Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 3061/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 października 2019 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Michalska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

w dniu 17 października 2019 r. w Warszawie

sprawy I. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o przeliczenie emerytury

na skutek odwołania I. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W.

z dnia 15.05.2019r. r. znak: (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 3061/19

UZASADNIENIE

I. W. w dniu 6 czerwca 2019 r. złożyła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych(...)Oddział w W. z dnia 15 maja 2019 r., znak: (...), ponownie ustalającej wysokość świadczenia emerytalnego. Odwołująca zarzuciła zaskarżonej decyzji brak uwzględnienia składki zaewidencjonowanej na jej koncie ubezpieczeniowym po przejściu na wcześniejszą emeryturę i dokonanie wypłaty świadczenia w pełnej wysokości. Zdaniem odwołującej decyzja organu rentowego jest dla niej krzywdząca, gdyż ZUS powinien ponownie obliczyć wysokość świadczenia i dokonać jego wypłaty bez pomniejszenia o kwotę pobranych wcześniej emerytur. Ubezpieczona wskazała, że skarżona decyzja przyznająca jej świadczenie powinna uwzględniać w całości orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, a w szczególności w zakresie ustalenia, że art. 25 ust. 1b w/w ustawy jest niezgodny z art. 2 Konstytucji. Podkreśliła, że brak prawidłowego zastosowania wyroku uniemożliwia jej pobieranie należnej kwoty świadczenia w pełnej wysokości. W związku z tym ubezpieczona wniosła o przyznanie na jej rzecz prawa do wyższej emerytury od ponownie przeliczonej podstawy wymiaru świadczenia z uwzględnieniem urlopu wychowawczego, na którym przebywała w okresie od dnia 12 sierpnia 1981 r. do dnia 31 grudnia 1982 r. (odwołanie z dnia 6 czerwca 2019 r., k. 3 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o oddalenie odwołania, a uzasadniając swe stanowisko wskazał, że ubezpieczona w dniu 4 kwietnia 2019 r. złożyła skargę o wznowienie postępowania w związku z wydaniem przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 6 marca 2019 r., sygn. akt P 20/16. Zaskarżoną decyzją organ rentowy uchylił decyzję z dnia 8 kwietnia 2014 r., znak: (...)oraz ponownie obliczył wysokość emerytury powszechnej odwołującej od podstawy niepomniejszonej o kwotę pobranych emerytur wcześniejszych. Jednak w związku z tym, że emerytura powszechna okazała się niższa od wcześniejszej, organ rentowy podjął wypłatę dotychczasowego świadczenia (odpowiedź na odwołanie z dnia 24 czerwca 2019 r. k. 7 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

I. W., urodzona w dniu (...) na podstawie decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 28 listopada 2008 r. znak: E (...), uzyskała prawo do wcześniejszej emerytury od dnia 1 listopada 2008 r. tj., od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie świadczenia. Jednocześnie emerytura podlegała zawieszeniu z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia. Kolejnymi decyzjami organ rentowy dokonywał przeliczenia wysokości świadczenia, jak również jego waloryzacji (decyzja ZUS z dnia 28 listopada 2008 r., k. 23-24 akt emerytalnych, decyzja ZUS z dnia 25 marca 2009 r. k. 41-46 i nast. k. 47-48, k. 83-84, k. 86-87 a.r.).

W dniu 13 marca 2014 r. ubezpieczona złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. wniosek o emeryturę. Po jego rozpoznaniu organ rentowy decyzją z dnia 8 kwietnia 2014 r., znak (...), przyznał prawo do emerytury powszechnej od 1 marca 2014 r., od miesiąca złożenia wniosku. Podstawa wymiaru emerytury, obliczona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej, została pomniejszona o sumę kwot pobranych emerytur w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne. Do jej wyliczenia uwzględniono kwotę składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji w wysokości 113.838,31 zł, kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 487.607,39 zł, sumę kwot pobranych emerytur w wysokości 153.844,19 zł i średnie dalsze trwanie życia w wymiarze 252,30 miesięcy. Obliczona przez organ rentowy wysokość emerytury wyniosła 1.774,08 zł i ponieważ była niższa od dotychczas pobieranej emerytury wcześniejszej, wobec tego w decyzji zostało wskazane, że nadal będzie wypłacane świadczenie dotychczasowe ustalone w kwocie 2.683,86 zł. Decyzją z dnia 16 września 2015 r. organ rentowy przeliczył świadczenie ubezpieczonej z uwzględnieniem urlopu wychowawczego, na którym przebywała w okresie od dnia 12 sierpnia 1981 r. do dnia 31 grudnia 1982 r. (wniosek o emeryturę z dnia 13 marca 2014 r. k. 1-7 a.r., decyzja z dnia 8 kwietnia 2014 r., znak: ENP/25/045039032 k. 13-15, decyzja z dnia 16 września 2015 r. k. 18-20 tom II a.r.).

W dniu 4 kwietnia 2019 r., w związku z wydaniem przez Trybunał Konstytucyjny wyroku z dnia 6 marca 2019 r., I. W. złożyła w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. pismo, w którym wniosła o przeliczenie jej emerytury oraz ponowne ustalenie wysokości emerytury powszechnej bez pomniejszania świadczenia o sumę kwot pobranych emerytur wcześniejszych. Ponadto odwołująca wniosła o skargę o wznowieniem postępowania w związku z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r. (skarga o wznowienie postępowania wraz z wnioskiem o przeliczenie świadczenia emerytalnego k. 21 tom II a.r.).

Po rozpoznaniu wniosku organ rentowy postanowieniem z dnia 15 maja 2019 r. wznowił postępowanie w sprawie emerytury przyznanej I. W. decyzją z dnia 8 kwietnia 2014 r. Jednocześnie decyzją z tej samej daty Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. uchylił decyzję z dnia 8 kwietnia 2014 r. oraz przyznał ubezpieczonej prawo do świadczenia od dnia 1 marca 2014 r. i obliczył jego wysokość od podstawy obliczenia niepomniejszonej o kwoty pobranej wcześniej emerytury przysługującej na podstawie art. 46 w związku a art. 29 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Wysokość emerytury od dnia 1 kwietnia 2019 r. wyniosła 2.614,37 zł. Organ rentowy zaznaczył, że podstawę obliczenia emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem ich waloryzacji oraz zwaloryzowany kapitał początkowy. Podstawa obliczenia emerytury wyniosła 601.445,70 zł. Przy ustalaniu wysokości emerytury od dnia 1 kwietnia 2019 r. organ rentowy uwzględnił wszystkie zmiany w wysokości świadczenia, jakie miały miejsce od dnia jej przyznania do dnia 31 marca 2019 r. oraz zmiany wynikające ze złożonych przez ubezpieczoną wniosków. Organ rentowy wskazał przy tym, że emerytura ustalona w decyzji jest świadczeniem mniej korzystnym od dotychczas pobieranej emerytury wcześniejszej wobec, czego będzie wypłacane świadczenie dotychczasowe (decyzja i postanowienia z dnia 15 maja 2019 r., znak: (...)k. 23-25 tom II a.r.).

Powyższy stan faktyczny, który nie był sporny pomiędzy stronami, Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego, których wiarygodność nie budziła wątpliwości.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie I. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...)Oddział w W. z dnia 15 maja 2019 r., znak: (...)podlegało oddaleniu.

Rozpoznanie sprawy w rozpatrywanym przypadku nastąpiło na posiedzeniu niejawnym. Taką możliwość daje art. 148 1 § 1 k.p.c. (Dz. U. z 2019 r., poz. 1460), który przewiduje, że sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo lub gdy po złożeniu przez strony pism procesowych i dokumentów, w tym również po wniesieniu zarzutów lub sprzeciwu od nakazu zapłaty albo sprzeciwu od wyroku zaocznego, Sąd uzna – mając na względzie całokształt przytoczonych twierdzeń i zgłoszonych wniosków dowodowych – że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne. W przedmiotowej sprawie okoliczności faktyczne nie były w sprawie sporne, a zatem nie zachodziła potrzeba przeprowadzania dowodów. Spór dotyczył jedynie prawa. Ponadto strony nie wniosły o przeprowadzenie rozprawy. W tych okolicznościach Sąd na podstawie powołanego przepisu ocenił, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, co w konsekwencji pozwoliło na rozpoznanie sprawy i wydanie rozstrzygnięcia na posiedzeniu niejawnym.

Na wstępie rozważań należy wskazać, że spór w przedmiotowej sprawie powstał w związku z tym, że Trybunał Konstytucyjny w dniu 6 marca 2019 r. wydał wyrok w sprawie o sygn. P 20/16, w którym orzekł o niezgodności z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2017 r., w zakresie, w jakim dotyczy kobiet urodzonych w (...) r., które przed dniem 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 tej ustawy.

Konsekwencją każdego orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego o niezgodności z Konstytucją, umową międzynarodową lub z ustawą aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane prawomocne orzeczenie sądowe, ostateczna decyzja administracyjna lub rozstrzygnięcie w innych sprawach, wynikającą z art. 190 ust. 4 Konstytucji RP, jest to, że takie orzeczenie stanowi podstawę do wznowienia postępowania, uchylenia decyzji lub innego rozstrzygnięcia na zasadach i w trybie określonych w przepisach właściwych dla danego postępowania. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. 2019 r., poz. 39 ze zm.), zwana dalej ustawą emerytalną, nie zawiera odpowiedniej regulacji określającej wprost zasady i tryb postępowania w omawianym przypadku. Jednak orzeczenie, o którym mowa w art. 190 ust. 4 Konstytucji, stanowi samodzielną i szczególną podstawę wznowienia postępowania wymienioną expressis verbis w przepisach regulujących postępowanie zarówno sądowe (art. 4011 k.p.c. i art. 540 § 2 k.p.k.), jak i administracyjne (art. 145a k.p.a.). W myśl art. 124 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w postępowaniu w sprawach o świadczenia określone w niej stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, chyba że ustawa stanowi inaczej. Za przepis, na podstawie którego może dojść do wzruszenia decyzji organu rentowego wydanej w oparciu o akt normatywny uznany orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego za niezgodny z Konstytucją, należy zatem uznać art. 145a k.p.a., zgodnie z którym można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, umową międzynarodową lub ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja (§ 1). We wskazanej sytuacji skargę o wznowienie postępowania wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.

W rozpatrywanym przypadku wobec faktu, że w dniu 6 marca 2019 r. Trybunał Konstytucyjny wydał orzeczenie w sprawie o sygn. P 20/16, a ubezpieczona w terminie, o jakim była mowa, wystąpiła ze skargą o wznowienie postępowania, organ rentowy, stosując powołany art. 145a k.p.a. w związku z art. 149 § 1 k.p.a. wznowił postępowanie w sprawie emerytury przyznanej decyzją z dnia 8 kwietnia 2014 r. Tego rodzaju postanowienie wznawiające postępowanie – w myśl art. 149 § 2 k.p.a. - stanowi następnie podstawę do przeprowadzenia postępowania, co do przyczyn wznowienia oraz co do rozstrzygnięcia istoty sprawy. Rodzaj rozstrzygnięć co do istoty, jakie mogą być wydane, określa natomiast art. 151 k.p.a., który w § 1 przewiduje, że organ administracji publicznej, o którym mowa w art. 150, po przeprowadzeniu postępowania określonego w art. 149 § 2 wydaje decyzję, w której:

1) odmawia uchylenia decyzji dotychczasowej, gdy stwierdzi brak podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 145 § 1, art. 145a lub art. 145b, albo

2) uchyla decyzję dotychczasową, gdy stwierdzi istnienie podstaw do jej uchylenia na podstawie art. 145 § 1, art. 145a lub art. 145b, i wydaje nową decyzję rozstrzygającą o istocie sprawy.

Analizując wskazane zagadnienie nie można zapominać, że organ administracji, wydając decyzję co do meritum sprawy, rozpoznaje sprawę na nowo. Oznacza to również konieczność uwzględnienia skutków wyroku Trybunału Konstytucyjnego stwierdzającego niekonstytucyjność przepisu, na podstawie którego ma być wydana decyzja, także wówczas, gdy orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego nie było przesłanką wznowienia postępowania (por. wyrok NSA z dnia 1 lipca 2011 r., II OSK 470/11). Konieczność respektowania skutków orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego wynika z faktu posiadania przez te orzeczenia powszechnie obowiązującej mocy (art. 190 ust. 1 Konstytucji RP). W przedmiotowej sprawie, zdaniem Sądu, istotne było również to, czy orzeczenie TK wywołuje skutki prawne z mocą wsteczną (ex tunc), czy też działa wyłącznie na przyszłość (ex nunc). Trzeba na wstępie wyjaśnić, że jak podkreśla się w judykaturze - ogłoszenie wyroku Trybunału Konstytucyjnego we właściwym organie publikacyjnym jest równoznaczne z utratą mocy obowiązującej zakwestionowanego aktu normatywnego lub jego przepisu (przepisów) wyłącznie w zakresie określonym w sentencji tego wyroku (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2006 r., sygn. akt: I PK 116/05). Wejście orzeczenia Trybunału w życie powoduje co do zasady utratę mocy obowiązującej zakwestionowanego przepisu (lub przepisów) ze skutkiem ex tunc (wstecz) - czyli tak, jak gdyby dany przepis nigdy nie obowiązywał. W orzecznictwie sądów administracyjnych stanowisko takie wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 6 lutego 2008 r. (II OSK (...)), stwierdzając, że przepis uznany przez TK za niekonstytucyjny ma taki charakter od samego początku, tj. od dnia jego wejścia w życie. Ku temu poglądowi skłania się również Sąd Najwyższy, który m.in. w wyroku z dnia 20 maja 2009r. (I CSK 379/08) podkreślił, że stwierdzona przez Trybunał Konstytucyjny niezgodność z Konstytucją nie istnieje wyłącznie w chwili orzekania przez Trybunał, lecz występuje również wcześniej. Pozwala to przyjąć, że co do zasady, orzeczenia Trybunału mają moc wsteczną, a przyjęcie skuteczności ex nunc naruszałoby spójność systemową konstytucji i byłoby trudne do pogodzenia z art. 77 Konstytucji (prawo do wynagrodzenia szkody, jaka została wyrządzona przez niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej).

W orzecznictwie panuje zatem pogląd o retroaktywnym skutku orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego derogujących konkretne przepisy jako niezgodne z Konstytucją RP, który należy rozumieć w ten sposób, że uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z Konstytucją przepis prawa nie może być stosowany przez sądy i inne organy w odniesieniu do stanów faktycznych sprzed ogłoszenia orzeczenia Trybunału (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2000 r., III ZP 27/00 oraz wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 5 września 2001 r., II UKN 542/00, z dnia 12 czerwca 2002 r., II UKN 419/01, z dnia 27 września 2002 r., II UKN 581/01, z dnia 18 grudnia 2002 r., I PKN 668/01 i z dnia 24 stycznia 2006 r., I PK 116/05). Od tej zasady istnieją wyjątki między innymi określone w art. 190 ust. 3 Konstytucji RP. Stosownie do tego przepisu orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego wchodzi w życie z dniem ogłoszenia i z tym samym dniem następuje utrata mocy obowiązującej aktu normatywnego, którego dotyczyło orzeczenie Trybunału. Jednak Trybunał Konstytucyjny może określić inny termin utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego. Termin ten nie może przekroczyć osiemnastu miesięcy, gdy chodzi o ustawę, a gdy chodzi o inny akt normatywny - dwunastu miesięcy. Tak więc przepis art. 190 ust. 3 ustawy zasadniczej przewiduje możliwość odroczenia przez Trybunał Konstytucyjny daty utraty mocy obowiązującej aktu normatywnego uznanego za niekonstytucyjny. Innym wyjątkiem od zasady wstecznej mocy obowiązującej orzeczeń Trybunału jest sytuacja, w której skuteczność wyroku Trybunału Konstytucyjnego ex tunc naruszałaby zasadę ochrony praw słusznie nabytych (art. 2 Konstytucji RP). W takim przypadku należy przyjąć, że wyrok Trybunału nie działa ex tunc w zakresie, w jakim naruszałoby to wspomnianą wyżej zasadę konstytucyjną (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2011 r., sygn. akt: II CSK 335/10). W niniejszej sprawie jednak Trybunał Konstytucyjny nie odroczył daty utraty mocy obowiązującej art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej. Zatem należy stwierdzić, że z dniem ogłoszenia wyroku przepis ten przestał istnieć w obowiązującym stanie prawnym.

Warto dodać, że podobne skutki działające ex tunc wywołuje wznowienie postępowania administracyjnego po wydaniu wyroku Trybunału Konstytucyjnego, na mocy którego został uznany za niezgodny Konstytucją RP akt normatywny będący uprzednio podstawą wydania decyzji przez organ administracji publicznej, w tym organ rentowy. Wznowione postępowanie administracyjne zamyka wydanie jednej z decyzji wymienionych w przepisie art. 151 k.p.a. Jak wskazuje się w piśmiennictwie, nowa decyzja organu rentowego powinna uchylać wszelkie skutki aktu wydanego na podstawie wadliwie skonstruowanej normy, w tym poprzednio wydane decyzje. Zadaniem organu rentowego w takiej sytuacji jest zatem ponowne zbadanie sprawy w oparciu o stan prawny istniejący po wydaniu orzeczenia przez Trybunał Konstytucyjny. Swą decyzją organ rentowy powinien objąć okres po wydaniu decyzji wadliwej, co prowadzi do wniosku, że decyzja wydana na podstawie art. 151 k.p.a. kształtuje prawo ubezpieczonego wstecz, sięgając do okresu obowiązywania decyzji uchylonej. Innymi słowy, wzruszalność prawomocnych i negatywnych decyzji rentowych w trybie przewidzianym przez art. 145a § 1 k.p.a. powinna zapewnić zainteresowanym odzyskanie pełni praw do świadczeń od momentu ich pozbawienia lub ograniczenia (por. Jacek Chmiel, Paweł Zaborniak „Wznowienie postępowania w sprawie emerytalno-rentowej po wyroku Trybunału Konstytucyjnego”, Służba Pracownicza z 2013r. Nr 1, str. 25-27).

W rozpatrywanym przypadku skuteczność ex tunc wskazanego wyżej orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego nie narusza zasady ochrony praw nabytych ubezpieczonej jak i pozostałych kobiet urodzonych w (...) r., a wręcz pozwala na chronienie tych praw, bo prowadzi do reaktywacji przyznania prawa do wypłacenia emerytury w wysokości, w jakiej ubezpieczona powinna ją otrzymywać w sytuacji, gdyby nigdy nie istniał art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej. Ponadto z sentencji wyroku Trybunału Konstytucyjnego nie wynika, aby przedmiotowe orzeczenie miało działać jedynie na przyszłość.

W niniejszej sprawie organ rentowy zaskarżoną decyzją ponownie ustalił wysokość emerytury, za podstawę jej obliczenia przyjmując wysokość wynikającą z decyzji z 8 kwietnia 2014 r. bez pomniejszania o kwoty pobranych wcześniejszych emerytur oraz średnie dalsze trwanie życia właściwe dla wieku przejścia osoby uprawnionej do emerytury. Tak obliczona emerytura podlegała podwyższeniu z uwzględnieniem waloryzacji, jakim emerytura była objęta od daty jej przyznania do dnia od którego przysługuje w przeliczonej wysokości, z uwzględnieniem zwiększeń z tytułu składek na ubezpieczenie emerytalne, jeżeli emerytura była obliczona z zastosowaniem art. 108 ustawy emerytalnej od dnia jej przyznania do dnia od którego świadczenie przysługiwało w przeliczonej wysokości. Wyliczając emeryturę organ rentowy uwzględnił kwotę zwaloryzowanej składki zaewidencjonowanej na koncie ubezpieczonej, kwotę zwaloryzowanego kapitału początkowego oraz średnie dalsze trwanie życia. Kolejną decyzją z dnia 16 września 2015 r. organ rentowy przeliczył świadczenie ubezpieczonej z uwzględnieniem urlopu wychowawczego, na którym przebywała w okresie od dnia 12 sierpnia 1981 r. do dnia 31 grudnia 1982 r. Organ rentowy prawidłowo także zawiesił wypłatę świadczenia wskazując, że emerytura powszechna jest świadczeniem mniej korzystnym od emerytury wcześniejszej. W tym miejscu wskazać należy, że w związku z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego w sprawie o sygn. P 20/16 2019 r. wyeliminowano z obrotu prawnego art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2017 r. w zakresie, w jakim dotyczy kobiet urodzonych w (...)r., które przed dniem 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 tej ustawy. Oznacza to, że organ rentowy prawidłowo uchylił decyzję z dnia 8 kwietnia 2014 r. i ponownie rozstrzygając na nowo o emeryturze dla ubezpieczonej, począwszy od daty złożenia wniosku, bazował na przepisach ustawy emerytalnej, z uwzględnieniem orzeczenia TK z dnia 6 marca 2019 r. Brak było jednocześnie podstaw do przeliczenia emerytury wcześniejszej, gdyż organ rentowy wznowił postepowanie w sprawie zakończonej decyzją o przyznaniu i ustaleniu wysokości emerytury powszechnej, a ponadto od momentu wydania decyzji z dnia 28 listopada 2008 r. upłynął 5-letni termin, o którym mowa w treści przepisu art. 145a § 1 k.p.a. Prawidłowo także organ rentowy podjął wypłatę świadczenia korzystniejszego, którym okazała się emerytura wcześniejsza.

Zdaniem Sądu Okręgowego, uwzględniając ogólne rozważania dotyczące skutków orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego oraz analizę przepisów k.p.a. odnoszących się do możliwości wznowienia postępowania, nie można przyjąć, aby w przypadku wysokości emerytury kobiet, których dotyczyło orzeczenie TK z 6 marca 2019 r., miało dojść do innych skutków. Podobnie, jak w odniesieniu do sytuacji emerytów, którzy nabyli prawo do emerytury przed dniem 1 stycznia 2011 r., bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, tak i w przypadku kobiet urodzonych w (...) r., których emerytura powszechna została pomniejszona o pobrane emerytury wcześniejsze, organ rentowy powinien przyznać emeryturę powszechną bez jej pomniejszania w myśl art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, poczynając od chwili uzyskania prawa do tego świadczenia, a nie od miesiąca, w którym została złożona skarga o wznowienie postępowania. W rozpatrywanej sprawie organ rentowy prawidłowo przeliczył emeryturę powszechną należną ubezpieczonej od dnia 1 marca 2014 r. Wskazać także należy, że art. 26 ust. 1 ustawy emerytalnej przewiduje, że emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. Z cytowanego przepisu wynika, że wyliczając emeryturę przyjmuje się wiek przejścia na emeryturę powszechną. Natomiast decyzją z dnia 28 listopada 2008 r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej emeryturę wcześniejszą. Wysokość emerytury wcześniejszej okazała się bardziej korzystna od emerytury powszechnej dlatego organ rentowy prawidłowo podjął wypłatę dotychczasowego świadczenia. Jednocześnie organ rentowy w decyzji z dnia 16 września 2015 r. przeliczył świadczenie z uwzględnieniem urlopu wychowawczego w okresie od dnia 12 sierpnia 1981 r. do dnia 31 grudnia 1982 r., czego ubezpieczona domagała się w odwołaniu.

W tym stanie rzeczy w niniejszej sprawie nie zachodziły podstawy do zmiany zaskarżonej decyzji. Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c., oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć(...)

M.St.