Pełny tekst orzeczenia

Warszawa, dnia 16 stycznia 2020 r.

Sygn. akt VI Ka 1014/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: sędzia Anna Zawadka

Sędziowie: Ludmiła Tułaczko

R. P.

protokolant sekretarz sądowy Aniela Zając

przy udziale prokuratora Agaty Stawiarz

po rozpoznaniu dnia 16 stycznia 2020 r. w Warszawie

sprawy M. Ś. syna B. i B. ur. (...) w M.

skazanego wyrokiem łącznym

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy(...) W.

z dnia 16 maja 2019 r. sygn. akt IV K 1039/18

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej w punkcie I niniejszego wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zalicza skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie o sygn. akt II K 1183/16 od dnia 21.03.2012 roku do dnia 23.03.2012 roku, od dnia 04.06.2012r. do dnia 05.06.2012r., dzień 18 czerwca 2014r., dzień 24 października 2014r., od dnia 01.10.2016r. do dnia 21.04.2018r., a także okres odbytej kary od 24.04.2018 roku do 16.01.2020 roku;

2.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  na podstawie art. 105 § 1 k.p.k. prostuje oczywistą omyłkę pisarską w ten sposób , że w pkt 4 komparycji wyroku w miejsce daty wydania wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim „23 marca 2016r.” wpisuje „23 marca 2017r.”;

4.  zasądza od Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego dla Warszawy (...) W. na rzecz adw. P. K. kwotę 147,60 zł obejmującą wynagrodzenie za obronę z urzędu w instancji odwoławczej oraz podatek VAT;

5.  zwalnia skazanego od wydatków w postępowaniu odwoławczym, obciążając nimi Skarb Państwa.

Sędzia Anna Zawadka Sędzia L. T. Sędzia Remigiusz Pawłowski

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 1014/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok łączny Sądu Rejonowego dla Warszawy (...) z dnia 16 maja 2019 roku, sygn. akt IV K 1039/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

M. Ś.

Zachowanie i postawę skazanego w dotychczasowym okresie pobytu w warunkach izolacji penitencjarnej należy ocenić jako poprawne;

Opinia o skazanym z ZK S.

104-105

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

M. Ś.

Wobec skazanego zachodzi pozytywna prognoza społeczno-kryminologiczna,

Opinia o skazanym z ZK S.

104-105

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Opinia o skazanym z ZK S.

Opinia odnosi się szczegółowo do wszystkich aspektów zachowania skazanego w jednostce penitencjarnej; poprawne zachowanie podczas odbywania kary, nie niweluje demoralizacji okazanej na wolności, ani nie stanowi przeciwwagi dla ciężaru popełnionych przestępstw;

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.

Opinia o skazanym z ZK S.

Poprawne zachowanie skazanego w czasie pobytu w jednostce penitencjarnej może mieć znaczenie dla wymiaru kary łącznej, ale okoliczności tej nie można nadawać nadmiernego znaczenia, przeważającego słuszność kary wynikającą ze stopnia związku zbiegających się przestępstw, bo ma ono jedynie funkcję subsydiarną. Fakt tożsamości podejmowanych przez skazanego zachowań przestępczych świadczy o utrwalonej tendencji do wchodzenia w konflikt z prawem i znacznym stopniu demoralizacji skazanego;

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Rażącą niewspółmierność kary łącznej, polegającą na wymierzeniu jej wedle zasady asperacji przy nadaniu nadmiernego znaczenia uprzedniej karalności skazanego przy jednoczesnym nieuwzględnieniu pozytywnej prognozy kryminologicznej skazanego oraz prawidłowego przebiegu resocjalizacji w Zakładzie karnym, w sytuacji gdy po uwzględnieniu ww. okoliczności należało orzec karę łączną skazanemu przy zastosowaniu zasady pełnej absorpcji, a nie asperacji, z jednoczesnym zaliczeniem na poczet kary łącznej okresu rzeczywistego pozbawienia wolności skazanego na mocy poszczególnych wyroków;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Płynące z opinii wnioski co do osoby skazanego, zostały wzięte przez Sąd I instancji pod rozwagę, a także wpłynęły na decyzję o zastosowaniu w sprawie zasady asperacji. Okoliczność, iż zachowanie skazanego w warunkach izolacji oceniane zostało jako pozytywne, nie może stanowić, pomimo postulatu skarżącego, przesłanki dla przyjęcia pozytywnej prognozy społeczno-kryminologicznej i zastosowania w sprawie zasady absorpcji. Słuszność ma Sąd I instancji, wskazujący, iż fakt tożsamości podejmowanych przez skazanego zachowań przestępczych świadczy o utrwalonej tendencji do wchodzenia w konflikt z prawem i znacznym stopniu demoralizacji skazanego. Nawet regulaminowe zachowanie podczas odbywania kary i dążenie do poprawy zachowania oraz deklarowana przez skazanego skrucha i krytyczny stosunek do popełnionych występków, nie niweluje demoralizacji okazywanej na wolności, ani nie stanowi przeciwwagi dla ciężaru popełnionych przestępstw. Wielokrotne nagradzanie kodeksowo, podjęcie zatrudnienia w warunkach izolacji, przestrzeganie obowiązujących przepisów regulaminowych i porządkowych oraz brak zachowań agresywnych, czy brak deklaracji uczestniczenia w podkulturze przestępczej, nie są okolicznościami decydującymi odnośnie wymiaru kary łącznej i nie mieszczą się bezpośrednio w zasadach i regułach wymierzania kary łącznej wynikających z art. 53 § 1 k.k. oraz wyprowadzanych z art. 86 § 1 k.k. związków podmiotowo-przedmiotowych między zbiegającymi się przestępstwami. Jedynie pośrednio postawę skazanego i krytyczny stosunek do popełnionych przestępstw można lokować w dyrektywie prewencji indywidualnej (por. postanowienie SN z 20-03-2013r. III KK 397/12). W przypadku skazanego trudno jednak prognozować na ile fakt poprawnego zachowania w czasie odbywania kary pozbawienia wolności wpłynie na rzeczywiste zachowanie skazanego w przyszłości zwłaszcza, że skazany nie potrafił wyciągnąć wniosków z negatywnych konsekwencji własnych postaw i zachowań w przeszłości, skoro po wydaniu poprzedniego wyroku łącznego popełnił kolejne przestępstwa, a w trakcie odbywania kary nie powrócił w wyznaczonym terminie z zezwolenia na opuszczenie zakładu karnego.

W tej kwestii tutejszy Sąd przychyla się do stanowiska Sądu Rejonowego, iż biorąc pod uwagę dotychczasowy sposób życia skazanego nie sposób było przyjąć skrajnie pozytywnej prognozy kryminologicznej. W chwili obecnej trudno ocenić na ile wytrwale skazany deklaruje zmianę swojej postawy i czy będzie przestrzegał porządku prawnego w przyszłości. Kara łączna orzeczona według zasady pełnej absorpcji stanowiłaby zbyt daleko idące dobrodziejstwo dla skazanego. Zarzut nieuwzględnienia przez Sąd I instancji istotnych w sprawie okoliczności łagodzących tj. pozytywnej prognozy społeczno-kryminologicznej oraz osiągnięcia celu resocjalizacyjnego (zapobiegawczego i wychowawczego) wobec skazanego, należy uznać za chybiony.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej wymiaru kary łącznej i wymierzenie wobec skazanego kary łącznej przy zastosowaniu zasady pełnej absorpcji,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zasadę pełnej absorpcji stosuje się w wymiarze kary łącznej zupełnie wyjątkowo, gdy związek podmiotowo-przedmiotowy zbiegających się przestępstw jest tak ścisły, że upodabnia je do jednego przestępstwa, jak w przypadku pomijalnego zbiegu przestępstw lub ciągu przestępstw, a taka sytuacja w tej sprawie nie miała miejsca.

Wbrew zarzutom skarżącego za przyjęciem zasady absorpcji nie przemawia wzgląd na prewencję indywidualną, czy prognoza penitencjarna i społeczno –kryminologiczna.

Analizując okoliczności popełnienia wszystkich czynów przyznać rację Sądowi I instancji, który wskazał na wzajemne relacje zachodzące między przestępstwami, a zatem stosunkowo odległy związek przedmiotowo-podmiotowy pomiędzy czynami popełnionymi przeciwko mieniu i bezprawnym uwolnieniem. Wprawdzie czyny objęte wyrokiem łącznym w sprawie II K 1183/16 były skierowane tylko przeciwko mieniu, ale zostały popełnione w znacznych odstępach czasu. Ponadto czyn objęty wyrokiem w sprawie VIII K 532/18 został popełniony przeciwko wymiarowi sprawiedliwości i w odstępie ponad 3 lat od ostatniego czynu objętego wyrokiem łącznym w sprawie II K 1183/16. Warto również spojrzeć na sprawę przez pryzmat całości działalności przestępnej skazanego, który popełniał przestępstwa regularnie, na przestrzeni ponad 6 lat, a przed popełnieniem kolejnych przestępstw nie ustrzegły go wydawane w stosunku do niego wcześniejsze wyroki skazujące. Wskazana okoliczność umacnia Sąd Odwoławczy w przekonaniu, iż skazany wykazał rażąco lekceważący stosunek do obowiązujących norm prawnych, dlatego kara łączna orzeczona według zasady pełnej absorpcji stanowiłaby zbyt daleko idące dobrodziejstwo dla skazanego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok utrzymany w mocy w zakresie wymiaru kary łącznej

Zwi ęź le o powodach utrzymania w mocy

Apelacja obrońcy skazanego jest niezasadna. Sąd Okręgowy uznał całkowicie bezpodstawnym zarzut, w którym obrońca podniósł rażącą niewspółmierność kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej w pkt I wyroku, a zatem za zbieg przestępstw utworzony ze skazań opisanych pod pkt 4 i 5 zaskarżonego wyroku. Sąd Rejonowy wymierzając tę karę łączną, należycie uwzględnił bowiem wszystkie kryteria łączenia kar określone prawem karnym materialnym. Miał więc na względzie tak samą treść art. 85 § 1 i 2 kk i 86 § 1 k.k. (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2015r.), jak i okoliczności dotyczące skazanego. Obrońca, poza przytoczeniem okoliczności osobistych dotyczących skazanego, a wynikających z opinii osobowo - poznawczej z zakładu karnego oraz ogólnych celów kary w zakresie resocjalizacji, nie przytoczył innych, konkretnych argumentów przemawiających, że przyjęte przez Sąd I instancji powody i zasady w zakresie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności powinny ulec zmianie. Szczegółowa i wnikliwa analiza przesłanek, które zadecydowały o takim kształcie tej kary łącznej, a przedstawiona w pisemnym uzasadnieniu sporządzonym przez Sąd Rejonowy, którą to Sąd Odwoławczy w pełni, jako trafną, podziela. Słusznie przyjął zatem w tym zakresie Sąd I instancji, że względy prewencji szczególnej, a także cele ogólno - prewencyjne, których nie można pomijać przy wymiarze kary łącznej, jak również charakter związku przedmiotowego zbiegu przestępstw wskazują jednoznacznie na potrzebę zastosowania zasady modyfikowanej (mieszanej), a nie absorpcji. Nadto przy wymiarze tej kary Sąd Rejonowy uwzględnił okoliczność wynikające z wyżej wskazanej opinii, bez nadmiernego – w przeciwieństwie do skarżącego - przeceniania jej wniosków albowiem właściwa postawa w czasie odbywania kary izolacyjnej winna być normą. Z tych też przyczyn, w tym zakresie, zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

na podstawie art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej w punkcie I wyroku kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie o sygn. akt II K 1183/16;

Zwi ęź le o powodach zmiany

Sąd Rejonowy zaliczając skazanemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie o sygn. akt II K 1183/16 nie zaliczył prawidłowo całego okresu dlatego w tym zakresie konieczna była zmiana w ten sposób, że zaliczono okres od dnia 21.03.2012 roku do dnia 23.03.2012 roku, od dnia 04.06.2012r. do dnia 05.06.2012r., dzień 18 czerwca 2014r., dzień 24 października 2014r., od dnia 01.10.2016r. do dnia 21.04.2018r., a także okres odbytej kary od 24.04.2018 roku do 16.01.2020 roku;

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Wobec oczywistej omyłki pisarskiej na podstawie art. 105 § 1 k.p.k. należało sprostować datę wyroku w pkt 4 komparycji w ten sposób , że w miejsce daty wydania wyroku łącznego Sądu Rejonowego w (...)„23 marca 2016r.” wpisano „23 marca 2017r.”;

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4

o wynagrodzeniu obrońcy skazanego za udzielenie pomocy prawnej z urzędu w drugiej instancji orzeczono na podstawie § 17 ust. 5 w zw. z § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

5

Wobec odbywania przez skazanego kary pozbawienia wolności, Sąd na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił skazanego od wydatków w postępowaniu odwoławczym uznając, że skazany nie będzie w stanie ich uiścić.

7.  PODPIS

Sędzia Anna Zawadka Sędzia L. T. SSO Remigiusz Pawłowski

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca skazanego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok łączny Sądu Rejonowego dla Warszawy (...) W. z dnia 16 maja 2019r. sygn. akt IV K 1039/18

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana