Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 910/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Sąd Rejonowy w Bełchatowie z dnia 23 września 2019r. sygn. II K 567/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1., 2.1.1.2.

- informacja komornika sądowego przy SR w Bełchatowie z dnia 11 kwietnia 2019r.

- dowody wpłaty na rzecz komornika

Dowody w postaci wpłat dokonanych przez oskarżonego w okresie objętym aktem oskarżenia na ręce komornika sądowego z tytułu alimentów w kwotach: 300 zł w dniu 30.11.2018r. , 230 zł. w dniu 28.06.2018r., 230 zł. w dniu 25.05.2018r., 230 zł. w dniu 24.04.2018r. i 487 zł w dniu 31.08.2018r. nie budzą wątpliwości. Stanowią dokumenty, co do autentyczności których nie można mieć podejrzeń. Ponadto w/w wpłaty znajdują swoje odzwierciedlenie w dokumencie zawartym na k. 30 akt po pozycją 1-3, 4 i 6 (pismo komornika sądowego dnia 27 marca 2019r. skierowane do KPP w B., zaliczone prawidłowo w poczt materiału dowodowego przez sąd rejonowy, jedyna uwaga dotyczy błędnej podstawy opisania dwóch wpłat jako potrącenia dokonanego przez "zakład pracy" zamiast "wpłaty własnej") oraz pośrednio w dokumencie stanowiącym stan zadłużenia alimentacyjnego wystawionym przez MOPS w B. i dokonywane na ich rzecz wpłaty (k.13). Podobne uwagi dotyczą pisma komornika skierowanego do oskarżonego. Wpłata z dnia 26.03.2018r nie dotyczy okresu objętego przedmiotowym aktem oskarżenia.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzut obrazy przepisów postępowania tj. art. 410 k.p.k., art. 7 k.p.k. poprzez nieuprawnione uznanie za wiarygodne zeznań świadka A. K. (1)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Jedynym powodem, dla którego zdaniem skarżącego zeznania świadka A. K. (1) miałyby być niewiarygodnym materiałem dowodowym, ma być brak ich zweryfikowania, przy czym owo zweryfikowanie w ocenie apelanta winno mieć postać "innego obiektywnego źródła dowodowego". Wbrew powyższemu sąd odwoławczy zważył, iż ocena zeznań świadka A. K. (1) jest prawidłowa i nie narusza reguł, o jakich mowa w art. 7 k.p.k. Fakt, iż jest to jedyne osobowe źródła dowodowe (jedyny przesłuchany świadek) nie ma znaczenia dla oceny jego wiarygodności, o ile treść zeznań jawi się jako przekonująca, logiczna, dostatecznie wyczerpująca, a przy tym dodatkowo potwierdzona nieosobowym materiałem dowodowym - a tak też było w niniejszej sprawie. Apelant stara się nie zauważyć, iż potwierdzone zostały dochody matki dziecka (o których ta zeznawała), a logika i życiowe doświadczenie wskazują w tej sytuacji, iż dla osoby przebywającej na rencie, której wysokość jest bardzo niewielka, alimenty wypłacane przez MOPS stanowią realną pomoc w utrzymaniu córki, a przy tym łączne dochody rodziny nadal wskazują, iż z trudem można z nich pokryć absolutnie podstawowe potrzeby związane z jedzeniem, ubraniem i utrzymaniem mieszkania. A. K. (1) w utrzymywaniu swojej córki E. czynnie korzysta z pomocy Państwa, w postaci alimentów wypłacanych z funduszu alimentacyjnego, a ponadto z innych licznych zasiłków (rodzinny, dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, dodatek mieszkaniowy, dodatek na energię elektryczną). Wskazują na powyższe dokumenty wystawione przez MOPS w B. (...) stosownie zaliczone w poczet materiału dowodowego (k.8, 18, 19, 20, 75-80). Dochód A. K. (1) za 2017r. to kwota 9.706,26 zł. wypłacona z tytułu renty. Przebycie wypadku samochodowego przez świadka i jego skutki uwidoczniają się w protokole rozprawy, w którym znalazł się nawet zapis, iż ze świadkiem z powodu owego wypadku utrudniony jest kontakt werbalny (jednakże można zrozumieć jej wypowiedź). W 2018r. w/w otrzymywała określone, bardzo niewysokie świadczenia społeczne (zasiłki rodzinny, dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego, wychowawczy, świadczenie "dobry start" i inne). Sam fakt przyznawania świadczeń społecznych rodzinie także potwierdza granice dochodu uzyskiwanego przez matkę dziecka. W tej sytuacji zupełnie gołosłownie brzmią twierdzenia, jakoby zeznań matki E. K. nie potwierdzały inne dowody. Świadek zeznała przy tym o swojej sytuacji materialnej, mieszkaniowej, odnosząc się do braku zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych córki, a także podała z jakich dochodów zaspokojone są podstawowe potrzeby rodziny. Bardzo przekonująco w światle życiowego doświadczenia brzmią wnioski, iż jakby "nie miała funduszu alimentacyjnego" , to "nie dałaby rady" (k.84v), szczególnie, iż rosnąca dziewczynka (aktualnie już nastolatka) ma niewątpliwie coraz większe potrzeby związane chociażby z rozwojem społecznym. Wszystkie w/wymienione dokumenty zostały prawidłowo ujawnione i zaliczone w poczet materiału dowodowego, stąd chybionym jest zarzut obrazy art. 410 k.p.k.

Wniosek

o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego, względnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego jej rozpoznawania przez sąd I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania za niezasadny zarzutu obrazy przepisów postępowania, brak było podstaw do zmiany bądź uchylenia wyroku.

3.2.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku i mających wpływ na jego treść poprzez uznanie, iż K. K. (1) uchylał się od obowiązku alimentacyjnego na rzecz córki, przy co naraził ją na niemożność zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut błędu w ustaniach faktycznych jest niezasadny, albowiem dostatecznie zgromadzony i właściwie oceniony materiał dowodowy pozwalał na jednoznaczne ustalenie, iż oskarżony będąc zobowiązanym do uiszczenia alimentów na córkę E. w wysokości po 500 złotych miesięcznie, w okresie czasu od 1 kwietnia 2018r. do 28 lutego 2019r. (okres równych jedenastu miesięcy czasu, w których należne alimenty odpowiadały łącznej kwocie 5.500 zł.) ), uchylał się od ich zapłaty, albowiem dokonywane przez niego wpłaty na rzecz alimentów były jedynie kilkurazowe i oceniane przez pryzmat ogólnej kwoty, jaką w/w winien uiścić - symboliczne (a nie tylko niższe niż łączna wysokość 3-miesięcznych świadczeń alimentacyjnych). Ustalono, iż wpłaty własne oskarżonego to kwoty: 300 zł. w dniu 30.11.2018r.,- 230 zł. w dniu 28.06.2018r., 230 zł. w dniu 25.05.2018r., 230 zł. w dniu 24.04.2018r. oraz kwota 487 zł. w dniu 31.08.2018r. Poza powyższymi na poczet alimentów komornik ściągnął jeszcze dwie kwoty (potracenie przez zakład pracy i z Urzędu Skarbowego). Porównując jednak ilość i wysokość dokonanych wpłat w stosunku do ilości i kwoty, jaką winien uiścić oskarżony, a przy tym mając na uwadze, iż w/w jest osoba zdrową i mogącą podjąć zatrudnienie - choćby dorywcze czy dodatkowe "na drugi etat", ów brak słusznie uznano za "uchylanie się", a więc zachowanie intencjonalnie negatywne. Oskarżony miał realną możliwość zapłaty alimentów. Dowody opisane w punkcie 3.1. (zeznania A. K., dokumenty MOPS) ocenione przez pryzmat życiowego doświadczenia potwierdzają narażenie dziecka E. K. na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych dorastającej dziewczynki.

Wniosek

o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego, względnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego jej rozpoznawania przez sąd I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania za niezasadny zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, brak było podstaw do zmiany bądź uchylenia wyroku.

3.3.

Zarzut obrazy prawa materialnego tj. art. 209 § 1a k.k. poprzez jego niewłaściwie zastosowanie przy braku jakichkolwiek ustaleń w zakresie sytuacji majątkowej i życiowej pokrzywdzonej i zakresu realizacji obowiązku alimentacyjnego w okresie objętym zarzutem

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

S. zachowania oskarżonego pod normę przepisu art. 209 § 1 a k.k. jest prawidłowa. Dokonanie matematycznego wyliczenia pozwala na ustalenie, iż oskarżony zalegał z zapłatą świadczenia alimentacyjnego, gdzie łączna wysokość powstałych z tego powodu zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych (co najmniej 1500 zł.). Jego obowiązek alimentacyjny wynikał tak z ustawy (KRiO), jak i z orzeczenia sądu opisanego w sentencji wyroku. Sytuacja majątkowa i życiowa uprawnionego dziecka w okresie objętym zarzutem została dostatecznie wyjaśniona. E. mieszka tylko z matką (starsza córka A. K. (1), jako dorosła mieszka sama w mieszkaniu po babci), a przy tym matka utrzymuje dziecko ze swoich dochodów, którymi są renta powypadkowa oraz liczne świadczenia, w tym głównie alimenty (pozostałe świadczenia są przyznane w dużo niższej wysokości). Matka dziecka doznała wypadku samochodowego, z powodu którego nie podejmuje pracy zarobkowej. Dodatkowo utrzymanie obu (matki i dziecka) stanowią też pieniądze pozostałe "z odszkodowania". Niewątpliwie natomiast stałe dochody matki to renta i świadczenia alimentacyjne wypłacane przez MOPS, a przy tym świadek przekonująco podała, iż bez owych alimentów byłoby trudno zaspokoić podstawowe potrzeby życiowe córki. Potrzeby 11-letniej dziewczynki są znane z doświadczenia życiowego. Oskarżony nie łoży w inny sposób (prezenty) na utrzymanie córki. To alimenty wypłacane regularnie przez MOPS pozwalają, by takie podstawowe potrzeby dziecka jak zakup jedzenia, środków czystości, ubrań czy opłata mieszkania były zaspokajane na bieżąco. Fakt, iż są one zaspokajane przez Państwo, absolutnie nie zwalnia oskarżonego z odpowiedzialności karnej. Po stronie oskarżonego nie występują żadne szczególne okoliczności, które usprawiedliwiałyby brak zapłaty całości należnych świadczeń alimentacyjnych. Nie ekskulpuja go w szczególności takie okoliczności, jak podnoszony w toku oświadczenia złożonego przed sądem odwoławczym fakt nadczynności tarczycy dziecka oskarżonego z kolejnego związku. Żadne dokumenty nie wskazują, by z tego powodu finansowe utrzymanie dziecka z kolejnego związku było szczególnie wysokie. Oskarżony ma obowiązek łożenia na oboje dzieci i zaspokajania ich potrzeb. By sprostać tym obowiązkom winien podjąć dodatkowe starania, a jako osoba mogąca podjąć zatrudnienie winien ewentualnie podjąć je jako dodatkowy drugi etat, czy prace dorywcze (możliwość pracy dorywczej wynika z aktualnej sytuacji na rynku pracy i nie chodzi przy tym o pracę, która byłaby atrakcyjna dla oskarżonego, ale o każdą, nawet przykrą, czy za zaniżone wynagrodzenie). Możliwości finansowe oskarżonego z jednej strony i potrzeby córki E. z drugiej uwidaczniają się też w m.inn. w wysokości alimentów ustalonych przez sąd rodzinny. Oskarżony bądź to nie wnosił o ich obniżenie, bądź to czynił powyższe bezskutecznie. Wyrok podnoszący alimenty do kwoty 500 zł. pochodzi z października 2015r., a więc zapadł ponad 2 i pół roku przed okresem niealimentacji przypisanym niniejszym wyrokiem, co powoduje, iż jest rzeczą niemożliwą, by osoba chcąca rzeczywiście sprostać obowiązkowi alimentacyjnemu pozostawała wciąż "nieświadoma" co do jego aktualnej wysokości, dodatkowo jako posiadająca przy tym przyznane sądownie kontakty z dzieckiem (a więc czynnie działająca w tej sprawie rodzinnej).

Wniosek

o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego, względnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego jej rozpoznawania przez sąd I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania za niezasadny zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych i obrazy prawa materialnego, brak było podstaw do zmiany bądź uchylenia wyroku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

zaskarżony wyrok i wszystkie zawarte w nim rozstrzygnięcia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Żaden z podniesionych zarzutów nie okazał się zasadny, brak było również podstaw do zmiany bądź uchylenia wyroku z powodu okoliczności, jakie sąd odwoławczy winien uwzględnić z urzędu. Orzeczona kara nie nosi cech rażącej niewspółmierności w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

punkt 2 wyroku

Podstawą orzekania o kosztach procesu za instancję odwoławczą był przepis art. 636 § 1 k.p.k. Strona, której apelacja nie została uwzględniona, jest winna ponieść te koszty w całości. Oskarżony jest osobą posiadającą zatrudnienie i zdolną do wykonywania pracy zarobowej. Na w/w koszty składają się: ryczałt za doręczenie pism oraz opłata ustalona w oparciu o art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych z 23 czerwca 1973r. (DZ. U. z 1983r. Nt 49 poz. 223 z późn. zm.). Brak jest podstaw do zastosowania przepisu art. 624 k.p.k., albowiem strona nie wykazała, by poniesienie przez nią kosztów sądowych były nazbyt uciążliwe, bądź by za takowym rozstrzygnięciem przemawiała zasada słuszności. Sąd odwoławczy miał na uwadze, iż w sprawie orzeczono karę ograniczenia wolności, a na oskarżonym ciąży obowiązek alimentacyjny (i temu obowiązkowi winien w pierwszej kolejności sprostać), jednak łączna wysokość kosztów procesu, którymi obciążono K. K. jest niewielka (to kwota 140 zł.).

7.  PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość wyroku

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana