Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

S., dnia 12 marca 2020 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy,

w składzie:

Przewodniczący: SSR Mariusz Zawicki

Protokolant: Paulina Lebowska

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2020 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3617,00 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście zł zero gr) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: XI GC 1654/19

Sprawa rozpoznana w postępowaniu zwykłym

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 20 sierpnia 2019 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ś. wniosła o zasądzenie od (...) spółki akcyjnej w W. kwoty 21840 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 20 grudnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego roszczenia powódka wskazała, że dochodzona pozwem kwota stanowi należne jej wynagrodzenie za wynajęcie pojazdu zastępczego A. L., którego to pojazd został uszkodzony przez sprawcę ubezpieczonego u pozwanej. Powódka wystawiła fakturę za 65 dni najmu przy stawce dobowej najmu 340 zł netto na kwotę 27 183 zł. Pozwana uznała swoją odpowiedzialność i wypłaciła tytułem odszkodowania kwotę 5343 zł.

Dnia 30 sierpnia 2019 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem powódki.

W przepisanym terminie pozwana wniosła sprzeciw od ww. nakazu zapłaty zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana zakwestionowała roszczenie powódki co do zasady jak i co do wysokości podnosząc, iż w okresie szkody poszkodowany dysponował innym pojazdem, którym mógł zastąpić pojazd uszkodzony, tym samym najem byłe niezasadny. Nadto pozwana zakwestionowała zastosowaną przez powódkę stawkę najmu jako znacznie zawyżoną oraz okres najmu, który uległ nieuzasadnionemu wydłużeniu.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 sierpnia 2018 roku doszło do zdarzenia drogowego w wyniku, którego uszkodzony został samochód A. (...) o numerze rejestracyjnym (...) użytkowany przez A. L. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...). Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej wykupioną w (...) spółce akcyjnej w W..

Poszkodowany dokonał zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy szkody, który przyjął na siebie odpowiedzialność co do zasady i wszczął postępowanie likwidacyjne.

Bezsporne.

Uszkodzony pojazd został oddany do naprawy do serwisu (...) - (...) spółki jawnej w S. w dniu 22 sierpnia 2018 r.

Tego samego dnia A. L. zawarł z powódką umowę najmu pojazdu zastępczego marki V. (...) o nr rej. (...). W umowie stawkę najmu ustalono na kwotę 430 zł netto za dobę. Umowa najmu została zawarta na czas określony 30 dni kalendarzowych. W tym samym dniu poszkodowany zawarł z powódką umowę cesji wierzytelności na podstawie której poszkodowany przelał na rzecz powódki wierzytelność przysługującą mu z tytułu zdarzenia z dnia 21 sierpnia 2018 r. w stosunku (...) spółki akcyjnej w W..

Poszkodowany oświadczył, iż pojazd zastępczy wykorzystywany był przez niego w celach dojazdów do pracy oraz w sprawach służbowych.

Dowód:

- druk zgłoszenia szkody k. 90-91;

- historia naprawy pojazdu k. 11;

- wiadomość e-mail z dnia 21 sierpnia 2018 r. k. 88-90, 93-64, 101;

- umowa najmu z dnia 22 sierpnia 2018 r. k. 13-15;

- oświadczenie o danych sprawcy k. 18;

- protokół zdawczo-odbiorczy k. 12;

- umowa cesji z dnia 22 sierpnia 2018 r. k. 46;

- pełnomocnictwo k. 17;

- oświadczenie z dnia 22 sierpnia 2018 r. k. 10;

- faktura za leasing k. 19;

- zeznania świadka A. L. k. 139;

Dnia 27 sierpnia 2018 r. warsztat naprawy sporządził kalkulację naprawy uszkodzonego pojazdu, ustalając koszt naprawy na kwotę 10 314,87 zł brutto.

Dowód:

- kalkulacja z dnia 27 sierpnia 2018 r. k. 20-26;

Aneksem z dnia 20 września 2018 r. strony zmieniły brzmienie umowy najmu, poprzez wydłużenie okresu najmu na czas trwania naprawy nie dłużej jednak niż 56 dni.

Dowód:

- aneks z dnia 20 września 2018 r. k. 16;

Dnia 21 września 2018 r. warsztat naprawy sporządził kolejna kalkulację naprawy pojazdu poszkodowanego ustalając koszt naprawy na kwotę 16 132,56 zł brutto.

Dowód:

- kalkulacja z dnia 21 września 2018 r. k. 35-42;

Dnia 19 października 2018 r. warsztat naprawy sporządził kolejna kalkulację naprawy pojazdu poszkodowanego ustalając koszt naprawy na kwotę 16 518,57 zł brutto.

Dowód:

- kalkulacja z dnia 19 października 2018 r. k. 27-34;

Dnia 25 października 2018 r. zakończono naprawę pojazdu poszkodowanego i wydano mu pojazd po naprawie.

Tego samego dnia poszkodowany zwrócił powódce wynajęty pojazd zastępczy.

Dowód:

- historia naprawy pojazdu k. 11;

- protokół zdawczo-odbiorczy k. 12;

- oświadczenie z dnia 25 października 2018 r. k 9;

Dnia 9 listopada 2018 r. powódka wystawiła na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 27183 zł brutto tytułem najmu pojazdu zastępczego przez okres 65 dni przy dobowej stawce najmu wynoszącej 340 zł netto.

Dowód:

- faktura VAT nr (...) k. 45;

Powódka dokonała zgłoszenia wierzytelności wynikającej z faktury VAT pozwanemu towarzystwu ubezpieczeń, które decyzją z dnia 15 listopada 2018 r. przyznało powódce odszkodowanie tytułem najmu pojazdu zastępczego w kwocie 4888,95 zł uznając za uzasadniony okres najmu wynoszący 39 dni przy zweryfikowanej dobowej stawce najmu do kwoty 137 zł powiększonej o 50% podatku VAT. W uzasadnieniu decyzji, pozwana podniosła, iż mimo złożenia oferty najmu ze wskazaniem akceptowalnych dobowych stawek, poszkodowany skorzystał z drożej oferty powódki.

Dowód:

- decyzja AVIVA z dnia 15 listopada 2018 r k. 77;

Pismem z dnia 20 listopada 2018 r. powódka wezwała pozwane towarzystwo ubezpieczeń do zapłaty dalszego odszkodowania w kwocie 19 752,55 zł w terminie 3 dni.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 20 listopada 2018 r. k. 47;

- dowód nadania i doręczenia k. 48-49;

Decyzją z dnia 21 listopada 2018 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody przyznał powódce dopłatę do odszkodowania w kwocie 454,05 zł stanowiącej 50% zweryfikowanej faktury wraz z uzasadnieniem decyzji z dna 15 listopada 2018 r.

Dowód:

- decyzja AVIVA z dnia 21 listopada 2018 r. k. 28;

W okresie zdarzenia poszkodowany posiadał jeszcze inny pojazd- M. (...) nr rej. (...). Pojazd był jezdny, zdatny do użytku, mógł zastąpić pojazd uszkodzony.

Dowód:

- odpowiedź (...) z dnia 4 listopada 2019 r. k. 79-87;

- zeznania świadka A. L. k. 139;

Stawka najmu 340 złotych netto za dzień jest stawką rynkwą a zasadny okres najmu to 65 dni.

Dowód:

- dokumenty w aktach szkodowych;

Sąd zważył, co następuje:

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego (który nie był przedmiotem zastrzeżeń stron) oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powódki podlegało oddaleniu.

Niespornym jest, iż sprawcę szkody i pozwaną łączyła umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, zgodna z treścią przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r., Nr 124, poz. 1152 ze zm.).

Przepis art. 4 powyższej ustawy wskazuje, iż ubezpieczeniem obowiązkowym jest ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów. Stosownie do treści art. 13 ust. 2 ustawy w obowiązkowych ubezpieczeniach OC odszkodowanie wypłaca się w granicach odpowiedzialności cywilnej podmiotów objętych ubezpieczeniem. Natomiast w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego (art. 22 ust 1 ustawy).

Zgodnie z treścią art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia OC ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Zgodnie z treścią art. 822 § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

W niniejszej sprawie powódka dochodziła kwoty odszkodowania tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego.

W rozpoznawanej sprawie pozwana nie kwestionowała okoliczności, iż co do zasady obciąża ją odpowiedzialność z tytułu kosztów likwidacji szkody kwestionując przy tym roszczenie dotyczące kosztów najmu pojazdu zastępczego, wskazując iż najem pojazdu zastępczego nie był celowy, albowiem poszkodowany jak sam zeznał posiadał w okresie szkody inny sprawny pojazd, którym mógł zastąpić pojazd uszkodzony. Nadto pozwana podniosła, iż zawyżona została stawka najmu, podczas gdy pozwana skutecznie złożyła poszkodowanemu ofertę bezpłatnego najmu pojazdu zastępczego i skutecznie poinformowała go, że w przypadku wynajęcia samochodu z wypożyczalni, z która pozwana nie współpracuje zweryfikuje stawkę do kwoty 137 zł brutto. Pozwana kwestionowała także uzasadniony okres najmu skracając go z 65 do 39 dni.

Legitymacja procesowa czynna powódki wynika, poza wskazanymi powyżej przepisami, ponadto z treści art. 509 § 1 i 2 k.c., jako że wierzytelność przysługująca poszkodowanemu została przelana na rzecz powoda.

Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Jednakowoż istnieje też obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów (art. 354 § 2, art. 362 i 826 § 1 k.c.), co określa się ogólnie obowiązkiem minimalizacji szkody. Nie ma w tym zakresie więc racji powód, którego twierdzenia można sprowadzić do żądania akceptacji każdej stawki najmu. Kwestia ta jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17 - wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Oczywiście poszkodowany nie ma obowiązku poszukiwania oferty najtańszej i najkorzystniejszej. Uznając, że sam fakt poszkodowania i konieczność aktywności poszkodowanego w zakresie likwidacji szkody jest sam w sobie na tyle obciążający i absorbujący, pierwszeństwo przyznać należy zapewnieniu poszkodowanemu komfortu, a nawet poczucia bezpieczeństwa i profesjonalnego wsparcia. Dodatkowo pojazd zastępczy powinien odpowiadać potrzebom realizowanym przez poszkodowanego przez pojazd który został uszkodzony. Nie jest więc tak że zawsze najtańsza oferta będzie najkorzystniejsza. Zauważalna stała się tendencja organizowania przez ubezpieczycieli najmu pojazdu zastępczego. Sąd na podstawie podobnych spraw dostrzega, że zdarzają się sytuacje że propozycja najmu jest tak zawoalowana, że niedostrzegalna w natłoku informacji, bywa że jest iluzoryczna, a eksponowany koszt najmu nie zawiera w sobie wszystkich istotnych dla poszkodowanego elementów lub wiąże się z różnymi niedogodnościami, tyle że nie ma podstaw z góry zakładania takiej sytuacji. Zauważyć też należy fakt, że to ubezpieczyciel sprawcy finansuje najem pojazdu zastępczego i musi mieć on zagwarantowany wpływ na ten najem. W przeciwnym wypadku doszłoby do sytuacji, gdzie firmy zajmujące się wynajmem pojazdów zastępczych i które zapewniają poszkodowanego o bezpłatności ich usług, same dyktują jaka stawka jest dla nich odpowiednia.

W tej konkretnej sprawie okoliczność, czy pozwana złożyła poszkodowanemu ofertę najmu czy też nie, nie ma w ocenie Sądu znaczenia, albowiem jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego oraz zeznań świadka, poszkodowany w okresie szkody posiadał inny pojazd, jak zeznał świadek sprawny, którym mógł zastąpić uszkodzony pojazd. Z tego też względu oddalono wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego jako bezprzedmiotowy.

Mając powyższe na uwadze powództwo dotyczące zwrotu kosztów najmu jako nieuzasadnione podlegało oddaleniu, albowiem nie sposób uznać najem pojazdu zastępczego za celowy i uzasadniony w sytuacji, w której poszkodowany dysponuje innym pojazdem, co prawda starszym lecz sprawnym, którym mógł zastąpić uszkodzony pojazd, nie generując przy tym dodatkowych kosztów. Ustalenia postępowania likwidacyjnego, zatem ustalenie zasadności najmu, stawki najmu w okresie najmu nie miały znaczenia w przedmiotowej sprawie. Ubezpieczyciel prowadził wówczas postępowanie likwidacyjne w określonym zakresie. Zakres zaś ustaleń istotnych dla przyjęcia potrzeby najmu poczyniony został przed sądem w szerszym zakresie. Na skutek przeprowadzonych ustaleń, w tym przede wszystkim zeznań poszkodowanego ustalono, że mógł on zastąpić pojazd uszkodzony innym swoim pojazdem. Ryzyko takiego najmu ponosi wynajmujący nie przez brak weryfikacji potrzeby najmu pojazdu zastępczego w chwili rozpoczęcia najmu.

Na marginesie sąd wskazuje, że przyjęcia przez powoda stawka najmu była stawą rynkową zaś okres najmu dotyczył czasu, kiedy poszkodowany nie mógł poruszać się pojazdem uszkodzonym.

Powódka przegrała proces w całości i obowiązana jest do zwrotu pozwanej celowych kosztów procesu (art. 98 k.p.c.). Na koszty te składa się wynagrodzenie radcy prawnego ustalone zgodnie z § 2 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 listopada 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych na kwotę 3600 złotych oraz koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W tym stanie rzeczy orzeczono, jak w sentencji.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)