Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 30 marca 2020 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu - Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Elżbieta Zalewska - Statuch

Sędziowie: Joanna Składowska

Barbara Bojakowska

po rozpoznaniu w dniu 30 marca 2020 roku w Sieradzu na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku Ronda (...) z o.o. z siedzibą w Ł.

z udziałem (...) Spółki z o.o. z siedzibą w Ł.

o wykreślenie w dziale III księgi wieczystej nr (...) prawa dzierżawy

na skutek apelacji Ronda (...) z o.o. z siedzibą w Ł.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Zduńskiej Woli z dnia 15 listopada 2019 r.

postanawia:

oddalić apelację.

Sygn. akt I Ca 22/20

UZASADNIENIE

W dniu 17 grudnia 2018 r. R. spółka z.o.o z siedzibą w Ł. złożyła w Sądzie Rejonowym w Zduńskiej Woli V Wydziale Ksiąg Wieczystych wniosek o wykreślenie z działu III księgi wieczystej (...) prawa dzierżawy przysługującego (...) Spółce z o.o. z siedzibą w Ł. dotyczącego nieruchomości objętej niniejszą księgą wieczystą w związku z rozwiązaniem umowy dzierżawy. Do wniosku załączono wypowiedzenie umowy dzierżawy z 26 marca 2012 r.

Postanowieniem z 26 lipca 2019 r. ((...)) referendarz sądowy oddalił wniosek.

Skargę na powyższe orzeczenie wniosła (...) sp. z o.o., zaskarżając je w całości oraz wnosząc o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez wykreślenie prawa dzierżawy z działu III księgi wieczystej (...).

Postanowieniem z 15 listopada 2019 r. Sąd Rejonowy w Zduńskiej Woli oddalił wniosek.

Jak ustalił Sąd pierwszej instancji, księga wieczysta (...) prowadzona jest dla nieruchomości położonej w K., gm. S. oznaczonej jako działki nr (...) o łącznym obszarze 0,6017ha, gdzie w dziale II niniejszej księgi figuruje jako właściciel Ronda (...) z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. na podstawie umowy sprzedaży nr (...) sporządzonej w dniu 27 sierpnia 2018 r. przez notariusza K. K. z kancelarii notarialnej w W.. W dziale III niniejszej księgi wpisane jest prawo osobiste - prawo dzierżawy części nieruchomości (części działek nr (...)) objętej niniejszą księgą wieczystą zaznaczonej na Załączniku nr 2 do Umowy D. na czas 30 (trzydziestu) lat od dnia jej podpisania na zasadach określonych w umowie dzierżawy na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. na podstawie umowy dzierżawy i umowy zobowiązującej do przeniesienia prawa do przyłącza elektroenergetycznego wraz z towarzyszącą infrastrukturą oraz praw do koncesji wydanej przez Prezesa URE z dnia 26 marca 2012 r., zawartej między (...) Sp. z o.o. w organizacji a (...) S.A. z podpisami notarialnie poświadczonymi w dniu 28 marca 2012 r.

W dniu 2 grudnia 2019 r. Ronda (...). z o.o. wniosła apelację od powyższego postanowienia, zaskarżając orzeczenie w całości i zarzucając:

1.  naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art. 31 ust 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece w zw. z art. 77 § 3 k.c. poprzez niewłaściwe ich zastosowanie skutkujące oddaleniem wniosku o wykreślenie prawa dzierżawy z działu III księgi wieczystej, w sytuacji gdy wnioskodawca złożył za podstawę wpisu oświadczenie właściciela nieruchomości o wypowiedzeniu umowy dzierżawy w formie wystarczającej do dokonania żądanego wykreślenia;

2.  naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść rozstrzygnięcia, a to art. 626 ⁸ § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 626 ⁹ k.p.c. poprzez niewłaściwe ich zastosowanie skutkujące wyjściem przez sąd wieczystoksięgowy poza swoją kognicję, w sytuacji gdy po myśli wskazanych przepisów sąd wieczystoksięgowy powinien był zbadać jedynie treść i formę dołączonych do wniosku dokumentów oraz treści księgi wieczystej bez prawa oceny skuteczności materialnoprawnej czynności prawnej.

Podnosząc tak sformułowane zarzuty skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez wykreślenie prawa dzierżawy z działu III. Księgi wieczystej (...).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego zaskarżone orzeczenie sądu jest prawidłowe, zaś zarzuty podnoszone przez skarżącego stanowią tylko bezzasadna polemikę z uprawnionymi wnioskami Sądu pierwszej instancji.

Zgodnie z art. 626 ⁸ § l w zw. z art.626 ² § 3 k.p.c., wpis dokonywany jest jedynie na wniosek i w jego granicach (...), a do wniosku o wpis należy dołączyć dokumenty, stanowiące podstawę wpisu w księdze wieczystej. Wpisem jest oczywiście również wykreślenie (art. 626 ⁸ §7 k.p.c.). Jak słusznie wywiódł Sąd Rejonowy, zakres kognicji sądu rozpoznającego wniosek o wpis, zgodnie z art. 626 ⁸ § 2 k.p.c., obejmuje badanie jedynie wniosku, dołączonych do niego dokumentów oraz treści księgi wieczystej. Oznacza to, że wyłączone jest zarówno badanie przez sąd innych dokumentów, niż dołączone do wniosku, jak i okoliczności, które nie wynikają z wniosku, dołączonych do niego dokumentów i treści księgi wieczystej, jeżeli miałyby stanowić podstawę wpisu. Niedopuszczalne jest również prowadzenie postępowania dowodowego, zmierzającego do ustalenia istnienia podstawy wpisu, która nie wynika z przedstawionych dokumentów ( por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2015 r. II CSK 281/14).

Do wniosku o wykreślenie prawa z księgi wieczystej należy zatem dołączyć takie dokumenty, z których będzie jednoznacznie wynikało, iż prawo to wygasło, bądź podlega wykreśleniu z księgi wieczystej z innych przyczyn. Dopiero gdy treść i forma dokumentu stwierdzającego dokonanie czynności prawnej mającej stanowić podstawę wpisu nie nasuwają wątpliwości, sąd obowiązany jest dokonać wpisu zgodnie z wnioskiem.

W niniejszej sprawie Ronda (...) z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł. wystąpiła z żądaniem wykreślenia w dziale III księgi wieczystej (...) prawa dzierżawy na podstawie wypowiedzenia z 26 marca 2012 r. W ocenie Sądu Okręgowego, dokument ten nie może stanowić podstawy żądanego wykreślenia.

Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego, w postępowaniu wieczystoksięgowym sąd nie bada kwestii dotyczących skuteczności czynności prawnej uprawnionej osoby, która ma stanowić podstawę wnioskowanego wpisu. Wszakże jest oczywiste, że nie każde oświadczenie woli wywołuje skutki prawne. Na szczególną zaś uwagę zasługują jednostronne oświadczenia woli mające zakończyć określony stosunek prawny. Dla ważności i skuteczności takiego oświadczenia nie wystarcza samo jego złożenie. Konieczne jest aby uprawnienie do rozwiązania stosunku prawnego znajdowało swoją podstawę w przepisie prawa lub postanowieniach łączącej strony umowy.

Umowa dzierżawy, której dotyczy żądanie została zawarta na czas określony. Umowa taka nie może być rozwiązana przez wypowiedzenie w trybie art. 704 k.c. (por. uchwała Sądu Najwyższego z 2 kwietnia 1993 r., III CZP 39/93, OSNCP 1993/10, poz. 178). Żadne z jej postanowień nie dawało wydzierżawiającemu uprawnienia do rozwiązania dzierżawy w drodze wypowiedzenia. Dzierżawa mogła być zatem wypowiedziana wyłącznie w przypadku przewidzianym w art. 703 k.c. stanowiącym, że jeżeli dzierżawca dopuszcza się zwłoki z zapłatą czynszu co najmniej za dwa pełne okresy płatności, a w wypadku gdy czynsz jest płatny rocznie, jeżeli dopuszcza się zwłoki z zapłatą ponad trzy miesiące, wydzierżawiający może dzierżawę wypowiedzieć bez zachowania terminu wypowiedzenia. Jednakże wydzierżawiający powinien uprzedzić dzierżawcę udzielając mu dodatkowego trzymiesięcznego terminu do zapłaty zaległego czynszu.

Sąd Rejonowy słusznie ustalił, iż wnioskodawca nie wykazał stosownymi dokumentami, że zaistniały podstawy faktyczne do złożenia takiego oświadczenia. Wymagało to przede wszystkim złożenia dokumentów wykazujących, że spełniono warunek skuteczności wypowiedzenia, o którym mowa w cytowanym przepisie w postaci uprzedzenia dzierżawcy o zamiarze wypowiedzenia i udzielenia mu dodatkowego trzymiesięcznego terminu do zapłaty zaległego czynszu. Wnioskodawca nie wykazał nadto, że oświadczenie o wypowiedzeniu zostało złożone drugiej stronie umowy, zgodnie z art. 61 k.c.

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy - na podstawie art. 385
§ 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. - oddalił apelację jako bezzasadną.