Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1013/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2020 r.

Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi, I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodnicząca: Asesor sądowy Monika Sałyga

Protokolant: staż. Joanna Ciucias

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2020 r. w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa R. J.

przeciwko Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi K. P.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda R. J. na rzecz pozwanego Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi K. P. kwotę 1 817 (jeden tysiąc osiemset siedemnaście) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

III.  nakazuje przyznać pełnomocnikowi pozwanego radcy prawnemu K. S. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 1 493 (jeden tysiąc czterysta dziewięćdziesiąt trzy) zł obejmującą podatek VAT w wysokości 23% tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego udzielonego powodowi R. J. z urzędu.

Sygn. akt: I C 1013/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 15 marca 2019 r. powód R. J. wskazał, że domaga się zasądzenia od Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi K. P. kwoty około 8 000 zł wraz z odsetkami jako nadwyżki wyegzekwowanej przez komornika w toku postępowania egzekucyjnego o sygn. Km 12868/15. Powód wniósł również o zasądzenie kosztów procesu (pozew, k. 3-5).

W piśmie z dnia 7 czerwca 2019 r. pełnomocnik powoda ustanowiony z urzędu sprecyzował żądanie, wskazując, że R. J. domaga się od pozwanego kwoty 7 993,09 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 8 listopada 2018 r. do dnia zapłaty (pismo, k. 44).

W odpowiedzi na pozew K. P. wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Pozwany potwierdził fakt prowadzenia egzekucji przeciwko powodowi. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew opisano sposób rozksięgowywania środków pobranych od R. J. w toku postępowania egzekucyjnego (odpowiedź na pozew, k. 50-51).

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały dotychczasowe stanowisko. Pełnomocnik powoda wskazał, że powód nie wnosi zastrzeżeń co do kwot jakie zostały pobrane w toku egzekucji, a jedynie co do prawidłowości ich rozliczenia. W piśmie podniesiono, że celem postępowania jest ustalenie wysokości kwot, jakie zostały pobrane przez Komornika oraz przekazane na rzecz wierzyciela (pismo, k. 71-73).

Na rozprawie w dniu 31 stycznia 202 r. pełnomocnik powoda podał, że R. J. wywodzi swoje roszczenie z bezpodstawnego wzbogacenia.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi K. P. prowadził postępowanie egzekucyjne z wniosku wierzyciela (...) spółki akcyjnej przeciwko R. J. w sprawie o sygn. Km 12868/15 w oparciu o tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Zamościu z dnia 23 maja 2002 r., sygn. V Ng 554/02.

/okoliczność bezsporna/

Należność główna wynikająca z w/w nakazu zapłaty wynosiła 2 085,05 zł, koszty procesu 2 069,60 zł, koszt nadania klauzuli wykonalności 206 zł, zaś koszty zastępstwa w postępowaniu egzekucyjnym 300 zł. Wysokość odsetek na dzień 16 marca 2015 r. wynosiła 2 540,22 zł.

/dowód: karta rozliczeniowa – k. 52-55/

Wyrokiem z dnia 27 września 2017 r., sygn. I C 258/16 Sąd Rejonowy w Lipnie pozbawił częściowo wykonalności tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty wydanego w przez Sąd Rejonowy w Zamościu z dnia 23 maja 2002 r., sygn. V Ng 554/02, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności – w zakresie odsetek od zasądzonej nim kwoty głównej 2 085,05 zł od dnia 8 kwietnia 2002 r. do dnia 26 maja 2005 r. oraz oddalił powództwo w zakresie pozbawienia wykonalności tytułu co do odsetek za okres od dnia 27 maja 2005 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. Orzeczenie uprawomocniło się w dniu 18 listopada 2017 r.

/dowód: kopia wyroku – k. 14/

W toku postępowania egzekucyjnego w okresie od dnia 18 czerwca 2015 r. do dnia 18 stycznia 2018 r. Komornik Sądowy K. P. pobrał od R. J. należności ze świadczenia emerytalnego oraz rachunku bankowego powoda.

Postępowanie egzekucyjne w sprawie Km 12868/15 zostało zawieszone z dniem 3 kwietnia 2017 r w oparciu o postanowienie Sądu Rejonowego w Lipnie z dnia 2 marca 2016 r., sygn. II 1 C 240/15 w przedmiocie zabezpieczenia powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego. W piśmie z dnia 23 maja 2017 r. Komornik Sądowy poinformował R. J., że zawieszenie postępowania nie jest tożsame z odwołaniem dokonanych zajęć komorniczych.

/dowód: pisma Komornika, postanowienie SR w Lipnie o zabezpieczeniu powództwa, postanowienie o zawieszeniu postępowania egzekucyjnego – akta egzekucyjne Km 12868/15/

W związku z zawieszeniem postępowania egzekucyjnego kwoty ze świadczenia emerytalnego R. J. były przekazywane na konto depozytowe Ministra Finansów w Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi. Po zakończeniu postępowania w sprawie o sygn. I C 258/16 o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego toczącego się przed Sądem Rejonowym w Lipnie, środki zgromadzone na koncie depozytowym zostały przelane na konta komornika, a następnie przekazane wierzycielowi. Łącznie wierzyciel w toku postępowania egzekucyjnego otrzymał kwotę 7 619,72 zł obejmującą należność główną, koszty nadania klauzuli wykonalności, koszty procesu, koszty zastępstwa w egzekucji, odsetki w kwocie 2 888,97 zł oraz zwrot z tytułu zaliczek pobranych przez Komornika w kwocie 70,10 zł. Ponadto Komornik Sądowy pobrał od dłużnika kwotę 665,34 zł tytułem kosztów egzekucyjnych. Na rzecz R. J. dokonano zaś zwrotu kwoty 917,21 zł

/dowód: karta rozliczeniowa – k. 52-55/

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił w oparciu o dokumenty przedłożone przez strony postępowania oraz akta egzekucyjne o sygn. Km 12868/15. Wiarygodność powyższych dokumentów nie budziła wątpliwości, a ich autentyczność nie była kwestionowana przez strony. Fakt prowadzenia egzekucji przeciwko R. J. oraz wysokość środków pobranych od powoda w toku egzekucji była w niniejszej sprawie bezsporna. R. J. kwestionował jedynie rozliczenie kwoty, jaka została wyegzekwowana.

Na rozprawie w dniu 31 stycznia 2020 r. Sąd oddalił wnioski pełnomocnika powoda z pisma procesowego dnia 12 grudnia 2019 r. (k.97) dotyczące:

- zobowiązania komornika do przedłożenia potwierdzenia przekazania na konto wierzyciela środków pobranych z depozytu sądowego, ewentualnie do wskazania sposobu rozliczenia kwot uzyskanej z egzekucji,

- przedłożenia karty rozliczeniowej, w szczególności wyraźnego wskazania jakie kwoty zostały wyegzekwowane, a następnie przekazane na konto wierzyciela;

- wskazania w jakiej części co do jakich kwot zostało ograniczone postępowanie egzekucyjne wobec prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w Lipnie z dnia 27 września 2017 r., sygn. I C 258/16.

W ocenie Sądu w/w wnioski były nieistotne dla rozstrzygnięcia. Nie dotyczyły one bowiem okoliczności faktycznych mających na celu wykazanie zasadności powództwa, lecz zmierzały de facto do przeprowadzenia przez Sąd kontroli postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego.

Sąd na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 k.p.c. pominął wnioski dowodowe pełnomocnika pozwanego dotyczące uzyskania informacji z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o wysokości wyegzekwowanych kwot. Okoliczności te były bowiem niesporne. R. J. wprost wskazał, że wysokość pobranych od niego w toku egzekucji środków nie jest kwestionowana.

Jeśli zaś chodzi o wnioski dowodowe zgłoszone przez pełnomocników stron na rozprawie w dniu 31 stycznia 2020, zostały one pominięte jako spóźnione. Zarządzeniem z dnia 26 listopada 2019 r. pełnomocnicy stron zostali zobowiązani do wniesienia pism przygotowawczych, w których podsumują swoje dotychczasowe stanowiska oraz zgłoszą wnioski dowodowe w terminie 21 dni pod rygorem pominięcia. Wobec tego wnioski zgłoszone na rozprawie jako spóźnione podlegały pominięciu. Nie zaistniały bowiem żadne okoliczności wskazujące na to, że wcześniejsze zgłoszenie wniosków dowodowych było niemożliwe.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo jako niezasadne należało oddalić w całości.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że powód nawet po sprecyzowaniu swojego roszczenia w żaden sposób nie wyjaśnił, z czego wynika wysokość dochodzonej przez niego kwoty. Nie zostały również przedstawione żadne okoliczności faktyczne uzasadniające zasadność powództwa. Twierdzenia strony powodowej w istocie zmierzały do kwestionowania prawidłowości rozliczeń środków pobranych w toku postępowania egzekucyjnego o sygn. Km 12868/15 przez Komornika Sądowego. Trzeba jednak wskazać, że jeżeli R. J. nie zgadzał się z czynnościami podejmowanymi przez Komornika lub miał co do nich jakiekolwiek wątpliwości, mógł skorzystać z przysługujących mu w tej sytuacji środków prawnych, czyli przede wszystkim z instytucji skargi na czynności komornika. Z dokumentów złożonych przez strony w niniejszej sprawie wynika, że R. J. z tego środka korzystał. W toku postępowania egzekucyjnego powód wielokrotnie zwracał się bezpośrednio do Komornika Sądowego z prośbą o udzielenie wyjaśnień. Pozwany w odpowiedzi na pisma R. J. informował o stanie egzekucji oraz wysokości i sposobie rozliczenia środków pobranych od powoda.

Wątpliwości R. J. dotyczące prawidłowości rozksięgowania przez Komornika Sądowego wyegzekwowanych kwot nie uzasadniają roszczenia dochodzonego w niniejszej sprawie. Przede wszystkim dlatego, że proces o zapłatę nie jest właściwym sposobem na wyjaśnianie w/w okoliczności. Ponadto twierdzenia R. J. w żaden sposób nie znalazły odzwierciedlania w faktach, na które się powoływał.

W sprawach cywilnych rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która wywodzi z tych faktów skutki prawne (art. 6 k.c.) (podobnie wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996 r., sygn. I CKU 45/96).

Nawet jeśli przyjąć, że materialnoprawną podstawą roszczenia był art. 405 k.c., R. J. nie wykazał przesłanek świadczących o tym, że doszło do wzbogacenia majątku jednej osoby, uzyskanego kosztem majątku innej osoby; wzbogacenie i zubożenie pozostawały ze sobą w związku w tym rozumieniu, że wzbogacenie jest wynikiem zubożenia, a zatem by miały wspólne źródło, a także, aby wzbogacenie nastąpiło bez podstawy prawnej.

Z karty rozliczeniowej dotyczącej egzekucji w spawie Km 12868/15 wynikało, kiedy, w jakiej wysokości i na czyj rachunek były przekazywane środki wyegzekwowane od R. J.. Od 18 marca 2016 r. pobrane od powoda środki nie były kierowane na rachunek wierzyciela, lecz przekazywane na rachunek depozytowy Ministra Finansów. Powyższa data jest zgodna z datą zawieszenia postępowania egzekucyjnego. Fakt zawieszenia nie powoduje przerwania pobierania środków od dłużnika, a skutkuje jedynie tym, że nie są one rozdysponowywane na rzecz wierzyciela.

Dane zawarte w karcie rozliczeniowej wskazywały również na to, jaka kwota została ostatecznie przekazana wierzycielowi (w tym także z sumy zwróconej z depozytu sądowego).

Jedyne wątpliwości, które mogły pojawić się w oparciu o kartę rozliczeniową dotyczyły wskazanej na niej daty, która została określona na 16 marca 2015 r. Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie prowadzi do wniosku, że niniejsza data odnosiła się do założenia karty w związku ze wszczęciem egzekucji. Kolejne pozycje wpływające na wysokość należności głównej, odsetek oraz kosztów były następnie aktualizowane, również w oparciu o pozbawienie w części wykonalności tytułu wykonawczego będącego podstawą postępowania egzekucyjnego. Skoro pozbawienie wykonalności nakazu zapłaty dotyczyło odsetek od zasądzonej nim kwoty głównej 2 085,05 zł od dnia 8 kwietnia 2002 r. do dnia 26 maja 2005 r. to logicznym jest, że wysokość odsetek podlegających egzekucji uległa zmniejszeniu. Stąd różnica w wysokości odsetek wskazana w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania egzekucyjnego (k. 60) oraz w karcie rozliczeniowej. Powyższe potwierdza jedynie prawidłowość egzekucji prowadzonej przez K. P. oraz uwzględnienie w rozliczeniach częściowe pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego.

Mając powyższe na względzie, Sąd oddalił powództwo w całości.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o art. 98 k.p.c. i wynikającej z niego zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Powód przegrał niniejszą sprawę w całości, wobec tego pozwanemu przysługiwało roszczenie o zwrot poniesionych przez niego kosztów procesu w wysokości 1 817 zł, na które złożyły się: koszty zastępstwa pełnomocnika w wysokości 1 800 zł (ustalone zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł. Zwolnienie R. J. od kosztów procesu dotyczy bowiem tylko kosztów procesu, które powód był zobowiązany ponieść – nie odnosi się jednak do obowiązku zwrotu kosztów przeciwnikowi procesowemu.

Na podstawie §2 w zw. z § 4 ust. 1 i 3 w zw. z § 8 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu Sąd przyznał pełnomocnikowi powoda radcy prawnemu K. S. ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 1 493 zł obejmującą podatek VAT w wysokości 23 % tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego udzielonego powodowi z urzędu.