Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 639/18

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

0.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

(...)

w okresie od dnia (...) r. do dnia 18 lipca 2017 r. i od listopada 2017 r. do dnia 13 marca 2018 r. w (...) uchylał się od wykonywania ciążącego na nim i określonego co do wysokości wyrokiem Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie
z dnia 16 maja 2012 r. w sprawie o sygn. akt (...) obowiązku łożenia na utrzymanie małoletniej córki (...), doprowadzając w ten sposób do powstania zaległości stanowiącej równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych, co naraziło małoletnią córkę (...) na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych,

tj. o czyn z art. 209 § 1 i 1a kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1. (...) i (...) mają małoletnią córkę (...).

2. wyrokiem rozwodowym zasądzono od (...) alimenty na rzecz córki (...) w wysokości
600 złotych miesięcznie.

3. (...) w imieniu małoletniej córki złożyła wniosek o wszczęcie egzekucji powyższych alimentów u Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Nowym Dworze Mazowieckim (...).

4. wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji Ośrodek Pomocy (...) w (...) od
2014 r. kolejnymi decyzjami przyznawał świadczenia
z funduszu alimentacyjnego na rzecz (...) w kwocie po 500 złotych miesięcznie.

5. (...) uiszczał zasądzone alimenty przekazem pocztowym bezpośrednio na adres (...),
z pominięciem komornika prowadzącego postępowanie przygotowawcze.

6. w miesiącach kwiecień i maj 2015 r. (...) przyjęła przekazy od (...), jednocześnie pobierając w tym czasie świadczenia z funduszu alimentacyjnego, o czym zawiadomił (...), wobec czego prowadzono przeciwko niej postępowanie karne o czyn
z art. 286 § 1 kk, które wyrokiem warunkowo umorzono na okres próby.

7. (...) zaprzestała odbierania pieniędzy
z przekazów pocztowych od (...). (...) dalej dokonywał przekazów pocztowych, które do niego wracały. Zwrócone pieniądze gromadzi.

8. w ten sposób na dzień (...) r. (...) zalegał z alimentami na rzecz córki w kwocie 11.788,92 zł wraz z odsetkami, zadłużenie na rzecz funduszu alimentacyjnego wynosiło 23.000 złotych wraz z odsetkami.

9. (...) wraz z córką w okresie od (...) r. do 13 marca 2018 r. korzystały ponadto z zasiłku rodzinnego, dodatków do zasiłku rodzinnego, świadczeń pielęgnacyjnych, świadczenia wychowawczego. W utrzymaniu się pomaga też im matka (...). (...) od urodzenia cierpi na miopatię wrodzoną, wobec czego przeszła operacje
i wymaga rehabilitacji.

10. (...) w tym czasie utrzymywał się
z dorywczych prac budowlanych, jego dochód do chwili obecnej wynosi od 3.000 do 4.000 złotych. Nie korzystał on
z pomocy opieki społecznej. Nie utrzymuje kontaktu z córką.

11. (...) był uprzednio karany, w tym za przestępstwo z art. 209 § 1 kk na szkodę córki (...).

lp. 1-11

zeznania świadka (...)

wyjaśnienia oskarżonego (...)

lp. 2

wyrok Sądu Okręgowego Warszawa-Praga z dnia 16 maja 2012 r., sygn. akt (...)

lp. 3-4

zaświadczenie
o bezskuteczności egzekucji w sprawie Kmp 23/14

decyzje Ośrodka Pomocy (...) na lata 2014-2017

lp. 5-7

kopie przekazów pocztowych

zawiadomienie

wyrok Sądu Rejonowego w Nowym Dworze Mazowieckim z dnia 21 czerwca 2017 r., sygn. akt II K 67/17

lp. 8

informacja o stanie zaległości w sprawie egzekucyjnej

lp. 9

informacja o pobranych zasiłkach

dokumentacja medyczna

lp. 10

pismo z Ośrodka Pomocy (...)

wywiad środowiskowy

lp. 11

karta karna

k. 33-35,
k. 78,
k. 132-133

k. 52-53,
k. 130-131

k. 2

k. 3, k. 4

k. 5, k. 21-25

k. 64, k. 83-85, k. 127-129

k. 57

k. 135

k. 18-19

k. 31

k. 39-41

k. 16, k. 32

k.118-120

k. 162

0.1. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

1.  OCena DOWOdów

0.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

lp. 1-11

lp. 1-11

lp. 1-11

zeznania świadka (...)

wyjaśnienia oskarżonego (...)

powołane w pkt. 1.1 dowody nieosobowe

Zeznania świadka (...) zasługują na wiarę
w całości, albowiem są one spójne, logiczne oraz konsekwentne na obu etapach postępowania karnego. Świadek potwierdziła, że co najmniej dwa razy otrzymała od oskarżonego przekazy pocztowe, których umyślnie nie odbierała. Nie zanegowała również okoliczności, iż tych przekazów mogło być więcej, tłumacząc to tym, że oskarżony nie znał jej aktualnego adresu, kierując przekazy na stary adres. Świadek w sposób jasny, logiczny i zrozumiały wyjaśniła dlaczego nie odbiera przekazów pocztowych od oskarżonego. Jako powody takiego postępowania podała, że pobiera obecnie na córkę świadczenia z funduszu alimentacyjnego i nie chce być posądzona
o wyłudzenie oraz że oskarżony przed postępowaniem egzekucyjnym spóźniał się z wpłatami lub ich wcale nie dokonywał w danym czasie.

Mimo nieprzyznania się do stawianego zarzutu wiarygodne
w całości są także wyjaśnienia oskarżonego (...). Jego wyjaśnienia są spójne i konsekwentne na obu etapach postępowania karnego. Ponadto nie stoją one w sprzeczności
z wiarygodnymi zeznaniami świadka (...),
w szczególności w zakresie okoliczności dotyczącej podejmowanej przez niego próby wpłacania alimentów bezpośrednio do (...) za pośrednictwem przekazów pocztowych.

Sąd obdarzył wiarą także wszelkie dowody pozaosobowe, które zostały sporządzone lub przygotowane rzetelnie, przez uprawnione podmioty i nie były kwestionowane przez żadną ze stron w toku procesu.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

lp. 1-11

zeznania świadka (...) złożone w postępowaniu przed Sądem Rejonowym w Nowym Dworze Mazowieckim o sygn. akt (...) (k. 175)

Zeznania świadka (...) okazały się nieistotne dla czynienia ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie, albowiem świadek ten, jak zeznał, od co najmniej 3 lat nie ma kontaktu
z matką (...) i siostrą (...) oraz nie wie gdzie mieszkają. Nie może on zatem posiadać żadnej wiedzy na temat okoliczności związanych z niniejszą sprawą. Jego zeznania były zdawkowe i ich treść nie wniosła nic do sprawy.

2.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

0.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

pkt I

(...)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

W pojęciu „uchyla się” określonym w art. 209 § 1 i 1a kk mieści się negatywny stosunek psychiczny osoby zobowiązanej do wykonania nałożonego na nią obowiązku, który sprawia, że mimo obiektywnej możliwości jego wykonania, sprawca tego obowiązku nie wypełnia, gdyż wypełnić go nie chce lub też zlekceważył obowiązek nałożony wyrokiem (zob. postanowienie SN z dnia
17 kwietnia 1996 r., II KRN 204/96). Dlatego też przyjmuje się, iż uchylanie się od obowiązku łożenia na utrzymanie osoby uprawnionej do alimentacji zachodzi dopiero wtedy, gdy zobowiązany, mając obiektywną możliwość wykonania tego obowiązku, nie dopełnia go ze złej woli. Z tego względu przestępstwo to można popełnić jedynie umyślnie, zarówno z zamiarem bezpośrednim, jak
i ewentualnym.

Oskarżony miał obiektywną możliwość płacenia alimentów. Z samych już tylko prac dorywczych osiągał dochód rzędu 4.000 złotych. Ponadto oskarżony przez pewien czas co miesiąc dokonywał przelewów tych alimentów za pośrednictwem przekazów pocztowych, a obecnie odkłada comiesięczną kwotę alimentów, będąc gotów je wpłacić jednorazowo osobie uprawnionej. Jego zachowania nie można jednak uznać za spełnianie swojego obowiązku alimentacyjnego, a wręcz przeciwnie, usilne, a nieskuteczne uiszczanie tychże alimentów przekazem pocztowym w ocenie Sądu jawiło się jako nacechowane złą wolą i będące jedyne działaniem pozorowanym. Oskarżony bowiem doskonale wiedział, że toczy się przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne i wszelkich przelewów powinien on dokonywać na konto komornika. Oskarżony widział, że matka pokrzywdzonej nie przyjmuje tych przekazów, a pieniądze do niego wracają. Nawet jeśli oskarżony chciał w ten sposób uniknąć dodatkowych kosztów egzekucyjnych, to nie stanowi to okoliczności wyłączającej jego winę. Prawem wierzyciela jest bowiem wybór sposobu w jaki będzie dochodził swojej należności, zwłaszcza w sytuacji, gdy należność ta jest okresowa, a dłużnik nie daje gwarancji tego, że będzie się ze swojego obowiązku sumiennie wywiązywał. Tak było w niniejszym stanie faktycznym. Świadek (...) zeznała bowiem, że w przeszłości dochodziło do sytuacji kiedy to oskarżony nie wpłacał alimentów na czas bądź przez pewien okres w ogóle ich nie płacił. Świadek, żeby samotnie utrzymać dziecko, które potrzebuje leczenia, wymaga płynności finansowej, a jej braku obawiała się w wyniku zachowania oskarżonego w przeszłości. Nie może zatem dziwić, że (...) nie chciała przyjmować przekazów pocztowych od oskarżonego. Zwłaszcza, że ich przyjęcie narażałoby ją na odpowiedzialność karną z art. 286 § 1 kk, gdyż w tym samym czasie pobierała ona świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Taką odpowiedzialność już raz poniosła, co zakończyło się wobec niej wyrokiem warunkowo umarzającym. Znamiennym jest, że takie postępowanie toczyło się
z zawiadomienia właśnie oskarżonego, który wskazał wtedy, że (...) przyjmuje alimenty jednocześnie od niego, jak i z funduszu. Oskarżony doskonale wiedział jak zakończyło się to postępowanie. Wiedział również, że (...) dalej pobiera świadczenia z funduszu, a mimo tego wciąż dokonywał na jej rzecz przekazów pocztowych, tak jakby liczył na to, że przyjmie ona te pieniądze i będzie miał on okazję wytoczyć przeciwko niej kolejne postępowanie karne. Oskarżony więc niewątpliwie robił to złośliwie i pozorowanie, z czego wynika jego zła wola odnosząca się do aspektu wykonania obowiązku alimentacyjnego. Dlatego mając na uwadze powyższe okoliczności, zdaniem Sądu oskarżony musiał mieć świadomość, że winien on rozliczać swój obowiązek bezpośrednio z komornikiem, a czynności jakich się podejmował miały na celu nie spełnienie tego obowiązku, a jedynie uniknięcie postawienia mu ewentualnego zarzutu z art. 209 § 1 i 1a kk. Jego zachowanie spowodowało narośnięcie w powoływanym w zarzucie okresie należności na kwotę 11.788,92 zł wraz z odsetkami na rzecz pokrzywdzonej oraz zadłużenie na rzecz funduszu alimentacyjnego w kwocie 23.000 złotych wraz z odsetkami, co zdecydowanie przekracza równowartość 3 świadczeń okresowych. Oskarżony mając powyżej opisaną świadomość musiał co najmniej godzić się na to, że jego zachowanie może prowadzić do zaistnienia czynu zabronionego
z jego winy. Dlatego w ocenie Sądu oskarżony popełnił zarzucany mu czyn umyślnie w zamiarze ewentualnym.

Wskazać należy, że oskarżonemu przypisano typ kwalifikowany z art. 209 § 1a kk, bowiem swoim zachowaniem naraził małoletnią na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych. Małoletnia korzystała bowiem z pomocy społecznej w formie nie tylko świadczeń alimentacyjnych, ale także innych zasiłków. Jej podstawowe potrzeby nie ograniczały się jedynie do wyżywienia, ubioru czy edukacji, ale także do leczenia i rehabilitacji wrodzonych niepełnosprawności. Wprawdzie pokrzywdzona miała pomoc finansową nawet od własnej babci, jednak należy podkreślić, iż fakt zaspokajania potrzeb życiowych uprawnionego kosztem znacznego wysiłku osoby współzobowiązanej albo przez inne osoby niezobowiązane, a także z funduszu alimentacyjnego, nie wyłącza ustawowego znamienia narażania na niemożność zaspokojenia tych potrzeb.

☐

0.1.Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

0.1.Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

0.1.Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

0.1.☐

3.5.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

(...)

pkt I

-------------------

Stopień społecznej szkodliwości czynu jest znaczny, albowiem oskarżony jest osobą dorosłą, zdającą sobie sprawę jakie skutki prawnokarne może nieść podobne zachowanie,
a swoim zachowaniem wystąpił przeciwko prawu do godnych warunków egzystencji własnego dziecka. Jego zachowanie polegające na uiszczaniu alimentów za pośrednictwem nieskutecznych przekazów pocztowych było działaniem złośliwym, pozorowanym, mającym na celu uniknięcie ewentualnych zarzutów prawnokarnych oraz wymierzonych w sposób dokuczliwy w jego byłą żonę, w którym to zachowaniu zapomniał zupełnie o dobru własnej, małoletniej córki, z którą nawet nie utrzymuje kontaktu. Ponadto brak jest okoliczności łagodzących w sprawie, a do obciążających należy zaliczyć jego uprzednią karalność, w tym również za przestępstwo niealimentacji. Dlatego uznano, że właściwą karą dla oskarżonego będzie kara 6 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na obowiązku nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie.

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

(...)

pkt II

-------------------

Celem zapewnienia małoletniej godnych warunków bytowych zobowiązano oskarżonego do bieżącego łożenia na utrzymanie córki.

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt III

Mając na uwadze dochody jakie oskarżony osiąga z samych prac dorywczych
w kontraście z kwotą alimentów, które ma w obowiązku spłacać, uznano że oskarżonego jest stać na uiszczenie kosztów sądowych, których nie można uznać za znaczne.

8.  PODPIS