Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 marca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym: Przewodniczący sędzia Juliusz Ciejek

Protokolant: sekr. sąd. Anna Kosowska

po rozpoznaniu w dniu 18 lutego 2020 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa S. M. (1)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  powództwo oddala,

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 6.851 zł 23 gr (sześć tysięcy osiemset pięćdziesiąt jeden złotych dwadzieścia trzy grosze) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 5.417 (pięć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 546/18

UZASADNIENIE

W dniu 29 sierpnia 2018 r. powód S. M. (1) wniósł pozew przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., w którym żądał zasądzenia kwoty 180.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 grudnia 2016 r. do dnia zapłaty. Ponadto domagał się zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych.

Uzasadniając swoje żądanie, wskazał, że w dniu 15 maja 2016 r. w miejscowości B. miał miejsce wypadek samochodowy, w wyniku, którego powód, jako pasażer doznał obrażeń ciała skutkujących amputacją całego ramienia. Powód stał się osobą niepełnosprawną i całkowicie niezdolną do pracy. Wypadek wpłynął negatywnie na stan zdrowia psychicznego powoda. Powód nie zgodził się z wypłaconym przez ubezpieczyciela świadczeniem z tytułu zadośćuczynienia w wysokości 20.000 zł, jak również z przyjęciem przez niego 90 % stopnia przyczynienia się przez powoda do doznanej szkody. Jako podstawę prawną żądania powód wskazał przepis art. 445 § 1 k.c. (k. 4-59).

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Ustosunkowując się do treści pozwu pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności za skutki wypadku komunikacyjnego z dnia 15 maja 2016 r., co do zasady, a jedynie, co do wysokości. W ocenie ubezpieczyciela żądanie powoda w zakresie zadośćuczynienia było zawyżone. Pozwany przyjął jako zasadne zadośćuczynienie w kwocie 120.000 zł, które zostało pomniejszone o 90 % przyczynienia ze strony powoda. Uzasadniając taki stopień przyczynienia się pozwany wskazywał na zły stan techniczny pojazdu którym poruszał się powód oraz świadoma akceptacja jazdy z kierowcą będącym pod wpływem alkoholu. Ponadto ubezpieczyciel wskazywał na kwestię nawiązki zasądzonej na rzecz powoda od sprawcy wypadku zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 9 stycznia 2018 r. Co do kwestii odsetek od kwoty zadośćuczynienia pozwany podnosił, że w przypadku uznania roszczenia winny być one zasądzone dopiero od daty wydania wyroku (k. 73-88).

Pismem wniesionym w dniu 12 lutego 2019 r. powód S. M. (1) rozszerzył powództwo w ten sposób, że obok dotychczasowego żądania wniósł dodatkowo o zasądzenie od pozwanego:

- kwoty 182.934,58 zł tytułem odszkodowania w związku z koniecznością zakupu przez powoda protezy kończyny górnej wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu pisma zawierającego niniejsze żądanie do dnia zapłaty,

- kwoty 11.244,09 zł tytułem skapitalizowanej renty wyrównawczej z tytułu utraty zdolności do pracy należnej za okres od 1 marca 2018 r. do 31 stycznia 2019 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu pisma zawierającego niniejsze żądanie do dnia zapłaty,

- kwoty 36.401,- zł tytułem skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb należnej za okres od 21 maja 2016 r. do 31 stycznia 2019 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu pisma zawierającego niniejsze żądanie do dnia zapłaty,

- kwoty 1.370,- zł miesięcznie tytułem stałej bieżącej renty z tytułu zwiększonych potrzeb dożywotnio za okres od 1 lutego 2018 r. płatnej z góry do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat (k. 325-382).

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w odpowiedzi na pismo zawierające rozszerzone powództwo wniósł o jego oddalenie (k. 387-390).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15 maja 2016 r. ok. godziny 10.00 do G., gdzie zamieszkiwali R. K. (1) i A. K. (1), samochodem marki R. (...) o nr rej. (...) przyjechał powód S. M. (1). Powód wraz z kolegami zaczął spożywać alkohol. Następnie pojechali do sklepu (...) na ul. (...) na osiedlu (...) w O., gdzie kupili alkohol w postaci piwa oraz wódki, po czym udali się do znajomego do B., u którego na posesji wspólnie kontynuowali spożywanie alkoholu. Wszyscy ww. do godzin popołudniowych spożywali alkohol w postaci piwa i wódki, przy czym alkohol w postaci wódki w ilości co najmniej jednego litra na osobę popijając piwem. Po zakończeniu spożywania alkoholu R. K. (1), A. K. (1) i powód S. M. (1) postanowili wrócić do domu pojazdem stanowiącym własność powoda. Powód S. M. (1) namówił R. K. (1), by to on prowadził samochód i w tymże celu przekazał mu kluczyki do auta. R. K. (1) nie posiadał uprawnień do kierowania pojazdem, o czym powód wiedział, jednakże przystał na propozycję powoda. Powód zajął w pojeździe miejsce pasażera na przednim siedzeniu obok kierowcy, z tyłu jako pasażer siedział A. K. (1). Wszyscy troje opuścili posesję. Około godziny 17:50, w miejscowości B., w kierunku miejscowości G., kierujący pojazdem R. K. (1) utracił panowanie nad pojazdem, zjechał na prawe pobocze i uderzył w słup linii energetycznej. Podróżujący innym pojazdem, który poruszał się za autem powoda – J. Z. (1), M. Z. (1) i I. Z. (1) – widząc zdarzenie zatrzymali się, by udzielić pomocy osobom znajdującym się w pojeździe powoda oraz wezwali służby ratownicze. U kierującego pojazdem R. K. (1) stwierdzono 1,95 promila alkoholu we krwi. W wyniku zdarzenia powód S. M. (1) doznał obrażeń ciała w postaci stłuczenia prawego płuca, złamania kości łokciowej prawej, wieloodłamowego złamania prawej kości ramiennej z rozległą raną i uszkodzeniem tętnicy pachowej, skutkujące amputacją kończyny na wysokości stawu barkowego.

(dowód: kserokopie dokumentów z akt (...)Sądu Rejonowego w O.znajdujące się w aktach niniejszej sprawy: protokół z miejsca zdarzenia k. 132-135, protokół oględzin miejsca zdarzenia k. 136-141, protokół zatrzymania k. 142-143, protokół z badania stanu trzeźwości k. 144-145, protokoły przesłuchania świadków: I. Z. k. 146-149, A. K. k. 150-153, protokół przesłuchania podejrzanego R K. k. 159-162, opinia z zakresu medycyny sądowej k. 163-164, protokół przesłuchania podejrzanego R K. k. 165-167, dokumentacja fotograficzna k. 170-173, opinia techniczna k. 174-178, informacja Starosty (...) k. 196, opinia uzupełniająca k. 198-199, protokół przesłuchania podejrzanego R. K. k. 203-205, dokumentacja fotograficzna k. 210-218, opinia z zakresu badań wypadków drogowych k. 233-244, protokół przesłuchania świadka S. M. k. 248-249, akt oskarżenia k. 256-259, protokoły rozpraw k. 265-266,268-270, 271-276, wyrok Sądu Rejonowego wraz z uzasadnieniem k. 277280v, protokół rozprawy apelacyjnej k. 299-300, wyrok Sądu Okręgowego z uzasadnieniem k. 301-303v, a nadto dowody zawarte w aktach niniejszej sprawy: zeznania świadków: M. M. k. 117v-118, I. Z. k. 400v-401, J. Z. k. 401, M. Z. k. 401-401v, R. K. k. 401v-402, A. K. k. 423v-424, przesłuchanie powoda S. M. w charakterze strony k. 523-524, opinia biegłego A. M. k. 465-475).

Powyższy czyn wyczerpywał znamiona przestępstw z art. 177 § 2 k.k. w zw. z art. 178 k.k. oraz z art. 178a § 4 k.k., za które R. K. (1) został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w O.VII Wydziału Karnego z dnia 11 października 2017 r. wydanym w sprawie o sygn. akt (...)na karę łączną dwóch lat pozbawienia wolności. Ponadto orzeczono wobec niego środek karny w postaci dożywotniego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych.

Na skutek apelacji wniesionych przez strony wyrokiem z dnia 9 stycznia 2018 r. Sąd Okręgowy w O. VII Wydział Karny Odwoławczy zmienił powyższy wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 47 § 3 i § 4 k.k. orzekł wobec R. K. (1) nawiązkę w kwocie 2.000 zł na rzecz powoda S. M. (3) oraz w kwocie 1.000 zł na rzecz A. K. (1).

(dowód: kserokopie dokumentów z akt (...)Sądu Rejonowego wO.znajdujące się w aktach niniejszej sprawy: wyrok Sądu Rejonowego k. 277-277v, wyrok Sądu Okręgowego k. 305-305v).

W dniu 15 maja 2016 r. w dacie zdarzenia pojazd marki R. (...) o nr rejestracyjnym (...) stanowiący własność powoda był na tyle niezadowalający, że pojazd ten nie powinien być dopuszczony do ruchu. Mimo złego stanu pojazdu jego niesprawne elementy nie przyczyniły się do powstania wypadku drogowego z udziałem powoda. Stan techniczny pojazdu nie dawał możliwości uniknięcia wypadku bądź zminimalizowania jego skutków.

Bezpośrednią przyczyną wypadku było niewłaściwe zachowanie kierującego pojazdem w trakcie jazdy, a na popełnione przez niego błędy mógł mieć wpływ jego stan psychofizyczny wynikający z wykazanej ilości alkoholu we krwi. Drugą lub dodatkową z możliwych przyczyn wypadku była niedostateczna wiedzę praktyczno-teoretyczna kierującego pojazdem wynikająca z jego braku uprawnień do kierowania pojazdami.

(dowód: opinia biegłego A. M. k. 465-475).

R. K. (1) zarówno w dniu zdarzenia, na skutek którego szkody doznał powód, jak i przed tym dniem, nie posiadał uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi.

(dowód: informacja Starosty (...) k. 196)

Powód pozostaje w związku małżeńskim od 2004 r. Znał sprawcę wypadku R. K. (1) jeszcze z czasów, gdy był kawalerem. Powód wiedział że kierujący pojazdem R. K. (1) nie posiada prawa jazdy.

(dowód: zeznania świadka M. M. k. 117v-118)

Powód S. M. (1) przed wypadkiem pracował w firmie (...) w O. jako pracownik fizyczny na podstawie umowy zawartej na czas nieokreślony. Stosunek pracy ustał z dniem 16 listopada 2016 r. w wyniku rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron w związku z przejściem powoda na rentę. Przed wypadkiem powód był praworęczny. Po wypadku powód przebywał przez siedem dni w szpitalu, następnie przebywał na zwolnieniu lekarskim. Powód otrzymuje rentę w wysokości 1.099, 01 zł netto.

Po rozwiązaniu stosunku pracy z poprzednim pracodawcą powód przez półtora roku pracował po wypadku jako ochroniarz na budowie, obecnie pracuje dorywczo. Powód posiada umiarkowany stopień niepełnosprawności. Decyzją lekarza orzecznika ZUS powoda uznano za częściowo niezdolnego do pracy do 31 października 2022 r.

Powód kontynuuje leczenie, zażywa leki nasenne, ma problemy ze snem, skarży się na ból przy zmianie pogody. Jest bardziej nerwowy, potrzebuje pomocy w przygotowaniu posiłków i w toalecie osobistej. Powód nie przechodził terapii psychologicznej ani psychiatrycznej.

Powód otrzymał odszkodowanie z (...) w wysokości 50.000 zł z zakładu pracy z ubezpieczenia indywidualnego.

(zeznania świadków: M. M. (2) k. 117v-118, kopia świadectwa pracy k. 347, decyzja ZUS z 17.11.2017 r. k. 359, decyzja lekarza orzecznika ZUS z 31.10.2017 r. k. 346, kopia orzeczenia o stopniu niepełnosprawności k. 361-362, zeznania powoda w charakterze strony k. 523-524)

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. uznał roszczenie powoda o zadośćuczynienie i wypłacił powodowi z tego tytułu 20.000 zł. Pozwany następnie ustalił w decyzji za uzasadnione wypłacenie powodowi kwoty 120.000 zł pomniejszonej o 90 % stopień przyczynienia, co daje kwotę 12.000 zł. W związku z wypłaceniem powodowi kwoty 20.000 zł pozwany nie znalazł podstaw do wypłaty dalszych kwot, bowiem w tej sumie zawierała się ostatecznie uznana kwota zadośćuczynienia ustalona na 12.000 zł.

(dowód: pisma pozwanego w toku postępowania likwidacyjnego k. 57-59, odpowiedź na pozew k. 76)

Sąd zważył, co następuje:

Tytułem wstępu wskazać należy, że ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy ograniczył do badania kwestii zasady odpowiedzialności pozwanego (vide postanowienie k. 516v).

W świetle poczynionych ustaleń roszczenie powoda S. M. (1) zostało oddalone w całości, albowiem zachodzą przesłanki wyłączające odpowiedzialność odszkodowawczą pozwanego (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W..

Powód S. M. (1) żądał wypłaty zadośćuczynienia za krzywdę poniesioną w wyniku wypadku spowodowanego przez R. K. (1), ubezpieczonego od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Ponadto dochodził odszkodowania, skapitalizowanej renty wyrównawczej z tytułu utraty zdolności do pracy, skapitalizowanej renty z tytułu zwiększonych potrzeb oraz stałej bieżącej renty z tytułu zwiększonych potrzeb. Podstawą żądań powoda był art. 445 § 1 kc w zw. z art. 444 § 1 i 2 kc.

Zgodnie z treścią art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t. j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2214, dalej: UbezpObowU) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia.

Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 UbezpObowU).

Podstawę odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu stanowią przepisy art. 436 § 1 k.c. w zw. z art. 435 § 1 k.c. Oznacza to, że akcesoryjna odpowiedzialność ubezpieczyciela za szkodę, za którą odpowiada posiadacz pojazdu oparta jest na zasadzie ryzyka. Jest to odpowiedzialność za sam skutek zdarzenia powodującego szkodę. Dla jej powstania wystarczy, aby komukolwiek została wyrządzona szkoda na osobie lub na mieniu, przyczyną powodującą szkodę był ruch mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody i pomiędzy szkodą a przyczyną (ruchem tego środka) zachodził związek przyczynowy (art. 436 KC). Posiadacz pojazdu mechanicznego może się uwolnić od odpowiedzialności, jeśli udowodni, że szkoda powstała na skutek jednej z przyczyn zwalniających go od odpowiedzialności. Odpowiedzialność odszkodowawcza regulowana w art. 435 k.c. jest typowa dla konstrukcji zasady ryzyka i może zostać wyłączona jedynie przez wykazanie zaistnienia jednej z trzech przesłanek egzoneracyjnych, a mianowicie że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej.

Wina poszkodowanego lub osoby trzeciej wykluczać może odpowiedzialność posiadacza mechanicznego środka komunikacji tylko wtedy, gdy była ona wyłączną przyczyną zaistnienia szkody.

W ocenie Sądu Okręgowego taka okoliczność zachodzi w niniejszej sprawie.

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci zeznań osób przesłuchanych w charakterze świadków w toku postępowania karnego w sprawie (...)Sądu Rejonowego w O., zeznań świadków w niniejszej sprawie, jak również z opinii biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych i techniki samochodowej bezsprzecznie wynika, że za zaistnienie szkody odpowiada sam powód.

Przesłuchani w postępowaniu karnym w charakterze świadkowie: powód S. M. (1) oraz A. K. (3), jak również słuchany w charakterze podejrzanego a następnie oskarżonego R. K. (1) wskazali, że w dniu 15 maja 2016 r. wspólnie spożywali alkohol. Najpierw spożywali alkohol w miejscowości G., by następnie udać się po zakup alkoholu do sklepu (...) przy ul. (...) w O., a stamtąd do B..

Składając zeznania w charakterze świadka w postępowaniu karnym w dniu 30 września 2016 r. powód S. M. (1) zeznał, że wraz z R. K. (1) i A. K. (1) zakupili w sklepie (...) w B. wódkę i piwo, następnie udali się w trójkę na posesję ich znajomego, gdzie dalej spożywali alkohol. Powód zeznał wówczas: „wypiliśmy po 1 l na głowę szklankami. Zapijaliśmy piwem. Kiedy byliśmy mocno pijani R. K. (1) wsiadł za kierownicę samochodu marki R.” (vide k. 248v)

Słuchany w charakterze oskarżonego A. K. (3) wskazał, że w dniu zdarzenia wszyscy pili wcześniej alkohol. Wyjaśniał „Piłem z pokrzywdzonymi, najpierw w miejscowości G., wypiliśmy tam po kilka piw. Piliśmy tylko piwa. Potem pojechaliśmy do sklepu, kierował S. po spożyciu tyle samo piw co wszyscy, każdy z 6 piw wypił. Pojechaliśmy do sklepu do żabki na B. na J.. Kupiliśmy tam kilka piw i flaszkę wódki 0,5 litra (…) Wypiliśmy w B. u kolegi, piliśmy we czterech”. A. K. (1) wskazał w swoich wyjaśnieniach, że to S. M. (1) nakłonił go do jazdy wiedząc, że obaj byli pod wpływem alkoholu. Wskazał: „Ja nie chciałem jechać, ale prosił abym pojechał” (vide k. 265v-266). Z kolei w zeznaniach składanych w charakterze świadka w niniejszym postępowaniu wskazał, że powód widział, że siada za kierownicą oraz że to powód dał mu kluczyki. Zeznał, że powód wiedział, że świadek nie ma uprawnień do kierowania pojazdami, bowiem jak wskazał: „znaliśmy się i kolegowaliśmy” (vide k. 402).

Składając zeznania w charakterze świadka w postępowaniu karnym A. K. (1) zeznał, że w sklepie żabka zakupili wódkę i piwo, a następnie zajechali do B., gdzie spożywali alkohol (vide k. 269).

Z treści powyższych zeznań oraz wyjaśnień wynika, że powód S. M. (1) miał świadomość, że R. K. (1) wsiadając za kierownicę pojazdu jest pod znacznym wpływem alkoholu. Co więcej, wiedział również, że ww. nie posiada uprawnień do jazdy pojazdami samochodowymi. Z wyjaśnień R. K. (1) wynika również, że to powód nalegał, aby zamiast niego prowadził pojazd stanowiący własność powoda.

Z opinii biegłego sądowego A. M. wynika, że bezpośrednią przyczyną wypadku było niewłaściwe zachowanie kierującego pojazdem w trakcie jazdy polegające na zjechaniu pojazdu na prawe pobocze drogi i w konsekwencji uderzenie prawym bokiem nadwozia w betonowy słup linii energetycznej.

Biegły wykluczył inne okoliczności, które mogły przyczynić się do powstania wypadku drogowego takie jak stan techniczny pojazdu, nagłe wtargnięcie na jezdnię osób, zwierząt bądź innych przedmiotów, a także warunki pogodowe. W ocenie biegłego bezpośrednią przyczyną wypadku nie była również prędkość pojazdu.

W ocenie biegłego na popełnione przez kierującego błędy mógł mieć wpływ jego stan psychofizyczny wynikający z wykazanej zawartości alkoholu we krwi. Drugą lub dodatkową z możliwych przyczyn zaistnienia wypadku mogła być brak podstawowej wiedzy praktycznej, jak i teoretycznej, ważnej dla kierującego pojazdem, wynikający z powodu nieposiadania uprawnień do jazdy pojazdami samochodowymi.

W orzecznictwie sądowym można spotkać się z poglądem, że o egzoneracji nie można mówić w tych sytuacjach, kiedy poszkodowany i sprawca wspólne spożywają alkohol, a następnie poszkodowany podejmuje decyzję o jeździe z nietrzeźwym kierowcą, który z powodu swego stanu doprowadził do wypadku. W tych warunkach zachowanie poszkodowanego kwalifikować należy jako przyczynienie się do powstania szkody, co uzasadnia miarkowanie odszkodowania (tak SN w wyr. z 2.12.1985 r., IV CR 412/85, OSP 1986, Nr 4, poz. 87, i wyr. z 7.12.1985 r., IV CR 398/85, L., gdzie w uzasadnieniu wskazano, że nie można żądać pełnego odszkodowania osoba, której naganne postępowanie jest współprzyczyną szkody). W orzecznictwie wskazuje się, że podobnie traktować należy przypadki, kiedy poszkodowany, wiedząc, że kierowca znajduje się pod wpływem alkoholu, nakłania go do jazdy samochodem i jazdę tę razem z nim odbywa (vide wyr. SN z 6.12.1982 r., I CR 438/82, L.; wyr. SA w Lublinie z 24.5.2018 r., I ACa 589/17, L.).

W ocenie Sądu Okręgowego okoliczności niniejszej sprawy wskazują jednak, że zachowanie powoda nie można ocenić jedynie w kategorii przyczynienia się do powstania szkody, ale należy uznać je za wyłączną przyczynę jej zaistnienia. Trudno bowiem doszukać się innej przyczyny niż skrajna nieodpowiedzialność powoda, który nie tyleż akceptował jazdę z nietrzeźwym kierującym, który nie miał uprawnień do prowadzenia pojazdu, ale nadto sam przekazał mu kluczyki do swojego pojazdu i nakłonił do wspólnej jazdy. Cały czas znajdował się on pod zwierzchnictwem powoda, który powierzył mu prowadzenie pojazdu (art. 430 k.c.) i podżegał go do tej czynności. Stosownie do art. 422 k.c. za szkodę odpowiedzialny jest nie tylko ten kto ją sam wyrządził, lecz także ten kto nakłonił inną osobę do wyrządzenia szkody. Kierowca pojazdu miał w chwili badania 1,95 promila alkoholu we krwi, co odpowiada 3,90 promila w wydychanym powietrzu. Był osobą bardzo nietrzeźwą. W tej sytuacji powierzenia prowadzenia pojazdu takiemu kierowcy, który dodatkowo nie posiadał prawa jazdy, było wręcz sprowadzeniem powszedniego niebezpieczeństwa spowodowania katastrofy w ruchu lądowym. Powód ponosi więc pełną odpowiedzialność za powstały wypadek i jego skutki.

Dodatkowo Sąd rozważył zastosowanie w niniejszej sprawie art. 5 kc. Zgodnie z tą normą nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Przepis ten realizuje uniwersalną zasadę ex iniuria non oritur ius (z bezprawia nie rodzi się prawo). Oznacza to, że strona nie może skutecznie dochodzić przysługujących jej roszczeń, jeżeli sama w istotnym zakresie naruszyła swoje obowiązki. Biorąc pod uwagę całokształt okoliczności sprawy nie sposób nie dostrzec, że żądania powoda są rażąco sprzeczne z zasadami współżycia społecznego takimi jak szacunek dla prawa (zakaz prowadzenia po alkoholu), czy dla ogólnie przyjętych norm społecznych (nieakceptowanie prowadzenia w stanie nietrzeźwości) i norm bezpieczeństwa (pijany kierowca, bez uprawnień, zagraża nie tylko sobie i pasażerom ale także pieszym i innym kierowcom). Zachowanie powoda, który nie tylko godził się na podróż z pijanym kierowcą, ale namawiał go do prowadzenia samochodu nie może być w żaden sposób i z żadnego powodu zaakceptowane. Uwzględnienie roszczeń powoda w niniejszej sprawie poprzez uznanie jego żądań stanowiłoby de facto akceptację postawy powoda.

Z powyższych względów powództwo oddalono w całości jako niezasadne (pkt I sentencji wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Pozwany poniósł koszty w wysokości 6.851,23 zł, na które składają się: wynagrodzenie pełnomocnika 5.400 zł wyliczone stosownie do § 2 ust 6 i § 19 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł oraz uiszczona zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego 1.434,23 zł.

Z uwagi na to, że powód przegrał w całości, tym samym zobowiązany jest zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty, o czym orzeczono jak w punkcie II sentencji wyroku.

Sąd nie dopatrzył się tu podstaw do nieobciążania powoda tymi kosztami. To powód był inicjatorem tego postępowania i od zakresu zgłoszonych przez niego roszczeń zależały zakres kosztów, które musiał ponieść pozwany dla celowej obrony.