Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 22/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2019r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Jerzy Zalasiński

Protokolant

st. sekr. sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 listopada 2019r. w S.

odwołania O. A.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 14 listopada 2018 r. Nr (...) - (...)

w sprawie O. A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że O. A. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu i chorobowemu w okresie od 30 lipca 2018r. do
13 sierpnia 2018r.

Sygn. akt IV U 22/19

UZASADNIENIE

Decyzją z 14 listopada 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.83 ust.1 pkt 1 i pkt 2 w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 11 ust. 2, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 4 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych stwierdził, że O. A. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą w okresie od 30 lipca 2018r. do 13 sierpnia 2018r. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że O. A. od 30 lipca 2018r. rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie nauki języków obcych i z tego tytułu od 30 lipca 2018r. zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowych i wypadkowego oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. W toku postępowania wyjaśniającego organ rentowy ustalił, że w spornym okresie ,tj. od 30 lipca 2018r. do 13 sierpnia 2018r. ubezpieczona nie prowadziła pozarolniczej działalności gospodarczej, a tym samym nie istniał tytuł do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Organ wskazał, że w lipcu 2018r. (proporcjonalnie za 2 dni), wrześniu 2018r. oraz październiku 2018r. ubezpieczona zadeklarowała podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w kwocie 30% minimalnego wynagrodzenia, natomiast w sierpniu 2018r. najwyższą podstawę wymiaru składek w kwocie 11.107,50 złotych. Organ rentowy zwrócił również uwagę, że ubezpieczona w okresie od 24 września 2018r. do 28 września 2018r. pobierała zasiłek chorobowy. Taki stan rzeczy, w ocenie organu rentowego świadczy o tym, że we wskazanym okresie ubezpieczona jedynie pozorowała prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w celu zapewnienia sobie uzyskania prawa do świadczeń, których podstawę wyliczenia stanowiła wysoka podstawa wymiaru składek zadeklarowana w sierpniu 2018r. Potwierdzeniem tego jest to, że ubezpieczona dopiero w dniu 14 sierpnia 2018r. podjęła rzeczywiste czynności w ramach zarejestrowanej działalności gospodarczej. Organ rentowy podniósł, że korespondencja w sprawie wizytówek datowana jest na połowę sierpnia 2018r., a faktura za wizytówki na 24 sierpnia 2018r. Ogłoszenie o usługach świadczonych przez ubezpieczoną zostało zamieszczona na stronie internetowej w dniu 20 sierpnia 2018r., zaś pierwsza korespondencja e-mailowa w sprawie umówienia lekcji pochodzi z 31 sierpnia 2018r. Brak jest natomiast jakichkolwiek dokumentów świadczących o działalności ubezpieczonej od 30 lipca 2018r. do 13 sierpnia 2018r. Mając na uwadze powyższe okoliczności organ rentowy stwierdził, że w spornym okresie ubezpieczona nie prowadziła pozarolniczej działalności gospodarczej, a tym samym nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu (decyzja z 14 listopada 2018r. k.177-183 akt organu rentowego).

Odwołanie od w/w decyzji złożyła O. A. wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że w okresie od 30 lipca 2018r. do 13 sierpnia 2018r. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność. W uzasadnieniu stanowiska ubezpieczona wskazała, że z dniem 30 lipca 2018r. podjęła czynności w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Podniosła, że głoszenie o świadczonych przez nią usługach zamieściła na stronie internetowej już w dniu 132 lipca 2018r. w celi rozpoznania rynku. Wskazana przez organ rentowy data 14 sierpnia 2018r. jest datą ostatniej modyfikacji ogłoszenia, nie zaś jego publikacji. Prowadzona przez ubezpieczoną działalność polegająca na nauce języka angielskiego zgodnie z obowiązującymi przepisami ewidencjonowana jest na podstawie księgi przychodów i rozchodów. Ubezpieczona jest zobowiązana do wystawienia rachunków za wykonane w tym zakresie usługi jedynie na żądanie usługobiorcy, a do chwili obecnej takie żądanie nie zostało zgłoszone. Na okoliczność wykonywanej działalności gospodarczej od dnia 30 lipca 2018r. ubezpieczona przedstawiła oświadczenia klientek oraz wydruk z treści ogłoszenia o świadczonych usługach zamieszczonego na stronie internetowej w dniu 13 lipca 2018r. Okoliczności te przemawiają za zmianą zaskarżonej decyzji (odwołanie wraz z załącznikami k.2-6 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od ubezpieczonej na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych wskazując na argumentację podniesioną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.7-8 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Od 30 lipca 2018r. O. A. rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej pod nazwą Mobilne Nauczanie Języka Angielskiego O. A. (wydruk z (...) k.11 akt organu rentowego). Przedmiotem tej działalności było świadczenie usług w zakresie nauki języka angielskiego. O rozpoczęciu działalności gospodarczej O. A. powiadomiła organ podatkowy i z tego tytułu zgłosiła się do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego z podstawą wymiaru składek w kwocie 30% minimalnego wynagrodzenia. W sierpniu 2018r. ubezpieczona zadeklarowała najwyższą podstawę wymiaru składek , tj. kwotę 11.107,50 złotych. Od września 2018r. ubezpieczona obniżyła podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne do kwoty 30% minimalnego wynagrodzenia (okoliczność bezsporna).

O. A. posiada tytuł zawodowy magistra na kierunku filologia angielska i sama prowadzi zajęcia z języka angielskiego (dyplom ukończenia studiów k.75 akt sprawy). Do czerwca 2018r. ubezpieczona była zatrudniona jako nauczyciel języka angielskiego w Szkole Podstawowej nr (...) w S. (świadectwo pracy z 2 lipca 2018r. k.106-107 akt organu rentowego).

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej w lipcu 2018r. O. A. prowadziła rozmowy z potencjalnymi klientami oraz umawiała ich na lekcje języka angielskiego, których prowadzenie rozpoczęła z dniem 1 sierpnia 2018r. (oświadczenia z 4 grudnia 2018r. oraz 10 grudnia 2018r. k.4-5 akt sprawy). Uprzednio ,tj. w dniu 13 lipca 2018r. ubezpieczona zamieściła ogłoszenie na stronie internetowej o świadczonych przez nią usługach, a w późniejszym okresie kolejne (ogłoszenie k.6 akt sprawy). Zajęcia prowadzone przez ubezpieczoną odbywały się bezpośrednio u klientów 1 lub 2 razy w tygodniu i trwały w zależności od potrzeby 60, 90 lub 120 minut. Ubezpieczona dojeżdżała do klientów prywatnym samochodem. Stawka za jedną godzinę zajęć wynosiła ok. 40-50 złotych. Zajęcia te polegały na tłumaczeniu tekstów z języka angielskiego na język polski, nauce poprawnej wymowy języka angielskiego oraz rozwiązywaniu zadań z gramatyki. Formalnie ubezpieczona nie wystawiała rachunków za wykonane usługi. W sierpniu 2018r. prowadziła zajęcia z języka angielskiego z co najmniej 4 osobami (zeznania świadków A. C., M. B., A. D., M. S., I. W. , A. W. oraz zeznania ubezpieczonej k.28v-29 akt sprawy).

Z tytułu prowadzonej działalności w lipcu 2018r. ubezpieczona nie wykazała przychodu, zaś w sierpniu 2018r. wykazała przychód w kwocie 480 złotych (podatkowa księga przychodów i rozchodów za miesiąc sierpień 2018r. k.15 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie O. A. okazało się uzasadnione.

Zgodnie z art.6 ust.1 pkt 5 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2013r., poz.1442 ze zm.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Z kolei art.12 ust.1 ustawy stanowi, że obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Dalej, zgodnie z art.13 pkt 4 ustawy systemowej osoba prowadząca pozarolnicza działalność podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania pozarolniczej działalności do dnia zaprzestania tej działalności, za wyjątkiem okresu zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej.

W niniejszej sprawie sporną okolicznością było to, czy O. A. w dniu 30 lipca 2018r. rzeczywiście rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej i w związku z tym, czy powstał tytuł do objęcia jej obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi.

Analizując okoliczności sprawy Sąd doszedł do przekonania, że stanowisko organu rentowego jest błędne. W sprawie niesporne jest, że O. A. zarejestrowała się w Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej, jako przedsiębiorca świadczący usługi w zakresie nauki języków obcych. Jako dzień rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej wskazała 30 lipca 2018r. (wydruk z (...) k.11 akt organu rentowego). Bezsporne jest również, że O. A. zgłosiła się z tego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz dokonała zgłoszenia jako podatnik - osoba fizyczna prowadząca pozarolniczą działalność.

W świetle analizy zgromadzonego materiału dowodowego Sąd doszedł do przekonania, że organ rentowy niezasadnie uznał, iż od 30 lipca 2018r. O. A. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą. Jak wynika z ustaleń Sądu ubezpieczona rozpoczęła prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie usług nauki języka angielskiego od 30 lipca 2018r. i do chwili obecnej nie zaprzestała tej działalności, nie zgłaszała również okresów zawieszenia działalności. Zgłoszenie rozpoczęcia prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej stwarza domniemanie prowadzenia takiej działalności, przy czym w przypadku ubezpieczonej fakt rzeczywistego rozpoczęcia i prowadzenia działalności gospodarczej nie budził wątpliwości organu rentowego po dniu 13 sierpnia 2018r. W zaskarżonej decyzji organ rentowy stwierdził, że w okresie od 30 lipca 2018r. do 13 sierpnia 2018r. ubezpieczona nie prowadziła działalności gospodarczej przez co nie istniał po jej stronie tytuł do podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Do wniosku takiego skłonił organ rentowy fakt nieuzyskiwania przez ubezpieczoną we wskazanym okresie przychodów z działalności oraz to, że w sierpniu 2018r. ubezpieczona zadeklarowała najwyższą podstawę wymiaru składek w kwocie 11.107,50 złotych. Przedstawione wyżej ustalenia Sądu potwierdzają ustalenia organu rentowego, ale w ocenie Sądu fakt nieuzyskiwania przez ubezpieczoną przychodów z działalności, a także fakt zadeklarowania najwyższej podstawy wymiaru składek nie niweczy po stronie ubezpieczonej tytułu do podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu pozarolniczej działalności. Należy podkreślić, że pozarolnicza działalność gospodarcza jest prowadzona w sposób zorganizowany i ma charakter zarobkowy, jednakże okresowy brak przychodów nie jest przesłanką ustalenia, że działalność nie jest prowadzona. Należy zgodzić się z ubezpieczoną, że nieuzasadniony jest zarzut niewykonywania przez nią usług nauki języków obcych w okresie od 30 lipca 2018r. do 13 sierpnia 2018r. Ze spójnych zeznań świadków i samej O. A. wynika, że od dnia 1 sierpnia 2018r. ubezpieczona rzeczywiście prowadziła zajęcia z języka angielskiego (vide: zeznania świadków oraz zeznania ubezpieczonej k.28v-29 akt sprawy). W ocenie Sądu Okręgowego, ubezpieczona z dniem 30 lipca 2018r. rzeczywiście rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej. Przesłanka zarobkowego charakteru działalności zostaje spełniona zarówno, gdy jej prowadzenie przynosi rzeczywisty zysk, jak i w sytuacji, gdy pomimo jego nieosiągnięcia, przedsiębiorca nastawiony był na uzyskanie dochodów. Niewątpliwie ubezpieczona dążyła do osiągnięcia zarobku, w tym celu w dniu 30 lipca 2018r. oraz 31 lipca 2018r. poszukiwała klientów i umawiała osoby zainteresowane na lekcję języka angielskiego, które rozpoczęła realizować od 1 sierpnia 2018r. W ocenie Sądu okoliczność, że działalność gospodarcza nie przynosi przychodów nie może stanowić automatycznej podstawy do uznania, że nie jest prowadzona, a w konsekwencji nieosiąganie przez przedsiębiorcę spodziewanych zysków nie uzasadnia wyłączenia go z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Zdarza się, że w początkowych okresach funkcjonowania działalność gospodarcza przynosi niewielkie dochody, czy wręcz koszty uzyskania przychodu przewyższają zyski. Nie jest konieczne faktyczne osiąganie dochodów z danej działalności, a ponoszenie strat, nawet w dłuższych okresach, nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej. Podkreślić przy tym należy, że samo podjęcie czynności zmierzających do stworzenia warunków do wykonywania działalności gospodarczej mieści się w ramach pojęcia prowadzenia działalności gospodarczej.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy ustalił, że w okresie od 30 lipca 2018r. do 13 sierpnia 2018r. ubezpieczona prowadziła działalność gospodarczą i z tego tytułu podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Mając na uwadze całokształt powyższych okoliczności Sąd na podstawie art.477 14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł jak w sentencji wyroku.