Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 10 marca 2020 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie XI Wydział Gospodarczy w następującym składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Dariusz Plewczyński

Protokolant: Agata Trawka

po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2020 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa P. M.

przeciwko (...) w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) w W. na rzecz powoda P. M. kwotę 681 zł (sześćset osiemdziesiąt jeden zł) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 12 września 2016 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 343zł (trzysta czterdzieści trzy zł) tytułem zwrotu kosztów procesu.

XI GC 1228/19

UZASADNIENIE

Sprawa rozpoznawana była w postępowaniu „zwykłym”

Pozwem z dnia 5 czerwca 2019 r. P. M. wniósł przeciwko (...) w W. o zapłatę kwoty 1581 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 12 września 2016 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu, powód wskazał, iż jako nabywca wierzytelności przysługującej poszkodowanemu zdarzeniem drogowym dochodzi dalszego odszkodowania tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego z którego skorzystał poszkodowany.

Nakazem zapłaty z dnia 1 lipca 2019 r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin-Centrum w Szczecinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany zakwestionował roszczenie co do zasady jak i co do wysokości, w szczególności zakwestionował okres najmu jak i jego stawkę, wskazując na złożenie poszkodowanemu oferty zorganizowania najmu pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela sprawcy szkody.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 28 czerwca 2016 r. doszło do zdarzenia drogowego w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazdu marki V. (...) nr rej. (...) należący do P. W.. Sprawca zdarzenia legitymował się ważną umowa ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) w W..

Bezsporne.

Poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy szkody, który przyjął na siebie odpowiedzialność i wszczął postępowanie likwidacyjne. W trakcie zgłoszenia szkody poszkodowana została poinformowana o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego. Wskazano jej wypożyczalnie ale nie podano żadnych szczegółów najmu.

Dnia 2 lipca 2016 r. poszkodowany zawarł z powodem umowę cesji wierzytelności, na podstawie której przelał na rzecz powoda wierzytelność przysługująca mu z tytułu zdarzenia z dnia 28 czerwca 2016 r. w stosunku do (...) w W.. Pismem z dnia 15 lipca 2016 r. powód działając w imieniu poszkodowanego wniósł o ponowną weryfikację kosztorysu naprawy i uwzględnienie kolejnej części w kosztorysie. Dnia 20 lipca 2016 r. poszkodowany oddał uszkodzony pojazd do warsztatu naprawczego i tego samego dnia zawarł z powodem umowę najmu pojazdu zastępczego marki (...) nr rej. (...). W umowie najmu strony ustaliły dobową stawkę najmu na kwotę 150 zł brutto.

Dowód:

- druk zgłoszenia szkody k. 57-59

- pismo z dnia 30 czerwca 2016 r k. 60;

- dokumentacja fotograficzna k. 61-62;

- umowa cesji z dnia 2 lipca 2016 r. k. 19;

- pismo z dnia 15 lipca 2016 r. k. 22-23;

- harmonogram naprawy k. 20;

- umowa najmu z dnia 20 lipca 2016 r. k. 17-18;

- zeznania P. M. k. 103;

- akta szkody, w tym nagranie zgłoszenia szkody płyta CD k. 63

Dnia 2 sierpnia 2016 r. zakończono naprawę pojazdu poszkodowanego, tego samego dnia poszkodowany zwrócił powodowi wynajęty pojazd zastępczy, wobec czego powód wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 1950 zł brutto tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres 13 dni, przy dobowej stawce najmu wynoszącej 150 zł brutto.

Dowód:

- harmonogram naprawy k. 20;

- faktura VAT nr (...) k. 21;

Pismem z dnia 9 sierpnia 2016 r. powód dokonał zgłoszenia wierzytelności ubezpieczycielowi sprawcy szkody, wnosząc o przyznanie odszkodowania w wysokości wynikającej z faktury VAT za najem pojazdu zastępczego.

Dowód:

- pismo z dnia 9 sierpnia 2016 r. k. 24;

Pismem z dnia 14 września 2016 r. powód ponownie zwrócił się do pozwanego towarzystwa ubezpieczeń o zapłatę kwoty 1950 zł w związku z brakiem odpowiedzi na zgłoszenie wierzytelności.

Dowód:

- pismo z dnia 14 września 2016 r. k. 25;

Decyzją z dnia 20 września 2016 r. pozwane towarzystwo ubezpieczeń przyznało powodowi odszkodowanie w kwocie 369 zł tytułem najmu pojazdu zastępczego, uznając za uzasadniony okres najmu 3 dni, przy dobowej stawce najmu zweryfikowanej do kwoty 123 zł brutto. W uzasadnieniu wskazano na poinformowanie poszkodowanego o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela sprawcy szkody.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 20 września 2016 r. k. 26-27;

Pismem z dnia 29 stycznia 2019 r. powód wezwał pozwane towarzystwo ubezpieczeń do zapłaty kwoty 1581 zł w terminie do dnia 12 lutego 2019 r. tytułem dalszego odszkodowania wynikającego z kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 29 stycznia 2019 r. k. 28;

- dowód nadania k. 31;

Decyzją z dnia 22 lutego 2019 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody odmówił wypłaty dalszego odszkodowania, podtrzymując swoje dotychczasowej stanowisko.

Dowód:

- decyzja (...) z dnia 28 czerwca 2016 r. k. 32;

Wypożyczalnia współpracująca z pozwanym złożyła oświadczenie zgodnie z którym w okresie szkody dysponowała pojazdem zastępczym odpowiadającym klasie pojazdu wynajętego, przy dobowej stawce wynoszącej 89,43 zł netto/doba przy wynajmie do 4 dni oraz przy stawce 81,30 zł netto/doba przy wynajmie powyżej 5 dni.

Dowód:

- oświadczenie z dnia 18 lipca 2019 r. k. 40;

Rynkowe stawki za najem pojazdu zastępczego porównywalnego standardem do pojazdu uszkodzonego dla opcji rozliczeń bezgotówkowych w kresie 2016 r. przy wynajmach jednorazowych wynosiły:

- dla pojazdu klasy pojazdu poszkodowanego (...)- 179-219 zł netto/doba;

- dla pojazdu klasy pojazdu wynajmowanego C_ 137-167 zł netto/doba.

Uzasadniony czas naprawy pojazdu, a tym samym uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego wynosił 7 dni. Uszkodzenia pojazdu były niewielkie, pojazd po zdarzeniu ubezpieczeniowym był „jezdny”.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego M. M. k. 111-133, 152;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest uzasadnione w części.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowił art. 822 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Odpowiedzialność pozwanego towarzystwa ubezpieczeń wynikała również z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązkiem odszkodowawczym ubezpieczyciela wobec poszkodowanego są objęte wszelkie postaci szkody wyrządzone tej osobie, a więc zarówno szkody na osobie, jak i szkody na mieniu, co wynika z art. 34 ust. 1 powołanej ustawy.

Bezspornym jest, iż pojazd sprawcy wypadku, w którym doszło do uszkodzenia pojazdu ubezpieczony był od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Również bezsporna jest osoba poszkodowanego.

Pozwana wypłaciła dotychczas odszkodowanie w kwocie 369zł za 3 dni przy stawce 123zł brutto. Spór dotyczy więc nie zasady ale wysokości odszkodowania.

Zgodnie z art. 509 §1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Natomiast zgodnie § 1 art. 510 k.c. umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Jeżeli zawarcie umowy przelewu następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, z zapisu zwykłego, z bezpodstawnego wzbogacenia lub z innego zdarzenia, ważność umowy przelewu zależy od istnienia tego zobowiązania (§2). Stosownie do art. 882 §4 k.c. poszkodowany może dochodzić odszkodowania bezpośrednio od ubezpieczyciela sprawcy. Jest to samodzielne odrębne roszczenie, które może być przedmiotem obrotu. Fakt nabycia wierzytelności przez powoda wynika z przedstawionej umowy cesji i nie był kwestionowany przez pozwaną.

W niniejszej sprawie w zamian za udostępnienie pojazdu powód nabył względem ubezpieczyciela roszczenie o odszkodowanie. Taka forma rozliczenia wynika z treści umowy cesji jak również z wyjaśnień poszkodowanego. Podobnych spraw przed tutejszym Sądem, w których powód dochodzi nabytych wierzytelności odszkodowawczych z tytułu najmu pojazdu jest wiele trudno więc mówić o jakiejś pozorności. Powód zapewnił poszkodowanemu spokojne korzystanie z pojazdu zastępczego przez cały okres najmu, a więc wykonał swoje obowiązki jako wynajmującego. Najemca w tym zakresie żadnych uwag nie zgłaszał.

Świadczeniem wzajemnym poszkodowanego w niniejszej sprawie nie było świadczenie pieniężne, lecz przeniesienie wierzytelności. Zawarcie tego typu umowy nie budzi wątpliwości w płaszczyźnie normy art. 353 ¹ k.p.c. Umowa taka spotykana jest często w praktyce tzw. likwidacji szkód komunikacyjnych. Zaletą tego rodzaju rozliczenia (określanego często w praktyce jako „bezgotówkowa likwidacja szkody") jest atrakcyjna dla poszkodowanego forma, która ogranicza ryzyko uzyskania odszkodowania nie pokrywającego w całości poniesionych kosztów. Przedstawiona forma rozliczeń między poszkodowanym i wynajmującym nie pozwala na przyjęcie, by koszty wskazane przez powoda w fakturze VAT mogły być uznane za równowartość kosztów poniesionych przez poszkodowanego czy też kosztów koniecznych do naprawienia szkody poniesionej przez poszkodowanego w wyniku zdarzenia, za które pozwany ponosi odpowiedzialność. Wartość wynagrodzenia powoda nie stanowiła przedmiotu negocjacji, skoro założeniem transakcji między tymi podmiotami było, iż powód otrzyma wynagrodzenie w postaci przelewu wierzytelności w stosunku do ubezpieczyciela.

Przy przyjęciu modelu rozliczeń stosowanego przez stronę powodową polegającego na kumulowaniu się podmiotu uprawnionego do otrzymania odszkodowania (w następstwie nabycia roszczeń z tego tytułu od poszkodowanego) oraz wynajmującego (a zatem kształtującego poprzez swoją usługę - jej zakres i standard), dla wykazania wysokości roszczenia odszkodowawczego przysługującego powodom względem pozwanej nieodzowne było przedstawienie dowodu z opinii biegłego.

W niniejszej sprawie taka opinia została sporządzona i jest ona przydatna do dokonania ustaleń.

Biegły ustalił niezbędny czas na naprawę pojazdu w ramach likwidacji szkody na 7 dni. Okres wskazany przez biegłego to czas uzasadniony czynnikami technologicznymi i procesem likwidacji szkody. Biegły wskazał poszczególne pozycje, które uwzględnił w ramach tego czasu oraz wyjaśnił ich zasadność. Strona pozwana w odniesieniu do opinii zaakceptowała wskazany przez biegłego okres 7 dni. Sąd również stanowisko to podziela. Jak wynika z materiału dowodowego uszkodzenia pojazdu były niewielkie, pojazd był „jezdny” po zdarzeniu. Czas technologiczny jego naprawy to tylko 1 dzień. W sytuacji jezdności pojazd powinien być użytkowany do dnia rozpoczęcia naprawy, po wcześniejszym ustaleniu jej zakresu. Sąd nie akceptuje stanowiska przeciwnego zgodnie z którym „jezdny” pojazd stał bezużytecznie w warsztacie, a poszkodowana w tym czasie korzystała z pojazdu zastępczego. W niniejszej sprawie przetrzymanie pojazdu w warsztacie do czasu całkowitej akceptacji kosztorysu, doprowadziło do sytuacji zbędnego wygenerowania kosztów najmu obejmujących czas poprzedzający faktyczną naprawę. Na marginesie odnotować należy, że nieuwzględniona w kosztorysie część, została wcześniej ujęta w protokole oględzin jako podlegająca wymianie, nadto jej wartość była stosunkowo niewielka w zestawieniu z powstałymi kosztami najmu. Pozwana nie ponosi odpowiedzialności także za jeden dzień naprawy wynikający z pomylenia lakieru w mieszalni. Działanie takie nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym i nie może wpływać na wysokość szkody.

Do dalszych rozliczeń przyjęto więc ustalony przez biegłego okres 7 dni.

Biegły określił średnie stawki dobowe za najem pojazdu odpowiadającego klasie pojazdu uszkodzonego na 179-219zł netto i wynajętego na 137-167zł netto. Stawka powoda mieści się w rynkowych granicach ustalonych przez biegłego,

W odniesieniu do stawki najmu wskazać należy, że pozwana powołuje się na propozycję najmu pojazdu zastępczego, która miała być złożona poszkodowanemu telefonicznie. Jak wynika z nagrania poszkodowany osobiście zgłaszał szkodę. W czasie tej rozmowy nie zostały wskazane maksymalne akceptowane przez ubezpieczyciela stawki, a ściślej żadne stawki nie zostały podane, a tym bardziej nie odniesiono ich do klasy uszkodzonego pojazdu. Określono jedynie dane wypożyczalni. Na oficjalnych stronach wskazanych wypożyczalni widniejące stawki były wyższe niż przyjęte przez powoda. Pozwany jest profesjonalistą jego działania powinny być precyzyjne i zrozumiałe dla poszkodowanego, który nie musi posiadać żadnej szczególnej wiedzy prawniczej, ani co do klasyfikacji aut. Tymczasem pozwany, co najwyżej, w sposób ogólny przekazał informację przerzucając ryzyko interpretacji na poszkodowanego będącego konsumentem. Sąd takiej praktyki nie akceptuje. Nie chodzi bowiem o to jakie stawki przyjmuje wypożyczalnia współpracująca z pozwaną, ale o to jaką informację przekazano poszkodowanemu, w szczególności, czy poinformowano go za jaką konkretnie kwotę oferuje pojazd zastępczy wypożyczalnia pozwanej.

Reasumując pozwany nie wykazał, że przedstawił poszkodowanemu realną ofertę najmu pojazdu zastępczego odpowiadającego pojazdowi uszkodzonemu za kwotę 123zł brutto. W konsekwencji czego poszkodowany nie mógł być związany propozycją pozwanego. W zaistniałej sytuacji poszkodowany była uprawniony do wynajęcia pojazdu zastępczego na wolnym rynku za stawki tam obowiązujące. Na marginesie odnotować należy, że stawka przyjęta przez powoda jest obiektywnie niska, co wynika z opinii biegłego jak również wiedzy Sądu z innych tego typu spraw.

Mając na uwadze powyższe za zasadne przyjęto odszkodowanie za najem w kwocie 1050zł, która obejmuje okres 7dni i stawkę 150zł brutto dobę. Dotychczas wypłacono kwotę 369zł, zasądzeniu podlega więc dalsza kwota 681zł.

Odsetki przyznano na podstawie art. 817 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu.

Istotne elementy materiału dowodowego omówione zostały we wcześniejszej fazie uzasadnienia. Dla porządku wskazać należy, że Sąd dokonał ustaleń w oparciu o częściowo niesporne twierdzenia stron, dowody z dokumentów, dowód z zeznań powoda oraz dowód z opinii biegłego. Autentyczność i treść dokumentów nie była kwestionowana, strony wyprowadzały z nich jedynie częściowo odmienne wnioski. Zeznania powoda Sąd uznał za wiarygodne.

Dowód z opinii biegłego stosownie do utrwalonych w nauce i orzecznictwie poglądów, ze względu na swoją specyfikę może być oceniany przez sąd jedynie w płaszczyźnie poprawności logicznej, zgodności z zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej (por. Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2004r, sygn.akt II CK 572/04, Lex nr 151656). Sąd może oceniać opinię biegłego pod względem fachowości, rzetelności czy logiczności. Może pomijać pomyłki czy błędy rachunkowe. Nie może jednak nie podzielać poglądów biegłego, czy w ich miejsce wyprowadzać własne stwierdzenia (por. wyrok SN z dnia 19 grudnia 1990r sygn. akt I PR 148/90 opubl. Lex nr 5319, OSP 1991/11/300, wyrok SN z dnia 13 października 1987 r., II URN 228/87 opubl. PiZS 1988, nr 7, poz. 62, Komentarz do art.278 kodeksu postępowania cywilnego, [w:] Bodio J., Demendecki T., Jakubecki A., Marcewicz O., Telenga P., Wójcik M.P., Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III.). Biegły sporządzający opinię jest stałym i długoletnim biegłym sądowym. Nie ma podstaw do podważania jego kwalifikacji, wyjaśnień i metodyki opartych na wiedzy i doświadczeniu. W ocenie Sądu biegły sporządził prawidłową opinię uwzględniając zgromadzony w aktach materiał, na rozprawie logicznie odniósł się także do zarzutów powoda.

Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.).

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach stanowi art. 100 zd.1 k.p.c. stosownie do którego w razie częściowego uwzględnienia żądań koszty będą stosunkowo rozdzielone.

Powód wygrał w 43% i poniósł następujące koszty: opłatę od pozwu w kwocie 80 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17zł, całe koszty biegłego 952,82zł oraz koszt wynagrodzenia pełnomocnika 900zł. Wysokość kosztów wynagrodzenia pełnomocnika ustalono w wysokości stawki minimalnej na podstawie §2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności radcy prawnego (Dz.U.2015.1804).

Pozwana powinna zwrócić 43% kosztów celowych poniesionych w celu dochodzenia należności, czyli kwotę 838zł.

Na uwzględnione do rozliczenia po stronie pozwanej koszty procesu składają się koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17zł i koszt zastępstwa procesowego w kwocie 900zł, który określono na podstawie §2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800).

Pozwana wygrała w 57%. Powód powinien jej więc zwrócić kwotę 495zł.

Po odjęciu od kwoty 838zł kwoty 495zł otrzymujemy kwotę 343zł tj. kwotę jaką zobowiązana jest uiścić pozwana.

Mając na uwadze powyższe rozstrzygnięto jak w punkcie III sentencji.

Pozostała część zaliczki zostanie zwrócona powodowi po uprawomocnieniu się wyroku.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

(...)

3, (...)

4. (...)

5. (...)