Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 lipca 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł., po rozpoznaniu wniosku o emeryturę pomostową z dnia 14 czerwca 2019 r., odmówił W. G. (1) prawa do emerytury pomostowej. Powołując się na przepis art. 4 w związku z art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, organ rentowy wskazał, że W. G. (1) nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wynoszącego co najmniej 15 lat oraz przed dniem 1 stycznia 1999 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 niniejszej ustawy lub art. 32 i 33 ustawy emerytalnej oraz art. 4. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że nie może zaliczyć ubezpieczonemu okresów pracy od 19 listopada 1977 do 23 października 1978 r. oraz od 20 października 1980 r. do 31 października 2002 r. z tytułu zatrudnienia w Odlewni (...) Sp. z.o.o., gdyż pracodawca nie określił charakteru pracy w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z 28 luty 2003 r. według wykazu, działu i pozycji, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2003 r. Organ rentowy wskazał, że istnieją rozbieżności co do zajmowanych przez W. G. (1) stanowisk między świadectwem pracy a świadectwem wykonywania pracy. Ze świadectwa pracy z 31 października 2002 r. wynika, że wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku „ustawiacz maszyn i urządzeń odlewniczych – brygadzista”, natomiast w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z 28.02.2003 r. podano stanowiska „rdzeniarz maszynowy”, „wykańczacz odlewów” oraz „ustawiacz maszyn i urządzeń”. Ponadto organ rentowy wskazał, że wnioskodawca nie udowodnił rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą.

/decyzja k. 15 plik II akt ZUS/

Ubezpieczony ponownie ubiegał się o emeryturę pomostową wnioskiem z dnia 10 września 2019 r.

/wniosek k.16, plik II akt ZUS/

Decyzją z dnia 16 października 2019 r. po rozpatrzeniu wniosku ubezpieczonego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił W. G. (1) prawa do emerytury pomostowej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, przytaczając te same podstawy, ponownie wskazał, że W. G. (1) nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 niniejszej ustawy lub art. 32 i 33 ustawy emerytalnej i art. 4 w związku z art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych. Organ rentowy ponadto wskazał, że W. G. (1) pobiera zasiłek chorobowy, a zgodnie z art. 15 ustawy o emeryturach pomostowych, prawo do emerytury pomostowej powstaje z dniem zaprzestania pobierania zasiłku lub świadczenia rehabilitacyjnego. Organ rentowy uznał za udowodniony staż pracy w łącznym wymiarze 35 lat i 4 miesięcy 7 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz 1 miesiąc, 10 dni okresów pracy szczególnych warunkach.

/decyzja k. 29 plik II akt ZUS/

Odwołania od decyzji w ustawowym terminie złożył ubezpieczony W. G. (1), wskazując, że decyzje są dla niego krzywdzące.

/odwołania k. 3 w aktach U VIII 3584/19/ oraz w aktach VIII U 61/20/

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy podtrzymał stanowisko zawarte w uzasadnieniach decyzji i wniósł o ich oddalenie. W ocenie organu rentowego, specyfika wykonywanej przez wnioskodawcę pracy nie pozwala na zaliczenie jej do pracy wykonywanej w warunkach szczególnych.

/odpowiedzi na odwołania k. 5 w aktach U VIII 3584/19/ oraz w aktach VIII U 61/20/

Pismem procesowym z dnia 3 października 2019 r. pełnomocnik ustanowiony przez ubezpieczonego poparł odwołanie i wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie wnioskodawcy prawa do emerytury z dniem 1 sierpnia 2019 r., dopuszczenie dowodów z dokumentów w postaci świadectwa pracy z dnia 31 lipca 2019 r. oraz pisma organu rentowego z dnia 13 września 2019 r. – na okoliczność rozwiązania przez wnioskodawcę pracy stosunku pracy, zawiadomienia o tym fakcie organu rentowego oraz ustania negatywnej przesłanki uniemożliwiającej przyznania wnioskodawcy prawa do emerytury pomostowej. W treści odwołania wskazano, że w W. G. (1) w okresie od 19 listopada 1977 r. do 31 października 2002 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy obsłudze maszyn rdzeniarskich w odlewni (...) Sp. z.o.o. oddział w K.. Ubezpieczony w tym czasie odbył służbę wojskową od dnia 24 października 1978 r. do dnia 8 października 1980 r. Następnie w okresie 20 października 1980 r. do 5 listopada 1980 r. pracował przy szlifowaniu odlewów, od 6 listopada 1980 r. wnioskodawca powrócił na uprzednio zajmowane stanowisko przy obsłudze maszyn rdzeniarskich, dodatkowo pełniąc funkcję brygadzisty. Z powodu zmiany nomenklatury stanowisk, ubezpieczony pracował od 2 listopada 1982 r. do 31 października 2002 na stanowisku ustawiacza maszyn i urządzeń odlewniczych. Pomimo zmiany nazwy stanowiska, charakter i warunki wykonywanej przez wnioskodawcę pracy nie uległy zmianie. Wnioskodawca kontynuował pracę w oddziale rdzeniarni i wykonywał te same czynności w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Pełnomocnik zaznaczył, że praca jaką faktycznie wykonywał, a nie rodzaj zajmowanego przez ubezpieczonego stanowiska, zalicza się do okresu pracy w warunkach szczególnych.

/pismo procesowe pełnomocnika k.29-30 w aktach U VIIII 3584/19/

Pismem procesowym z dnia 25 listopada 2019 r.

Zarządzeniem z dnia 20 stycznia 2020 roku Sąd na mocy art. 219 k.p.c. połączył odwołania ubezpieczonego do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

/zarządzenie – k. 9 akt VIII U 61/20/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca W. G. (1) urodził się (...), legitymuje się wymaganym co najmniej 25 – letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

/okoliczności bezsporne/

W. G. (1) złożył wniosek o emeryturę pomostową w dniu 2 lipca 2019r. /wniosek k. 1-2 plik II akt ZUS/

Ubezpieczony złożył ponowny wniosek o emeryturę pomostową w dniu 10 września 2019 r.

/wniosek k.16-19/

W dacie złożenia wniosku o emeryturę W. G. (1), nie pozostawał w stosunku pracy.

/okoliczność bezsporna/

W okresie od 19 listopada czerwca 1977 r. do 31 października 2002 r. W. G. (1) był zatrudniony w Odlewni (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości w K., Oddział w K. w pełnym wymiarze czasu pracy. W wystawionym wnioskodawcy świadectwie pracy z dnia 31 października 2002 r. pracodawca wskazał, że W. G. (1) w okresie zatrudnienia wykonywał pracę ustawiacza maszyn i urządzeń odlewniczych - brygadzista oraz w okresie od dnia 1 listopada 1998 r. do dnia 28 lutego 1999 r. korzystał z urlopu wypoczynkowego w wymiarze 22 dni, i odbył służbę wojskową w okresie od dnia 24 października 1978 r. do dnia 8 października 1980 r. Dnia 20 października podjął zatrudnienie, po zakończeniu służby wojskowej.

/świadectwo pracy k.7 – 7 odwrót plik II akt ZUS/

Odlewnia (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości w K., w dniu 14 kwietnia 2003 r., wydała wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, w którym wskazano, że wnioskodawca w okresie zatrudnienia u tego pracodawcy od 19 listopada 1977 r. do 23 października 1978 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace rdzeniarza maszynowego – Wykaz A, Dział III , poz. 21 pkt 20, od 20 października 1980 r. do 5 listopada 1980 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace 6 listopada 1980 r. do 1 listopada 1982 r. Wykaz A, Dział III, poz. 21 pkt 20, od 2 listopada 1982 r. do 31 października 2002 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace ustawiacza (...) , Dział III, poz.22 pkt 16.

/świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k.8 plik II akt ZUS/

Począwszy od 19 listopada 1977 r. wnioskodawca pracował jako rdzeniarz – maszynowy. Powierzone wnioskodawcy obowiązki pracownicze sprowadzały się do wykonywania pracy do wykonywania gradowania powierzchni rdzenia i usuwania braków, produkcją rdzeni na maszynach rdzeniarskich, wymiany urządzeń. Wykonywał to za pomocą kluczy, wciągarek łańcuchowych. Po odbyciu służby wojskowej wnioskodawca rozpoczął pracę na stanowisku wykańczacza odlewów. Powierzone obowiązki obejmowały malowanie na gorąco. Wnioskodawca również obsługiwał rdzenicę, poprawiał ją, aby się dobrze składała, wypełniał masą z piasku i żywicy. Te czynności wykonywane były maszynowo. Wnioskodawca zeznał, że w roku 1982 albo 1983 r. zaczął pracować jako brygadzista. W 1983 roku wnioskodawca został brygadzistą – sprawdzał listę obecności, rozdzielał zadania, wykonywał raporty, wykonywał sprawozdania z wykonanych prac przez brygadę, odbierania od pracowników zgłoszeń np. o urlop oraz wniosków o premię i przekazywanie ich do mistrza. A. T. (1) zeznał, że wnioskodawca był „brygadzistą pracującym” – wykonywał czynności na rdzeniarce. Jeśli następowała awaria, wnioskodawca był proszony o jej usunięcie. Następnie przeniesiono go z powrotem na rdzeniarnie na stanowisko rdzeniarza maszynowego, gdzie zajmował się obsługą pracowników i poprawiał rdzenicę. A. T. (1) zeznał, że wnioskodawca był „brygadzistą pracującym” – wykonywał czynności na rdzeniarce. Jeśli następowała awaria, wnioskodawca był proszony o jej usunięcie oraz że wnioskodawca jako rdzeniarz również wykonywał malowanie na gorąco. Wnioskodawca pracował jako ustawiacz maszyn i urządzeń. Powierzono mu obowiązki przygotowywania maszyny do ustawienia następnej pozycji, zmiany rdzeni. Ponadto wykonywał dodatkowe czynności, pomoc w magazynie, usuwanie awarii na maszynach rdzeniarskich, prace porządkowe, ale również prace na maszynach rdzeniarskich, produkcją rdzeni. Kiedy kończył zmianę, zbierał informacje od pracowników o usterkach, produkcji. Zdarzało się, że wnioskodawca musiał zostawać po godzinach swojej pracy by uzupełnić raport. Przez czas wykonywania pracy był obecny na hali, na której latem dochodziło do wysokich temperatur na hali, był hałas i zapylenie. Pracownicy, wykonujący pracę na hali produkcyjnej nie posiadali masek. Rdzeniarnia była na estakadzie w przestrzeni otwartej i zapylenie pochodziło z żeliwiaków, przerobów mas formierskich.

/zeznania wnioskodawcy min.00:05:13 – 00:21:14 z rozprawy z dnia 18 listopada 2019 r. - płyta CD k. 41. - płyta CD, zeznania świadków: A. T. (1), W. G. (2) min.00:32:32 – 1:11:19 z rozprawy z dnia 18 listopada 2019 r. - płyta CD k. 41. B. J. min.00:05:01 – 00:18:50, Z. R. min. 00:20:30 – 00:42:37 z rozprawy z dnia 17 lutego 2020 r. – płyta CD k. 62/

Z uwagi na emisję pyłów na hali produkcyjnej otrzymywał dodatek za pracę w szkodliwych warunkach kiedy pracował na rdzeniarni. Wnioskodawca pracował w systemie 3 – zmianowym. Wnioskodawca nie posiadał osobnego pokoju biurowego.

/zeznania wnioskodawcy min.00:05:13 – 00:21:14 z rozprawy z dnia 18 listopada 2019 r. - płyta CD k. 41., zeznania świadków: A. T. (1), W. G. (2) min.00:32:32 – 1:11:19 z rozprawy z dnia 18 listopada 2019 r. - płyta CD k. 41. B. J. min.00:05:01 – 00:18:50, Z. R. min. 00:20:30 – 00:42:37 z rozprawy z dnia 17 lutego 2020 r. – płyta CD k. 62/

Wnioskodawca był w okresie od 6 maja 2019 r. do 31 lipca 2019 r. zatrudniony w Odlewni (...) Sp. z.o.o. w dniu 31 lipca 2019 r. jako szlifierz oczyszczacz, operator urządzeń odlewniczych. W świadectwie pracy w pkt 11 zawarto informację, że ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze 6 maja 2019 r. do 31 lipca 2019 r – jako szlifierz oczyszczacz.

/świadectwo pracy k. 21 – 21 odwrót plik II akt ZUS/

Do obowiązków wnioskodawcy należało szlifowanie. Nie wykonywał tej czynności, kiedy pracował w Odlewni (...) Sp. z.o.o. w upadłości w K. w latach 1977 r. do 2002 r.

/zeznania wnioskodawcy min.00:05:13 – 00:21:14 z rozprawy z dnia 18 listopada 2019 r. - płyta CD k. 4./

Odlewnia (...) Sp. z.o.o. dnia 12 czerwca wydała zaświadczenie wykonywania prac w warunkach szczególnych, w którym zawarto informacje, że W. G. (1) wykonywał pracę stale i w pełnym wymiarze czasu pracy: bezpośrednio przy ręcznej obróbce wykańczającej odlewy tj. szlifowanie powierzchni odlewniczych.

/zaświadczenie k.9 plik II akt ZUS/

Ubezpieczony pobiera świadczenie rehabilitacyjne od dnia 29 stycznia 2019 r., przyznane do dnia 29 lipca 2019 r.

/decyzja – k. 4 plik I akt ZUS, notatka urzędowa k.63/

Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zebranego w sprawie opierając się na dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy, w tym w aktach ZUS. Ponadto Sąd oparł się na zeznaniach wnioskodawcy i świadków: A. T. (2) zatrudnionego od 1973 r. do 2002 r. w w/w zakładzie pracy na stanowisku przerabiacza mas, brygadzisty stacji przerobu mas formierskich, mistrz, starszy mistrz, W. G. (2) zatrudnionego od 1976 r. w w/w zakładzie pracy na stanowisku ustawiacza maszyn rdzeniarskich, B. J. zatrudnionego od 1980 r. do 2001 r. w w/w zakładzie pracy na stanowisku rdzeniarza maszynowego, ustawiacza maszyn i urządzeń odlewniczych oraz Z. R. zatrudnionego od 1981 r. do 2002 r. w w/w zakładzie pracy na stanowisku rdzeniarza, kierownika oddziału. Sąd przyjął za wiarygodne zeznania świadków i wnioskodawcy dotyczące wykonywanej przez niego pracy w spornym okresie. Podkreślić należy, że świadkowie pracowali wspólnie z wnioskodawcą w spornym okresie, a zatem posiadają wiedzę odnośnie do charakteru zatrudnienia wnioskodawcy i rodzaju wykonywanych przez niego czynności. Zeznania te są spójne, konsekwentne i wzajemnie się potwierdzają. Sąd nie dopatrzył się żadnych okoliczności, pozwalających na odmówienie im wiarygodności.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie i skutkuje zmianą zaskarżonych decyzji.

W myśl art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2009 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku poz. 664), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2)ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7)nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

W myśl art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3)w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku. Wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Według ust. 3 cytowanego wyżej przepisu prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

W myśl ust. 4 i 5, art. 3 za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace, o których mowa w ust. 1, zaś za pracowników wykonujących prace o szczególnym charakterze uważa się pracowników wykonujących po dniu wejścia w życie ustawy, w pełnym wymiarze czasu pracy, prace, o których mowa w ust. 3. Zgodnie zaś z ust. 7 art. 3 za pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze uważa się również osoby wykonujące przed dniem wejścia w życie ustawy prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zgodnie z art. 49 ustawy prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1)po dniu 31 grudnia 2008r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub
o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3)w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Dla skutecznego ubiegania się o przyznanie prawa do emerytury pomostowej, koniecznym jest spełnienie łącznie wszystkich wymienionych powyżej określonych przez ustawodawcę warunków prawa do świadczenia. Zgodnie bowiem z art. 15 ustawy prawo
do emerytury pomostowej powstaje z dniem spełnienia wszystkich ustawowych warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Zatem, niespełnienie choćby jednego z nich skutkować musi w konsekwencji uznaniem roszczenia za bezzasadne /por. wyroki: Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 6 grudnia 2016r. III AUa 1281/16 Lex nr 2196229, Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 5 maja 2016r. III AUa 460/15 Lex nr 2110650, Sądu Apelacyjnego w P. z dnia 2 grudnia 2015r. III AUa 564/15 Lex nr 2062035 wydane na gruncie art.100 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS, które odpowiednio mają zastosowanie do art.15 ustawy o emeryturach pomostowych./

Środkiem dowodowym, stwierdzającym okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest - w myśl § 2 ust.2 - świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawione według określonego wzoru lub świadectwo pracy, w którym zakład pracy stwierdza charakter i stanowisko pracy w poszczególnych okresach oraz inne okoliczności, od których jest uzależnione przyznanie emerytury z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach. Regulacja §2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym nawet zeznaniami świadków /uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 roku, III UZP 5/85, Lex 14635, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 roku III UZP 6/84, Lex 14625; wyrok Sądu Najwyższego z 30 marca 2000 r. II UKN 446/99, Lex 48778/

Organ rentowy, zarzucił, w odpowiedzi na odwołanie, że wnioskodawca nie spełnia w/w przesłanek. Do stażu pracy, ZUS nie zaliczył okresów pracy od 19 listopada 1977 r. do 23 października 1978 r. oraz od 20 października 1980 r. do 31 października 2002 r. z tytułu zatrudnienia w Odlewni (...) Sp. z.o.o. ponieważ pracodawca, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z 28.02.02., nie określił charakteru wykonywanej pracy, ściśle według wykazu działu i pozycji stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2019 r.

Ponadto, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że istnieją rozbieżności co do pełnionych stanowisk pracy. W świadectwie z 31 października 2002 r., odnotowane jest , że wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku „ustawiacza maszyn i urządzeń odlewniczych - brygadzista”, natomiast w świadectwie wykonywania maszyn w szczególnych warunkach z 28 lutego 2003 r. w wymienionych stanowiskach: „rdzeniarz maszynowy”, „wykańczacz odlewów”, „ustawiacz maszyn i urządzeń” nie uwzględniono „brygadzisty”.

W orzecznictwie ugruntowane jest stanowisko, że Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nie jest związany ograniczeniami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organem rentowymi. Jeżeli zatem pracownik nie otrzymał odpowiedniego dokumentu, poświadczającego jego pracę w szczególnych warunkach, okoliczność tą może on udowadniać przed Sądem, wykorzystując do tego przewidziane w kodeksie postępowania cywilnego środki dowodowe. /por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. III UZP 5/85; uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84; wyrok Sądu Najwyższego z 30 marca 2000 r. II UKN 446/99, opubl. OSNAPiUS 2001, nr 18, poz. 562/.

Z poczynionych przez Sąd w postępowaniu dowodowym ustaleń faktycznych wynika bowiem, że w spornym okresie zatrudnienia wnioskodawcy w (...) Sp. z.o.o. wykonywał prace na stanowiskach najpierw rdzeniarza maszynowego, wykańczacza odlewów, rdzeniarza maszynowego ustawiacza maszyn i urządzeń – brygadzisty. Świadkowie oraz wnioskodawca zgodnie podali, że podczas zatrudnienia w w/w zakładzie pracy, powierzono mu obowiązki wykonywania gradowania powierzchni rdzenia i usuwania braków, produkcją rdzeni na maszynach rdzeniarskich, wymiany urządzeń, malowanie na gorąco, obsługiwania rdzenicy, jej regulowania, aby się dobrze składała, wypełniania masą z piasku i żywicy. Te czynności wykonywane były maszynowo. Jako brygadzista sprawdzał listę obecności, rozdzielał zadania, wykonywał raporty, wykonywał sprawozdania z wykonanych prac przez brygadę, odbierania od pracowników zgłoszeń np. o urlop oraz wniosków o premię i przekazywanie ich do mistrza. A. T. (1) zeznał, że wnioskodawca był „brygadzistą pracującym” – wykonywał czynności na rdzeniarce. Jeśli następowała awaria, wnioskodawca był proszony o jej usunięcie. Następnie przeniesiono go z powrotem na rdzeniarnie na stanowisko rdzeniarza maszynowego, gdzie zajmował się obsługą pracowników i poprawiał rdzenicę. A. T. (1) zeznał, że wnioskodawca był „brygadzistą pracującym” – wykonywał czynności na rdzeniarce. Jeśli następowała awaria, wnioskodawca był proszony o jej usunięcie oraz że wnioskodawca jako rdzeniarz również wykonywał malowanie na gorąco. Wnioskodawca pracował jako ustawiacz maszyn i urządzeń. Powierzono mu obowiązki przygotowywania maszyny do ustawienia następnej pozycji, zmiany rdzeni. Ponadto wykonywał dodatkowe czynności, pomoc w magazynie, usuwanie awarii na maszynach rdzeniarskich, prace porządkowe, ale również prace na maszynach rdzeniarskich, produkcją rdzeni. Kiedy kończył zmianę, zbierał informacje od pracowników o usterkach, produkcji. Zdarzało się, że wnioskodawca musiał zostawać po godzinach swojej pracy by uzupełnić raport. Przez czas wykonywania pracy był obecny na hali, na której latem dochodziło do wysokich temperatur na hali, był hałas i zapylenie.

W ocenie Sądu, w niniejszej sprawie, wnioskodawca, w sposób niewątpliwy, wykazał przed Sądem, że wykonywał po dniu 31 grudnia 2008 r. pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3. zał. 1. Poz. 4. i 5.

Na mocy art. 15 Prawo do emerytury pomostowej powstaje z dniem spełnienia warunków wymaganych do nabycia tego prawa. 2. W przypadku pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego, prawo do emerytury pomostowej powstaje z dniem zaprzestania pobierania tego zasiłku lub świadczenia.

Zakład Ubezpieczeń społecznych odmówił decyzją z dnia 2 lipca 2019 r. prawa do świadczenia, po rozpatrzeniu wniosku z dnia 14 czerwca 2019 r. , ponieważ wnioskodawca nie udowodnił rozwiązania stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą. Następnie decyzją z dnia 16 października organ rentowy odmówił wnioskodawcy przyznania emerytury pomostowej, dlatego że pobierał zasiłek chorobowy. Na rozprawie z dnia 17 lutego 2019 r. pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania, dlatego że wnioskodawca do dnia 28 lipca 2020 r. pobiera świadczenie rehabilitacyjne.

Prawo do emerytury pomostowej, podobnie jak i prawo do renty czy emerytury, ustala się na dzień spełnienia warunków powstania prawa do tego świadczenia, bez względu na datę podjęcia działań w celu jego realizacji, tj. datę zgłoszenia wniosku, co przesądza o zachowaniu przez danego ubezpieczonego nabytego prawa w razie niekorzystnej zmiany stanu prawnego. Wynika to z zasady ochrony praw nabytych i niedziałania prawa wstecz. /Wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 7 stycznia 2016 r.III AUa 142/15/

Prawo do emerytury pomostowej przysługuje dopiero od dnia zaprzestania pobierania świadczeń określonych w art.15 ust.2 ustawy o emeryturach pomostowych. Nie ma potrzeby uchylania orzeczeń tylko w celu sprecyzowania daty podjęcia wypłaty przyznanej emerytury pomostowej, która wynika z w/w przytoczonego przepisu. /Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń S. dnia 20 lutego 2019 r. III UK 161/18/

Reasumując, całokształt zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego pozwala zdaniem Sądu stwierdzić, iż praca wykonywana przez wnioskodawcę w okresie od 19 listopada 1977 do 20 października 1980 r. do 31października 2002 r. była pracą wykonywaną w warunkach szczególnych wymienioną w ustawie o emeryturach pomostowych załącznik 1 poz. 4 (prace bezpośrednio przy zalewaniu form odlewniczych, transportowaniu naczyń odlewniczych z płynnym, rozgrzanym materiałem (żeliwo, staliwo, metale nieżelazne i ich stopy) i 5 (prace bezpośrednio przy ręcznej obróbce wykańczającej odlewy: usuwanie elementów układu wlewowego, ścinanie, szlifowanie powierzchni odlewów oraz ich malowanie na gorąco). Po doliczeniu powyższych okresów do okresu uwzględnionego wnioskodawcy przez organ rentowy, spełnił on przesłankę legitymowania się 15 – letnim stażem pracy w warunkach szczególnych.

Reasumując, ubezpieczony spełnił wszystkie warunki wymagane do przyznania prawa do emerytury na podstawie. W myśl art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2009 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2017 roku poz. 664), prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1)urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2)ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3)osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4)ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5)przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6)po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7)nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

W myśl art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2)spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3)w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Wobec powyższego Sąd, na podstawie art.477 ¹⁴§2 k.p.c., zmienił zaskarżone decyzje i orzekł, jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O dacie przyznania emerytury, Sąd orzekł, zgodnie z art. 15 ustawy o emeryturach pomostowych, to jest przyznania prawa do emerytury pomostowej, od dnia wyczerpania świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. zasądzając od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz W. G. (1) kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił zgodnie z § 9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U z 2015 r. poz. 1800 z późn. zm.)

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżone decyzje i przyznał W. G. (1) do emerytury pomostowej, orzekając jak sentencji.

O kosztach zastępstwa procesowego, Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c, oraz & 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dn. 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U z 2017r. poz. 1797)

ZARZĄDZENIE

1.  odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS z pouczeniem o prawie, terminie i sposobie złożenia apelacji.

2.  wypożyczyć pełnomocnikowi ZUS akta rentowe, zobowiązując do zwrotu w razie złożenia apelacji.

3.  doręczyć pełnomocnikowi ZUS protokoły rozpraw dnia 18 listopada 2019 r. z dnia 17 lutego 2020 r.