Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący:

SSO Dariusz Półtorak

Sędziowie:

SO Grażyna Orzechowska (spr.)

SO Jerzy Kozaczuk

Protokolant:

st. sekr. sąd. Marzena Głuchowska

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 788/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 22 lipca 2019 r., II K 459/17

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--

----------

--------------------------------------------------------------

------------

--------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--------

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Zaistnienie bezwzględnej przyczyny odwoławczej, o której mowa w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. polegającej na wydaniu zaskarżonego wyroku przez asesora, co powoduje, że sąd był nienależycie obsadzony, albowiem asesor nie może być uznany za niezależny sąd.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zdaniem Sądu Okręgowego w Siedlcach w składzie orzekającym w tej sprawie, w niniejszym postępowaniu nie zaistniała bezwzględna przyczyna odwoławcza, o której mowa w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k., bowiem, wbrew stanowisku skarżącego, skład Sądu Rejonowego orzekającego na rozprawie był zgodny z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, co w rezultacie oznacza, że Sąd orzekający w tej sprawie w pierwszej instancji, był należycie obsadzony.

Wyjaśnić należy, że z sądem nienależycie obsadzonym w rozumieniu art. 439 pkt 2 k.p.k. mamy do czynienia w sytuacji, gdy skład sądu orzekającego w konkretnej sprawie jest różny od tego, który przewidziany jest w ustawie jako wyłączny do rozpoznawania określonej kategorii spraw w sądzie danego szczebla i w określonym trybie (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada 1997 r., I KZP 30/97, OSNKW 1997/11-12/92).

Odnosząc ten stanowczy pogląd do realiów występujących w niniejszym postępowaniu, należy uznać, że Sąd Rejonowy w Garwolinie powinien orzekać i wydać w tej sprawie wyrok
w składzie jednoosobowym - zgodnie z ogólnym unormowaniem wynikającym z art. 28 § 1 k.p.k., w świetle którego na rozprawie głównej sąd orzeka w składzie jednego sędziego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Zdaniem Sądu Okręgowego fakt, że w przepisie tym użyte zostało sformułowanie „w składzie jednego sędziego”, nie oznacza, że jednoosobowy skład, o którym mowa w art. 28 § 1 k.p.k. nie może być utworzony przez asesora sądowego. W ocenie Sądu Okręgowego, wbrew stanowisku autora apelacji, asesor sądowy umocowany jest do orzekania
w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania karnego, a umocowanie to wynika wprost
z przepisów art. 2 § 1a, art. 106i § 8 i art. 106j § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2020 r., poz. 365 ze zm.) (dalej: p.u.s.p.).

Zgodnie z art. 2 § 1a p.u.s.p. w sądach rejonowych zadania z zakresu wymiaru sprawiedliwości wykonują także asesorzy sądowi (tj. obok sędziów), z wyłączeniem:
1) stosowania tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym wobec zatrzymanego przekazanego do dyspozycji sądu wraz z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania; 2) rozpoznawania zażaleń na postanowienia o odmowie wszczęcia śledztwa lub dochodzenia, na postanowienia o umorzeniu śledztwa lub dochodzenia i na postanowienia o umorzeniu dochodzenia i wpisaniu sprawy do rejestru przestępstw;
3) rozstrzygania spraw, o których mowa w art. 12 pkt 3. Zgodnie z art. 106i § 8 p.u.s.p. asesor sądowy pełni obowiązki sędziego przez okres 4 lat od dnia objęcia stanowiska asesorskiego. Ponadto zgodnie z art. 106j § 1 p.u.s.p. asesor sądowy w sprawowaniu swojego urzędu jest niezawisły i podlega tylko Konstytucji oraz ustawom.

W świetle powyższego, zdaniem Sądu Okręgowego orzekający w niniejszej sprawie jednoosobowo asesor sądowy, pełnił obowiązki sędziego w rozumieniu art. 28 § 1 k.p.k., będąc w zakresie orzekania niezawisły, nie podejmując przy tym żadnych czynności orzeczniczych, które wykluczone zostały z kompetencji asesorów sądowych.

Mając na względzie powyższe okoliczności, stwierdzić należy, że wydanie w dniu 22 lipca 2019 r. orzeczenie kończące postępowanie w I instancji w składzie jednego asesora sądowego, należy uznać za orzekanie przez sąd należycie obsadzony, dlatego nie zaistniała w tej sprawie bezwzględna przyczyna odwoławcza wymieniona w art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k.

Wniosek

Uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Garwolinie do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność zarzutu warunkowała bezzasadność wniosku.

Lp.

Zarzut

2.

1. Obraza przepisów postępowania, mająca wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 170 § 1 pkt 2 i 5 k.p.k. w zw. z art. 2 § 2 k.p.k. i art. 424 § 1 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego obrony w postaci zeznań świadka P. S. w drodze pomocy sądowej na okoliczność relacji gospodarczych łączących świadka z oskarżonym M. K. (1), zakupu przez świadka udziałów w spółce (...) sp. z o.o., przejęcia przez spółkę (...) sp.
z o.o. wszelkich zobowiązań i wierzytelności ciążących na oskarżonym prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...), zobowiązania się świadka do dofinansowania spółki (...) sp. z o.o. i spłaty wszelkich zobowiązań przyjętych przez spółkę od C. M. K. (1), działań podjętych przez (...) sp z o.o. względem wierzycieli C. M. K. (1), zabezpieczenia przez oskarżonego interesów wszystkich wierzycieli C. M. K. (1) oraz – brak przywołania w uzasadnieniu skarżonego orzeczenia faktu oddalenia wniosku dowodowego obrony i umotywowania przyczyn jego oddalenia, co skutkowało brakiem wyjaśnienia przez Sąd meriti wszystkich istotnych okoliczności faktycznych sprawy i uznaniem a priori, iż P. S. był tzw. „słupem”, figurantem, a działania podejmowane przez oskarżonego miały na celu wyłącznie uniknięcie odpowiedzialności za popełnione czyny, podczas gdy dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z zeznań ww. świadka było kluczowe do wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności, mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności w zakresie zamiaru popełnienia zarzucanych oskarżonemu przestępstw, podejmowania przez oskarżonego działań mających na celu zabezpieczenie interesów wierzycieli i zwrot należności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu Okręgowego niezasadnie skarżący dopatruje się obrazy przepisów postępowania w oddaleniu przez Sąd Rejonowy złożonego przez obrońcę oskarżonego wniosku dowodowego o przesłuchanie w charakterze świadka P. S.. W odniesieniu do omawianego zarzutu w pierwszej kolejności nadmienić należy, że Sąd Rejonowy nie mógł naruszyć art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k., skoro przepis ten nie stanowił podstawy prawnej decyzji
o oddaleniu przedmiotowego wniosku dowodowego, zwłaszcza, że nie może dojść do zbiegu podstaw wskazanych w pkt 2 i 5 tego przepisu, gdyż oddalenie wniosku dowodowego na podstawie art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k., jak to uczynił Sąd Rejonowy, może nastąpić tylko wówczas, gdy nie zachodzi podstawa do jego oddalenia na podstawie art. 170 § 1 pkt 1-4 k.p.k. Ponadto, wbrew stanowisku skarżącego, nie sposób zasadnie twierdzić, że Sąd Rejonowy naruszył przepis art. 424 § 1 k.p.k. poprzez brak umotywowania w uzasadnienia wyroku, oddalenia wniosku dowodowego, w sytuacji gdy oczywistym jest, że uzasadnienie wyroku nie jest miejscem właściwym do wskazywania powodów oddalenia wniosku dowodowego, a miejscem takim jest jedynie uzasadnienie postanowienia wydanego na podstawie art. 170 § 1 k.p.k. (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 16 marca 2017 r., IV KK 57/17, wyrok Sądu Najwyższego z 5 października 2010 r., IV KK 61/10). W tej sytuacji omawiany zarzut, od strony formalnej poprawnie został skonstruowany jedynie w zakresie w jakim wskazuje na naruszenie art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. w zw. z art. 2 § 2 k.p.k. i jako taki został uznany przez Sąd Okręgowy za bezzasadny. Zdaniem Sądu odwoławczego, Sąd I instancji słusznie oddalił wniosek dowodowy o przesłuchanie w charakterze świadka P. S. uznając, że wniosek ten w sposób oczywisty zmierza do przedłużenia podstępowania – art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k.

Przypomnieć należy, że w dniu 20 sierpnia 2018 r. obrońca oskarżonego złożył wniosek dowodowy o przeprowadzenie w drodze pomocy sądowej, dowodu z przesłuchania świadka P. S. zamieszkałego w K. w Federacji Rosyjskiej - na okoliczności, które miałyby dotyczyć relacji gospodarczych łączących świadka z oskarżonym, w tym m.in. zakupu przez świadka udziałów w spółce (...) sp. z o.o. oraz przejęcia przez spółkę (...) sp. z o.o. wszelkich zobowiązań i wierzytelności ciążących na M. K. (1) prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) (k. 1692).

Sąd Rejonowy na rozprawie w dniu 15 kwietnia 2019 r. postanowił na podstawie art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. oddalić powyższy wniosek dowodowy.

Zdaniem Sądu Okręgowego, decyzja ta była w realiach niniejszej sprawy zasadna, a jedyne zastrzeżenie jakie w tym zakresie można sformułować pod adresem Sądu Rejonowego, to brak szczegółowego uzasadnienia wydanego postanowienia i ograniczenie się w tym zakresie do przytoczenia ustawowej podstawy oddalenia wniosku dowodowego opisanej w art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. Uchybienie to nie zmienia jednak w okolicznościach niniejszej sprawy oceny, że była to decyzja prawidłowa, a jej powody są oczywiste, zwłaszcza dla obrońcy oskarżonego. Świadek został zawnioskowany przez obrońcę po upływie bardzo długiego czasu od zainicjowania postępowania karnego przeciwko M. K. (1). Obrońca reprezentował w tym postepowaniu oskarżonego już od 9 maja 2017 r., kiedy to brał udział w jego przesłuchaniu w toku śledztwa po uzupełnieniu zarzutów. W toku postępowania przygotowawczego obrońca oskarżonego zapoznawał się z aktami sprawy, lecz nie składał żadnych wniosków dowodowych, podobnie po doręczeniu mu aktu oskarżenia (k. 1256-1266, 1271-1272). Obrońca oskarżonego obecny na pierwszym terminie rozprawy w dniu 25 kwietnia 2018 r., na którym to przesłuchany został oskarżony M. K. (1) - nie złożył żadnego wniosku dowodowego (k. 1397-1399). Na rozprawie 12 czerwca 2018 r. obrońca oskarżonego złożył na piśmie szereg wniosków dowodowych odnoszących się jedynie do dowodów z dokumentów (k. 1450-1451). W dniu 13 czerwca 2018 r. kiedy to Sąd Rejonowy z powodu konieczności kontynuowania postępowania dowodowego, odroczył rozprawę do 20 sierpnia 2018 r., obecny obrońca nie złożył żadnych wniosków dowodowych (k. 1526-1533). Dopiero podczas rozprawy w dniu 20 sierpnia 2018 r. obrońca oskarżonego złożył pisemny wniosek dowodowy o przeprowadzenie w drodze pomocy sądowej, dowodu z przesłuchania świadka P. S., podając jako adres jego zamieszkania K. w Federacji Rosyjskiej. Oceniając cel złożenia przedmiotowego wniosku dowodowego należało mieć na względzie, że obrońca już na etapie śledztwa miał świadomość tego, że jednym z ważnych elementów ustaleń, na których opierają się zarzuty przedstawione oskarżonemu są znajdujące się w aktach sprawy umowy z dnia 7 sierpnia 2015 r. zawarte pomiędzy oskarżonym i P. S., a jednak nie uznawał za konieczne przesłuchanie wymienionej osoby w charakterze świadka. Ponadto obrońca, znając miejsce zamieszkania świadka, które przecież uwidocznione zostało w treści zawartej umowy, miał pełną świadomość tego, że realizacja jego wniosku w drodze międzynarodowej pomocy prawnej, zwłaszcza przez Federację Rosyjską, będzie długotrwała i w sposób oczywisty przedłuży znacznie postępowanie, nawet przy założeniu, że podany adres jest rzeczywistym adresem P. S.. W tej sytuacji mając na względzie fakt, że obrońca miał możliwość złożenia omawianego wniosku dowodowego już ponad rok wcześniej, gdy reprezentował oskarżonego w toku postępowania przygotowawczego, a także później, ale na początkowym etapie postepowania sądowego, jego złożenie w tak zaawansowanej fazie postępowania dowodowego prowadzonego przed Sądem I instancji, należało ocenić jako motywowane jedynie zamiarem bezzasadnego przedłużenia toczącego się postępowania. Oceny tej nie może zmienić w istocie ogólnikowa teza dowodowa zawarta we wniosku, o czym będzie mowa jeszcze w dalszej części niniejszego uzasadnienia w miejscu poświęconym na zwięzłe wskazanie powodów uznania za niezasadny zarzutu z pkt 3 apelacji w zakresie w jakim na jego poparcie skarżący wysuwał tożsamą nieuzasadnioną tezę, o tym że umowa zawarta przez oskarżonego z P. S., świadczy o tym, że M. K. (1) podejmował faktyczne działania celem zabezpieczenia interesów wszystkich wierzycieli,
co miałoby przeczyć realizacji przez oskarżonego znamion czynów zabronionych z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. i art. 301 § 1 k.k.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w postanowieniu z 3 kwietnia 2012 r., w sprawie V KK 30/12, składanie wniosków dowodowych w końcowej fazie postępowania dowodowego nie jest wprawdzie wykluczone przez procedurę karną, ale postąpienie takie musi być oceniane także przez pryzmat przepisu art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. Jeżeli zaś analiza zgłoszonego wniosku dowodowego w zestawieniu z całokształtem okoliczności faktycznych, a w szczególności faktyczną możliwością złożenia tego wniosku na wcześniejszym etapie postępowania bez szkody dla realizowanej linii obrony doprowadzi do jednoznacznego stwierdzenia, że celem takiego wniosku było li tylko przedłużenie postępowania karnego, to zastosowanie normy art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k. będzie nie tylko uzasadnione, ale konieczne (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2012 r., V KK 30/12).

Z uwagi na powyższe okoliczności prawidłowa była decyzja Sądu Rejonowego o oddaleniu wyżej wymienionego wniosku dowodowego, jako zmierzającego w sposób oczywisty do przedłużenia postępowania.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność zarzutu warunkowała bezzasadność wniosku.

Lp.

Zarzut

3

2. Obraza przepisów postępowania, mająca wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, tj. dokumentów z Sądu Rejestrowego dot. (...) sp. z o.o. poprzez uznanie, iż oskarżony celowo zawarł umowę spółki (...) sp. z o.o. w dniu 25 listopada 2014 r. przy wykorzystaniu wzorca umowy spółki udostępnionego w systemie teleinformatycznym, tak aby przenieść na nią ciążące na nim zobowiązania i w związku z tym powołał do życia ową spółką za pomocą wzorca umowy, nie podejmując się przekształcenia istniejącej działalności gospodarczej podlegającej wpisowi do (...) w spółkę kapitałową, co stanowiło zdaniem sądu działanie oskarżonego nakierowane na uniknięcie odpowiedzialności za popełnione czyny, podczas gdy prawidłowa analiza i ocena ww. materiału dowodowego winna prowadzić do wniosku, że spółka (...) sp. z o.o. została utworzona przez oskarżonego zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w czasie gdy nie posiadał on ciążących na nim wierzytelności opisanych w akcie oskarżenia, a co za tym idzie nie utworzył ww. podmiotu gospodarczego celem uniknięcia odpowiedzialności prawnej

3. Obraza przepisów postępowania, mająca wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, tj. umowy sprzedaży udziałów w (...) sp. z o.o. w dniu 7 sierpnia 2015 r. oraz umowy o spłacie zobowiązań przez P. S. ciążących na podmiocie C. M. K. (1) i wynikających z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej poprzez uznanie, iż zbycie w dniu 7 sierpnia 2015 r. przez oskarżonego wszystkich udziałów w spółce (...) sp. z o. o., do której aportem wniesiono przedsiębiorstwo (...), na rzecz P. S., a następnie zawarcie z P. S. umowy o spłacie zobowiązań C. M. K. (1) w języku polskim świadczyło o tym, że P. S. był wyłącznie figurantem, a działania podejmowane przez oskarżonego z jego udziałem miały na celu wyłącznie uniknięcie odpowiedzialności, podczas gdy prawidłowa analiza i ocena ww. materiału dowodowego winna prowadzić do wniosku, że umowy zawarte z P. S. miały na celu wyłącznie zabezpieczenie przez oskarżonego M. K. (1) interesów wszystkich wierzycieli podmiotów C. M. K. (1) poprzez przejęcie i spłatę wszelkich zobowiązań wynikających z ówcześnie prowadzonej przez oskarżonego działalności gospodarczej, a co za tym idzie brak było po stronie oskarżonego w chwili popełnienia zarzucanych mu czynów zamiaru kierunkowego wprowadzania swoich kontrahentów w błąd i doprowadzenia ich przez to do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

4. Obraza przepisów postępowania, mająca wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 410 k.p.k. poprzez pominięcie przy dokonywaniu ustaleń faktycznych istotnych okoliczności wynikających z uznanych za wiarygodne dokumentów zgromadzonych w sprawie, świadczących o prowadzeniu przez pokrzywdzonych z oskarżonym długotrwałych relacji gospodarczych oraz świadczących o braku występowania przez szereg kontrahentów na drogę postępowania cywilnego celem wyegzekwowania wierzytelności, co winno prowadzić do wniosku, że pomimo niewywiązywania się przez oskarżonego ze zobowiązań w terminie, pokrzywdzeni w dalszym ciągu zawierali z oskarżonym umowy, mając świadomość jego kondycji finansowej, co skutkowało pominięciem tych istotnych okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego przy ustalaniu stanu faktycznego w sprawie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przed wskazaniem powodów uznania za bezzasadne zarzutów podniesionych w pkt 2-9 apelacji, opartych na podstawach odwoławczych z art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k., mających w zamierzeniu skarżącego doprowadzić do uniewinnienia oskarżonego od popełnienia wszystkich zarzucanych mu czynów, Sąd Okręgowy uznaje za zasadne poczynienie uwag ogólnych dotyczących treści apelacji w tym zakresie, bowiem choć autorem wniesionego środka odwoławczego jest profesjonalny podmiot, to sposób jego sporządzenia w tej omawianej zasadniczej jej części, budzi wiele zastrzeżeń.

Przede wszystkim stwierdzić należy, że mimo obszerności apelacji, wniesiony środek odwoławczy cechuje się bardzo dużym stopniem ogólności. Zarzuty oraz twierdzenia
w nich zawarte nie odnoszą się odrębnie do każdego z 12 czynów zarzuconych oskarżonemu,
a zawierają jedynie ogólne oceny mające łącznie odnosić się do wszystkich czynów objętych osądem w tej sprawie. Lektura zarzutów opisanych w pkt 2-9 i uzasadnienia apelacji prowadzi do wniosku, że brak w nich w istocie konkretnych wskazań na czym miało polegać podnoszone uchybienie Sądu Rejonowego, tj. dlaczego ta kwestionowana analiza i oceny Sądu Rejonowego są błędne, a jaka to analiza i ocena byłaby tą prawidłową, która winna logicznie prowadzić do wniosków przeciwnych, pozwalających na uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconych mu czynów.

Liczba podniesionych zarzutów oraz ich uzasadnienie, jedynie z uwagi na ich obszerność, mogą tylko pozornie wskazywać na wielość merytorycznych argumentów jakimi dysponuje skarżący, które miałyby skutecznie wykazać poważne uchybienia popełnione przez Sąd Rejonowy, bowiem w rzeczywistości takich argumentów w zasadzie skarżący nie przedstawił,
a zdecydowana większość obszernego uzasadnienia apelacji, stanowi jedynie powielenie wprost rozbudowanych zarzutów apelacyjnych, a dodatkowa argumentacja na ich uzasadnienie jest bardzo lakoniczna lub brak jej zupełnie, jak w przypadku zarzutów z pkt 4, 5, 8 apelacji, których „uzasadnienie” ograniczono do skopiowania treści zarzutu bez podania jakiegokolwiek argumentu przemawiającego za jego zasadnością, mimo że oczywistym jest przecież, że apelacja podmiotu fachowego winna zawierać uzasadnienie każdego z podniesionych zarzutów, a brak motywów co najmniej utrudnia sądowi odwoławczemu ocenę trafności takiego zarzutu (art. 427 § 2 k.p.k.). Niezależnie od tej kwestii, jak już wyżej zasygnalizowano, skarżący niezasadnie mnoży zarzuty oparte na podstawach odwoławczych z art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k., podczas gdy za ich pomocą zmierza do podważenia tego samego ustalenia, na które wskazuje wielokrotnie w treści apelacji, jakim jest ustalenie przez Sąd Rejonowy zrealizowania przez oskarżonego znamion strony podmiotowej zarzuconych mu czynów, przy czym czyni to w sposób chaotyczny, wymagający wręcz szukania w uzasadnieniu apelacji argumentów na zasadność konkretnego podniesionego w niej zarzutu – w niektórych przypadkach to poszukiwanie jest bezskuteczne, a także powtarzając bezzasadnie kilkukrotnie te same okoliczności na poparcie swojego ogólnego twierdzenia, że oskarżony nie działał z zamiarem kierunkowym oszustwa, ani udaremnienia zaspokojenia swoich wierzycieli. Podkreślić należy, że sposób określenia podstaw odwoławczych w kodeksie postępowania karnego świadczy o potrzebie precyzyjnego zidentyfikowania ich w środku odwoławczym pochodzącym od podmiotu fachowego i oddzielenia powodów uchybień od ich następstw, zwłaszcza w relacji zachodzącej pomiędzy podstawami odwoławczymi opisanymi w art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. Trzeba wskazać, że błędne ustalenia faktyczne są konsekwencją wadliwych wniosków wywiedzionych z właściwie ocenionych dowodów lub pominięcia wynikających z tych dowodów okoliczności. Nie jest więc wewnętrznie spójne zarzucanie jednocześnie dowolnej oceny dowodów i błędu w ustaleniach faktycznych co do tego samego rozstrzygnięcia, z powoływaniem się na te same okoliczności.

Niezachowanie właściwej formy redakcji wniesionej apelacji nie zwalniało Sądu odwoławczego od rzetelnego rozpoznania zarzutów obrazy prawa procesowego i jego skutków w postaci wadliwych ustaleń faktycznych, co też Sąd Okręgowy uczynił w toku kontroli odwoławczej, dochodząc do wniosku o bezzasadności twierdzeń skarżącego. Duży stopień ogólności wywodów zawartych w apelacji, zwalnia jednak Sąd odwoławczy od szczegółowego odnoszenia się do istotnych dowodów i ustaleń pominiętych celowo przez obrońcę, a przesądzających o prawidłowości konkluzji Sądu Rejonowego o zrealizowaniu przez oskarżonego znamion każdego z zarzucanych mu czynów oraz pozwala na ograniczenie rozważań zawartych w niniejszym uzasadnieniu jedynie do zastrzeżeń wyartykułowanych w apelacji przez jej autora i to bez wdawania się w głębszą polemikę, która jest niemożliwa z uwagi na ogólnikowość zarzutów apelacyjnych i ich uzasadnienia.

Przechodząc do zwięzłego przedstawienia powodów uznania za niezasadne zarzutów opisanych w pkt 2-4 apelacji, opartych na podstawie odwoławczej z art. 438 pkt 2 k.p.k., stwierdzić należy, że z uwagi na fakt, że są one ściśle ze sobą powiązane, zasadne jest łączne wskazanie motywów ich nieuwzględnienia przez Sąd odwoławczy.

Zdaniem Sądu Okręgowego, skarżący nie wykazał skutecznie zasadności zarzutów naruszenia przepisów art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k.

Formułując zarzuty obrazy art. 7 k.p.k. apelujący w istocie ograniczył się do stwierdzenia, że do naruszenia tego przepisu doszło „poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, tj. dokumentów z Sądu Rejestrowego dot. (...) sp. z o.o. (…) umowy sprzedaży udziałów w (...) sp. z o.o. z dnia
7 sierpnia 2015 r. oraz umowy o spłacie zobowiązań przez P. S. ciążących na podmiocie C. M. K. (1)”. W uzasadnieniu apelacji brak jakichkolwiek szczegółowych rozważań, w których skarżący wskazałby, które reguły logicznego rozumowania zostały złamane przez Sąd I instancji w ocenie tych dowodów, które wskazania wiedzy zostały naruszone w rozumowaniu Sądu Rejonowego oraz w jakim zakresie tenże Sąd uchybił doświadczeniu życiowemu. Zamiast tego rodzaju rzeczowych argumentów, z treści zarzutów podniesionych w pkt 2 i 3 apelacji wynika, że skarżący argumentuje naruszenie art. 7 k.p.k. dokonaniem, w jego ocenie, nieprawidłowych ustaleń faktycznych, co nie jest zabiegiem prawidłowym gdy jednocześnie skarżący podniósł w apelacji zarzuty błędu w ustaleniach faktycznych (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 26 listopada 2015 r. V KK 325/15, LEX nr 1964196). Skarżący winien poddać głębokiej analizie proces oceny dowodów przeprowadzonej przez Sąd Rejonowy, wykazując jego wadliwość, uwzględniając kryteria wskazane w art. 7 k.p.k., czego jednak nie uczynił.

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji rozstrzygał w oparciu o kompletny materiał dowodowy, który z poszanowaniem reguł procesu karnego ujawnił w toku rozprawy głównej. Wbrew twierdzeniom autora apelacji, wszystkie zgromadzone dowody, w tym te kwestionowane w apelacji, Sąd ocenił z uwzględnieniem wskazań wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego. Ocena ta nie zawiera błędów natury faktycznej (np. niedostrzeżenia istotnych dowodów, czy okoliczności), jak również błędów natury logicznej (np. niezrozumienia implikacji wynikających z treści dowodów). W uzasadnieniu wyroku Sąd odniósł się do całokształtu materiału dowodowego sprawy wskazując, które dowody, ewentualnie w jakiej części, uznał za wiarygodne, a którym atrybutu takiego odmówił. Argumentacja ta, jako rzeczowa i logiczna, zasługuje na pełną aprobatę.

Nie można zgodzić się z obrońcą oskarżonego, że Sąd dokonał dowolnej oceny dowodów
z dokumentów wskazanych w treści zarzutów z pkt 2 i 3 apelacji i że zostały one ocenione
w sposób sprzeczny z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Odmienna ocena tych dowodów jest prawem skarżącego, aczkolwiek aby mogła być ona uznana za skuteczną nie może być jedynie prezentacją innego, wybiórczego poglądu apelującego, bez powiązania treści tych dokumentów w ich wzajemnej korelacji i z informacjami wynikającymi z innych dowodów, jak chociażby zeznań świadków, które skarżący przemilczał w apelacji. Istotne jest przy tym, że jak wynika z treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku, Sąd Rejonowy słusznie uznał za w pełni wiarygodne dowody, których ocena została zakwestionowana w zarzutach podniesionych w pkt 2 i 3 apelacji.

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy wyprowadził prawidłowe wnioski z uzyskanej
z Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy dokumentacji dotyczącej firmy (...) sp.
z o.o., dochodząc do słusznej konkluzji, że oskarżony tworząc tę spółkę miał na celu przeniesienie na nią zobowiązań, które zaciągał prowadząc działalność gospodarczą w ramach firmy (...) i tak ostatecznie postąpił, po czym zbył tę spółkę, udaremniając w ten sposób zaspokojenie należności swoich wierzycieli. Mając na uwadze treść zarzutu z pkt 2 apelacji, podkreślić należy, że trudno stwierdzić dlaczego skarżący wywiódł, że prawidłowa ocena tych dokumentów winna prowadzić do wniosku, że spółka (...) sp. z o.o. została utworzona przez oskarżonego zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa,
w sytuacji gdy Sąd Rejonowy wyraził taką właśnie ocenę, a jedynie uznał, że oskarżony wykorzystał w tym celu najprostszy dostępny w przepisach, najszybszy sposób powołania do życia nowego podmiotu gospodarczego, umożliwiający założenie spółki bez dodatkowych formalności, w tym bez konieczności badania sytuacji finansowej firmy (...) przez rewidenta – co pozostaje poza sporem w tym postępowaniu. Zauważyć należy, że Sąd Rejonowy zasadnie na podstawie całokształtu dowodów ustalił, że spółka (...) sp. z o.o. nie rozpoczęła faktycznie działalności gospodarczej, posiadała jedynie wirtualne biuro w W., nie zatrudniała pracowników, nie odprowadzała składek na ZUS, ani nie posiadała żadnych środków trwałych. Istotne jest, że skarżący w apelacji nie podjął nawet próby zakwestionowania tych ustaleń faktycznych, z czego należy wnioskować, że uznał ja za prawidłowe, ale pominął w swoim wybiórczym wnioskowaniu o faktach, sugerującym bezzasadnie, że utworzenie przez oskarżonego spółki (...) sp. z o.o. miało na celu jedynie jej faktyczne funkcjonowanie i nie miało żadnego związku z późniejszym działaniami oskarżonego, podjętymi już w 2015 roku. Tymczasem pominięte przez skarżącego okoliczności są bardzo istotne w ocenie – w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego - rzeczywistych powodów utworzenia przez oskarżonego spółki (...) sp. z o.o., zwłaszcza przy uwzględnieniu sekwencji kolejnych podejmowanych przez M. K. (1) czynności, a więc przede wszystkim wniesienia aportem przedsiębiorstwa (...) do należącej do niego spółki (...) oraz następnie jedynie formalne zbycie wszystkich udziałów w tej spółce na rzecz obywatela Federacji Rosyjskiej.

Dodać należy, że wbrew stanowisku skarżącego, sam fakt, że w momencie tworzenia spółki (...) sp. z o.o. w dniu 25 listopada 2014 r., nie istniały jeszcze zobowiązania,
o których mowa w zarzutach, nie może mieć żadnego wpływu na ocenę kwestionowanych
w apelacji ustaleń, zwłaszcza w kontekście wyżej opisanych okoliczności dotyczących jedynie formalnego istnienia spółki (...) sp. z o.o. oraz kolejnych czynności jakie podjął oskarżony wykorzystując nowo założoną spółkę, a następnie zbywając ją. Skarżący przemilczał większość z tych okoliczności. Ponadto w tym kontekście należy zauważyć, że apelujący popadł w wewnętrzną logiczną sprzeczność swoich wywodów, bowiem z jednej strony na potwierdzenie zasadności zarzutu z pkt 2 apelacji, stwierdził, że spółka (...) sp. z o.o. (umowa spółki z dnia 25.11.2014 r.) została utworzona w czasie kiedy oskarżony nie zawierał umów z pokrzywdzonymi i nie zaciągał u nich zobowiązań, dlatego m.in. wnioski Sądu są błędne, a jednocześnie wielokrotnie w apelacji jej autor podkreślał, że zanim doszło do transakcji, o których mowa w zarzutach (od 30.01.2015r. do 08.10.2015 r.), oskarżony prowadził z pokrzywdzonymi długotrwałą udaną współpracę, co miałoby świadczyć na jego korzyść. Niezależnie od tego w momencie utworzenia przez oskarżonego spółki (...) sp. z o.o. (...) bez wątpienia miał już problemy z wywiązywaniem się z zaciąganych na bieżąco zobowiązań, co też stało się powodem tego, że (...) wdrożyło wobec niego program naprawczy i choć zwiększony mu został limit kredyt na zakupy to tylko dlatego, że jednocześnie ustanawiane były dodatkowe zabezpieczenia wierzytelności. Poza tym nie bez znaczenia w tych decyzjach były relacje towarzyskie oskarżonego z przedstawicielami (...) R.”, dzięki którym M. K. (1) darzony był większym zaufaniem, co w toku dalszej współpracy wykorzystał.

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd I instancji prawidłowo również ocenił znaczenie dokumentów obrazujących formalne zbycie przez oskarżonego spółki (...) sp. z o.o. oraz faktyczną rolę jaką w tej transakcji odegrał obywatel Federacji Rosyjskiej – P. S..

W niniejszym postępowaniu od początku nie był kwestionowany fakt, że oskarżony M. K. (1) w dniu 7 sierpnia 2015 r. działając w imieniu własnym oraz swojej żony, zawarł z P. S., obywatelem Federacji Rosyjskiej umowę sprzedaży wszystkich udziałów
w (...) sp. z o.o. za kwotę 5050 zł w formie pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym, jak również, że tego samego dnia M. K. (1) zawarł z P. S. umowę o spłacie zobowiązań ciążących na C. M. K. (1) wynikających z prowadzonej przez oskarżonego działalności gospodarczej. Ustalenie to przyjęte zostało w opisie czynu zarzuconego oskarżonemu w pkt 12, a Sąd Rejonowy również takie ustalenia poczynił, nie znajdując podstaw do zanegowania tego, że w dniu 7 sierpnia 2015 roku oskarżony i P. S. zawarli wskazane wyżej umowy. Rzecz w tym, że Sąd I instancji w pełni zasadnie doszedł do przekonania, że P. S. był tylko tzw. „słupem”, a nie rzeczywistym nabywcą firmy (...) sp. z o.o. i wszystkich ciążących na niej zobowiązań, a działania podejmowane przez oskarżonego z jego udziałem miały wyłącznie na celu uniknięcie odpowiedzialności za popełnione czyny. Wbrew stanowisku skarżącego, całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie w toku postępowania pierwszoinstancyjnego, był wystarczający do uznania, że transakcja z dnia 7 sierpnia 2015 r. miała jedynie formalny charakter, a jej celem było tylko stworzenie pozorów podjęcia przez oskarżonego działań mających na celu zabezpieczenie wszystkich wierzycieli podmiotu C. M. K. (1),
w sytuacji gdy faktycznie prowadziła ona do udaremnienia zaspokojenia wierzycieli oskarżonego. Sąd Okręgowy w pełni aprobuje obszerny wywód Sądu Rejonowego zawarty na str. 13-14 uzasadnienia zaskarżonego wyroku, prezentujący tok rozumowania Sądu Rejonowego jaki doprowadził go do poczynienia ustaleń o roli P. S. i charakterze transakcji z dnia 7 sierpnia 2015 r. Nie ma zatem powodu do powielania w tym miejscu argumentów Sądu I instancji, wskazać jednak należy, że skarżący pominął je w większości, skupiając się jedynie na zaprezentowaniu własnej wersji zdarzeń, sugerując jakoby Sąd I instancji poczynił takie ustalenia jedynie z powodu tego, że jedna z umów zawarta została w języku polskim, którego P. S. nie znał, w sytuacji gdy była to tylko jedna z istotnych okoliczności, którą Sąd Rejonowy słusznie miał na względzie. W świetle okoliczności ujawnionych w toku postępowania, na podstawie których Sąd I instancji poczynił ustalenia kwestionowane w zarzucie z pkt 3 apelacji, ale także w zarzutach z pkt 7 i 9 oraz mając dodatkowo na uwadze zarzut z pkt 1 apelacji, należy także przypomnieć, że udowodnienie nie zawsze musi oznaczać, że dane ustalenie ma zawsze wynikać z bezpośrednio z przeprowadzonych dowodów (np. przyznania się sprawcy, relacji bezpośredniego świadka czynu). Może ono także wypływać z nieodpartej logiki sytuacji stwierdzonej konkretnymi dowodami, jeżeli stanowi ona oczywistą przesłankę, na podstawie której do doświadczenie życiowe nasuwa jednoznaczny wniosek, że dana okoliczność faktyczna istotnie wystąpiła (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 4 października 1973 r., III KR 243/73, OSNKW 1974/2/33).

Odnosząc się do zarzutu podniesionego w pkt 4 apelacji, mając na względzie jego treść, stwierdzić należy, że przepis art. 410 k.p.k. zobowiązuje sąd orzekający do oparcia swojego rozstrzygnięcia na wszystkich okolicznościach ujawnionych w toku rozprawy głównej. Sąd powinien zatem dostrzegać i uwzględniać wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia dowody
i wynikające z nich okoliczności faktyczne. Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy orzekając w niniejszej sprawie wywiązał się z tych obowiązków, a przeciwne twierdzenia skarżącego nie mają żadnego merytorycznego uzasadnienia. Nieuprawnione jest twierdzenie autora apelacji, że Sąd Rejonowy dopuścił się obrazy art. 410 k.p.k. przez to, że pominął istotne okoliczności wynikające z uznanych za wiarygodne dokumentów, takich jak prowadzenie przez pokrzywdzonych z oskarżonym, długotrwałej współpracy gospodarczej oraz niewystępowanie przez szereg kontrahentów oskarżonego na drogę postępowania cywilnego celem wyegzekwowania wierzytelności. Uważna lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku zapewne mogłaby doprowadzić skarżącego do przekonania, że Sąd Rejonowy odniósł się w nim do podnoszonej przez obronę już w toku postępowania pierwszoinstancyjnego kwestii dotyczącej dochodzenia przez pokrzywdzonych swoich roszczeń w postępowaniu cywilnym i słusznie uznał, że okoliczność ta pozostawiona jest każdorazowo swobodnej decyzji wierzyciela i nie może mieć ona żadnego wpływu na ocenę oszukańczych działań kontrahenta (dłużnika) przez pryzmat znamion przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. W realiach niniejszej sprawy bez znaczenia jest również okoliczność, że oskarżony zanim dopuścił się oszustwa na szkodę pokrzywdzonych, prowadził z nimi udaną współpracę gospodarczą. Okoliczność tę również miał na względzie Sąd I instancji, a więc jej nie pominął, jednak wyraził słuszną ocenę, że powoływanie się przez obronę na wcześniejsze regulowanie płatności przez oskarżonego na rzecz pokrzywdzonych w 2012 r., czy też 2014 r. nie może zmienić oceny zachowania oskarżonego, które dotyczy transakcji przeprowadzanych w 2015 r. Nie sposób również zgodzić się ze skarżącym, że pokrzywdzeni z powodu tego, że wcześniej z nim współpracowali mieli świadomość jego sytuacji finansowej, a w związku z tym nie mogli zostać wprowadzeni w błąd. W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji słusznie przyjął, że współpraca w ramach grupy zakupowej (...) opierała się na wzajemnym zaufaniu i podparta była znajomościami między członkami, co niewątpliwie oskarżony wykorzystał. Podkreślić należy, że przestępstwo oszustwa z art. 286 § 1 k.k. polega właśnie na tym, że osoba pokrzywdzona pozostaje w zaufaniu do sprawcy i wierzy w jego zapewnienia, nie podejmując wielokrotnie stosownych sprawdzeń, w tym statusu kontrahenta uwidocznionego w (...). Poza tym nie ma znaczenia, czy pokrzywdzony mógł sprawdzić prawdziwość twierdzeń sprawcy, zatem czy mógł wykryć błąd przy dołożeniu choćby niewielkiej nawet staranności. Łatwowierność pokrzywdzonego nie wyłącza karygodności wprowadzenia go w błąd. W przypadku oskarżonego, który przez dłuższy okres współpracował z poszczególnymi kontrahentami, możliwe było wykorzystanie błędnego, bo już nieaktualnego, przekonania kontrahentów, że firma oskarżonego jest w dobrej kondycji finansowej, umożliwiającej realizację zaciąganych zobowiązań, właśnie m.in. z uwagi na tę – akcentowaną przez apelującego - wcześniejszą, udaną współpracę.

Reasumując, apelacja obrońcy w omawianej części stanowi jedynie polemikę z dokonaną przez Rejonowy oceną dowodów. Skarżący domaga się ich odmiennej oceny, korzystnej dla oskarżonego, jednak nie wskazuje żadnych rzeczowych argumentów, które podważałyby ocenę przedstawioną w tym zakresie w części motywacyjnej wyroku, a dokonanie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób odmienny od oczekiwań stron procesowych nie stanowi naruszenia przepisów art. 7 i 410 k.p.k. (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2014 r., II KK 17/14).

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność zarzutów podniesionych w pkt 2-4 apelacji skutkowała uznaniem wniosku za niezasadny.

Lp.

Zarzut

4

5. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na uznaniu, iż oskarżony wprowadził w błąd swoich kontrahentów w celu uzyskania korzyści majątkowej poprzez brak niezwłocznego zawiadomienia o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej pod firmą (...) i kontynuował po 8 lipca 2015 r. zamawianie towarów, podczas gdy Sąd I instancji na str. 8 uzasadnienia wskazuje, że oskarżony poinformował część swoich kontrahentów o formalnym zakończeniu bytu prawnego podmiotu C. w dniu 8 lipca 2015 r., tj. spółkę (...), spółkę (...), spółkę (...), E., T. E., a ponadto fakt formalnego zakończenia prowadzenia działalności gospodarczej pod firmą (...) został odnotowany w (...), do której pokrzywdzeni mieli otwarty dostęp.

6. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na uznaniu, że oskarżony w chwili popełnienia każdego z zarzucanych mu czynów obejmował swoją świadomością i zamiarem bezpośrednim kierunkowym wprowadzenie w błąd innego podmiotu oraz fakt, że doprowadzi go w ten sposób do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, podczas gdy nie zostało w postępowaniu wykazane ponad wszelką wątpliwość, że oskarżony podczas zawierania poszczególnych umów nie dysponował środkami, pozwalającymi na wywiązanie się ze zobowiązań lub możliwościami późniejszego uregulowania należności, a ponadto szereg umów oskarżony zawarł z pokrzywdzonymi, z którymi pozostawał w długoletnich stosunkach gospodarczych przed formalnym zaprzestaniem prowadzenia działalności gospodarczej pod firmą (...), a co za tym idzie mieli oni możliwość uzyskania informacji w zakresie bieżącej kondycji finansowej oskarżonego.

7. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na uznaniu, iż oskarżony z góry zakładał, że chce doprowadzić pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia ich mieniem oraz że po stronie oskarżonego występował zamiar kierunkowy ich oszukania, podczas gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że umowy z pokrzywdzonymi były zawierane dobrowolnie przez strony w ramach zasady swobody umów i z uwzględnieniem ryzyka podejmowania określonych czynności cywilnoprawnych, a oskarżony podejmował działania celem zabezpieczenia ich interesów poprzez zawarcie z P. S. umowy o spłacie wszystkich zobowiązań ciążących na C. M. K. (1), a co za tym idzie w chwili popełnienia zarzucanych mu czynów nie miał z góry powziętego zamiaru oszustwa.

8. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na uznaniu przez Sąd I instancji za iluzoryczne działania oskarżonego mające na celu zaciągnięcie kredytów bankowych w celu spłaty istniejącego zadłużenia, podczas gdy z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w szczególności z korespondencji mailowej wynika, iż oskarżony podejmował celowe działania zmierzające do pozyskania środków na spłatę zobowiązań, które to działania nie były wyłącznie działaniami abstrakcyjnymi, podejmowanymi za pomocą środków porozumiewania się na odległość lecz oskarżony spotykał się w siedzibach banku z jego pracownikami, podejmując stosowne ustalenia w tym zakresie, a rozmowy te nie byłyby podejmowane w sytuacji, w której banki obiektywnie uznałyby, iż oskarżony nie będzie dysponował środkami na spłatę przyszłego kredytu, co winno skutkować uznaniem braku wypełnienia przez oskarżonego znamienia umyślności, charakteryzującego przestępstwo z art. 286 § 1 kk oraz znamienia udaremnienia lub ograniczenia zaspokojenia wierzycieli charakteryzujące przestępstwo z art. 300 § 1 k.k.

9. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na uznaniu, iż oskarżony już w chwili powoływania do życia spółki (...) sp. z o.o. w dniu 25 listopada 2014 r. miał na celu przeniesienie na nią ciążących na nim zobowiązań, po to aby udaremnić tym samym zaspokojenie należności kontrahentów, podczas gdy w czasie utworzenia zgodnie z przepisami prawa spółki (...) sp. z o.o. pokrzywdzonym wymienionym w akcie oskarżenia nie przysługiwały wskazane tam wierzytelności, jak również oskarżony nie podejmował żadnych czynności, które zmierzałyby do zaprzestania prowadzenia działalności pod firmą (...), a ponadto podjął określone prawem czynności w postaci podpisania z P. S. umowy o spłacie zobowiązań , ciążących w późniejszym czasie na C. M. K. (1) celem zabezpieczenia interesów wszystkich wierzycieli, a nie udaremnienia ich zaspokojenia, w związku z czym swoim zachowaniem nie wypełnił ustawowych znamion przestępstwa z art. 301 § 1 kk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu Okręgowego, wbrew stanowisku autora apelacji, zaskarżony wyrok nie został wydany na podstawie błędnych ustaleń faktycznych, które miałyby dotyczyć okoliczności opisanych w powiązanych ze sobą ściśle zarzutach podniesionych w pkt 5-9 apelacji. Twierdzenia skarżącego w tym zakresie są bezzasadne i jako takie nie zasługiwały na uwzględnienie.

Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy poczynił bezbłędne ustalenia faktyczne,
w świetle których oskarżony M. K. (1) zrealizował wszystkie ustawowe znamiona zarzuconych mu przestępstw. Przedstawiony w części motywacyjnej zaskarżonego wyroku tok rozumowania Sądu I instancji jest wyczerpujący, wszechstronny i logiczny, dlatego zasługuje na pełną akceptację Sądu Okręgowego. Podniesione w apelacji obrońcy zarzuty do przyjętych
w zaskarżonym wyroku ustaleń, w żaden sposób ich nie podważają, tym bardziej, że ich istota sprowadza się jedynie do próby zakwestionowania stanowiska Sądu I instancji poprzez gołosłowną polemikę z ustaleniami Sądu i forsowanie własnego poglądu na istotne w sprawie okoliczności, do których to już częściowo Sąd Okręgowy odniósł się podając powody uznania za niezasadne zarzutów opartych na podstawie odwoławczej z art. 438 pkt 2 k.p.k., dlatego
w tym miejscu nie będą one szczegółowo rozważane.

Sąd Okręgowy uznał za bezzasadne wszelkie twierdzenia apelującego, które miały na celu dowiedzenie, że oskarżony nie zrealizował swoim zachowaniem znamion strony podmiotowej przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 k.k. (zarzuty z pkt 1-11 a/o). Tak więc zdaniem Sądu odwoławczego nie mają żadnego oparcia w okolicznościach ujawnionych w tej sprawie, wywody skarżącego podniesione w ramach zarzutów z pkt 5-8 apelacji, sprowadzające się do próby zanegowania ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, zgodnie z którymi oskarżony M. K. (1) chcąc uzyskać nienależną mu korzyść majątkową, działając z zamiarem bezpośrednim, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, prowadząc działalność gospodarczą pod nazwą C. M. G. (zarzuty z pkt 1-7 a/o) oraz po wyrejestrowaniu z dniem 8 lipca 2105 r. działalności gospodarczej pod nazwą C. M. G. (zarzuty z pkt 8-11 a/o), doprowadził pokrzywdzonych opisanych w zarzutach, do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą celowego wprowadzenia ich w błąd co do zamiaru wywiązania się z płatności za zakupione towary.

Nie zyskało akceptacji Sądu Okręgowego wyrażone przez skarżącego stanowisko, zgodnie z którym skutek w postaci niespłaconych zobowiązań wobec kontrahentów i zaciąganie przez oskarżonego kolejnych zobowiązań w tym okresie był wyłącznie konsekwencją przejściowych kłopotów finansowych prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, a nie jego celowego oszukańczego działania (str. 10 i 11 apelacji) oraz, że nie zostało w postępowaniu wykazane ponad wszelką wątpliwość, że oskarżony w chwili zawierania poszczególnych umów nie dysponował środkami, pozwalającymi na wywiązanie się ze zobowiązań lub możliwościami późniejszego uregulowania należności (str. 4 apelacji).

Zdaniem Sądu odwoławczego, powyższe twierdzenia skarżącego pozostają jedynie gołosłownymi wywodami, które nie mają oparcia w dowodach oraz w zasadach logiki
i doświadczenia życiowego, zwłaszcza przy uwzględnieniu całokształt zachowania oskarżonego poprzedzającego poszczególne transakcje oraz następującego po ich zrealizowaniu przez jego kontrahentów. Nadmienić należy, że skarżący nie odniósł się w żaden sposób do zachowania oskarżonego polegającego na tym, że po zawarciu umów przestawał on kontaktować się z pokrzywdzonymi, nie odbierał telefonów od osób nimi zarządzających, nie odpowiadał na ponaglenia i wezwania do zapłaty. Sąd I instancji miał jednak na względzie wszystkie okoliczności istotne dla ustalenia zamiaru oskarżonego, w tym poprawnie ocenił kluczową dla ustalenia odpowiedzialność karnej M. K. (1) kwestię, a mianowicie czy w okresie w którym zaciągał zobowiązania wobec pokrzywdzonych podmiotów miał on realną możliwość wywiązania się z przyjętych na siebie zobowiązań. Sąd Rejonowy zasadnie wykazał, że M. K. (1) takich możliwości wówczas już nie posiadał i oskarżony zawierając w jej imieniu umowy na zakup towarów miał tego świadomość, a jeśli tak, to działał z góry powziętym zamiarem wprowadzenia w błąd swoich kontrahentów i doprowadzenia ich niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Na skutek zawieranych transakcji zobowiązywał się bowiem do spełnienia świadczenia wzajemnego, tj. do zapłaty za dostarczony towar, którego spełnienie nie było obiektywnie możliwe, dlatego też w rzeczywistości do zapłaty nie dochodziło. Na ocenę tą nie może mieć żadnego wpływu akcentowana przez skarżącego okoliczność, że oskarżony w tym samym czasie na bieżąco regulował należności w stosunku do Urzędu Skarbowego oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Podobnie, nie mogły wywołać rezultatu oczekiwanego przez skarżącego jego twierdzenia o tym, że kontrahenci zawierali z oskarżonym umowy dobrowolnie z uwzględnieniem ryzyka podejmowania określonych czynności cywilnoprawnych (str. 4 i 9 apelacji), a sam oskarżony podejmował realne, a nie jedynie iluzoryczne działania mające na celu pozyskanie środków na spłatę zobowiązań. Bez wątpienia żaden z kontrahentów nie zawarłby z oskarżonym umowy gdyby wiedział o tym, że nie dysponuje on środkami na zapłatę za zamówiony towar, a próba twierdzenia, że pokrzywdzeni dobrowolnie w takich warunkach przystępowali do współpracy handlowej z oskarżonym, nie może być skuteczna, nie tylko dlatego, że nie znajduje oparcia w zeznaniach przedstawicieli pokrzywdzonych podmiotów, co do których oceny skarżący nie sformułował żadnych zarzutów, ale także dlatego, że jest sprzeczna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Nadmienić należy w tym kontekście, że słusznie Sąd Rejonowy miał na względzie, że oskarżony nie poinformował niezwłocznie wszystkich swoich kontrahentów o zakończeniu bytu prawnego podmiotu C. w dniu 8 lipca 2015 r., z kolei do poinformowania o tym części z nich, tj. (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o., E. (...) sp. z o.o, (...) sp. jawna, (...) sp. z o.o., doszło w datach następujących już po zawarciu transakcji opisanych w zarzutach z pkt 5, 6, 7, 9 i 10 a/o.

Podkreślić należy dodatkowo, że oskarżony zapewniając reprezentantów pokrzywdzonych podmiotów gospodarczych o możliwości zapłaty za zamówiony towar, gdy tymczasem w chwili zawierania umowy i odbierania zamówionych towarów nie miał takiej możliwości, a zapłatę mógłby zrealizować tylko przy korzystnym dla siebie zbiegu okoliczności, a w wypadku jego nienastąpienia do zapłaty by nie doszło, wbrew woli i wiedzy pokrzywdzonych, przerzucił na nich całe ryzyko finansowe zawieranych kontraktów, doprowadzając ich przedstawicieli do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci towarów, za które nie otrzymali zapłaty. Dla oskarżonego musiało być oczywiste, że sam fakt prowadzenia działalności gospodarczej nie warunkuje mu sukcesu gospodarczego i trudno wymagać, by inne istniejące na rynku firmy były podporządkowane interesom oskarżonego. Jak wynika z twierdzeń obrony, zła sytuacja finansowa M. K. (1) nie była spowodowana zdarzeniem nagłym, lecz narastała z upływem czasu. Oskarżony wiedząc o utracie płynności finansowej, nadal dokonywał zamówień u pokrzywdzonych. Dla odpowiedzialności oskarżonego bez znaczenia są przyczyny niepowodzenia gospodarczego jego działalności gospodarczej. Istotne jest to, że odbierając towar zamówiony od pokrzywdzonych nie tylko przerzucił na nich ryzyko prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, ale w konsekwencji obciążył ich pełnymi konsekwencjami finansowymi tych działań, wykorzystując przy tym, opisane już wyżej, zaufanie pokrzywdzonych wypracowane w czasie gdy współpracował z nimi wywiązując się z zaciągniętych zobowiązań.

Nie można zgodzić się również z zarzutami obrońcy skierowanymi przeciwko tym ustaleniom poczynionym przez Sąd Rejonowy, które stały się podstawą przypisania oskarżonemu czynu z art. 301 § 1 k.k.

Zupełnie bezzasadne jest podejmowanie przez skarżącego próby obalenia tego zarzutu poprzez negowanie ustaleń Sądu Rejonowego dotyczących faktycznych powodów utworzenia przez oskarżonego w dniu 25 listopada 2014 r. spółki (...) sp. z o.o., jak również poprzez wskazywanie na fakt, że w momencie utworzenia tej spółki nie istniały jeszcze wierzytelności opisane w akcie oskarżenia. Z uwagi na fakt, że okoliczności te były podnoszone przez skarżącego także na wykazanie zasadności zarzutów naruszenia art. 7 k.p.k., Sąd Okręgowy szczegółowo odniósł się już do nich motywując nieuwzględnienie zarzutów opartych na podstawie odwoławczej z art. 438 pkt 2 k.p.k. Dodać należy, że to, iż oskarżony w dniu 8 lipca 2015 r. przeniósł na spółkę (...) sp. z o.o. wszystkie składniki swojego majątku w postaci przedsiębiorstwa (...), a następnie sprzedał tę spółkę w dniu 7 sierpnia 2015 r. na rzecz obywatela Federacji Rosyjskiej, jest w tej sprawie bezsporne, podobnie jak i fakt, że w dniu 8 lipca 2015 r. oskarżony był dłużnikiem wszystkich wierzycieli wskazanych w opisie omawianego czynu. Wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd Rejonowy słusznie ustalił, że
w wyniku powyższych dwóch transakcji oskarżony celowo udaremnił zaspokojenie swoich wierzycieli, gdyż najpierw przeniósł swoje przedsiębiorstwo (...) na rzecz spółki (...) sp. z o.o., która faktycznie nie prowadziła do tego momentu żadnej działalności gospodarczej, a następnie w krótkim czasie, sprzedał tę spółkę na rzecz P. S., który był jedynie figurantem, niezbędnym do stworzenia przez oskarżonego pozorów podjęcia działań w ochronie swoich wierzycieli, podczas gdy faktycznie, zgodnie z zamiarem oskarżonego, doprowadziły one do udaremnienia zaspokojenia ich należności. Kwestia ustaleń Sądu Rejonowego odnoszących się do roli P. S. i charakteru transakcji z sprzedaży na jego rzecz udziałów w spółce (...) sp. z o.o., została już omówiona w niniejszym uzasadnieniu, dlatego w tym miejscu bezcelowe byłoby ponowne odnoszenie się do argumentów skarżącego negujących bezzasadnie, prawidłowe stanowisko Sądu I instancji w tym przedmiocie, które jest kluczowe w ocenie realizacji przez oskarżonego znamion czynu zabronionego z art. 301 § 1 k.k.

Reasumując, poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne w zakresie sprawstwa
i winy oskarżonego w zakresie wszystkich czynów przypisanych oskarżonemu są prawidłowe, zaś zawarte w apelacji zarzuty nie podważają zasadności wydanych w tym zakresie rozstrzygnięć.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W ocenie Sądu odwoławczego, wbrew twierdzeniom skarżącego, Sąd I instancji nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych we wskazywanym przez niego zakresie, które miałyby skutkować koniecznością uniewinnienia oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów. Ustalenia faktyczne w sprawie zawsze są pochodną oceny dowodów dokonanej przez sąd orzekający. Zgromadzone w sprawie dowody zostały ocenione z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, co w konsekwencji pozwoliło na dokonanie prawidłowych ustaleń i wyprowadzenie słusznych wniosków o tym, że wina i sprawstwo oskarżonego w zakresie wszystkich zarzuconych mu czynów są niewątpliwe.

Lp.

Zarzut

5

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na treść orzeczenia, polegający na uznaniu, iż stopień winy oraz stopień społecznej szkodliwości czynów oskarżonego są znaczne, co spowodowało orzeczenie wobec oskarżonego kary rażąco niewspółmiernie surowej w wymiarze odpowiednio trzech lat pozbawienia wolności za czyny z pkt od 1 do 11 popełnione w ramach ciągu przestępstw na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 91 § 2 kk oraz kary w wymiarze roku pozbawienia wolności za czyny z punktu 12 na podstawie art. 300 § 1 kk oraz w wyniku powyższego, kary łącznej w wymiarze trzech lat i sześciu miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy należyte uwzględnienie i nadanie odpowiedniego znaczenia występującym w sprawie okolicznościom, takim jak: działanie oskarżonego w warunkach kontynuowania współpracy gospodarczej z pokrzywdzonymi, podejmowanie działań celem zabezpieczenia interesów pokrzywdzonych, dobrowolność i swoboda pokrzywdzonych w zakresie zawierania z oskarżonym umów, chęć spłaty ciążących na nim zobowiązań i ich realna sukcesywna i proporcjonalna spłata, warunki osobiste oskarżonego, postawa sprawcy, wskazująca na brak lekceważenia obowiązującego porządku prawnego, wysokość szkody, winno spowodować orzeczenie w stosunku do oskarżonego łagodniejszych kar jednostkowych, pozwalających na warunkowe zawieszenie wykonania kary łącznej, tym bardziej, że Sąd I instancji nie poczynił ustaleń w zakresie tego, czy istnieje niebezpieczeństwo powrotu oskarżonego do przestępstwa.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Alternatywny zarzut podniesiony przez skarżącego, skierowany przeciwko rozstrzygnięciom o karach jednostkowych pozbawienia wolności i o karze łącznej pozbawienia wolności, skonstruowany został jako zarzut mieszany, bowiem autor apelacji oparł go na dwóch podstawach odwoławczych, tj. z art. 438 pkt 3 i 4 k.p.k. Stwierdzić jednak należy, że mimo podniesienia w pierwszej kolejności przez obrońcę oskarżonego, że Sąd Rejonowy dopuścił się uchybienia w postaci błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę wyroku poprzez uznanie, że stopień winy oskarżonego oraz stopień społecznej szkodliwości czynów oskarżonego są znaczne, zastrzeżenie to nie zostało szczegółowo umotywowane, a całość uzasadnienia omawianego zarzutu poświęcona została argumentacji zmierzającej do wykazania uchybienia w postaci rażącej niewspółmierności orzeczonych kar jednostkowych pozbawienia wolności i kary łącznej, dlatego omawiany zarzut rozpoznany został jako zarzut z art. 438 pkt 4 k.p.k. Nadmienić jedynie należy, że Sąd Okręgowy dokonując całościowej kontroli odwoławczej kwestionowanych rozstrzygnięć, uznał, że Sąd Rejonowy prawidłowo ocenił zarówno stopień winy oskarżonego, jak i stopień społecznej szkodliwości popełnionych przez niego czynów.

Podniesiony zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonych kar pozbawienia wolności okazał się jedynie częściowo zasadny, o tyle tylko, że skutkował złagodzeniem kary orzeczonej w pkt I wyroku oraz ukształtowaniem na nowo kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze znacznie niższym od orzeczonego przez Sąd I instancji. Nie było natomiast żadnych podstaw do uwzględnienia w całości omawianego zarzutu, nie tylko dlatego, że nie wszystkie argumenty podniesione na jego poparcie są trafne, ale także z uwagi na oczywistą wadliwość wniosków apelacyjnych, która budzi wręcz zdziwienie mając na uwadze, że autorem apelacji jest fachowy podmiot. W żadnym wypadku nie jest tak, jak to wskazał skarżący w apelacji, że: „wniosek apelującego w zakresie zmiany orzeczenia w części dotyczącej kary będzie odpowiadać literze prawa” (str. 13 apelacji). Jest wręcz przeciwnie, bowiem gdyby Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w zakresie orzeczenia o karze zgodnie z wnioskiem apelacyjnym, dopuściłby się rażącego naruszenia prawa. Podkreślić należy, iż nie można orzekać w jednym postępowaniu kar jednostkowych pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia i z warunkowym zawieszeniem jej wykonania – jak tego domagał się skarżący (mając być może na względzie błędnie powołany w apelacji art. 89 § 1 k.k. mający zastosowanie jedynie do wyroku łącznego), a następnie kary łącznej z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, a już wskazanie we wniosku różnych okresów próby, tj. roku w przypadku kary za czyn z pkt 12 i trzech lat w odniesieniu do kary łącznej, można ocenić jedynie w kategorii nieporozumienia. Należy podkreślić, że w przypadku orzekania o karze łącznej w jednym postępowaniu, instytucję warunkowego zawieszenia stosuje się do kary łącznej, a nie do poszczególnych kar wymierzonych za przestępstwa pozostające w zbiegu. Słuszny jest i aktualny pogląd Sądu Najwyższego że: „Przepis art. 89 § 1 k.k. dotyczy orzekania o karze łącznej w ramach wyroku łącznego. Nie dotyczy on zatem orzekania o karze łącznej w razie jednoczesnego sądzenia sprawcy kilku przestępstw pozostających w zbiegu realnym. W wypadku wymierzania kary łącznej, orzekanej za pozostające w zbiegu realnym i sądzone w tym samym postępowaniu przestępstwa, ewentualne warunkowe zawieszenie wykonania kary, określone w art. 69 k.k., sąd stosuje co do kary łącznej, nie zaś co do poszczególnych kar za zbiegające się przestępstwa. W tym ostatnim wypadku warunkowe zawieszenie wykonania kary łącznej oznacza jednak – implicite – iż sąd zastosował instytucję warunkowego zawieszenia wykonania także do poszczególnych kar jednostkowych, wymierzonych za zbiegające się przestępstwa” (zob.: uchwała Sądu Najwyższego z 21 listopada 2001 r., I KZP 14/01, OSNKW 2002/1–2, poz. 1). Ponadto w sytuacji gdy skarżący domagał się orzeczenia wobec oskarżonego kar jednostkowych pozbawienia wolności w wymiarze odpowiednio: 7 miesięcy i 3 miesięcy, wnioskowanie o orzeczenie wobec oskarżonego kary łącznej w wymiarze roku pozbawienia wolności, jest rażąco sprzeczne z treścią art. 86 § 1 k.k., zgodnie z którym Sąd wymierza karę łączną w wymiarze od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, co oznacza, że przy tak sformułowanym w apelacji żądaniu w zakresie wymiaru kar jednostkowych, maksymalnym dopuszczalnym wymiarem kary łącznej byłaby kara 10 miesięcy pozbawienia wolności, a nie kara roku pozbawienia wolności, jak to zostało wskazane we wniosku apelacyjnym.

Niezależnie od powyższych wadliwości wniosków apelacyjnych, należy stwierdzić, że Sąd Okręgowy uznał, że rację ma skarżący o ile twierdzi, że orzeczona przez Sąd Rejonowy w pkt I zaskarżonego wyroku kara za ciąg przestępstw z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k., jest rażąco niewspółmiernie surowa w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. Nie sposób jednak zaakceptować oceny skarżącego, że kara ta byłaby sprawiedliwa i uwzględniająca wszystkie dyrektywy wymiary kary, gdyby została orzeczona w wymiarze 7 miesięcy. Autor apelacji postulując orzeczenie kary pozbawienia wolności w tym wymiarze, zdaje się nie dostrzegać,
że dolną granicą ustawowego zagrożenia za czyn z art. 286 § 1 k.k. jest kara 6 miesięcy pozbawienia wolności, a ciąg przestępstw, jakiego dopuścił się oskarżony składa się aż
z jedenastu występków realizujących znamiona tego przepisu. Już tylko z tego powodu wnioskowany przez skarżącego wymiar kary jest nie do przyjęcia, gdyż oznaczałby on niczym nie uzasadnione rażąco łagodne potraktowanie oskarżonego, zwłaszcza uwzględniając zakres przestępczej działalności oskarżonego objętej czynami z pkt 1-11 aktu oskarżenia, znaczny stopień winy oskarżonego i znaczny stopień społecznej szkodliwości tych czynów, przemyślane i zaplanowane działanie, a także karalność oskarżonego. Apelujący dążąc do spowodowania orzeczenia kary niemalże równej dolnemu progowi ustawowego zagrożenia, powołuje się na bliżej nie określoną postawę oskarżonego, sytuację osobistą, rodzinną i majątkową oskarżonego, nie wskazując jakie konkretnie przesłanki ma w tym zakresie na myśli, więc Sąd odwoławczy nie ma tu przedmiotu do szerszego badania. Ponadto bez znaczenia w omawianym zakresie jest fakt, że pokrzywdzeni mają możliwość dochodzenia swoich roszczeń na drodze postępowania cywilnego.

Uznając, że orzeczona w pkt I wyroku kara jest rażąco surowa, a jednocześnie że kara wnioskowana przez apelującego jest rażąco łagodna, Sąd Okręgowy kierował się dyrektywami określonymi w art. 53 k.k. Sąd odwoławczy przede wszystkim baczył by dolegliwość kary nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Sąd uwzględnił motywację i sposób zachowania się oskarżonego, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw występków, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu.

Z uwagi na powyższe, Sąd Okręgowy obniżył orzeczoną w pkt I wyroku wobec oskarżonego M. K. (1) karę pozbawienia wolności do 2 lat.

Apelacja obrońcy M. K. (1) oceniona została jako niezasadna w zakresie zarzutu niewspółmierności kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze roku za czyn z art. 301 § 1 k.k . Okoliczności wzięte pod uwagę przy tym rozstrzygnięciu, wskazane przez Sąd orzekający są kompletne i przekonujące. Szczególnie istotny jest tu znaczny stopień winy
i społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu, liczba pokrzywdzonych wierzycieli, działanie przez oskarżonego w sposób przemyślany i zaplanowany, a także karalność oskarżonego. Podkreślić należy, że możliwym było wymierzenie M. K. (1) za ten czyn kary pozbawienia wolności do 5 lat, więc Sąd Rejonowy i tak wykorzystał sankcję w niewielkim zakresie, co sprawia, że brak jest podstaw do ingerencji w omawiane orzeczenie przez Sąd odwoławczy.

W następstwie złagodzenia kary jednostkowej pozbawienia wolności orzeczonej w pkt I wyroku, Sąd odwoławczy rozwiązał orzeczoną w pkt II wyroku wobec oskarżonego karę łączną pozbawienia wolności i na podstawie art. 91 § 2 k.k. na nowo wymierzył oskarżonemu karę łączną pozbawienia wolności orzekając ją w wymiarze 2 lat i 6 miesięcy. Karę tą Sąd Okręgowy ukształtował w oparciu o te same kryteria, na których opierał się Sąd Rejonowy ustalając łączny wymiar kary pozbawienia wolności, a więc głównie mając na względzie poziom związku podmiotowo-przedmiotowego zbiegających się przestępstw, który uzasadniał zastosowanie zasady asperacji. Za sprawiedliwą karę Sąd Okręgowy uznał łączną karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, która to w prawidłowy sposób uwzględnia rozmiar przestępczej działalności oskarżonego, społeczną szkodliwość jego zachowania się, powinna być odebrana w społeczeństwie jako sprawiedliwa odpłata za popełnione przez oskarżonego przestępstwa, kształtując przy tym opinię o nieopłacalności popełnienia czynów zabronionych oraz - Sąd Okręgowy wyraża taką nadzieję - spełni swe cele wobec oskarżonego zmuszając do właściwej refleksji nad swoim postępowaniem. Nadmienić trzeba, że mając na względzie wymiar orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności, za bezprzedmiotowe należy uznać odnoszenie się do wniosku skarżącego o orzeczenie tej kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w części dotyczącej kary poprzez:

1.  wymierzenie oskarżonemu za czyny z punktów od 1 do 11 popełnione w ramach ciągu przestępstw kary 7 miesięcy pozbawienia wolności;

2.  wymierzenie za czyn opisany w punkcie 12 wyroku kary 3 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres jednego roku próby;

3.  wymierzenie w punkcie II wyroku, na podstawie art. 85 § 1 i 2 k.k. oraz art. 86 § 1 k.k. w zw. z art. 89 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. karę łączną 1 roku pozbawienia wolności w zawieszeniu na 3 lata okresu próby.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek okazał się częściowo zasadny w zakresie w jakim skarżący wnioskował o obniżenie kary jednostkowej za ciąg przestępstw z pkt 1-11 a/o oraz o obniżenie wymiaru kary łącznej, w pozostałym zakresie wnioski były nieuzasadnione z przyczyn wyżej już opisanych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

-----------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

----------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zawarte w pkt I zaskarżonego wyroku: skazanie oskarżonego za czyny z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k. popełnione w ramach ciągu przestępstw oraz za czyn z art. 301 § 1 k.k., wymierzenie oskarżonemu na podstawie art. 33 § 2 k.k. kary grzywny oraz wymierzenie oskarżonemu kary roku pozbawienia wolności za czyn z art. 301 § 1 k.k., a także orzeczenie o kosztach postępowania przed Sądem I instancji.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powody utrzymania wyroku w powyższym zakresie opisano powyżej w toku wskazywania powodów uznania za bezzasadne poszczególnych zarzutów podniesionych w apelacji.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

1.  Rozwiązanie orzeczonej w pkt II wyroku wobec oskarżonego M. K. (1) kary łącznej pozbawienia wolności.

2.  Przyjęcie jako podstawy skazania czynów przypisanych oskarżonemu M. K. (2) w pkt I wyroku popełnionych w ramach ciągu przestępstw – art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk oraz art. 286 § 1 kk.

3.  Obniżenie orzeczonej w pkt I wyroku wobec oskarżonego M. K. (1) kary pozbawienia wolności do 2 lat.

4.  Wymierzenie oskarżonemu na podstawie art. 91 § 2 k.k. kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach zmiany

Zmiany wskazane wyżej w pkt 1, 3 i 4 wynikały z uznania za częściowo zasadny podniesiony w apelacji zarzut oparty na podstawie odwoławczej z art. 438 pkt 4 k.p.k. Zmiana wskazana wyżej w pkt 2 wynika, z faktu, iż Sąd Rejonowy skazując oskarżonego za czyny z pkt 1-11, słusznie kwalifikując je jako występki z art. 286§ 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk, nie wskazał podstawy prawnej skazania oskarżonego M. K. (1).

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III i IV

Przedmiotem postępowania odwoławczego była wyłączenie apelacja obrońcy oskarżonego. Z racji jej nieuwzględnienia wydatki postępowania odwoławczego
w całości obciążają oskarżonego. Dotyczy to także kosztów reprezentowania pokrzywdzonego przez profesjonalnego pełnomocnika, który złożył stosowny wniosek. W konsekwencji Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz (...) Grupy (...) kwotę 840 zł odpowiadającą stawce podstawowej
( § 11 ust. 2 pkt 4 i ust 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych - Dz. U. z 2018 r., poz. 265 ze zm.).

Z uwagi na brak wskazanych w art. 624 § 1 k.p.k. przesłanek do zwolnienia oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych, Sąd Okręgowy zasądził na podst. art. 627 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. i art. 636 § 1 k.p.k. koszty sądowe od skazanego na rzecz Skarbu Państwa.

7.  PODPIS