Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 1023/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 grudnia 2019 r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie VII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Beata Jarosz

Protokolant: st.sekr.sądowy Aleksandra Błachowicz-Dróżdż

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Lublińcu Małgorzaty Popławskiej

po rozpoznaniu w dniu 5 grudnia 2019r.

sprawy J. R. s. M. i E. ur. (...) w O.

oskarżonego o czyn z art. 286 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Lublińcu

z dnia 2 sierpnia 2019 r. , sygn. akt II K 352/18

orzeka:

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Lublińcu.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VIIKa1023/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Lublińcu z dnia 02.08.2019r. sygn. akt II K 352/18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzut z apelacji Prokuratora z pkt I:

obraza przepisów postępowania, to jest art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. art. 410 k.p.k. mająca bezpośredni wpływ na treść orzeczenia, polegająca na jednostronnej i wybiórczej, a przy tym dowolnej ocenie materiału dowodowego oraz pominięciu i nierozważeniu istotnych okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego takich jak informacji z banku (...), z serwisu (...) , (...) dot. posłużenia się dowodem osobistym przy założeniu kont na portalu "(...) (...) tym samym przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów, co miało istotny wpływ na treść wyroku;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie sposób się zgodzić z argumentacją Prokuratora, że żaden z dowodów zgromadzonych w sprawie nie potwierdza faktu, że konto w (...) o nr (...) było wykorzystywane nie przez jego posiadacza tj. J. R.. Rzecz w tym, że ani Prokuratora ani oskarżyciel posiłkowy nie wykazali by istotnie to konto wykorzystywał oskarżony, a to było rolą Prokuratora i oskarżyciela. Słusznie wskazał Sąd Rejonowy, że zupełnie nielogiczne i niewiarygodne w świetle wskazań doświadczenia życiowego byłoby by sprawca wkładający tak wiele trudu w to, aby ukryć swoją tożsamość i podejmowane przez siebie działania, podawał osobom pokrzywdzonym swoje rzeczywiste dane osobowe i wykorzystywał w przestępczym procederze, w tym w celu popełnienia oszustwa na szkodę M. J., swój rachunek bankowy (numer rachunku bankowego założonego na swoje rzeczywiste, prawdziwe dane).

Rzecz jednak w tym, że Sąd dokonując ustaleń faktycznych w sprawie i prawnokarnej oceny działania oskarżonego pominął, że działanie oskarżonego nie ograniczały się do założenia konta bankowego i przekazania loginu i hasła do tego konta sprawcy/sprawcom, ale także do udostępnienia swojego dowodu osobistego ,a przynajmniej jego kserokopii. Świadczy o tym dokumentacja związana z założeniem konta na portalu (...) (k.289-290), z której jednoznacznie wynika, że zakładający konto nie tylko podał dane z dowodu osobistego, ale udostępnił jego skan. Jest to ten sam dowód osobisty, którym posługiwał się oskarżony składając wyjaśnienia jako oskarżony. Wskazuje to jednoznacznie, że działania oskarżonego nie ograniczyły się do założenia i udostępnienia swojego konta bankowego. Nie sposób dać wiary wyjaśnieniom oskarżonego, że chciał jedynie pomóc bliżej nieokreślonemu koledze w związku z jego kłopotami z komornikiem. Nie sposób bowiem przy takiej wersji wytłumaczyć po co oskarżony dawał osobie której przekazał login i hasło do konta swój dowód osobisty lub jego skan. Ten dokument nie był bowiem do niczego potrzebny osobie, która jedynie chciałaby ukryć operacje na koncie przed komornikiem. Wskazuje to – w ocenie Sądu Okręgowego- jednoznacznie, że zamiar działania oskarżonego był znacznie szerszy i nie było to nawet pomocnictwo to oszustwa, lecz współsprawstwo. Truizmem- aczkolwiek niezbędnym w niniejszej sprawie – jest twierdzenie że działanie w ramach współsprawstwa nie musi obejmować realizacji wszystkich znamion przestępstwa, a wręcz działanie poszczególnych współsprawców może nie wyczerpywać znamion żadnego przestępstwa, ale być istotne dla realizacji tychże znamion przez innych współdziałających. Bez zaś skanu dowodu osobistego oskarżonego nie powiodło by się przestępstwo oszustwa, gdyż założenie konta na portalu (...) było niezbędne dla realizacji zamiaru oszustwa, gdyż bez założenia tego konta niemożliwym było uzyskanie pieniędzy z konta bez zdemaskowania sprawcy.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro istnieją podstawy do uznania współsprawstwa oskarżonego, to wyrom uniewinniający nie mógł się ostać.

3.2.

zarzut z pkt 2 apelacji Prokuratora: błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mających wpływ na treść orzeczenia, który był następstwem opisanych powyżej uchybień procesowych, polegający na przyjęciu, że oskarżony nie popełnił zarzucanego mu czynu z art. 286 par. 1 k.k., podczas gdy prawidłowo ustalony stan faktyczny winien skutkować stwierdzeniem, że J. R. dopuścił się oszustwa

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Powyżej wskazano, że choć brak jest dowodów, że to J. R. oferował do sprzedaży piłę ukośnicę marki F., i że to on korespondował meilowo i telefonicznie z pokrzywdzonym, to jednak z faktu, że oskarżony założył konto internetowe, na które nastąpiła wpłata od pokrzywdzonego, udostępnił login i hasło do tego konta sprawcy/sprawcom oraz udostępnił swój dowód osobisty lub jego skan, co umożliwiło sprawcy/sprawcom założenie konta w portalu (...)co było niezbędne dla uzyskania pieniędzy z tego konta, można wysnuć wniosek, że działanie oskarżonego wyczerpywało znamiona współsprawstwa.

Wniosek

uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro istnieją podstawy do uznania współsprawstwa oskarżonego, to wyrok uniewinniający nie mógł się ostać.

3.3.

zarzut z pkt I 1 apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego: naruszenia art. 4 k.p.k. i 410 k.p.k. poprzez pominięcie przez Sąd okoliczności Okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego przy uwzględnieniu jedynie tych które w ocenie Sądu przemawiały na jego korzyść, a w tym pominięcie faktu, że oskarżony przy zakładaniu konta np. na portalu (...)„ posłużył się swoim dowodem osobistym, ponadto Sąd nie wziął pod uwagę informacji przesłanych przez bank czy inne portale, a zwłaszcza faktu, że brak danych aby inna osoba oprócz oskarżonego jako posiadacz rachunku bankowego w banku (...) korzystał z tego rachunku, co w konsekwencji doprowadziło do uniewinnienia oskarżonego.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy powyżej odnosząc się do zarzutu apelacji Prokuratora wskazał, że nie sposób udowodnić w świetle zgromadzonego materiału, że to oskarżony oferował piłę, że to on utrzymywał kontakt z pokrzywdzonym, że to on dysponował kontem po jego założeniu. Nie oznacza to jednak, że nie można przypisać mu współsprawstwa skoro oskarżony nie tylko założył konto i udostępnił login i hasło do niego, ale także przekazał swój dowód osobisty lub jego skan. Świadczy to nie tylko o tym, że oskarżony obejmował swym zamiarem pomocnictwo, ale wręcz współsprawstwo.

Wniosek

o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro istnieją podstawy do uznania współsprawstwa oskarżonego, to wyrok uniewinniający nie mógł się ostać.

3.4.

zarzut z pkt I 2 apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego: naruszenia art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie przez Sąd dowolnej, a nie swobodnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego wbrew zasadom prawidłowego rozumowania czy też wiedzy i doświadczenia życiowego czego konsekwencją jest uniewinnienie oskarżonego z pominięciem sytuacji i szkody wyrządzonej oskarżycielowi posiłkowemu.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Powyżej wskazano już dlaczego ten zarzut jest zasadny.

Wniosek

O uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro istnieją podstawy do uznania współsprawstwa oskarżonego, to wyrok uniewinniający nie mógł się ostać.

3.5.

zarzut z apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego: błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzekania polegający na błędnym przyjęciu, że oskarżony J. R. nie dopuścił się zarzucanego mu czynu i uznaniu przez Sąd, że jego zachowanie nie wyczerpywało znamion czynu zabronionego opisanego w art. 286 par. 1 k.k., podczas gdy przy prawidłowej ocenie zebranych w sprawie dowodów i nie pominięciu istotnych okoliczności Sąd winien był poczynić odmienne ustalenia.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zasadność zarzutu wykazano powyżej podczas omawiania wcześniejszych zarzutów.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro istnieją podstawy do uznania współsprawstwa oskarżonego, to wyrok uniewinniający nie mógł się ostać.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Jak już wyżej wskazano prawidłowa ocena materiału dowodowego winna skutkować ustaleniem, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu czynu, a tym samym wyrok uniewinniający nie mógł się ostać

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

W toku dalszego postępowania Sąd Rejonowy winien mieć na względzie wskazane powyżej rozważania Sądu Okręgowego, w szczególności winien nadać odpowiednie znaczenie okoliczności, że oskarżony udostępnił swój dowód osobisty lub skan, co nie może absolutnie być uzasadnione chęcią pomocy osobie , która chce ukryć wpływy przed komornikiem.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Lublińcu z dnia 02.08.2019r. sygn. akt II K 352/18

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Lublińcu z dnia 02..08.2019r. sygn. akt II K 352/18

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana