwany wywiązał się z obowiązku zawiadomienia zakładu ubezpieczeń o sprzedaży pojazdu i przedstawieniu danych osobowych nabywcy (niezbędne informacje zawierała przedłożona ubezpieczycielowi umowa sprzedaży), w ustawowym terminie 14 dni od dnia przeniesienia prawa własności pojazdu, wówczas sam fakt sprzedaży pojazdu i utrata posiadania pojazdu pociągała za sobą przejście na nabywcę uprawnień z tytułu umowy ubezpieczenia, o czym przesądza art. 31 ust. 4 ustawy.

W świetle powyższego należało uznać, że powód nie miał prawa dokonać wznowienia przedmiotowej polisy nr i seria KM- (...), potwierdzając tę czynność wystawieniem polisy seria i nr KM- (...)-K1 i domagać się od pozwanego zapłaty składki ubezpieczeniowej, której termin płatności przypadał już po sprzedaży przez pozwanego pojazdu i po zawiadomieniu przez pozwanego agenta ubezpieczeniowego zakładu ubezpieczeń o fakcie zbycia pojazdu i danych osobowych nabywcy.

Z tych też względów powództwo zasługiwało na oddalenie w całości.